Accent tonic

En lingüistica e precisament en fonologia, l'accent tonic mete sistematicament en relèu una sillaba dins un mòt en aumentant l'autor, la fòrça o la durada dau sòn, sovent la combinason d'aquestei tres factors. A la sillaba (o la mora) picada per l'accent, li dién tonica, e ais autras, li dién atònas. Frequentament destrián lei lengas emé l'accent tonic, lei lengas tonalas e lei lengas emé l'accent d'autor, maugrat que certanei lengas coma lo mandarin e lo tai utilizan lei dos sistèmas : dins una lenga emé lo ton, l'accent tonic pòu èstre ren que segondari. Enfin, au sen deis accents tonics, si destriá doàs categorias : l'accent d'intensitat e l'accent d'autor.

L'accent tonic es una nocion qu'estudián principalament en fonetica e en fonologia. La premiera disciplina s'interèssa ai biais fisics de sa realizacion, la segonda a son ròtle dins la lenga. L'accent tonic es un factor discrèt au meme títol que lo fonèma mai si pòu pas segmentar : donc es una unitat suprasegmentala. Estent que l'accent es sistematic, es pas expressiu, au contrari de l'intonacion, mai sèrve en ajudar per la comprenença en decopant lo flux sonòre e en metent en relèu de mòts o gropes claus.

Nòta : Lei transcripcions fonologicas entre lei barras oblicas son en API. L'accent tonic si sinhala per lo simbòle /'/ plaçat davant la sillaba pertocada. L'accent segondari si simboliza per /ˌ/ ; ensin, dins la cadena de fonèmas francés /ˌfutriˈkɛ/ « foutriquet », /kɛ/ poarta l'accent tonic (primari), /fu/ l'accent segondari e /tri/ es atòne.