Innowacja biznesowa
Innowacja (łac. innovatio - odnowienie) – stanowi nową (dla organizacji, społeczności czy cywilizacji), wprowadzoną przez człowieka wartość bądź jakość dotyczącą jej celów lub sposobów ich realizacji.
Innowacja biznesowa jest zatem nowością mającą zastosowanie w działalności gospodarczej.
Obszary innowacji
Innowacja biznesowa może dotyczyć przede wszystkim obszarów:
- wizji firmy - strategii i celów korporacji,
- techniki:
- fizycznych cech produktu (innowacja konstrukcyjna),
- sposobu wytwarzania produktu (innowacja technologiczna),
- marketingu i sprzedaży:
- zastosowania produktu (nowe zastosowanie bądź nowi odbiorcy znanego produktu),
- sposobów dostarczenia korzyści dla użytkowników,
- zakres obsługi (dodatkowe korzyści, np. serwis, finansowanie, logistyka dostaw),
- sposób obsługi (zmieniony standard/kultura relacji z nabywcami i użytkownikami),
- organizacji firmy (struktur, procesów, ładu społecznego).
Charakter, zakres i skutki innowacji
Podział 1: Czy innowacja jest faktyczną nowością?
- rzeczywisty, gdy jest to pierwsze w świecie rozwiązanie (przedsięwzięcie, projekt) o określonym charakterze (przykład: Wielki Zderzacz Hadronów - innowacyjny projekt badawczy w fizyce cząstek,
- pozorny, gdy nowość stanowi naśladownictwo, "zapożyczenie" (benchmarking) rozwiązań z innych dziedzin życia, branż lub krajów, przykład: Coca-Cola jako pochodna mikstury aptekarskiej.
Podział 2: Ze względu na zakres i skutki wprowadzonych zmian można mówić o innowacjach:
- inkrementalnych (ang. incremental), odpowiadających diagnostycznemu podejściu do organizacji i projektowania systemów,
- rewolucyjnych (eng. radical), odpowiadających podejściu prognostycznemu.
Podział 3: Ewolucja pod wpływem zmian innowacyjnych może mieć też charakter:
- liniowy (kolejne generacje samochodu, marki X) lub
- nieliniowy, skokowy (wynalezienie samochodu).
Ocena liniowego bądź skokowego zakresu zmian zależy od skali odniesienia. Na przykład pojawienie się którejś z kolei generacji któregoś typu samolotu jednego z producentów na wyspach Polinezji w trakcie II wojny światowej było marginalnym incydentem w branży lotniczej (brak cech innowacji), ale stało się rewolucją o charakterze religijno-kulturowym dla niektórych plemion. Na gruncie teorii zjawisko to jest rozpatrywane przez socjologię (por. innowacja w znaczeniu socjologicznym).
Społeczny wymiar innowacji
Innowacje powstają jako wynik ludzkiej kreatywności, zaś ich zastosowanie zależy od innych ludzi: nabywców bądź użytkowników. Stąd proces rozprzestrzeniania się innowacji ma charakter społeczny, w którym występują co najmniej następujący interesariusze: Innowator, Inicjator, Popularyzator, Decydent, Menedżer i Beneficjent.
Charakterystyczną dla innowacji cechą są opory przeciwko zmianom, wynikające z pojawienia się informacji, że innowacyjne zmiany: mogą nastąpić, nastąpią lub nastąpiły. Celem oporu jest powstrzymanie procesu zmian w dowolnej fazie, często bez tzw. "racjonalnych"[1] przesłanek. Skrajną formą oporu jest luddyzm, prowadzący w okresie rewolucji przemysłowej (1811-1817) do niszczenia maszyn przez robotników i rzemieślników. Również współcześnie występują zjawiska sabotażu gospodarczego i sabotowania czyichś pomysłów.
- ↑ można mówić o "racjonalności subiektywnej"
Bibliografia
- Koźmiński Andrzej K., Obłój Krzysztof: Gry o innowacje. Analiza przedsięwzięć technicznych. Warszawa: PWE, 1983. ISBN 83-208-0347-0.
- Walkowski Józef: Kierowanie innowacjami w przemyśle. Warszawa: IWZZ, 1986. ISBN 83-202-0469-0.
- Dwojacki Piotr, Hlousek Jerzy: Zarządzanie innowacjami. Gdańsk: Centrum Badawczo Rozwojowe ENERGA, 2008.