Regia Aeronautica
.svg) Godło mniejsze Królestwa Włoch umieszczane w środku białego krzyża na ogonach samolotów Regia Aeronautica | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | |
| Data likwidacji |
12 czerwca 1946 |
| Znak rozpoznawczy |
|
.svg)
Regia Aeronautica (pol. „Królewskie Siły Powietrzne”) − siły powietrzne Królestwa Włoch istniejące w latach 1923−1946[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na początku XX wieku Włochy rozpoczęły prace nad bronią powietrzną. Podczas wojny włosko-tureckiej w 1911 roku osobistym dekretem drugiego księcia Aosty wysłano na front w rejonie Trypolisu ochotniczy oddział lotniczy z 5 samolotami, zajmujący się głównie rozpoznaniem. 1 listopada 1911 porucznik Giulio Gavotti dokonał pierwszego w historii bombardowania z samolotu ręcznymi bombami[2].
Podczas I wojny światowej włoski Corpo Aeronautico Militare (Korpus Lotnictwa Wojskowego) używał wprawdzie francuskich myśliwców, lecz znaczną część pozostałych samolotów stanowiły konstrukcje włoskie, zwłaszcza ciężkie bombowce Caproni i szybkie samoloty zwiadowcze SVA.5. Marynarka wojena (Regia Marina) również rozpoczęła budowę własnych wodnosamolotów.
Osobistym dekretem nr 645 króla Wiktora Emaunela III z 28 marca 1923 roku utworzono Królewskie Siły Powietrzne (Regia Aeronautica) jako odrębny rodzaj sił zbrojnych[3][4]. Faszystowska propaganda kładła duży nacisk na rozwój techniczny lotnictwa włoskiego oraz loty rekordowe, skumulowane w przelotach grupowych łodzi latających pod dowództwem generała Italo Balbo w 1930 i 1933 roku przez Ocean Atlantycki. Regia Aeronautica przetestowała swą siłę w hiszpańskiej wojnie domowej i w inwazji na Abisynię (obecnie Etiopia).
W chwili przystąpienia Włoch do II wojny światowej 10 czerwca 1940 roku, lotnictwo miało na stanie 3269 samolotów, z czego 1795 było w jednostkach bojowych. Wśród samolotów myśliwskich w jednostkach było sprawnych zaledwie 166 najnowocześniejszych myśliwców jednopłatowych Macchi MC.200 (77) i Fiat G.50 (88), które jednak i tak ustępowały nieco najnowszym myśliwcom alianckim, ponadto 200 Fiat CR.42 i 177 przestarzałych Fiat CR.32[5]. Lotnictwo włoskie składało się wówczas z 25 pułków (stormo) bombowych, 8 pułków myśliwskich, jednego pułku szturmowego i dwóch osobnych dywizjonów (gruppo)[5].
Pod koniec wojny siły Regia Aeronautica walczyły przeciwko sobie - część samolotów przypadła Włochom, które skapitulowały przed aliantami, a część Włoskiej Republice Socjalnej.
Następcą Regia Aeronautica jest Aeronautica Militare Italiana.
Poszczególne konflikty
[edytuj | edytuj kod]Podczas zdobywania Cesarstwa Etiopii lotnictwo włoskie było odpowiedzialne za bombardowania i odcinanie zaopatrzenia wroga. Armia cesarza Hajle Syllasje I nie posiadała praktycznie lotnictwa, więc Regia Aeronautica całkowicie panowała w powietrzu.
Podczas hiszpańskiej wojny domowej samoloty włoskie, które walczyły u boku hiszpańskich nacjonalistów i Niemców, zgrupowane były w Aviazione Legionaria („Legion Powietrzny”). Legion ten głównie wspierał piechurów z Corpo Truppe Volontarie i wojska nacjonalistyczne oraz prowadził regularną kampanię powietrzną.
Podczas kampanii francuskiej lotnictwo włoskie przeprowadzało prawie wyłącznie bombardowania, czego skutki są widoczne w statystykach:
- misje bombowe: 716
- misje myśliwskie: 40
- zrzucone bomby: 276 ton
- zestrzelone samoloty wroga: 14 (7 brytyjskich, 6 francuskich i 1 holenderski).
W 1940 roku 170 włoskich maszyn wzięło udział w bitwie o Anglię (głównie 73 Fiat BR.20 - bombowce). Samoloty te startowały z lotnisk w okupowanej Belgii w ramach Corpo Aereo Italiano. Po zakończeniu kampanii samoloty przetransportowano do Grecji.
Podczas kampanii libijskiej samoloty Fiat CR.32 i Fiat CR.42 walczyły z pierwszą wielką brytyjską kontrofensywą.
Samoloty lotnictwa morskiego Regia Marina walczyły z brytyjskimi konwojami, które wypływały z Kairu i Aleksandrii.
Później siły królewskie przeniosły się do Tobruku i Trypolisu, a następnie do Tunezji.
Włosi wzięli również udział w operacji Barbarossa. Tam siły zgromadzone w Corpo Aereo Spedizione in Russia walczyły o Ukrainę i o Stalingrad 1942−1943. Atakowały Moskwę, a pod koniec osłaniały odwrót wojsk z terytorium ZSRR.
Regia Aeronautica pełniła defensywną rolę w walkach o Sycylię.
Maszyny będące na użytku Królewskich Włoskich Sił Powietrznych
[edytuj | edytuj kod]Myśliwce
[edytuj | edytuj kod]- Ambrosini S.A.I.207
- Fiat CR.32
- Fiat CR.42 Falco
- Fiat G.50 Freccia
- Fiat G.55 Centauro
- Macchi MC.200 Saetta
- Macchi MC.202 Folgore
- Macchi MC.205 Veltro
- Reggiane Re.2000 Falco I
- Reggiane Re.2001 Falco II
- Reggiane Re.2002 Ariete
- Reggiane Re.2005 Sagittario
- Caproni Vizzola F.5
Ciężkie myśliwce i samoloty szturmowe
[edytuj | edytuj kod]Bombowce
[edytuj | edytuj kod]- Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero
- Savoia-Marchetti SM.81 Pipistrello
- Savoia-Marchetti SM.82 Canguro
- Savoia-Marchetti SM.84
- Fiat BR.20 Cicogna
- CANT Z.1007 Alcione
- CANT Z.1018 Leone
- Caproni 135
- Piaggio P.32
- Piaggio P.108
Transportowe, rozpoznawcze i morskie
[edytuj | edytuj kod]- Caproni Ca.111
- Caproni Ca.133
- Caproni Ca.309/310/311/313/314
- IMAM Ro 37
- IMAM Ro 43/44
- CANT Z.501 Gabbiano
- CANT Z.506 Airone
- Fiat RS.14
- Savoia-Marchetti S.M. 73/74/75/83
- Fiat G.12
Treningowe
[edytuj | edytuj kod]Asy Regia Aeronautica (II WŚ)
[edytuj | edytuj kod]- Franco Lucchini − 24 zwycięstwa powietrznych
- Teresio Martinoli − 23 zwycięstwa powietrznych
- Leonardo Ferrulli − 22 zwycięstwa powietrznych
- Franco Bordoni-Bisleri − 19 zwycięstw powietrznych
- Luigi Gorrini − 19 zwycięstw powietrznych
- Mario Visintini − 17 zwycięstw powietrznych
- Ugo Drago − 17 zwycięstw powietrznych
- Mario Bellagambi − 14 zwycięstw powietrznych
- Luigi Baron − 14 zwycięstw powietrznych
- Luigi Gianella − 12 zwycięstw powietrznych
- Attilio Sanson − 12 zwycięstw powietrznych
- Carlo Magnaghi − 11 zwycięstw powietrznych
- Angelo Mastroagostino − 11 zwycięstw powietrznych
- Giorgio Solaroli di Briona − 11 zwycięstw powietrznych
- Mario Veronesi − 11 zwycięstw powietrznych
- książę Filippo Caraggi − 11 zwycięstw powietrznych
- Fernando Malvezzi − 10 zwycięstw powietrznych
- Giulio Reiner − 10 zwycięstw powietrznych
- Giuseppe Robetto − 10 zwycięstw powietrznych
- Carlo Maurizio Ruspoli di Poggio Suasa − 10 zwycięstw powietrznych
- Massimo Salvatore − 10 zwycięstw powietrznych
- Claudio Solaro − 10 zwycięstw powietrznych
- Ennio Tarantola − 10 zwycięstw powietrznych
- Giulio Torresi − 10 zwycięstw powietrznych
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ choć regularne włoskie lotnictwo wojskowe istniało od 1917
- ↑ Wiesław Bączkowski, Samoloty bombowe pierwszej wojny światowej, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1986, ISBN 83-206-0497-4, OCLC 830202687.
- ↑ Organizzazione della Regia Aeronautica. dodecaneso.org, 2018-08-25. [dostęp 2021-11-22]. (wł.).
- ↑ 28 marzo 1923: istituzione della Regia Aeronautica. parmadaily.it, 2016-03-28. [dostęp 2021-11-22]. (wł.).
- ↑ a b G. Massimello, G. Apostolo: Italian Aces..., ss.10-11.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Giovanni Massimello, Giorgio Apostolo: Italian Aces of World War II. Londyn: Osprey Publishing, 2000. ISBN 1-84176-078-1. (ang.).