सौर औष्णिक ऊर्जा

energía solar térmica (es); naphőenergia (hu); Eguzki-energia termiko (eu); enerxía solar térmico (ast); гелиотермальная энергетика (ru); Solarthermie (de); solar thermal energy (en-gb); انرژی حرارتی خورشیدی (fa); 太陽熱能 (zh); centrală solară (ro); 太陽熱発電 (ja); Energia termosolara (rm); solvärme (sv); Centrală solară (mo); геліотермальна енергетика (uk); Sunala termala energio (io); 太阳热能 (wuu); 태양열 발전 (ko); Exhowe solrinne loumire-tcholeur (wa); Solar thermal energy (en-ca); fototermika (cs); சூரிய வெப்ப ஆற்றல் (ta); Impianto solare termodinamico (it); énergie solaire thermique (fr); Solarne termalne elektrane (hr); सौर औष्णिक ऊर्जा (mr); energia heliotérmica (pt); solarne termalne elektrane (sh); شمسی حرارتی توانائی (ur); Aurinkolämmitys (fi); геліятэрмальная энэргетыка (be-tarask); Stirlingova sončna elektrarna (sl); Nguyá móí térmíki (ln); Energia Termosolar (ca); termal güneş enerjisi (tr); Energi panas surya (id); နေရောင်ခြည်အပူသုံးစွမ်းအားစက်ရုံ (my); solvarme (nb); thermisch-elektrische zonne-energie (nl); תחנת כוח תרמו-סולארית (he); Հելիոթերմային էներգիա (hy); Energjia termike diellore (sq); وزەی گەرمی خۆر (ckb); solar thermal energy (en); طاقة شمسية حرارية (ar); Ηλιοθερμικά συστήματα (el); suna varmenergio (eo) tipologia di centrale elettrica (it); тэхналёгія выкарыстаньня сонечнай энэргіі для падагрэву (be-tarask); absorberer solenergi (nb); תחנת כוח המתבססת על אנרגיה סולארית לייצור חשמל (he); technology using solar energy to heat something (en); Umwandlung von Sonnenenergie in Wärmeenergie (de); 열기전력 효과를 이용한 태양열 에너지에서 전기 에너지로 변환하는 기술 (ko); technology using solar energy to heat something (en); مصادر حرارة الشمس (ar); bentuk energi dan teknologi yang memanfaatkan panas dari energi surya untuk keperluan pemanasan atau produksi listrik di sektor industri, perumahan, dan komersial (id); tecnología para aprovechar la energía solar como energía térmica (es) STE, solar thermal electric generation (en); solfanger (nb); Sonnenwärmenutzung (de)

सौर औष्णिक ऊर्जा 

technology using solar energy to heat something
माध्यमे अपभारण करा
विकिपीडिया
प्रकार	तंत्रज्ञान
उपवर्ग	सौर शक्ती
अनावरक (डिस्कव्हरर) किंवा शोधक	Augustin Mouchot Frank Shuman
वापर	solar water heating solar air conditioning solar still
पासून वेगळे आहे	photovoltaic system
अधिकार नियंत्रण  Q303288 जीएनडी ओळखण: 7679053-8 एलसीसीएन ओळखण: sh89002372 एनकेसी ओळखण: ph120340 J9U ID: 987007546310805171
रिसोनेंटेर पेटस्केन सखोलीया ओपनस्ट्रीट मॅप शोधक साधन चित्रित शोध

सौर औष्णिक ऊर्जा ही सूर्यातून उष्मारूपाने उत्सर्जित होणारी ऊर्जा होय.

सूर्य हा पृथ्वीवरील सर्व ऊर्जेचा स्रोत आहे. सूर्या वर होणाऱ्या आण्विक एकीकरण प्रक्रियेमुळे सौर ऊर्जा उत्सर्जित होते. आण्विक एकीकरण प्रक्रियेमध्ये हायड्रोजन अणूचे प्रोटॉन्स एकमेकांवर आदळून त्यांचा मिलाफ होतो व हेलियमचा अणू तयार होतो. ह्या प्रक्रियेला पी-पी किंवा प्रोटॉन-प्रोटॉन साखळी प्रक्रिया असे म्हणतात.सूर्या वर निर्माण होणारी ही ऊर्जा विद्युत-चुंबकीय लहरींच्या माध्यमातून सर्वत्र पोचते.

पृथ्वीच्या वातावरणात पोचणारी जवळपास 30% सौर ऊर्जा ही पृथ्वीच्या वातावरणामुळे परावर्तित होते, तर जवळपास 19 % सौर ऊर्जा ही ढग,धूलिकण, प्रदूषक इत्यादी घटक शोषून घेतात.त्यामुळे पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर केवळ 51 % ऊर्जा पोचते.पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर पोचणाऱ्या या उर्जेपैकी 50% सौर ऊर्जा ही दृश्य वर्णपटात असते तर उरलेली 50% ऊर्जा मुख्यत्वे इन्फ्रारेड व काही प्रमाणात अतिनील वर्णपटात असते.   भारत हा सौर ऊर्जेच्या बाबतीत समृद्ध देश आहे.मध्य महाराष्ट्र, गुजरात, राजस्थान तसेच कर्नाटक, तामिळनाडू व केरळ ह्या राज्यांच्या काही भागात दररोज 5.5 ते 6.0 KWh/m2 इतकी सौर ऊर्जा जमिनीच्या पृष्ठभागावर मिळते. तर उर्वरित महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, बिहार, छत्तीसगढ इत्यादी राज्यात हे प्रमाण 5 ते 5.5 KWh/m2 प्रती दिवस इतके आहे.

सौरऔष्णिक तंत्रज्ञान

सूर्यापासून मिळणारी ही ऊर्जा सौरऔष्णिक तंत्रज्ञानाच्या साहाय्याने उपयोगात आणली जाते. सौरऔष्णिक तंत्रज्ञान सूर्याच्या औष्णिक ऊर्जेचा वापर तापवण्यासाठी आणि विद्युत ऊर्जा निर्माण करण्यासाठी करते. सौरऔष्णिक तंत्रज्ञानाच्या दोन प्रणाली आहेत, सक्रिय प्रणाली व निष्क्रिय प्रणाली. निष्क्रिय प्रणालींमध्ये योग्य रचनेचा किंवा आराखड्यांचा वापर करून सूर्यप्रकाश व सूर्यापासून मिळणारी उष्णता उपयोगात आणली जाते.उदाहरणार्थ घरे,इमारती इत्यादींची रचना अशाप्रकारे करणे की त्याच्यामूळे भरपूर प्रकाश व उष्णता मिळेल. सक्रिय प्रणालींमध्ये यांत्रिक अथवा विद्युत साधनांचा वापर करून सौर ऊर्जा उपयोगात आणली जाते. उदाहरणार्थ सौर पाणी तापक आणि सौर तावदाने