Rhythm and blues: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmausBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.3) (Robot poprawił fa:ریتم اند بلوز
jęz.
 
(Nie pokazano 40 wersji utworzonych przez 32 użytkowników)
Linia 1:
{{Inne znaczenia|stylu muzycznego|[[Rythm and Blues (zespół muzyczny)|Rythm and Blues]] – polski zespół rockowy}}
{{OR|Encyklopedia muzyki PWN twierdzi, że w latach 30 rnb to już się skomercjalizował, a nie że powstał po wojnie drugiej. W ogóle artykuł rockocnetryczny}}
{{Źródła|data=2011-06}}
{{disambigR|stylu muzycznego|[[Rythm and Blues (grupa muzyczna)|Rythm and Blues]] – polski zespół rockowy}}
{{Gatunek muzyki infobox
| tło = blues
| gatunek = Rhythm and blues (''R&BRnB''; ''R'n'B'')
| pochodzenie = [[jazz]]<br />[[blues]]<br />[[gospel]], [[Muzyka pop|Pop]]
| powstanie = {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone]]<br />[[Lata 40. XX wieku|lata 40.]] [[XX wiek]]u
| instrumenty = [[gitara]]<br />[[gitara basowa]]<br />[[Harmonijka ustna|harmonijka]]<br />[[saksofon]]<br />[[perkusja]]<br />[[pianino]]<br />[[organy]]<br />[[keyboard]], [[instrument dęty|instrumenty dęte]], [[śpiew|wokal]], [[Wokal wspierający|chórki]]
|popularnosc popularność = [[Lata 40. XX wieku|lata 40.]]-[[Lata 60–60. XX wieku|60.]] [[XX wiek]]u
| pokrewne = [[Hiphip-hop (muzyka)|hip-hop]]<br />[[rap]]<br />[[rock and roll]]<br />[[soul]]<br />[[dancehall]]<br />[[funk]]<br />[[ska]]<br />[[reggae]]
| podgatunki = [[Doo wop]], Contemporary R&B, Smooth R&B
| gatunki_mix =
| regionalne =
| inne =
| commons = Category:Rhythm and blues
}}
'''Rhythm and blues''', w skrócie '''R&B''' (również '''R'n'B''') – gatunek muzyki rozrywkowej wywodzący się z [[jazz]]u, [[blues]]a i pieśni religijnych<ref name="Chodkowski1995s753" />. Był jednym z najważniejszych protoplastów [[rock and roll]]a, a później nowoczesnego [[soul]]u<ref name="Shuker2005s230" />.
 
Gatunek został ukształtowany z elementów [[jazz]]u, [[blues]]a i pieśni religijnych<ref name="Chodkowski1995s753" />. Stosowane instrumentarium było ubogie<ref name="Chodkowski1995s753" />. Uległ komercjalizacji w latach 30. XX wieku<ref name="Chodkowski1995s753" />, kiedy artyści big bandowi zaczęli tworzyć bardziej wyrazistą muzykę taneczną (z użyciem m.in. [[gitara basowa|gitary basowej]] i [[riff]]ów), określaną jako '''jump blues'''<ref name="Shuker2005s230" />. Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] styl był na tyle charakterystyczny, że 17 czerwca 1949 w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] oficjalnie powstała lista przebojów w kategorii rhythm and blues<ref name="Ward1998s28" /> (wcześniej stosowano nazwę ''race music'')<ref name="Shuker2005s230" />. Według LeRoi Jonesa do lat 50. XX wieku była to muzyka tworzona przez i dla amerykańskich czarnoskórych<ref name="Ward1998s19" />. Gatunek rhythm and blues rzadko grały stacje radiowe białych<ref name="Shuker2005s230" />. Niektóre utwory były odrzucane ze względu na silne konotacje seksualne (np. ''Work With Me Annie'' [[Hank Ballard|Hanka Ballarda]], ''Baby Let Me Bang Your Box'' [[The Penguins (zespół muzyczny)|The Penguins]]<ref name="Shuker2005s230" /> {{fakt|czy ''Come'' [[Prince|Prince'a]]|data=2014-09}}). Później elementy gatunku rhythm and blues zaczęły przenikać się wzajemnie z powstającym [[rock and roll]]em<ref name="Shuker2005s230" /><ref name="Ward1998s19" />. W 1958 aż 90%&nbsp;utworów na liście przebojów gatunku rhythm and blues znajdowało się również na listach przebojów muzyki popularnej<ref name="Ward1998s19" />.
'''Rhythm and blues''', w skrócie '''R&B''' (również '''R'n'B'''), to styl wywodzący się z [[jazz]]u i [[blues]]a. Tworzony głównie przez czarnoskórych muzyków, był jednym z najważniejszych źródeł, z których powstał "bielszy odcień R&B" czyli [[rock and roll]].
 
W latach 60. i 70. XX wieku rhythm and blues inspirował właśnie powstający [[rock]]<ref name="Shuker2005s230" />. Artyści rockowi czerpali z oryginalnego materiału bluesowego lub wykorzystywali jego stylistykę, przy użyciu nowoczesnych środków technicznych (gitary elektryczne, wzmacniacze)<ref name="Chodkowski1995s753" />. Przykładami mogą być [[The Kinks]], [[The Rolling Stones]], [[The Animals]], [[Pretty Things|The Pretty Things]], [[Them]]<ref name="Chodkowski1995s753" /><ref name="Shuker2005s230" />, [[Jimi Hendrix]]<ref name="foxytunes" />.
== Historia ==
Powstał bezpośrednio po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] – [[Lata 40. XX wieku|lata 40.]] [[XX wiek]]u – w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
 
Rhythm and blues jest m.in. samodzielną kategorią [[Nagroda Grammy|nagród Grammy]], a stylistyka jest obecna w licznych gatunkach muzycznych (disco, [[funk]], [[rap]] i [[soul]])<ref name="Shuker2005s230" />. Współczesny rhythm and blues jest kombinacją elementów występujących w soulu, [[Muzyka pop|popie]] oraz [[Hip-hop|hip hopie]]. Dla odróżnienia stosowane bywa określenie '''contemporary R&B'''.
W [[Lata 60. XX wieku|latach 60.]] i [[Lata 70. XX wieku|70]]. rhythm and blues rozwijał się równolegle z [[rock]]iem, bardzo często się z nim przenikając. Artyści rockowi tacy jak np. [[Jimi Hendrix]]<ref>{{cytuj stronę
|url=http://www.foxytunes.com/artist/jimi_hendrix
|tytuł=http://www.foxytunes.com/artist/jimi_hendrix
|opublikowany=www.foxytunes.com
|data dostępu=2009-11-16
|język=en}}</ref>, [[The Rolling Stones]], [[The Yardbirds]], [[Procol Harum]], [[Blood, Sweat and Tears]] czerpali pełnymi garściami z bogatego dorobku rytmów i technik aranżacyjnych R&B, a jednocześnie artyści R&B tacy jak [[Ray Charles]], czy [[Tina Turner]] wykorzystywali brzmienia i sposoby aranżacji zapożyczone od artystów [[rock]]owych. Na muzyce R&B opierała się też w dużej mierze twórczość brytyjskich zespołów związanych z subkulturą [[mods]] (m.in. [[The Who]], [[The Small Faces]]).
Ponadto istnieje, zwłaszcza w [[Stany Zjednoczone|USA]], dość liczna grupa artystów, która tworzy swoje własne [[Gatunek muzyczny|style muzyczne]], stojące na pograniczu R&B i rocka – np. [[Prince]], [[Tina Turner]], [[Michael Jackson]] czy [[Sananda Maitreya|Terence Trent D'Arby]], [[Beyoncé Knowles]], [[Nelly Furtado]].
 
== Przypisy ==
Współcześnie określenie rhythm & blues odnosi do wszystkich nurtów muzyki rozrywkowej, w której występują elementy rytmicznego [[blues]]a (czyli [[blues]]opodobny wokal i bogate, rytmiczne instrumentarium tworzone zwykle za pomocą [[Automat perkusyjny|automatów perkusyjnych]]). W tym sensie używa tego terminu np. [[American Music Association]], przyznająca nagrody [[Nagroda Grammy|Grammy]], m.in. w dziedzinie R&B. Współczesne R&B jest kombinacją elementów występujących w [[soul]]u, [[Muzyka pop|popie]] oraz zwłaszcza od kilku lat w [[Hip-hop (muzyka)|hip hopie]].
{{Przypisy|
* <ref name="Chodkowski1995s753">
{{Cytuj książkę | nazwisko = Chodkowski (red.)| imię = Andrzej| autor link = Andrzej Chodkowski| tytuł = Encyklopedia muzyki| wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN| miejsce = Warszawa | rok = 1995| strony = 753 | isbn = 83-01-11390-1}}</ref>
* <ref name="foxytunes">{{Cytuj stronę |url=http://www.foxytunes.com/artist/jimi_hendrix |tytuł=Jimi Hendrix |opublikowany=www.foxytunes.com |archiwum=https://web.archive.org/web/20100625034003/http://www.foxytunes.com/artist/jimi_hendrix |zarchiwizowano=2010-06-25 |data dostępu=2009-11-16 |język=en }}</ref>
* <ref name="Shuker2005s230">
{{Cytuj książkę | nazwisko=Shuker | imię=Roy | tytuł=Popular Music. The Key Concepts | wydanie=2 | wydawca=Routledge | miejsce=Oxon | rok=2005 | isbn=0-415-34769-6 | język=en | strony=230-231}}</ref>
* <ref name="Ward1998s19">
{{Cytuj książkę | nazwisko=Ward | imię=Brian | tytuł=Just my soul responding | wydawca=UCL Press | rok=1998 | isbn=0-203-21445-5 | język=en | strony=19}}</ref>
* <ref name="Ward1998s28">
{{Cytuj książkę | nazwisko=Ward | imię=Brian | tytuł=Just my soul responding | wydawca=UCL Press | rok=1998 | isbn=0-203-21445-5 | język=en | strony=28}}</ref>
}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
== Charakterystyka ==
Pierwotny R&B [[Lata 50. XX wieku|lat 50.]] charakteryzował się:
* szerokim instrumentarium opartym na instrumentach perkusyjnych, dętych, gitarach i pianinie, – szczególnie charakterystyczne dla niego były brzmienia [[organy Hammonda|organów Hammonda]] i gitar akustycznych zaopatrzonych w proste generatory drgań, zamieniające je w prymitywne gitary elektryczne;
* wielogłosowymi, często chóralnymi śpiewami;
* ostrym, wiodącym wokalem – wywodzącym się wprost z tradycyjnego [[blues]]a, jednak przystosowanym do szybszych rytmów.
 
{{przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.iloverandb.com I Love R&B - nagrania wideo R&B i Urban] {{lang|en}}
 
[[Kategoria:Rhythm and blues| ]]
 
[[ar:ريذم أند بلوز]]
[[az:R&B]]
[[bn:রিদম এ্যান্ড ব্লুজ]]
[[be:Рытм-н-блюз]]
[[bg:Ритъм енд блус]]
[[bs:R&B]]
[[br:Rhythm and blues]]
[[ca:Rhythm and blues]]
[[cs:Rhythm and blues]]
[[cy:Rhythm a blŵs]]
[[da:Rhythm and blues]]
[[de:Rhythm and Blues]]
[[et:Rütm ja bluus]]
[[el:Rhythm and blues]]
[[en:Rhythm and blues]]
[[es:Rhythm and blues]]
[[eo:Ritmenbluso]]
[[eu:Rhythm and blues]]
[[fa:ریتم اند بلوز]]
[[hif:Rhythm and blues]]
[[fr:Rhythm and blues]]
[[fy:Rhythm and blues]]
[[gl:Rhythm and blues]]
[[ko:리듬 앤 블루스]]
[[hi:रिद्म एंड ब्लूज़]]
[[hr:Ritam i blues]]
[[id:R&B]]
[[is:Ryþmablús]]
[[it:Rhythm and blues]]
[[he:רית'ם אנד בלוז]]
[[ka:რიტმ ენდ ბლუზი]]
[[sw:Rhythm na blues]]
[[lv:R&B]]
[[lt:Ritmenbliuzas]]
[[hu:Rhythm and blues]]
[[mk:Ритам и блуз]]
[[ms:Rhythm and blues]]
[[my:ရစ်သမ် အန် ဘလူးစ်]]
[[nl:Rhythm-and-blues]]
[[ja:リズム・アンド・ブルース]]
[[no:Rhythm and blues]]
[[nn:Rhythm and blues]]
[[pt:Rhythm and blues]]
[[ro:Muzică rhythm and blues]]
[[ru:Ритм-н-блюз]]
[[sah:R&B]]
[[sq:Rhythm and blues]]
[[scn:Rhythm and blues]]
[[simple:Rhythm and blues]]
[[sk:Rhythm and blues]]
[[sl:Ritem in blues]]
[[sr:Ritam i bluz]]
[[sh:Rhythm and blues]]
[[fi:Rhythm and blues]]
[[sv:Rhythm and blues]]
[[tl:Rhythm and blues]]
[[ta:ரிதம் அண்ட் புளூஸ்]]
[[th:ริทึมแอนด์บลูส์]]
[[tr:Rhythm and Blues]]
[[uk:Ритм-енд-блюз]]
[[vi:Rhythm and blues]]
[[wa:Ritenblouze]]
[[yo:Orin Rhythm and blues]]
[[bat-smg:Rėtmabliozos]]
[[zh:节奏布鲁斯]]