Μάουρο Μπολονίνι
Μάριο Μπολονίνι | |
---|---|
Ο Μάουρο Μπολονίνι το 1990 | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Mauro Bolognini (Ιταλικά) |
Γέννηση | 28 Ιουνίου 1922[1][2][3] Πιστόια |
Θάνατος | 14 Μαΐου 2001[1][2][3] Ρώμη[4] |
Αιτία θανάτου | Αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση |
Χώρα πολιτογράφησης | Ιταλία (1946–2001) Βασίλειο της Ιταλίας (1922–1946) |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας |
Ιδιότητα | σκηνοθέτης κινηματογράφου, σεναριογράφος και θεατρικός σκηνοθέτης[5] |
Αδέλφια | Manolo Bolognini |
Σημαντικά έργα | Η Βενετσιάνα, Down the Ancient Staircase, Farewell Moscow, Metello και Arrangiatevi! |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Μάουρο Μπολονίνι (ιταλικά: Mauro Bolognini) (Πιστόια, 28 Ιουνίου 1922 - Ρώμη, 14 Μαΐου 2001) ήταν Ιταλός σκηνοθέτης του κινηματογράφου και του θεάτρου. Μετέφερε στη μεγάλη οθόνη πολλά έργα Ιταλών λογοτεχνών του 20ού αιώνα και ήταν γνωστό το ταλέντο του στις αναπαραστάσεις έργων εποχής.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κινηματογράφος και Τηλεόραση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μπολονίνι γεννήθηκε στην πόλη Πιστόια της Τοσκάνης το 1922. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και σκηνογραφία στο Πειραματικό Κέντρο Κινηματογράφου της Ρώμης. Προσέγγισε τη σκηνοθεσία το 1948, αρχικά ως βοηθός σκηνοθέτη του Λουίτζι Τζάμπα ενώ στη συνέχεια δούλεψε στο πλευρό των Γάλλων σκηνοθετών Υβ Αλεγκρέ και Ζαν Ντελανουά.[6] Το 1953 κάνει την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα με την ταινία Ένας κορίτσαρος σωστός γενίτσαρος, στην οποία βρίσκουμε και τη Σοφία Λόρεν στον πρώτο της σημαντικό ρόλο. Στα χνάρια του νεορεαλισμού γυρίζει τις ταινίες Οι Εραστές το 1956 και Giovani mariti το 1958.
Η συνάντηση με τον σεναριογράφο Πιέρ Πάολο Παζολίνι στην ταινία Μια νύχτα οργίων του 1959 του άνοιξε το δρόμο για μερικές από τις σπουδαιότερες ταινίες του βασισμένες σε λογοτεχνικά κείμενα[7], όπως ο Μπελ Αντόνιο[Σημ 1] και οι Παράνομες σχέσεις[Σημ 2] του 1960, Όταν η σαρξ υποκύπτει[Σημ 3] και Άγουροι πόθοι του 1962[Σημ 4], αλλά και αργότερα με τις ταινίες Μπουμπού, ο ζιγκολό του Μονπαρνάς[Σημ 5] του 1971[8], Κατρακυλώντας στα παλιά σκαλοπάτια[Σημ 6] του 1975 και Οι κληρονόμοι[Σημ 7] του 1976. Οι ταινίες του Ο δρόμος των κακόφημων σπιτιών[Σημ 8] και η Εργατική εξέγερση[Σημ 9] εικονογραφούν την ατμόσφαιρα και το κλίμα της Τοσκάνης. Ειδικά στην Εργατική εξέγερση η ιστορικο-κοινωνική δομή του μυθιστορήματος του Βάσκο Πρατολίνι τον καθοδήγησε ώστε να δημιουργήσει ίσως την καλύτερη ταινία του.[9]
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του συνεργάστηκε με σπουδαία ονόματα της μεγάλης οθόνης, ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε την Κλάουντια Καρντινάλε, τον Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι, τη Σοφία Λόρεν, τον Αλμπέρτο Σόρντι, την Αντονέλλα Λουάλντι, τον Ρενάτο Σαλβατόρι, την Έλσα Μαρτινέλι, τη Λέα Μασάρι, τον Ζαν Πολ Μπελμοντό, τη Βίρνα Λίζι, την Τζίνα Λολομπρίτζιτα, την Κατρίν Ντενέβ, τον Τζιανκάρλο Τζιανίνι, τον Άντονι Κουίν, τον Μαξ φον Σίντοφ, την Ιζαμπέλ Υπέρ, τον Μπρούνο Γκαντς, τον Τζιάν Μαρία Βολοντέ και τη Λιβ Ούλμαν.
Ο Μπολονίνι ασχολήθηκε πολύ λίγο με την τηλεόραση, σκηνοθέτησε κυρίως έργα εποχής όπως Οι 3 σωματοφύλακες του 1956, Το Μοναστήρι της Πάρμας[10] του 1982 και την Οικογένεια Ρικόρντι του 1995.
Όπερα και θέατρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μπολονίνι, από τα μέσα της δεκαετίας του '60, παράλληλα με τη δουλειά του στον κινηματογράφο ασχολήθηκε και με τη σκηνοθεσία της Όπερας. Το ντεμπούτο του το έκανε με το έργο Ερνάνης του Βέρντι στο Θέατρο Μάσιμο Βιτόριο Εμανουέλε του Παλέρμο το 1964. Την ίδια χρονιά ανέβασε την Τόσκα του Πουτσίνι στην όπερα της Ρώμης με μεγάλη επιτυχία.[11] Ακολούθησαν πολλές ακόμη, όπως η Αντριάνα Λεκουβρέρ που ανέβηκε για πρώτη φορά το 1966 στη Φλωρεντία, η Νόρμα του Βιντσέντζο Μπελίνι στη Σκάλα του Μιλάνου το 1972 και στο θέατρο Μπολσόι το 1975, η Αΐντα του Βέρντι στο θέατρο Λα Φενίτσε της Βενετίας το 1978, η Τουραντότ στην Αρένα της Βερόνας το 1979 και Το κορίτσι της Δύσης του Πουτσίνι στη Ρώμη το 1980, Η εύθυμη χήρα του Φραντς Λέχαρ στη Νάπολη το 1985, ο Ντον Κάρλο του Βέρντι το 1991 στη Βενετία και πολλές άλλες.[12] Σε αυτήν την πορεία του ο Μπολονίνι συνεργάστηκε με σπουδαίους ερμηνευτές όπως η Μονσεράτ Καμπαγιέ, η Ράινα Καμπάιβανσκα, η Ρενάτα Σκότο, ο Λουτσιάνο Παβαρότι και σημαντικούς μουσικούς όπως ο Ρικάρντο Μούτι και ο Ντάνιελ Όρεν.
Ο Μπολονίνι, εκτός από την όπερα, δούλεψε αρκετά και στο θέατρο, ανεβάζοντας κυρίως έργα του κλασικού ρεπερτορίου όπως έργα των Σαίξπιρ, Πίντερ, Ο' Νηλ, αλλά και Ιταλούς συγγραφείς όπως ο Εντουάρντο Ντε Φιλίππο και κυρίως ο Πιραντέλο του οποίου ανέβασε στα τέλη του '80 με αρχές του '90 τρία έργα: Οι γίγαντες του βουνού, Το καπέλο με τα κουδούνια και το Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε. Οι θεατρικές του σκηνοθεσίες, όπως και εκείνες που πραγματοποίησε για την όπερα, εξακολουθούν να παρουσιάζονται στο κοινό.[11]
Ο Μπολονίνι είχε κληθεί στην Ελλάδα ως θεατρικός σκηνοθέτης σε αρκετές παραστάσεις[13]: η πρώτη φορά ήταν το 1978, όταν σκηνοθέτησε την παράσταση Φιλουμένα Μαρτουράνο με την Έλλη Λαμπέτη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ.[14] Το 1982 ανέλαβε τη σκηνοθεσία της παράστασης Η κυρία με τις καμέλιες με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Γιώργο Κιμούλη. Επίσης το 1982 σκηνοθέτησε τη Μάρθα Βούρτση στον μονόλογο Η περούκα σε παράσταση στο Θέατρο Αποθήκη. Το 1992 είχε αναλάβει τη σκηνοθετική επιμέλεια των συναυλιών της Χαρούλας Αλεξίου στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και δυο χρόνια αργότερα στη συναυλία της στο Ηρώδειο.[15]
Ο Μπολονίνι συνέχισε να εργάζεται μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90, οπότε και έμεινε καθηλωμένος στο κρεβάτι από μακροχρόνια ασθένεια. Πέθανε στις 14 Μαΐου 2001 στο σπίτι του στη Ρώμη, σε ηλικία 78 ετών.[16] Η κηδεία του έγινε στις 16 Μαΐου στον ναό Σάντα Μαρία ιν Μοντεσάντο, γνωστό ως «Ο ναός των καλλιτεχνών», στην Πιάτσα ντελ Πόπολο. Η ταφή του έγινε στο Κοιμητήριο της γενέτηράς του, της Πιστόια.
Βραβεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1960 "Χρυσή Λεοπάρδαλη" στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο για την ταινία Μπελ Αντόνιο
- 1962 Βραβείο σκηνοθεσίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαν Σεμπαστιάν για την ταινία Όταν η σαρξ υποκύπτει
- 1966 Βραβείο σκηνοθεσίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαν Σεμπαστιάν για την ταινία Madamigella di Maupin
- 1975 Ειδικό βραβείο επιτροπής στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο για την ταινία Κατρακυλώντας στα παλιά σκαλοπάτια
- 1987 Βραβείο Διεθνούς επιτροπής στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μόντρεαλ για την ταινία Mosca addio
- 1999 Βραβείο Νταβίντ ντι Ντονατέλο για το σύνολο της καριέρας του
Φιλμογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Ελληνικός τίτλος | Σκηνοθέτης |
---|---|---|---|
1948 | Anni difficili | Λουίτζι Τζάμπα | |
1949 | Campane a martello | Λουίτζι Τζάμπα | |
1950 | Cuori senza frontiere | Πέρα απ' τα σύνορα | Λουίτζι Τζάμπα |
1950 | È più facile che un cammello... | Λουίτζι Τζάμπα | |
1951 | Signori, in carrozza! | Λουίτζι Τζάμπα | |
1952 | Processo alla città | Κατηγορώ την Πολιτεία | Λουίτζι Τζάμπα |
1952 | Nez de cuir | Πέτσινη μάσκα | Υβ Αλεγκρέ |
1952 | La minute de vérité | Όταν η μοίρα προστάζει | Ζαν Ντελανουά |
1953 | Ho scelto l'amore | Μάριο Τζάμπι | |
1953 | Lasciateci in pace | Μαρίνο Τζιρόλαμι |
Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Ελληνικός τίτλος |
---|---|---|
1953 | Ci troviamo in galleria | Ένας κορίτσαρος σωστός γενίτσαρος |
1954 | I cavalieri della regina | Τα 4 σπαθιά |
1955 | La vena d'oro | Συγχώρησέ με, μητέρα μου |
1956 | Gli innamorati | Οι εραστές |
1956 | Guardia, guardia scelta, brigadiere e maresciallo | |
1957 | Marisa la civetta | Η μουσίτσα της Ρώμης |
1958 | Giovani mariti | |
1959 | Arrangiatevi | |
1959 | La notte brava | Μια νύχτα οργίων |
1960 | Il bell'Antonio | Μπελ Αντόνιο |
1960 | La giornata balorda | Παράνομες σχέσεις |
1961 | La viaccia | Ο δρόμος των κακόφημων σπιτιών |
1962 | Senilità | Όταν η σαρξ υποκύπτει |
1962 | Agostino | Άγουροι πόθοι |
1963 | La corruzione | Η διαφθορά |
1964 | La donna è una cosa meravigliosa | |
1966 | Madamigella di Maupin | |
1967 | Arabella | Αραμπέλλα, η ωραία τυχοδιώκτης |
1969 | Un bellissimo novembre | Εκείνον τον αξέχαστο Νοέμβρη |
1969 | L'assoluto naturale | Απολύτως φυσικά |
1970 | Metello | Εργατική εξέγερση |
1971 | Bubù | Μπουμπού, ο ζιγκολό του Μονπαρνάς |
1972 | Imputazione di omicidio per uno studente | |
1974 | Fatti di gente perbene | Το αγγελικό πρόσωπο της υψηλής κοινωνίας |
1975 | Libera, amore mio! | Μια σφαίρα έγραψε το τέλος |
1975 | Per le antiche scale | Κατρακυλώντας στα παλιά σκαλοπάτια |
1976 | L'eredità Ferramonti | Οι κληρονόμοι |
1977 | Gran bollito | |
1981 | La storia vera della signora dalle camelie | Η αληθινή ιστορία μιας ελεύθερης γυναίκας |
1986 | La venexiana | Η Βενετσιάνα |
1987 | Mosca addio | |
1991 | La villa del venerdì |
Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Ελληνικός τίτλος | Επεισόδιο |
---|---|---|---|
1964 | La mia signora | I miei cari και Luciana | |
1965 | Le bambole | Οι κούκλες | Monsignor Cupido |
1965 | I tre volti | Gli amanti celebri | |
1966 | Le fate | Οι βασίλισσες | Fata Elena |
1967 | Le streghe | Οι μάγισσες | Senso civico |
1967 | L'amore attraverso i secoli | Το πιο παλιό επάγγελμα του κόσμου | Notti romane |
1968 | Capriccio all'italiana | Perché? και La gelosa | |
1978 | Dove vai in vacanza? | Sarò tutta per te |
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Βιταλιάνο Μπρανκάτι
- ↑ Σε σενάριο του Αλμπέρτο Μοράβια
- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Ίταλο Σβέβο
- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια
- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Σαρλ-Λουί Φιλίπ
- ↑ Εμπνευσμένο από το διήγημα Μέσα από τα τείχη του Μάριο Τομπίνο
- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γκαετάνο Κάρλο Κέλι
- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Μάριο Πρατέζι
- ↑ Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Βάσκο Πρατολίνι
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 119529394. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12917275b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6mb3r03. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ www
.acmi .net .au /creators /28427. - ↑ «Mauro Bolognini». Visit Pistoia. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2021.
- ↑ Enzo Siciliano (2003). «BOLOGNINI, Mauro». Enciclopedia del Cinema Treccani. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2021.
- ↑ Μπάμπης Δερμιτζάκης (7 Απριλίου 2021). «Mauro Bolognini, Bubu (1971)». Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ David Melville (Νοέμβριος 2006). «Bolognini, Mauro». Senses of Cinema. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ «GALLERIA NAZIONALE DI PARMA 1982». youtube. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2021.
- ↑ 11,0 11,1 Roberto Cadonici. «Biografia». Centro Mauro Bolognini. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2021.
- ↑ «Lirica». Centro Mauro Bolognini. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2021.
- ↑ ««Έφυγε» ο σκηνοθέτης Μάουρο Μπολονίνι». in.gr. 15 Μαΐου 2001. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2021.
- ↑ «Το πρόγραμμα της παράσταση Φιλουμένα». Θεατρικά προγράμματα. 3 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2021.
- ↑ Γ. Βασιλορεΐζης. «Χάρις Αλεξίου: 50 χρόνια καριέρας (1970 - 2020)». Όγδοο. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2021.
- ↑ «Morto Bolognini, regista dei classici italiani». la Repubblica. 14 Μαΐου 2001. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2021.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Mauro Bolognini στην IMDb
- Il bell'Antonio – Η ταινία Μπελ Αντόνιο στο youtube
- La Corruzione - Η ταινία Η διαφθορά στο youtube
- Metello – Η ταινία Εργατική εξέγερση στο youtube