Zerde: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici: Sonrasında metin editörü |
Gerekçe: + yapıcı olmayan değişiklik Etiket: Elle geri alma |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Zerde.jpg| |
[[Dosya:Zerde.jpg|küçükresim|Zerde]] |
||
'''Zerde''', [[Türk mutfağı]]nda [[İstanbul]], [[Gaziantep]], [[Balıkesir]]<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.bibilgi.com/Bal%C4%B1kesir-Mutfa%C4%9F%C4%B1 |başlık=Balıkesir Mutfağı hakkında ansiklopedik bilgi |
'''Zerde''', [[Türk mutfağı]]nda [[İstanbul]], [[Gaziantep]], [[Balıkesir]]<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.bibilgi.com/Bal%C4%B1kesir-Mutfa%C4%9F%C4%B1 |başlık=Balıkesir Mutfağı hakkında ansiklopedik bilgi |erişimtarihi=21 Aralık 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100223160748/http://www.bibilgi.com/Bal%C4%B1kesir-Mutfa%C4%9F%C4%B1 |arşivtarihi=23 Şubat 2010 |ölüurl=evet }}</ref>, [[Konya (merkez)|Konya]] <ref>{{Web kaynağı |url=http://www.cumracagri.com/haber/haber_detay.asp?haberID=703 |başlık=Konya'nın Zerde Tatlısı Çumra Çağrı |erişimtarihi=21 Aralık 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131202222601/http://www.cumracagri.com/haber/haber_detay.asp?haberID=703 |arşivtarihi=2 Aralık 2013 |ölüurl=evet }}</ref>, [[Şanlıurfa]] <ref>[http://www.63haber.com/haber_detay.asp?haberID=6260 Yoksullar Bayram Sabahı'nda Unutulmadı ''63haber.com'']{{Ölü bağlantı}}</ref> [[Tekirdağ]] <ref name="ref421">{{Web kaynağı |url=http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/422548.asp |başlık=Türkiye'nin bayram tatları ''ntvmsnbc.com''. 18 Aralık 2007. |erişimtarihi=21 Aralık 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100110003958/http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/422548.asp |arşivtarihi=10 Ocak 2010 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Edirne (merkez)|Edirne]]<ref name="ref421" /> ve Karaman yörelerine ait geleneksel bir tatlıdır. [[Pirinç]]le su pişirilerek ve içine [[kızamık şekeri]] (lohusa şekeri) ve [[karanfil]] atılarak hazırlanır. [[Safran]]la renk ve koku verilen bir çeşit şekerli pirinç [[pelte]]sidir <ref>{{Web kaynağı |url=http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=zerde&ayn=tam |başlık=Türk Dil Kurumu - Büyük Türkçe Sözlük |erişimtarihi=21 Aralık 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131202223241/http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=zerde&ayn=tam |arşivtarihi=2 Aralık 2013 |ölüurl=evet }}</ref>. |
||
⚫ | |||
⚫ | Zerde düğünlerde, bebeklerin dünyaya gelişi kutlamalarında ve [[Aşure Günü|Muharrem ayın]]ın ilk on gününde servis edilmesiyle meşhurdur <ref>{{Web kaynağı |url=http://www.superluminal.com/cookbook/pudding_zerde.html |başlık=Zerde Rice Jelly With Honey & Saffron |erişimtarihi=21 Aralık 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080828153242/http://www.superluminal.com/cookbook/pudding_zerde.html |arşivtarihi=28 Ağustos 2008 |ölüurl=evet }}</ref>. |
||
==Yörelere Göre Çeşitleri== |
|||
===Urfa Zerdesi (Şanlıurfa Zerdesi)=== |
|||
Pirinç ve şekerden yapılan, renk verici olarak haspir (Carthamus tinctorius L.) çiçeği (çiçek taç yaprakları) kullanılan ve özellikle düğün, nişan, sünnet, hac yemeği vb. özel günlerde ve bayramlarda sunulan yöresel vazgeçilmez bir tatlı çeşididir. |
|||
Urfa Şer’iyye sicillerindeki vakıflarla ilgili kayıtlardan 204, 205, 218 ve 225 no’lu Şer’iyye sicillerinde 1845-1899 yılları arasında Urfa’da tesis edilen vakıflar üzerinde durulmuş olup, Urfa Zerdesinin yapılan ikramların arasında yer aldığı belirtilmektedir. Urfa Zerdesi (Şanlıurfa Zerdesi) yöre ile özdeşleşmiş meşhur bir üründür. Üretim metodunda özellikle renk |
|||
ve aroma vermesi amacı ile yörede yetişen haspir (Carthamus tinctorius L.) çiçeği (çiçek taç yaprakları) kullanılmaktadır. Bu sebeple benzer tatlılardan farklıdır. Urfa Zerdesi (Şanlıurfa Zerdesi) [[Türk Patent ve Marka Kurumu]] tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.<ref>https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38318</ref><ref>https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/296.pdf</ref> |
|||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
{{Kaynakça}} |
{{Kaynakça}} |
Sayfanın 07.06, 13 Ağustos 2021 tarihindeki hâli
Zerde, Türk mutfağında İstanbul, Gaziantep, Balıkesir[1], Konya [2], Şanlıurfa [3] Tekirdağ [4] Edirne[4] ve Karaman yörelerine ait geleneksel bir tatlıdır. Pirinçle su pişirilerek ve içine kızamık şekeri (lohusa şekeri) ve karanfil atılarak hazırlanır. Safranla renk ve koku verilen bir çeşit şekerli pirinç peltesidir [5].
Zerde düğünlerde, bebeklerin dünyaya gelişi kutlamalarında ve Muharrem ayının ilk on gününde servis edilmesiyle meşhurdur [6].
Yörelere Göre Çeşitleri
Urfa Zerdesi (Şanlıurfa Zerdesi)
Pirinç ve şekerden yapılan, renk verici olarak haspir (Carthamus tinctorius L.) çiçeği (çiçek taç yaprakları) kullanılan ve özellikle düğün, nişan, sünnet, hac yemeği vb. özel günlerde ve bayramlarda sunulan yöresel vazgeçilmez bir tatlı çeşididir. Urfa Şer’iyye sicillerindeki vakıflarla ilgili kayıtlardan 204, 205, 218 ve 225 no’lu Şer’iyye sicillerinde 1845-1899 yılları arasında Urfa’da tesis edilen vakıflar üzerinde durulmuş olup, Urfa Zerdesinin yapılan ikramların arasında yer aldığı belirtilmektedir. Urfa Zerdesi (Şanlıurfa Zerdesi) yöre ile özdeşleşmiş meşhur bir üründür. Üretim metodunda özellikle renk ve aroma vermesi amacı ile yörede yetişen haspir (Carthamus tinctorius L.) çiçeği (çiçek taç yaprakları) kullanılmaktadır. Bu sebeple benzer tatlılardan farklıdır. Urfa Zerdesi (Şanlıurfa Zerdesi) Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[7][8]
Kaynakça
- ^ "Balıkesir Mutfağı hakkında ansiklopedik bilgi". 23 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009.
- ^ "Konya'nın Zerde Tatlısı Çumra Çağrı". 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009.
- ^ Yoksullar Bayram Sabahı'nda Unutulmadı 63haber.com[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Türkiye'nin bayram tatları ntvmsnbc.com. 18 Aralık 2007". 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009.
- ^ "Türk Dil Kurumu - Büyük Türkçe Sözlük". 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009.
- ^ "Zerde Rice Jelly With Honey & Saffron". 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009.
- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38318
- ^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/296.pdf
Tatlı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |