Hub and spoke: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Hub & Spoke w lotnictwie: Linki Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Link do ujednoznacznienia |
|||
| (Nie pokazano 29 wersji utworzonych przez 21 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Spoke Hub Distribution.svg|mały|Model piasty i szprychy]] |
|||
{{kategoria}}{{linki}} |
|||
'''Model Hub and Spoke''' (system piasta-szprychy<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Koncepcja przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej |url= https://www.gov.pl/documents/905843/1047987/koncepcja_przygotowania_CPK.pdf/f61866f9-4ea9-b5d7-cfd7-fdfaa563b876|wydawca = |miejsce = Warszawa |data = 2017-11 |strony = 9 |rozdział = Definicje i skróty}}</ref>) – model zakładający istnienie [[Węzeł transportowy|węzła transportowego]] (hubu) oraz zasilających go promienistych linii transportowych (szprych). [[Transport]] w ramach tego systemu następuje najpierw do węzła transportowego, a następnie od węzła do wybranego celu<ref name=Koncepcja >{{Cytuj książkę |tytuł = Koncepcja przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej |url= https://www.gov.pl/documents/905843/1047987/koncepcja_przygotowania_CPK.pdf/f61866f9-4ea9-b5d7-cfd7-fdfaa563b876|wydawca = |miejsce = Warszawa |data = 2017-11 |strony = 8 |rozdział = Definicje i skróty}}</ref>. |
|||
=='''<big>Model Hub and Spoke</big>'''== |
|||
Model transportu hubowego jest często stosowany w transporcie oraz [[Logistyka|logistyce]] i stanowi alternatywę dla |
|||
Model Hub and Spoke w logistyce oznacza umiejscowienie magazynów oraz organizacje ruchu pomiędzy nimi na zasadzie struktury promienistej, tzw. system piasty i szprych. Główny magazyn tzw. hub znajduje się w samym centrum koła, a ruch pomiędzy nim a lokalnymi magazynami odbywa się po prowadzących do i z szprychach. Model używany jest powszechnie w przemyśle, głównie transporcie. |
|||
systemu „siatkowego”, polegającego na bezpośredniej komunikacji między punktami początkowym i końcowym. Z punktu |
|||
widzenia klienta zaletą systemu jest łatwość i intuicyjność planowania podróży<ref name=Koncepcja />. |
|||
== Hub & Spoke w lotnictwie == |
|||
W [[Transport lotniczy|transporcie lotniczym]] system H&S jest określany również jako ''hubbing'' (za [[Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych|IATA]], [[Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego|ICAO]]). |
|||
Optymalizacja systemu H&S przejawia się w fakcie, że [[pasażer]]owie z poszczególnych punktów przylatują, a następnie odlatują z [[Hub lotniczy|węzła (piasty, hubu)]] w krótkim przedziale czasowym. Tym samym pasażer przylatujący z jakiegokolwiek punktu może uzyskać połączenie za pośrednictwem samolotów odlatujących do wielu innych punktów. Siła takiego systemu w transporcie lotniczym polega na możliwości łączenia pasażerów podróżujących z wielu par miast w jednym statku powietrznym, umożliwiając tym samym oferowanie na trasach, które w przeciwnym przypadku nie byłyby dochodowe. System H&S działa poprzez tworzenie fal przylotowo–odlotowych z/do różnych punktów (szprych) w węźle (hubie) w przedziałach czasowych minimalizujących czas przesiadki<ref name=Koncepcja />. |
|||
Największe huby lotnicze świata to amerykański [[Port lotniczy Atlanta – Hartsfield-Jackson| |
|||
=='''Opis działania'''== |
|||
Atlanta–Hartsfield–Jackson]], który obsłużył w roku 2016 104,2 mln pasażerów, Dubaj (83,6 mln pasażerów), londyńskie [[Heathrow]] (71 mln pasażerów) i [[Port lotniczy Hongkong|port lotniczy w Hongkongu]] (68,1 mln pasażerów)<ref name=Koncepcja />. |
|||
H&S jest podstawowym modelem dla [[Hub cargo|hubów cargo]]. Zaczął być powszechnie stosowany w [[Cargo lotnicze|lotniczym transporcie towarowym]] po deregulacji rynku lotniczego pod koniec lat 70. w Stanach Zjednoczonych. W modelu tym hub jest centralnym lotniskiem, przez które kierowane są loty, a szprychy to trasy, którymi samoloty przewożą ładunek. Większe linie lotnicze mają wiele hubów<ref>{{Cytuj |tytuł = How the Hub-and-Spoke Model Transformed the Transportation Industry |data = 2014-05-19 |data dostępu = 2024-02-15 |opublikowany = Inbound Logistics |url = https://www.inboundlogistics.com/articles/how-the-hub-and-spoke-mode-transformed-the-transportation-industry/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Hubs of Major Air Freight Integrators {{!}} The Geography of Transport Systems |data = 2019-07-14 |data dostępu = 2024-02-15 |url = https://transportgeography.org/contents/chapter6/airport-terminals/hubs-air-freight-integrators/ |język = en-US}}</ref>. |
|||
<br /> |
|||
1) W pierwszej kolejności regionalni przewoźnicy odbierają od klientów ładunki oraz przewożą do swoich magazynów lokalnych |
|||
<br /> |
|||
2) Następnie każdy z przewoźników lokalnych dostarcza towar do centralnego hubu (transport liniowy do hubu) |
|||
<br /> |
|||
3) W centralnym hubie cały towar zostaje odpowiednio posortowany. Potem zostaje załadowany na pojazdy przewoźników regionalnych |
|||
<br /> |
|||
4) Transport liniowy z hubu do magazynów regionalnych. Z nich towar trafia do poszczególnych odbiorców w regionie |
|||
== Hub & Spoke w kolejnictwie == |
|||
System H&S jest wykorzystywany również w [[Transport kolejowy|transporcie kolejowym]], gdzie obniża on zapotrzebowanie na [[Tabor kolejowy|tabor]], zużycie energii, obciążenie środowiska i [[koszty transportu]]. System H&S jest wybierany głównie w państwach o regularnym kształcie i silnie wykształconych ośrodkach centralnych położonych w środkowej części kraju (zazwyczaj dawniejszych stolicach krajów o silnej władzy królewskiej)<ref name=Koncepcja />. |
|||
Dobrym przykładem jest w tym zakresie Francja oraz Hiszpania<ref name=Koncepcja />. |
|||
=='''Zalety'''== |
|||
We [[Francja|Francji]] rolę węzła [[TGV]] pełni [[Paryż]] (z powodu czołowego układu głównych dworców Paryża nie ma tam jednak jednego wspólnego dworca dla wszystkich pociągów tej klasy)<ref name=Koncepcja />. |
|||
• Mniejsza ilość pojazdów poruszających się po drogach |
|||
<br /> |
|||
• Mniejsze zużycie paliwa |
|||
<br /> |
|||
• Mniejsze eksploatacja samochodów |
|||
<br /> |
|||
• Troska o środowisko |
|||
<br /> |
|||
• Redukcja kosztów |
|||
W Hiszpanii system kolei dużych prędkości [[Alta Velocidad Española|AVE]] zbudowany jest także w oparciu o model piasta–szprychy, a węzłem (hubem) dla całego krajowego transportu dużych prędkości jest dworzec [[Estación de Atocha|Puerta de Atocha]] w Madrycie<ref name=Koncepcja />. |
|||
Polski system ekspresów IC/EIC operuje również w tym modelu, a rolę węzła pełni [[Dworzec Centralny im. Stanisława Moniuszki|Dworzec Centralny]]<ref name=Koncepcja />. |
|||
=='''Wady'''== |
|||
Układy komunikacyjne oparte o model H&S występują również w kolejowym transporcie regionalnym, zwłaszcza w regionach o silnie wykształconych głównych ośrodkach miejskich, np. Mazowsze, Wielkopolska, Dolny [[Śląsk]], Małopolska<ref name=Koncepcja />. |
|||
• Planowanie dystrybucji przesyłek jest skomplikowane. Ruch pomiędzy magazynami musi być dokładnie zaplanowany, a harmonogram odbioru i wydawania paczek dobrze rozplanowany w czasie. Na dużą skalę wymaga użycia zaawansowanych systemów informatycznych. |
|||
<br /> |
|||
• Magazyny (huby) determinują o ogólnej wydajności modelu. Opóźnienia w jednym z hubów mogą wpłynąć na całą sieć. |
|||
<br /> |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
=='''Zastosowanie'''== |
|||
[[Kategoria:Logistyka]] |
|||
Model Hub&Spoke może być zastosowany w: |
|||
<br /> |
|||
• Transporcie drogowym towarów |
|||
<br /> |
|||
• Lotnictwie |
|||
<br /> |
|||
• Transporcie kolejnowym |
|||
== Bibliografia == |
|||
*http://www.pallex.pl/model-hub-and-spoke/ |
|||
== Linki zewnętrzne == |
|||
*http://www.pallex.pl/model-hub-and-spoke/ |
|||
Aktualna wersja na dzień 17:45, 24 mar 2024
Model Hub and Spoke (system piasta-szprychy[1]) – model zakładający istnienie węzła transportowego (hubu) oraz zasilających go promienistych linii transportowych (szprych). Transport w ramach tego systemu następuje najpierw do węzła transportowego, a następnie od węzła do wybranego celu[2].
Model transportu hubowego jest często stosowany w transporcie oraz logistyce i stanowi alternatywę dla systemu „siatkowego”, polegającego na bezpośredniej komunikacji między punktami początkowym i końcowym. Z punktu widzenia klienta zaletą systemu jest łatwość i intuicyjność planowania podróży[2].
Hub & Spoke w lotnictwie
[edytuj | edytuj kod]W transporcie lotniczym system H&S jest określany również jako hubbing (za IATA, ICAO). Optymalizacja systemu H&S przejawia się w fakcie, że pasażerowie z poszczególnych punktów przylatują, a następnie odlatują z węzła (piasty, hubu) w krótkim przedziale czasowym. Tym samym pasażer przylatujący z jakiegokolwiek punktu może uzyskać połączenie za pośrednictwem samolotów odlatujących do wielu innych punktów. Siła takiego systemu w transporcie lotniczym polega na możliwości łączenia pasażerów podróżujących z wielu par miast w jednym statku powietrznym, umożliwiając tym samym oferowanie na trasach, które w przeciwnym przypadku nie byłyby dochodowe. System H&S działa poprzez tworzenie fal przylotowo–odlotowych z/do różnych punktów (szprych) w węźle (hubie) w przedziałach czasowych minimalizujących czas przesiadki[2].
Największe huby lotnicze świata to amerykański Atlanta–Hartsfield–Jackson, który obsłużył w roku 2016 104,2 mln pasażerów, Dubaj (83,6 mln pasażerów), londyńskie Heathrow (71 mln pasażerów) i port lotniczy w Hongkongu (68,1 mln pasażerów)[2].
H&S jest podstawowym modelem dla hubów cargo. Zaczął być powszechnie stosowany w lotniczym transporcie towarowym po deregulacji rynku lotniczego pod koniec lat 70. w Stanach Zjednoczonych. W modelu tym hub jest centralnym lotniskiem, przez które kierowane są loty, a szprychy to trasy, którymi samoloty przewożą ładunek. Większe linie lotnicze mają wiele hubów[3][4].
Hub & Spoke w kolejnictwie
[edytuj | edytuj kod]System H&S jest wykorzystywany również w transporcie kolejowym, gdzie obniża on zapotrzebowanie na tabor, zużycie energii, obciążenie środowiska i koszty transportu. System H&S jest wybierany głównie w państwach o regularnym kształcie i silnie wykształconych ośrodkach centralnych położonych w środkowej części kraju (zazwyczaj dawniejszych stolicach krajów o silnej władzy królewskiej)[2].
Dobrym przykładem jest w tym zakresie Francja oraz Hiszpania[2].
We Francji rolę węzła TGV pełni Paryż (z powodu czołowego układu głównych dworców Paryża nie ma tam jednak jednego wspólnego dworca dla wszystkich pociągów tej klasy)[2].
W Hiszpanii system kolei dużych prędkości AVE zbudowany jest także w oparciu o model piasta–szprychy, a węzłem (hubem) dla całego krajowego transportu dużych prędkości jest dworzec Puerta de Atocha w Madrycie[2].
Polski system ekspresów IC/EIC operuje również w tym modelu, a rolę węzła pełni Dworzec Centralny[2].
Układy komunikacyjne oparte o model H&S występują również w kolejowym transporcie regionalnym, zwłaszcza w regionach o silnie wykształconych głównych ośrodkach miejskich, np. Mazowsze, Wielkopolska, Dolny Śląsk, Małopolska[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Definicje i skróty. W: Koncepcja przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 2017-11, s. 9.
- ↑ a b c d e f g h i j Definicje i skróty. W: Koncepcja przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 2017-11, s. 8.
- ↑ How the Hub-and-Spoke Model Transformed the Transportation Industry [online], Inbound Logistics, 19 maja 2014 [dostęp 2024-02-15] (ang.).
- ↑ Hubs of Major Air Freight Integrators | The Geography of Transport Systems [online], 14 lipca 2019 [dostęp 2024-02-15] (ang.).