Käldeekoodi siijđon Puurrâmrääsi

{{Taksonomia/šadoh
| nommâ = Puurrâmrääsi
| tieđâlâš nommâ = Angelica archangelica<br><small>([[Carl von Linné|Linnaeus]])</small>
| kove = Archangelica_officinalis_a1.jpg
| tile = 
| tile Suomâst = 
| kove_tile = 
| kove_tile_Suomâst = 
| doomeen = [[Sellâvááimusliih]] Eucarya
| kodde = [[Šadoh]] Plantae
| vyelikodde = [[Pocceešadoh]] Tracheobionta
| pajetävgi = 
| tävgi = [[Siemâšadoh]] Spermatophyta
| vyelitävgi = [[Čiähásiemmânsiih]] Angiospermae
| pajeluokka = 
| luokka = [[Olmâkyevtalgâlostâsiih]] Eudicots
| vyeliluokka = 
| uásiluokka =
| lahko = <!--[[]]--> Apiales
| vyelilahko = 
| pajehiäimu =
| hiäimu = [[Pocceerääsih]] Apiaceae
| vyelihiäimu = 
| suuhâ = <!--[[Stáálupocceeh]]--> ''Angelica''
| šlaajâ = ''archangelica''
| vyelišlaajâ = 
}}
'''Puurrâmrääsi''' (''Angelica archangelica'') lii [[Euroop]]ist tiättojeijee šaddo, mii kulá [[pocceerääsih|pocceeraasijd]]. Puurrâmrääsi lii Tave-Suomâ stuorrâ já njävhis pocceerääsi. Tot váátá lahtâ eennâm, mast láá raavvâdamnâseh. Tot šadda tuodârkuávluin, juuvâ- já jävririddoin. Puurrâmrääsi lii kyevti- teikkâ kuulmâihásâš, já tot jáámá liäđđum maŋa.<ref name="jultika.oulu.fi">{{Nettikäldee | Čujottâs = http://jultika.oulu.fi/files/nbnfioulu-201706012358.pdf | Nommâ = ANARÂŠKIEL ŠADDONOOMAH - Noomâi etymologia já šadoi kiävttu purrâmâššân já tiervâsvuođâ naanoodmist | Tahhee = Ukkonen, Kirsi | Almostittem = | Almostittemsaje = | Äigimuddo = 2017 | Almostittee = Oulu ollâopâttâh | Arkkâdâh = | Vyerkkejum = | Tiätuvuárkkáhäämi = PDF | Čielgiittâs = Pro gradu -tuuđhâlm | Luoihâttem = | Čujottum = 31.1.2022 | Kielâ = }}</ref>

==Puurrâmrääsi suomâkielân já eres sämikieláid==

* [[suomâkielâ]]n: väinönputki
* [[orjâlâškielâ]]n: olbmoborranrássi
* [[nuorttâlâškielâ]]n: poorrâmrääʹss

==Kiävttu sämmilij kulttuurist==

Puurrâmrääsist lii ennuv [[C-vitamiin]]. Puurrâmrääsi lii lamaš merhâšittee šaddo sämmilijd já ubâ šaddo ruottâsijn kukkáid kevttui. Tot kevttui njaddon, purrâmâššân já talhâsin. Koškes ruotâs kevttui talhâsin, verdi, loostah, já liäđuseh porrojii. Veerdi lii times liäđđumääigi räi, já tom kalga-uv nuurrâđ purrâmâššân ovdil tom. Talhâsin sämmiliih kevttii puurrâmrääsi eromâšávt
kumeštâstaavdâin já čuávjivaaivijn.<ref name="jultika.oulu.fi"/>

Kiđđâkeessiv puurrâmrääsi nuorâ veerdih porrojii nuhtán já puásuipaimâneh läävejii tuálvuđ kiđđuv ruottâsijd nisonáid skeŋkkân. Sämmiliih pieijii liäđusijd suvrâmiälkán já vuoššii tom. Nuorâ
vuoššum loostah piäijojii miälkán já toh vyerkkejuvvojii käldei, kost toh urruu kiiđâ räi. Sämmiliih láá vuoššâm puurrâmrääsist já sukkârist hilo.<ref name="jultika.oulu.fi"/>

Puurrâmrääsi kevttimmáhđulâšvuođah láá vijđáseh. Viehâvis smaakâ tááhust tot lii pyeri njados, saalaat-, purrâmâš-, juhâmuš- já pajalâsraavvâdaamnâs. Siemânijd puáhtá kuškâdiđ já kevttiđ siämmáánáál ko ruottâsijd-uv. Loostâid kannat nuurrâđ kiđđuv ovdilgo smakkâ kiävru.<ref name="jultika.oulu.fi"/>

==Kovegalleria==
<gallery>
File:Archangelica officinalis a2.jpg
File:Aartsengelwortel.jpg
File:Angelica-archangelica-flowers.JPG
File:Angelica archangelica spring.jpg
File:Angelica archangelica - Iceland - 20070708a.jpg
</gallery>

==Käldeeh==
{{Commonscat}}
<small>{{Käldeeh}}</small>

[[Luokka:Oortah]]
[[Luokka:Stáálupocceeh]]
[[Luokka:Talhâsšadoh]]