Antymonit

Antymonit – pospolity minerał z grupy siarczków.

Antymonit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	błyszcz antymonu, błyszcz antymonowy, stibnit
Skład chemiczny	Sb 2S 3 – siarczek antymonu
Twardość w skali Mohsa	2
Przełam	muszlowy (w jednym kierunku bardzo dobrą, a w dwu pozostałych – niewyraźną)
Łupliwość	bardzo dobra w jednym kierunku
Układ krystalograficzny	rombowy
Gęstość	4,6-4,7 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	ołowianoszara, stalowoszara niekiedy z odcieniem niebieskawym bądź czerwonawym (rzadziej)
Rysa	szara do niemal czarnej
Połysk	metaliczny

Nazwa pochodzi z gr. anthemon – kwiat; i z późnogrec. antimonion – wykwit, nawiązując do tworzonych przez niego przypominających kwiaty szczotek krystalicznych.

Właściwości

Tworzy ponad sto form kryształów. Zazwyczaj ma postać wydłużonych słupów z charakterystycznymi zbrużdżeniami i częstymi zbliźniaczeniami. Występuje w formie skupień pręcikowych, igiełkowych, promienistych, włóknistych, ziarnistych i zbitych. Najlepiej wykształcone kryształy znajdowane są w druzach w formie szczotek. Ich długość dochodzi do kilku­dziesięciu centy­metrów. Jest miękki, giętki, nieprzezroczysty. Często pokryty niebieskawymi, czerwonawymi lub żółtawymi nalotami.

Podczas wietrzenia przekształca się w ochrę antymonową, kermesyt lub kwiat antymonowy.

Występowanie

Powstaje w procesach hydrotermalnych. Występuje w żyłach kwarcowych oraz w osadach niektórych gorących źródeł mineralnych.

Na świecie występuje w: Chinach – Jiangxi, Yunnan, Guangdong, Japonii – Sikoku, Algierii – Konstantyna, Boliwii, RPA, Borneo – Bau, Sarawak, Ukrainie – Nikitowka, Niemczech – Wolfsberg, Braunsdorf, Słowacji, Rumunii – Capnik, Baia Sprie, Chiusbaia, Włoszech – Gosseto, Francji, USA – Kalifornia i Meksyku.

W Polsce spotykany jest na Dolnym Śląsku. Został stwierdzony w Złotym Stoku (Góry Złote), Boguszynie, Radzinowicach, Bystrzycy Górnej oraz Miedziance.

Zastosowanie

Jest główną rudą antymonu. Stosowany do produkcji stopów; w przemyśle gumowym, tekstylnym, szklarskim, ceramicznym; w medycynie. Bywa używany do wyrobu kosmetyków, farb i sztucznych ogni.

Jest ceniony przez kolekcjonerów. Najwspanialsze okazy (do 60 cm długości) pochodzą z Japonii. Są tam używane do wyrobu ozdób, podstawek pod doniczki, niskich płotków wokół ogrodów.

W starożytności wyrabiano z niego kosmetyki oraz używano do leczenia oczu. W średniowieczu był wykorzystywany jako środek przeczyszczający i wymiotny.

Bibliografia

• Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996, seria: Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7129-194-9.
• G.G.G.G. Gormaz G.G.G.G., J.J.J.J. Casanovas J.J.J.J., Atlas mineralogii, Wiedza i Życie, 1992 . Brak numerów stron w książce
• W.W. Heflik W.W., L.L. Natkaniec-Nowak L.L., Minerały Polski, Antykwa, 1998 . Brak numerów stron w książce
• JerzyJ. Żaba JerzyJ., Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II, 2003 . Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• antymonit na stronie Webmineral.com (ang.)
• antymonit na stronie Mindat.org (ang.)