Wikisource:Publiek domein
 Zie ook
|
|---|
| Publiek domein in Wikipedia |
Publiek domein of public domain (beide afgekort tot PD) is een gangbare benaming voor programmatuur, teksten, beelden en geluiden (werken) die zich in het publieke domein bevinden – dat wil zeggen, die geheel vrij zijn van auteursrechten. Iedereen kan dus met een werk dat onder publiek domein valt doen wat hij wil, zonder begrenzingen. Een werk komt in het publiek domein terecht nadat de auteursrechten verlopen. Anno 2004 verlopen de auteursrechten 70 jaar na de dood van de maker, of – als de maker niet is aangeduid of slechts een instelling, bedrijf of organisatie als maker is aangeduid – 70 jaar na rechtmatige publicatie van het werk. Voorheen was deze periode veel korter.
Ieder werk valt automatisch onder het auteursrecht, ook al vermeldt de auteur dit niet.
Een auteur kan een werk onder een licentie publiceren. Zo is de GFDL de licentie waaronder Wikipedia wordt uitgegeven. Ook kan een auteur een werk onder een licentie uitgeven die bepaalt dat het werk behandeld mag worden als ware het in het publiek domein.
Veel auteurs gaan verder en claimen dat hun werk publiek domein is. Auteurswetten in het Europese rechtssysteem voorzien niet in de mogelijkheid om een werk aan het publiek domein toe te wijzen; het is dus de vraag of een dergelijke kunstmatige publiek-domeinstatus in een rechtszaak overeind zou blijven.
Bij de uitgifte van een werk kan een auteur zogenaamde “vaderschapsrechten” claimen; dit zijn beperkingen aan het gebruik van het werk.
Voorbeelden
[bewerken]- Werken van de Amerikaanse overheid, zoals het CIA World Factbook, bevinden zich zonder nadere aanduiding in het publieke domein.
- Op regelingen en beslissingen van de Nederlandse overheid bestaat geen auteursrecht, zoals bepaald in artikel 11 van de Auteurswet: “Er bestaat geen auteursrecht op wetten, besluiten en verordeningen, door de openbare macht uitgevaardigd, noch op rechterlijke uitspraken en administratieve beslissingen.”
Zie ook
[bewerken]In een andere betekenis wordt de term publiek domein gebruikt als aanduiding van de openbare ruimte, dat wil zeggen de ruimte die niet privé/privaat is.