Kazimierz Stamirowski

Kazimierz Stamirowski
	podpułkownik dyplomowany kawalerii
Data i miejsce urodzenia	6 lutego 1884 ; Cieciułów, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	11 października 1943 ; KL Auschwitz, Polska pod okupacją III Rzeszy
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1943
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	1 Pułk Ułanów Legionów Polskich; 7 Pułk Ułanów Lubelskich
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kazimierz Stamirowski (ur. 6 lutego 1884 w Cieciułowie, zm. 11 października 1943 w KL Auschwitz) – podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, adiutant marszałka Józefa Piłsudskiego, urzędnik i działacz państwowy II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Urodził się 6 lutego 1884 w Cieciułowie, w rodzinie Feliksa i Walerii z Siarczyńskich. Ukończył szkołę realną i kursy handlowe Regulskiego w Warszawie oraz Akademię Handlową w Hamburgu. Przed I wojną światową praktykował w bankowości i handlu w Warszawie i Hamburgu, następnie pracował w spółdzielniach rolniczo-handlowych na terenie Galicji^[1]. W latach 1914–1917 walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Po kryzysie przysięgowym, w latach 1917–1918 internowany przez Niemców w Beniaminowie. Po uwolnieniu oficer Komendy Naczelnej POW.

10 listopada 1918 uczestniczył w powitaniu powracającego z internowania w Magdeburgu Józefa Piłsudskiego. Tego samego dnia został oficerem do zleceń Piłsudskiego, a następnie adiutantem Naczelnika Państwa. Następnie w okresie 1919–1922 kolejno: szef Wydziału IV Biura Wywiadowczego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (wywiad ofensywny), szef Oddziału II 2 Armii, następnie w centrali Oddziału II Sztabu Generalnego.

Z dniem 30 listopada 1923 został przeniesiony w stan nieczynny na okres sześciu miesięcy bez prawa do poborów^[2]. W kwietniu 1924 został powołany do służby czynnej i odkomenderowany do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych^[3]. 1 listopada tego roku został odkomenderowany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Doszkolenia 1924–1925. 15 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do 7 pułku ułanów lubelskich w Mińsku Mazowieckim na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[4]. W czasie przewrotu majowego 1926 roku opowiedział się po stronie Józefa Piłsudskiego^[5]. Po przewrocie majowym w latach 1926–1929 szef sztabu DOK IX w Brześciu. Od 1929 ponownie w stanie nieczynnym, od 1934 w rezerwie.

Od marca 1929 Dyrektor Departamentu Politycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP i podsekretarz stanu w Prezydium Rady Ministrów. Od kwietnia 1932 urzędujący prezes, a od 1938 prezes Państwowego Banku Rolnego (w latach 1933–1938 wiceprezes Banku wykonujący obowiązki prezesa). Wiceprezes, członek rady^[6], dyrektor Banku Akceptacyjnego. Prezes Polskiego Związku Zachodniego.

Aresztowany w 1941, osadzony na Pawiaku, gdzie próbował popełnić samobójstwo. Po amputacji dłoni 29 września 1942^[7] wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz i rozstrzelany tam za organizację konspiracji (Związek Organizacji Wojskowej) w obozie^[8]. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 259-1-26)^[9].

Awanse

chorąży – 1 kwietnia 1916
podporucznik – 1 listopada 1916
podpułkownik – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 10 lokatą w korpusie oficerów zawodowych kawalerii

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4939 (1921)^[10]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)^[11]
Krzyż Niepodległości (7 lipca 1931)^[12]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (3 maja 1928)^[13]^[14]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 1 i 2 w 1922)^[15]^[16]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[1]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[1]
Brązowy Medal za Długoletnią Służbę^[1]
Odznaka „Za wierną służbę”^[17]
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej^[17]
Komandor Orderu Leopolda (Belgia)^[1]
Komandor Orderu Zasługi (Węgry)^[1]
Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)^[1]^[17]
Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja)^[17]
Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 289. [dostęp 2021-08-11].
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923 roku, s. 687.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 19 kwietnia 1924 roku, s. 228.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 571.
↑ Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 169.
↑ Kronika. Zgromadzenie akcjonariuszów Banku Akceptacyjnego. „Bank”. Nr 4, s. 291, 1937.
↑ Leon Wanat, Za murami Pawiaka, Warszawa 1985, s. 471.
↑ Jej celem było wywołanie powstania w obozie i uwolnienie więźniów. Gestapo obozowe wykryło ją po roku istnienia. We wrześniu 1943 r. w KL Auschwitz osadzono w bunkrach bloku nr 11 74 więźniów. Obozowe gestapo po śledztwie połączonym z intensywnymi przesłuchaniami i biciem część więźniów zwolniło. Pozostałych w liczbie 54 rozstrzelano pod Ścianą Straceń w dniu 11 października 1943 r. Było wśród nich 28 członków Związku Organizacji Wojskowej w obozie, w tym jej przywódcy: Juliusz Gilewicz, jego brat Kazimierz Gilewicz, Zygmunt Bończa-Bohdanowski, ppłk lotnictwa Teofil Dziama, Jan Mosdorf, Tadeusz Paolone i Kazimierz Stamirowski.
↑ Cmentarz Stare Powązki: Waleria Stamirowska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-24] .
↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3423 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1722).
↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi w dziedzinie bezpieczeństwa publicznego oraz na polu administracji państwowej”.
↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 176 „za zasługi na polu organizacji wojska i pogłębienia łączności wojska ze społeczeństwem”.
↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928.
↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 315).
↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 6285/22 G.M.I. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 11, s. 348).
↑ ^a ^b ^c ^d PiotrP. Stawecki PiotrP., Kazimierz Stamirowski [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2018-04-07] .

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 117, 817.
Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 43.
Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 17.
Marek Gałęzowski, Cztery sylwetki. Konspiracja piłsudczykowska w kraju 1939–1947, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 5–6 (88–89), maj–czerwiec 2008, ISSN 1641-9561, s. 147–150.

Linki zewnętrzne

Kazimierz Stamirowski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-30].

[sl-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 289. [dostęp 2021-08-11].

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_74_z_26_listopada_1923_roku,_s._687-2] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923 roku, s. 687.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_40_z_19_kwietnia_1924_roku,_s._228-3] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 19 kwietnia 1924 roku, s. 228.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_106_z_15_października_1925_roku,_s._571-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 571.

[5] Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 169.

[6] Kronika. Zgromadzenie akcjonariuszów Banku Akceptacyjnego. „Bank”. Nr 4, s. 291, 1937.

[7] Leon Wanat, Za murami Pawiaka, Warszawa 1985, s. 471.

[8] Jej celem było wywołanie powstania w obozie i uwolnienie więźniów. Gestapo obozowe wykryło ją po roku istnienia. We wrześniu 1943 r. w KL Auschwitz osadzono w bunkrach bloku nr 11 74 więźniów. Obozowe gestapo po śledztwie połączonym z intensywnymi przesłuchaniami i biciem część więźniów zwolniło. Pozostałych w liczbie 54 rozstrzelano pod Ścianą Straceń w dniu 11 października 1943 r. Było wśród nich 28 członków Związku Organizacji Wojskowej w obozie, w tym jej przywódcy: Juliusz Gilewicz, jego brat Kazimierz Gilewicz, Zygmunt Bończa-Bohdanowski, ppłk lotnictwa Teofil Dziama, Jan Mosdorf, Tadeusz Paolone i Kazimierz Stamirowski.

[9] Cmentarz Stare Powązki: Waleria Stamirowska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-24] .

[10] Dekret Wodza Naczelnego L. 3423 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1722).

[11] M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi w dziedzinie bezpieczeństwa publicznego oraz na polu administracji państwowej”.

[12] M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[13] M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 176 „za zasługi na polu organizacji wojska i pogłębienia łączności wojska ze społeczeństwem”.

[14] Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928.

[15] Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 315).

[16] Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 6285/22 G.M.I. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 11, s. 348).

[:0-17] PiotrP. Stawecki PiotrP., Kazimierz Stamirowski [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2018-04-07] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]