Палаца-паркавы ансамбль (Маліноўшчына)
Сядзібна-паркавы комплекс | |
Сядзібна-паркавы комплекс Свентаржэцкіх | |
---|---|
54°19′43,2″ пн. ш. 26°39′21,81″ у. д.HGЯO | |
Краіна | Беларусь |
Вёска | Маліноўшчына |
Архітэктурны стыль | Эклектыка |
Заснавальнік | Юстына Свентаржэцкая |
Дата пабудовы | XIX ст. |
Будынкі | |
капліца-пахавальня • бровар • афіцына • жылы дом • абеліск • гаспадарчыя пабудовы | |
Статус | Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 46131000679 |
Палаца-паркавы ансамбль Свентаржэцкіх — помнік сядзібна-паркавай архітэктуры эклектыкі ў в. Маліноўшчына (Маладзечанскі раён). Сфарміравалася ў другой палове XIX ст. (да 1891 г.). Створаная з выкарыстаннем элементаў архаікі, класіцызму, неаготыкі. Комплекс уключаў гасподу, афіцыну, парк, абеліск, капліцу-пахавальню, бровар.
Архітэктура
[правіць | правіць зыходнік]Гаспода
[правіць | правіць зыходнік]Гаспода — першапачаткова драўляны аднапавярховы будынак з чатырохкалонным порцікам на галоўным фасадзе (не захаваўся). Пазней мураваны, размешчаны ва ўсходняй частцы парку каля абрывістага схілу поймы ручая. Прамавугольны ў плане на высокім руставаным цокалі будынак, накрыты паўвальмавым дахам. Фасады маюць строеныя стральчатыя вокны. На тарцовых шчытах даху па тры люкарны.
Афіцына
[правіць | правіць зыходнік]Афіцына — аднапавярховы мураваны прамавугольны ў плане будынак пад вальмавым дахам з дахоўкі. Галоўны фасад сіметрычна расчлянёны стральчатымі аконпымі і ўваходнымі праёмамі.
Парк
[правіць | правіць зыходнік]Парк пейзажнага тыпу, з пладовым садам. Займае плошчу каля 8 га. Ручай падзяляе парк на дзве часткі і двума пратокамі стварае востраў. З усходняга боку абмежаваны алеяй (шырыня 12 м), абсаджанай каштанам конскім і хвояй веймутавай, з паўднёвага — групай лістоўніцы сібірскай, з заходняга — алеяй з лістоўніцы сібірскай (дрэвы пасаджаны радамі праз 3 м). Сярод пасадак таполя белая, елка звычайная, піхта сібірская, дугласія шэрая. У цэнтры парку абеліск XIX ст. з чорнага лабрадарыту. У паўднёвай частцы бровар.
Капліца-пахавальня
[правіць | правіць зыходнік]Капліца-пахавальня знаходзіцца ў паўднёва-заходняй частцы парку. Цагляная чатырохгранная піраміда, накрытая маленькім чатырохсхільным дахам. Гарызантальнай цягай падзеленая на два ярусы. У капліцы — жалобная зала са стральчатымі ўваходамі і вокнамі. У сутарэннях — нішы-пахавальні. У ніжнюю частку сцен умураваны вапнавыя паліраваныя пліты з мемарыяльнымі надпісамі.
Абеліск на магіле Міхаіла Свентаржэцкага
[правіць | правіць зыходнік]У 1898 годзе на гэтым месцы быў перазахаваны Міхаіл Свентаржэцкі. У 1912 г. на магіле пастаўлены помнік-абеліск.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
- Малиновщина, усадьба Свенторжецких // Старинные усадьбы Минского края / А. Т. Федорук ; [Под общ. рук. и предисл. Е.Будинаса]. — Мн.: ООО "Полифакт" : ООО "Лекция", 2000. — 415 с. — (Старинные усадьбы Беларуси). — 500 экз. — ISBN 985-6107-24-5.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
- Палаца-паркавы ансамбль (Маліноўшчына) на сайце Radzima.org
- Палаца-паркавы ансамбль (Маліноўшчына) на сайце Глобус Беларусі (руск.)