Vidi fonton por Regno (biologio)

{{Biologia klasifikado}}
[[Dosiero:Haeckel arbol bn.png|250ra|dekstra|eta|Desegnaĵo de [[Ernst Haeckel]] montranta lian tri-regnan sistemon]]
'''Regno''' estas [[taksonomia rango]] inter [[domanio]] kaj [[filumo]] (laŭ [[zoologio]]) aŭ [[Divizio (biologio)|divizio]] (laŭ [[zoologio]]).

== Historio ==
En ''[[Systema Naturae]]'', unue publikigita en [[1735]], [[Carolus Linnaeus]] distingis du regnojn: [[animaloj]] (''Animalia'') kaj [[vegetaloj]] (''Vegetabilia'').

Post la eltrovo de unuĉelaj vivaĵoj, [[Ernst Haeckel]] sugestis en [[1866]] la kreon de la regno [[protistoj]] (''Protista'', krom ''Animalia'' kaj ''Plantae'', antaŭe ''Vegetabilia'').

La ekscio de tio, ke [[bakterioj]] havas ĉelstrukturon ege malsaman ol tiu de aliaj organoj, kaŭzis, ke [[Chatton]] proponis du [[domanio|imperiojn]]: [[prokariotoj]] (''Prokaryota'', organoj sen ĉelkernoj) kaj [[eŭkariotoj]] (''Eukaryota'', organoj kun ĉelkernoj).

Tiu propono tamen ne tuj ĝenerale akceptiĝis; pli kutime uzata sistemo estis tiu de [[Herbert Copeland]], kiu kreis por prokariotoj apartan regnon, kiu unue estis nomata ''Mychota'', sed poste nomiĝis ''Monera''. Tiu sistemo klasis ĉiujn eŭkariotojn, krom vegetalojn kaj animalojn, protistoj (''Protoctista'').

Iom post iom la distingo inter prokariotoj kaj eŭkariotoj montriĝis pli grava, kaj la sistemon de Chatton popularigis [[Stanier]] kaj [[van Niel]] en la [[1960aj jaroj]].

En [[1969]], [[Robert Whittaker]] proponis apartan regnon por [[fungoj]] (''Fungi''), sekve kvin-regnan sistemon, kiu fariĝis tre populara.

Ĉirkaŭ [[1980]], [[Carl Woese]] apartigis la prokariotojn en du regnojn: [[bakterioj]] (''Eubacteria'') kaj [[arĥeoj]] (''Archaebacteria''), do ekestis ses-regna sistemo. Ĝi fariĝis modela en multaj verkoj. Poste, en [[1990]], Woese proponis, ke [[bakterioj]] kaj [[arĥeoj]], kune kun [[eŭkariotoj]], estu konsiderataj domanioj, anstataŭe al la du-imperia apartigo.

== Klariga tabelo ==
{| style="margin-left: 0.5em;"
! Linnaeus<br />1735<br />2 regnoj
! Haeckel<br />1866<br />3 regnoj
! Chatton<br />1937<br />2 imperioj
! Copeland<br />1956<br />4 regnoj
! Whittaker<br />1969<br />5 regnoj
! Woese<br />1977<br />6 regnoj
! Woese<br />1990<br />3 domanioj
|-
| rowspan = "3" | ''(ne traktata)''
| bgcolor="khaki" rowspan="3" | [[Protistoj]]
| bgcolor="lightgrey" rowspan="2" | [[Prokariotoj]]
| bgcolor="lightgrey" rowspan="2" | [[Prokariotoj]]
| bgcolor="lightgrey" rowspan="2" | [[Prokariotoj]]
| bgcolor="lightgrey" | [[Bakterioj]]
| bgcolor="lightgrey" | [[Bakterioj]]
|-
| bgcolor="darkgray" | [[Arĥeoj]]
| bgcolor="darkgray" | [[Arĥeoj]]
|-
| bgcolor="#e0d0b0" rowspan="4" | [[Eŭkariotoj]]
| bgcolor="khaki" rowspan = "2" | [[Protistoj]]
| bgcolor="khaki" | [[Protistoj]]
| bgcolor="khaki" | [[Protistoj]]
| bgcolor="#e0d0b0" rowspan="4" | [[Eŭkariotoj]]
|-
| bgcolor="lightgreen" rowspan="2" | [[Vegetaloj]]
| bgcolor="lightgreen" rowspan="2" | [[Vegetaloj]]
| bgcolor="lightblue" | [[Fungoj]]
| bgcolor="lightblue" | [[Fungoj]]
|-
| bgcolor="lightgreen" | [[Vegetaloj]]
| bgcolor="lightgreen" | [[Vegetaloj]]
| bgcolor="lightgreen" | [[Vegetaloj]]
|-
| bgcolor="pink" | [[Animaloj]]
| bgcolor="pink" | [[Animaloj]]
| bgcolor="pink" | [[Animaloj]]
| bgcolor="pink" | [[Animaloj]]
| bgcolor="pink" | [[Animaloj]]
|}

== Nuna arbo ==
[[Dosiero:Cladogram chloroplast supergroups.png|eta|maldekstra|Supergrupoj]]
En la nuna arbo tri domanioj estas sed sed ne estas regnoj.

== Vidu ankaŭ ==
{|-
|
* [[Biologia klasado]]
* [[Domanio]]
* [[Filumo]]
* [[Klaso (biologio)|Klaso]]
||
* [[Ordo (biologio)|Ordo]]
* [[Familio (biologio)|Familio]]
* [[Genro (biologio)|Genro]]
* [[Specio]]
|}
{{Portalo Biologio}}

== Eksteraj ligiloj ==
* {{fr}} [http://kimura.univ-montp2.fr/~adv/arbredelavie/index.php Arbre de la vie] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070927215456/http://kimura.univ-montp2.fr/~adv/arbredelavie/index.php |date=2007-09-27 }}
* {{fr}} [http://www.treebase.org/treebase/index.html Treebase] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20031008080523/http://www.treebase.org/treebase/index.html |date=2003-10-08 }}
* {{fr}} [http://tolweb.org/tree/phylogeny.html Projet Tree of Life]
* {{fr}} [http://perezyvan.free.fr/Gabriel_Neve/PDFcours2006/TP2_2006.pdf Méthodes de Classification Phylogénétique]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{Ĝermo|biologio}}

{{DEFAŬLTORDIGO:Regno}}

[[Kategorio:Taksonomiaj rangoj]]