Wassertrüdingen: verschil tussen versies

**Wassertrüdingen**
Stad in Duitsland
	;
Situering
Deelstaat	Beieren
Landkreis	Ansbach
Regierungsbezirk	Middel-Franken
Coördinaten	49° 2′ NB, 10° 35′ OL
Algemeen
Oppervlakte	53,57 km²
Inwoners ; (31-12-2020)	6.063 ; (113 inw./km²)
Hoogte	423 m
Burgemeester	Stefan Ultsch (SPD)
Overig
Postcode	91717
Netnummers	09832, 09836 (Obermögersheim)
Kenteken	AN
Stad	Kernstadt en 6 andere Gemarkungen (Ortsteile)
Gemeentenr.	09 5 71 214
Website	www.wassertruedingen.de
Locatie van Wassertrüdingen in Ansbach
Foto's
	Gezicht op Wassertrüdingen
Portaal	Duitsland

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Huidige versie van 28 jul 2024 om 08:50

Wassertrüdingen is een stadje en gemeente in de Duitse deelstaat Beieren, en maakt deel uit van de Landkreis Ansbach. Wassertrüdingen telt 6.063 inwoners.^[1]

Indeling van de gemeente

Stadhuis

De gemeente is ingedeeld in zeven zogenaamde Gemarkungen (Peildatum: 1 september 2023^[2]):

Gemarkung	Situering	Aantal inwoners (incl. 265 tweede-woningbezitters)
Wassertrüdingen-stad	centraal	4.685
Altentrüdingen incl. Eisler	3 km NO^[3]	215
Fürnheim incl. Goschenhof en Himmerstall	6,5 km ZW	333
Geilsheim incl. Oberaumühle	3,5 km O	597
Obermögersheim incl. Laufenbürg	5,5 km NO	545
Reichenbach incl. Stahlhöfe	4,5 km ZW	59
Schobdach	1,5 km ZO	147

Gemeentetotaal: 6.581 personen. Deze 7 stadsdelen waren tot aan de gemeentelijke herindelingen in 1971 en 1978 zeven zelfstandige gemeenten.

Geografie

Wassertrüdingen ligt aan de rivier de Wörnitz, die niet bevaarbaar is.

Buurgemeentes

In de richting van de wijzers van de klok, beginnend in het noorden:

In de Landkreis Weißenburg-Gunzenhausen:
In de Landkreis Donau-Ries:
- Auhausen
- Fremdingen
In de Landkreis Ansbach:

Infrastructuur

Voormalig station

Een in 1849 geopende en in 1985 voor reizigersverkeer gesloten spoorlijn van Gunzenhausen in het noordoosten loopt door het stadje heen naar o.a. Oettingen en Nördlingen. Het stationsgebouw aan deze lijn is buiten gebruik voor reizigersverkeer, maar goederentreinen t.b.v. levering van grondstoffen voor de fabriek van Henkel-Schwarzkopf stoppen er nog wel. Er bestaan anno 2023 vergevorderde plannen vanaf december 2024 weer passagierstreinen te laten rijden tussen Gunzenhausen en Wassertrüdingen.^[4]

Een min of meer frequente streekbusverbinding bestaat, op werkdagen, met Gunzenhausen. Ander openbaar vervoer per bus is in de gemeente van geen betekenis.

Grote verkeerswegen van meer dan regionale betekenis ontbreken. De belangrijkste hoofdweg in de omgeving is de noordoost-zuidwest-verbinding Bundesstraße 466 (Gunzenhausen-Nördlingen). Deze weg is te bereiken, door vanuit Wassertrüdingen via stadsdeel Geilsheim 7 kilometer oostwaarts te rijden, naar Ostheim, gemeente Westheim (Middel-Franken).

Economie

In 1947 werd aan de oostkant van Wassertrüdingen een fabriek voor shampoo, haarlak e.d. van de firma Schwarzkopf geopend. Wegens succes werd het bedrijf in 1953 sterk uitgebreid. In 1995 werd het bedrijf overgenomen door het Henkel-concern. Deze fabriek is tot op de huidige dag de grootste werkgeefster van Wassertrüdingen. Aan de westkant van Wassertrüdingen ligt een bedrijventerrein voor ondernemingen van alleen lokale of regionale betekenis.

Veel boeren in stadsdeel Altentrüdingen hebben zich op het fokken van rijpaarden toegelegd of hun bedrijf in een manege omgevormd.

Geschiedenis

Kaart vorstendom Ansbach (1791)

Wassertrüdingen ontstond in de 13e eeuw rondom het gelijknamige kasteel. Van 1242 tot 1366 lag het in het Graafschap Oettingen. In 1388 vond een grote stadsbrand plaats. Van 1366 tot aan de Napoleontische tijd lag het Oberamt, waartoe Wassertrüdingen behoorde, in het zuiden van het Vorstendom Ansbach. Dit Oberamt bezat het halsgerecht over de omliggende dorpen, d.w.z. dat de rechters te Wassertrüdingen het recht hadden, de doodstraf op te leggen en ten uitvoer te brengen. In het streekdialect werd deze vreeswekkende, hoge jurisdictie als Fraiß of Fraisch betiteld, van dezelfde woordstam als het Nederlandse woord vrees.

Wassertrüdingen werd in 1634 tijdens de Dertigjarige Oorlog in brand gestoken en op het kasteel na verwoest. Vanaf 1806 lag het stadje in het Koninkrijk Beieren. Belangrijke historische gebeurtenissen in de gemeente gedurende de periode vanaf 1806 zijn niet overgeleverd.

Markante gebouwen, bezienswaardigheden, recreatie

In het centrum van Wassertrüdingen staat een museum, dat is gewijd aan het riviertje de Wörnitz (FLUVIUS-Museum).
De Evangelische Stadskerk Heilige Drie-eenheid werd van 1738-1740 gebouwd. Restanten van een, in de Dertigjarige Oorlog afgebrande, oudere kerk werden daarbij in het bouwwerk opgenomen. In het interieur valt een retabel uit omstreeks het jaar 1500 op. Het middendeel stelt de Aanbidding der Koningen voor.
In het stadje staat het oorspronkelijk uit 1250 daterende kasteel Wassertrüdingen; dit gebouw huisvest een rooms-katholieke instelling voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapten, en is dus niet te bezichtigen.
In het dorp Altentrüdingen staat op een heuveltje de evangelisch-lutherse St.-Nicolaas- en Theobaldkerk. De kerk werd in 1771 ingewijd. Links en rechts van de preekstoel hangen twee schilderijtjes, die respectievelijk Maarten Luther en Philipp Melanchton voorstellen.
Af en toe, in het zomerseizoen, laat het Beierse Spoorwegmuseum te Nördlingen historische, toeristische treinen rijden op de hierboven beschreven spoorlijn.
Wassertrüdingen ligt aan de internationale Wandelroute E8. Een langeafstandsroute voor fietsers loopt langs de Wörnitz en doet het stadje eveneens aan.

Afbeeldingen

Kasteel Wassertrüdingen
Evangelische Stadskerk Heilige Drie-eenheid
Interieur van deze kerk
Altaarstuk in deze kerk
Pastorie bij deze kerk
Bovenpoort, Marktstraße 3
De Spalter Bierstube bij de stadspoort
Rooms-katholieke
Heilige-Geestkerk
R.K. Sint-Walburgakerk (1909)
Stadsmolen
Evang.-luthers Johanneskerkje, Schobdach
Evang.-lutherse H. Kruiskerk, Geilsheim (18e eeuw)
Evang.-lutherse St.-Andreaskerk, Geilsheim (18e eeuw; toren laatmiddeleeuws)
Evang.-lutherse St.-Nicolaaskerk, Fürnheim (1820; toren laatmiddeleeuws)
St.-Nicolaas- en Theobaldkerk, Altentrüdingen
Interieur van dit kerkje

Varia

Te Wassertrüdingen werd Christian Friedrich Freyer (1794 - 1885), een gerenommeerd entomoloog, geboren.
Met de plaats Bellac in Frankrijk onderhoudt Wassertrüdingen sinds 1982 een jumelage.

Externe link

(de) www.wassertruedingen.de/FLUVIUS-Museum.n283.html Webpagina van de gemeente over het FLUVIUS-Museum

Zie de categorie Wassertrüdingen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Wassertrüdingen op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑ ^a ^b (de) Genesis Online-Datenbank des Bayerischen Landesamtes für Statistik Tabelle 12411-001 Fortschreibung des Bevölkerungsstandes: Gemeinden, Stichtage (letzten 6) (inwonersaantallen op basis van de census 2011)
↑ bron:https://www.wassertruedingen.de/Zahlen-und-Fakten.n28.html
↑ 3 kilometer ten noordoosten van het centrum van Wassertrüdingen
↑ Bayerische Rundfunk, mei 2023: https://www.br.de/nachrichten/bayern/hesselbergbahn-reaktivierung-soll-zur-verkehrswende-beitragen,TdaNFgv

[inw_statistiek-1] (de) Genesis Online-Datenbank des Bayerischen Landesamtes für Statistik Tabelle 12411-001 Fortschreibung des Bevölkerungsstandes: Gemeinden, Stichtage (letzten 6) (inwonersaantallen op basis van de census 2011)

[2] ron:https://www.wassertruedingen.de/Zahlen-und-Fakten.n28.html

[3] 3 kilometer ten noordoosten van het centrum van Wassertrüdingen

[4] Bayerische Rundfunk, mei 2023: https://www.br.de/nachrichten/bayern/hesselbergbahn-reaktivierung-soll-zur-verkehrswende-beitragen,TdaNFgv

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Regel 2: / Regel 2: @@
 | Art               = Stad
 | Wappen            = DEU Wassertrüdingen COA.svg
-| lat_deg           = 49
-| lat_min = 2
-| lon_deg           = 10
-| lon_min = 35
 | Lageplan          = Wassertrüdingen in AN.svg
 | Bundesland        = Beieren
@@ Regel 25: / Regel 21: @@
 | image = Wassertrüdingen,_AN_-_Schobdach_östl_-_Wassertrüdingen_v_O_02.jpg
 | caption = Gezicht op Wassertrüdingen
+| lat_deg           = 49
+| lat_min = 2
+| lon_deg           = 10
+| lon_min = 35
 }}
 '''Wassertrüdingen''' is een stadje en gemeente in de [[Duitsland|Duitse]] deelstaat [[Beieren]], en maakt deel uit van de [[Landkreis Ansbach]].
-Wassertrüdingen telt {{Statistiek gemeente Duitsland inwoners|09 5 71 214|Beieren}} inwoners<ref name="inw_statistiek" />.
+Wassertrüdingen telt {{Statistiek gemeente Duitsland inwoners|09 5 71 214|Beieren}} inwoners.<ref name="inw_statistiek" />
 == Indeling van de gemeente ==
@@ Regel 35: / Regel 36: @@
 De gemeente is ingedeeld in zeven zogenaamde ''Gemarkungen'' <small>(Peildatum: 1 september 2023<ref>bron:https://www.wassertruedingen.de/Zahlen-und-Fakten.n28.html</ref>)</small>:
 {| class="wikitable"
-|-
 ! Gemarkung !! Situering !! Aantal inwoners<br />(incl. 265 tweede-woningbezitters)
 |-
@@ Regel 68: / Regel 68: @@
 In de richting van de wijzers van de klok, beginnend in het noorden:
-*In de [[Landkreis Weißenburg-Gunzenhausen]]:
+* In de [[Landkreis Weißenburg-Gunzenhausen]]:
 ** [[Gunzenhausen]]
 ** [[Gnotzheim]]
@@ Regel 86: / Regel 86: @@
 Wassertrüdingen, AN - Bahnhof ehem v S.jpg|Voormalig station
 </gallery>
 Een in [[1849]] geopende en in [[1985]] voor reizigersverkeer gesloten spoorlijn van [[Gunzenhausen]] in het noordoosten loopt door het stadje heen naar o.a. [[Oettingen in Bayern|Oettingen]] en [[Nördlingen]]. Het stationsgebouw aan deze lijn is buiten gebruik voor reizigersverkeer, maar goederentreinen t.b.v. levering van grondstoffen voor de fabriek van Henkel-Schwarzkopf stoppen er nog wel.
-Er bestaan anno 2023 vergevorderde plannen, vanaf december 2024 weer passagierstreinen te laten rijden tussen Gunzenhausen en Wassertrüdingen<ref>Bayerische Rundfunk, mei 2023: https://www.br.de/nachrichten/bayern/hesselbergbahn-reaktivierung-soll-zur-verkehrswende-beitragen,TdaNFgv</ref>.
+Er bestaan anno 2023 vergevorderde plannen vanaf december 2024 weer passagierstreinen te laten rijden tussen Gunzenhausen en Wassertrüdingen.<ref>Bayerische Rundfunk, mei 2023: https://www.br.de/nachrichten/bayern/hesselbergbahn-reaktivierung-soll-zur-verkehrswende-beitragen,TdaNFgv</ref>
 Een min of meer frequente streekbusverbinding bestaat, op werkdagen, met Gunzenhausen. Ander openbaar vervoer per bus is in de gemeente van geen betekenis.
@@ Regel 95: / Regel 95: @@
 == Economie ==
 In [[1947]] werd aan de oostkant van Wassertrüdingen een fabriek voor [[shampoo]], [[haarlak]] e.d. van de firma [[Schwarzkopf Professional|Schwarzkopf]] geopend. Wegens succes werd het bedrijf in 1953 sterk uitgebreid. In [[1995]] werd het bedrijf overgenomen door het [[Henkel KGaA|Henkel]]-concern. Deze fabriek is tot op de huidige dag de grootste werkgeefster van Wassertrüdingen.
-Aan de westkant van Wassertrüdingen ligt een bedrijventerrein voor ondernemingen van alleen  lokale of regionale betekenis.
+Aan de westkant van Wassertrüdingen ligt een bedrijventerrein voor ondernemingen van alleen lokale of regionale betekenis.
 Veel boeren in stadsdeel Altentrüdingen hebben zich op het fokken van rijpaarden toegelegd of hun bedrijf in een manege omgevormd.
@@ Regel 103: / Regel 103: @@
 Fsm-Ansbach_1791.png|Kaart vorstendom Ansbach (1791)
 </gallery>
-Wassertrüdingen ontstond in de [[13e eeuw]] rondom het gelijknamige kasteel. Van [[1242]] tot 1366 lag het in het [[Graafschap Oettingen]]. In [[1388]] vond een grote stadsbrand plaats. Van [[1366]] tot aan de [[Napoleon Bonaparte|Napoleontische tijd]] lag het ''Oberamt'', waartoe Wassertrüdingen behoorde,  in het zuiden van het [[Vorstendom Ansbach]].  Dit ''Oberamt'' bezat het [[halsgerecht]] over de omliggende dorpen, d.w.z. dat de rechters te Wassertrüdingen het recht hadden, de [[doodstraf]] op te leggen en ten uitvoer te brengen. In het streekdialect  werd deze vreeswekkende, hoge jurisdictie als ''Fraiß'' of ''Fraisch'' betiteld, van dezelfde woordstam als het Nederlandse woord ''vrees''.
+Wassertrüdingen ontstond in de [[13e eeuw]] rondom het gelijknamige kasteel. Van [[1242]] tot 1366 lag het in het [[Graafschap Oettingen]]. In [[1388]] vond een grote stadsbrand plaats. Van [[1366]] tot aan de [[Napoleon Bonaparte|Napoleontische tijd]] lag het ''Oberamt'', waartoe Wassertrüdingen behoorde, in het zuiden van het [[Vorstendom Ansbach]]. Dit ''Oberamt'' bezat het [[halsgerecht]] over de omliggende dorpen, d.w.z. dat de rechters te Wassertrüdingen het recht hadden, de [[doodstraf]] op te leggen en ten uitvoer te brengen. In het streekdialect werd deze vreeswekkende, hoge jurisdictie als ''Fraiß'' of ''Fraisch'' betiteld, van dezelfde woordstam als het Nederlandse woord ''vrees''.
 Wassertrüdingen werd in [[1634]] tijdens de [[Dertigjarige Oorlog]] in brand gestoken en op het kasteel na verwoest.
@@ Regel 109: / Regel 109: @@
 == Markante gebouwen, bezienswaardigheden, recreatie ==
-*In het centrum van Wassertrüdingen staat een museum, dat is gewijd aan het riviertje de Wörnitz (FLUVIUS-Museum).
+* In het centrum van Wassertrüdingen staat een museum, dat is gewijd aan het riviertje de Wörnitz (FLUVIUS-Museum).
-*De Evangelische Stadskerk Heilige Drieëenheid werd van 1738-1740 gebouwd. Restanten van een, in de Dertigjarige Oorlog afgebrande, oudere kerk werden daarbij in het bouwwerk opgenomen. In het interieur valt een [[retabel]] uit omstreeks het jaar 1500 op. Het middendeel stelt de [[Aanbidding der Koningen (kunst)|Aanbidding der Koningen]] voor.
+* De Evangelische Stadskerk Heilige Drie-eenheid werd van 1738-1740 gebouwd. Restanten van een, in de Dertigjarige Oorlog afgebrande, oudere kerk werden daarbij in het bouwwerk opgenomen. In het interieur valt een [[retabel]] uit omstreeks het jaar 1500 op. Het middendeel stelt de [[Aanbidding der Koningen (kunst)|Aanbidding der Koningen]] voor.
-*In het stadje staat het oorspronkelijk uit [[1250]] daterende ''kasteel Wassertrüdingen'' ; dit gebouw huisvest een rooms-katholieke instelling voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapten, en is dus niet te bezichtigen.
+* In het stadje staat het oorspronkelijk uit [[1250]] daterende ''kasteel Wassertrüdingen''; dit gebouw huisvest een rooms-katholieke instelling voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapten, en is dus niet te bezichtigen.
 * In het dorp Altentrüdingen staat op een heuveltje de evangelisch-lutherse St.-Nicolaas- en Theobaldkerk. De kerk werd in [[1771]] ingewijd. Links en rechts van de preekstoel hangen twee schilderijtjes, die respectievelijk [[Maarten Luther]] en [[Philipp Melanchton]] voorstellen.
-*Af en toe, in het zomerseizoen,  laat het Beierse Spoorwegmuseum te Nördlingen historische, toeristische treinen rijden op de hierboven beschreven spoorlijn.
+* Af en toe, in het zomerseizoen, laat het Beierse Spoorwegmuseum te Nördlingen historische, toeristische treinen rijden op de hierboven beschreven spoorlijn.
-*Wassertrüdingen ligt aan de internationale [[Wandelroute E8]]. Een langeafstandsroute voor fietsers loopt langs de Wörnitz en doet het stadje eveneens aan.
+* Wassertrüdingen ligt aan de internationale [[Wandelroute E8]]. Een langeafstandsroute voor fietsers loopt langs de Wörnitz en doet het stadje eveneens aan.
 == Afbeeldingen ==
 <gallery>
 Wassertrüdingen,_Marktstraße_29-002.jpg|Kasteel Wassertrüdingen
-Stadtkirche4.JPG|Evangelische Stadskerk Heilige Drieëenheid
+Stadtkirche4.JPG|Evangelische Stadskerk Heilige Drie-eenheid
 Stadtkirche3.JPG|Interieur van deze kerk
 Wassertrüdingen Stadtkirche - Hochaltar 1.jpg|[[Altaarstuk]] in deze kerk
 Pfarrhaus Wassertrüdingen.JPG|Pastorie bij deze kerk
-Stadttor.JPG|Bovenpoort, Marktstraße 3
+Oberes Tor (Wassertrüdingen).jpg|Bovenpoort, Marktstraße 3
 Spalter Bierstube1.JPG|De ''Spalter Bierstube'' bij de stadspoort
 Heilig-Geist-Kirche.JPG|Rooms-katholieke<br />Heilige-Geestkerk
@@ Regel 131: / Regel 131: @@
 Geilsheim_Heilig_Kreuz_004.jpg|Evang.-lutherse H. Kruiskerk, Geilsheim (18e eeuw)
 Geilsheim_St._Andreas_002.jpg|Evang.-lutherse St.-Andreaskerk, Geilsheim (18e eeuw; toren laatmiddeleeuws)
-Fürnheim_St._Nikolaus_002.jpg|Evang.-lutherse St.-Nicolaaskerk, F↔rnheim (1820; toren laatmiddeleeuws)
+Fürnheim_St._Nikolaus_002.jpg|Evang.-lutherse St.-Nicolaaskerk, Fürnheim (1820; toren laatmiddeleeuws)
 Altentrüdingen_(6).JPG|St.-Nicolaas- en Theobaldkerk, Altentrüdingen
 Altentrüdingen_(10).JPG|Interieur van dit kerkje
@@ Regel 138: / Regel 138: @@
 == Varia ==
-*Te Wassertrüdingen  werd [[Christian Friedrich Freyer]] (1794 - 1885), een gerenommeerd entomoloog , geboren.
+* Te Wassertrüdingen werd [[Christian Friedrich Freyer]] (1794 - 1885), een gerenommeerd entomoloog, geboren.
-*Met de plaats [[Bellac]] in [[Frankrijk]] onderhoudt Wassertrüdingen sinds [[1982]] een [[jumelage]].
+* Met de plaats [[Bellac]] in [[Frankrijk]] onderhoudt Wassertrüdingen sinds [[1982]] een [[jumelage]].
 == Externe link ==
-*{{de}} [https://www.wassertruedingen.de/FLUVIUS-Museum.n283.html  www.wassertruedingen.de/FLUVIUS-Museum.n283.html] Webpagina van de gemeente over het FLUVIUS-Museum
+* {{de}} [https://www.wassertruedingen.de/FLUVIUS-Museum.n283.html www.wassertruedingen.de/FLUVIUS-Museum.n283.html] Webpagina van de gemeente over het FLUVIUS-Museum
 {{Commonscat|Wassertrüdingen|Wassertrüdingen}}
-{{Appendix}}
 {{Navigatie Landkreis Ansbach}}
-{{Coor title dms|49|2|0|N|10|35|0|E|type:adm2nd_scale:50000_region:DE}}
 {{Appendix|2=
 * {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Wassertrüdingen}}
+{{References}}
 }}
+{{Coor title dms|49|2|0|N|10|35|0|E|type:adm2nd_scale:50000_region:DE}}
 {{DEFAULTSORT:Wassertrudingen}}