Przejdź do zawartości

Słonecznica pospolita

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Słonecznica pospolita
Leucaspius delineatus[1]
(Heckel, 1843)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

karpiokształtne

Rodzina

karpiowate

Rodzaj

Leucaspius
Heckel & Kner, 1858

Gatunek

słonecznica pospolita

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Słonecznica pospolita[3], owsianka[3], wierzchówka[3], słonecznica[4] (Leucaspius delineatus) – gatunek małej słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Leucaspius.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Małe zbiorniki wodne lub niewielkie, wolno płynące rzeki od dorzecza Renu, na północ od Alp, po dorzecze Uralu, i w zlewisku Morza Kaspijskiego. W Polsce jest gatunkiem pospolitym na obszarze całego kraju. Żyje w dużych stadach. Zwykle trzyma się blisko powierzchni wody, wśród gęstego porostu przybrzeżnej roślinności.

Długość przeciętnie 6–9 cm, samice (maksymalnej długości do 12 cm) są nieco większe od samców. Ciało wrzecionowate, bocznie nieco spłaszczone; łuski duże, srebrzyście lśniące, łatwo odpadające (44–48 wzdłuż ciała). Górnie ustawiony, mały otwór gębowy; spiczaste zakończenie żuchwy wchodzi w płytkie zagłębienie szczęki. Niepełna linia boczna zaznaczona jest jedynie na 7–12 łuskach. Krawędź brzucha pomiędzy płetwami brzusznymi, a płetwą odbytową w formie kila. Zęby gardłowe jedno- lub dwurzędowe, 5–4. Grzbiet od koloru brązowawego do oliwkowego. Boki intensywnie srebrzyste z niebieskawym połyskiem, brzuch białawy. Wzdłuż ciała biegnie długa, niebieska smuga, szczególnie wyraźna na trzonie ogonowym. Płetwy ciemnoszare, czasem z czerwonawym odcieniem.

Odżywianie

[edytuj | edytuj kod]

Młode osobniki żywią się głównie planktonowymi glonami, starsze zjadają plankton zwierzęcy, roślinny i owady trafiające z powietrza do wody.

Rozród

[edytuj | edytuj kod]
Ikra słonecznicy

Tarło odbywa się od IV do VI. U samców występuje w tym czasie wysypka tarłowa, u samic pojawiają się w okolicy odbytu 3 okrągłe wypukłości. Za pomocą krótkiego pokładełka samica przykleja składaną ikrę (o średnicy 1 mm), kolistymi lub spiralnymi rzędami, do łodyg roślin. Do czasu wyklucia się larw (po 9–12 dniach) samiec opiekuje się złożoną ikrą. Narybek jest bardzo aktywny i tworzy ławice pod powierzchnią wody.

Słonecznice uzyskują dojrzałość płciową pod koniec pierwszego roku życia.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Leucaspius delineatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Leucaspius delineatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
  • Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
  • Leucaspius delineatus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 11 czerwca 2009]