İçeriğe atla

Kirk Douglas

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kirk Douglas
Douglas (1963)
DoğumIssur Danieloviç
9 Aralık 1916(1916-12-09)
Ölüm5 Şubat 2020 (103 yaşında)
Diğer ad(lar)ıIzzy Demsky
Meslekoyuncu, yapımcı
Etkin yıllar1946 – 2004
EvlilikDiana Dill (e.1943-1951)
Anne Buydens (e.1954-2020)
Çocuk(lar)Michael Douglas
Joel Douglas
Peter Douglas
Eric Douglas
İmza

Kirk Douglas (gerçek ismi: Issur Danieloviç Demsky; d. 9 Aralık 1916; Amsterdam, New York - ö. 5 Şubat 2020; Beverly Hills, Kaliforniya), Amerikalı oyuncu ve film yapımcısıdır. Douglas, "Spartaküs" gibi 20. yüzyılın en önemli filmlerine imza atmış, önemli bir oyuncudur. oyuncu Michael Douglas'ın babasıdır.

Sanatçı, AFI'nin düzenlediği "Tüm Zamanların En İyi Amerikan Erkek Sembolleri" listesinde 17. sırada yer almıştır.

Gençlik yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amsterdam, New York'ta doğdu. Annesi Bryna ev hanımı, babası Herschel ise serbest meslek sahibiydi. İkisi de şimdi Belarus sınırları içerisindeki Gomel kentinden göçen Rus Yahudileriydi. Babasının kardeşi önceden göçmüştü ve kendisine Demsky soyadını almıştı, Douglas'ın ailesi de aynı soyadını benimsedi. Douglas bir süre Izzy Demsky olarak bilindi.

Yoksul bir aileden gelen Douglas değirmen işçilerine soğuk yiyecekler satarak harçlığını çıkartır. Daha sonra gazete dağıtıcılığı dahil çeşitli işlerde çalışır. Altı kızkardeşiyle birlikte kalmaktadır ve evden hızla uzaklaşmak isteğiyle yanmaktadır. Lise yıllarında piyeslerde rol alır ve oyuncu olmak istediğini anlar.

Okumak için parasız olmasına karşın St.Lawrence Üniversitesine bir yolunu bulup girer ve burs alır. Aldığı burs parasını geri ödemek için temizlikçilik ve bahçevanlık yapar. Ayrıca güreşe meraklıdır ve festivallerde para karşılığı güreşir.

New York Drama Sanatları Akademisinde oyunculuk yetenekleri keşfedilir ve özel bir öğrenim bursu verilir. Sınıf arkadaşları arasında Lauren Bacall ve daha sonra eşi olacak Diana Dill vardır. Mezun olduktan sonra Broadway'de ilk rolünü aldı.

Douglas ABD'nin 2.Dünya Savaşına girdiği 1941 yılı ile aldığı yaralardan dolayı ordudan ayrıldığı 1944 yılına kadar donanmada görev yaptı.Sınıf arkadaşı Diana Dill 1943'te Life dergisinin kapağı olduğu sayıyı gören Douglas donanmadaki bahriyeli arkadaşlarına onunla evleneceğini söyler ve Kasım 1943'te evlenir. Evliliklerinden 1944 yılında Michael Douglas dünyaya gelecek, çift ise 9 yıl sonra ayrılacaktır.

Savaştan sonra Douglas New York'a döner ve radyo tiyatrosunda iş bulur. Arkadaşı Lauren Bacall sayesinde birkaç filmde rol alır ve beğeni kazanır. Önemli roller almaya başlar.

Oyunculuk kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Douglas çevirdiği sekizinci film olan Champion'da bencil ve sert bir boksörü canlandırı. Bu tür roller artık onun ayrılmaz bir parçası olacaktır. Başarılı olmak için biraz cesaretli olması gerektiğini anlar, film şirketleriyle yaptığı anlaşmaları feshederek annesinin adı olan Bryna Yapım adlı bir şirket kurarak cesur işler yapmaya girişir.

Douglas 1950 ve 1960'lı yıllarda çok ünlü bir oyuncu olarak zamanın önde gelen kadın oyuncuları ile birlikte sahne almıştır, bunlar arasında Lauren Bacall, Barbara Stanwyck, Doris Day, Jeanne Crain, Rhonda Fleming, Virginia Mayo, Lizabeth Scott, Laraine Day, Jane Wyman, Eleanor Parker, Lana Turner, Kim Novak, Susan Hayward, Janet Leigh ve Jean Simmons sayılabilir.

İlk oynadığı film, 1946 senesinde The Strange Love of Martha Myers'tır. Barbara Stanwyck, Van Heflin, Judith Anderson ile birlikte oynamıştır. 1 Sene sonra Robert Mitchum ve Rhonda Fleming ile Out of the Past'i çevirmiştir. 1951 senesinde ünlü Yönetmen William Wyler'ın Detective Story adlı Suç, Gerilim filminde oynamıştır. 1952'de Howard Hawks'ın The Big Sky adlı Dram-Western yapıtında oynamıştır. Yine aynı senede Vicente Minnelli'in The Bad and the Beautiful filminde Lana Turner ile başrolleri paylaşmıştır. 1954 senesinde Yazar Jules Verne'nin Denizler Altında 20 bin Fersah adlı uyarlama filminde ünlü oyuncular James Mason, Peter Loree gibi isimlerle çalışmıştır. 1955'te Yönetmen King Vidor'un Man Without Star filminde, 1956'da Vicente Minnelli'nin Lust For Life filmlerinde oynamıştır.

Aldığı birçok rol arasında 1951 yılındaki Along the Great Divide adlı filmdeki kovboy rolü için ata binmeyi ve silah kullanmayı öğrenecek ve birçok Western filmde başrolde oynayacaktır. Lonely Are the Brave (1962) filminde ise kovboy rollerinin zirvesindedir.

Douglas ayrıca birçok farklı askeri rolde oynamıştır. Bunların arasında Top Secret Affair (1957), Paths of Glory (1957), Town Without Pity (1961), The Hook (1963), Seven Days in May (1964), In Harm's Way (1965), Cast a Giant Shadow (1966) ve Is Paris Burning (1966) sayılabilir. En çok bilinen rolü ise Paths of Glory'deki Albay Dax rolüdür.

Kirk Douglas'ın Vincent Van Gogh'un hayatını canlandırdığı Lust for Life (1956) filmi sanatçının iç çelişkilerini çok iyi yansıttığı için beğeni kazanmıştır.

Douglas çok önemli oyunculerin rol aldığı Spartacus (1960) filminde hem oyuncu hem de yapımcıdır. Bu filmin bir özelliği de McCarthyci komünist cadı avının sonucu olarak kara listeye alınarak iş verilmeyen Dalton Trumbo'nun projede çalıştırılması ve isminin jenerikte geçmesidir.[1] Filmin yönetmeni Paths of Glory filminde beraber çalıştıkları Stanley Kubrick’dir.

Douglas’ın oynadığı rollerin hakkını verebilmek için yoğun bir şekilde odaklandığı ve yaptığı sanata büyük değer verdiği bilinmektedir. Yönetmen olarak ilk denemesi Scalawag (1973) çeşitli zorlukların yaşandığı bir süreçten sonra yayınlansa da beklendiği gibi olumlu eleştiriler almaz.

Champion, The Bad and the Beautiful ve Lust for Life filmleri ile üç kez Oscar ödülüne aday gösterilen oyuncu 1996 yılında aldığı sinema sanatına 50 yıllık katkı özel Oscar ödülü hariç bu ödülü kazanamamıştır. 2004 yılında Kaliforniya’da Palm Springs’de bir caddeye Kirk douglas Caddesi adı verilmiştir. Ayrıca kendisine 1981 yılında Başkanlık Özgürlük Ödülü, 1985 yılında Fransız Lejyon Donör nişanı ve 2001 yılında Ulusal Sanat Madalyası verilmiştir.

Douglas ve eşi, ABD Devlet Başkanı Jimmy Carter ile

Douglas iki kez evlenmiştir, ilki 1943 yılında Diana Dill ile olan evliliğinden oyuncu Michael Douglas ve yapımcı Joel Douglas dünyaya gelmiştir. Çift, 1951 yılında boşandı. Douglas sonra 1954 yılında Anne Buydens ile evlendi. Yapımcı Peter Douglas ve oyuncu Eric Douglas dünyaya gelmiştir. Eric Douglas 2004 yılında aşırı dozda uyuşturucudan öldü. 1991 yılında bir helikopter kazasından yara almadan kurtuldu. Douglas 1996 yılında geçirdiği kalp krizi sonrasında konuşma yetisini kısmen kaybetti.

Sağlık sorunları ve ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

28 Ocak 1996'da, 79 yaşında olan Douglas, konuşma yeteneğini bozan şiddetli bir felç geçirdi.[2] Doktorlar karısına hızlı bir iyileşme olmadığı sürece konuşma yeteneğinin kaybının muhtemelen kalıcı olduğunu söylediler. Birkaç ay süren günlük konuşma-dil terapisi eğitiminden sonra, sınırlı olmasına rağmen konuşma yeteneği geri geldi. İki ay sonra Mart ayında onursal bir Akademi Ödülü almayı başardı ve izleyicilere teşekkür etti.[3] Bu deneyim hakkında 2002 yılında yazdığı My Stroke of Luck adlı kitabında, başkaları için kendi ailelerinde bir felç mağduru ile nasıl başa çıkılacağı konusunda bir "kullanım kılavuzu" olacağını umduğunu yazdı.[4]

Douglas, 5 Şubat 2020 tarihinde Beverly Hills, Kaliforniya'da bulunan evinde 103 yaşındayken öldü.[5] Ölüm nedeni gizli tutuldu.[6][7] Douglas'ın cenazesi, ölümünden iki gün sonra 7 Şubat 2020'de Westwood Village Memorial Park Mezarlığı'nda defnedildi. Oğlu Eric ile aynı mezara gömüldü.[8] 29 Nisan 2021'de eşi Anne Buydens 102 yaşında öldü ve oğlunun yanına gömüldü.[9]

Yazmış olduğu eserler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Kirk Douglas, I am Spartacus! Making a film, breaking the blacklist, Open Road Integrated Media, New York 2012 s.5
  2. ^ Douglas, Kirk; Gold, Todd (6 Ekim 1997). "Lust for Life". People. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2022. 
  3. ^ Cooper, Chet (2001). "Interview: Kirk Douglas". Ability. 26 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2014. 
  4. ^ Alikhan, Anvar (24 Ekim 2016). "Thespian, gambler and time traveller: the remarkable 100-year run of Kirk Douglas". scroll.in. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Hollywood yıldızı Kirk Douglas 103 yaşında hayatını kaybetti". 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020. 
  6. ^ McLellan, Dennis (5 Şubat 2020). "Kirk Douglas dead at 103; 'Spartacus' star helped end Hollywood blacklist". Los Angeles Times. 20 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  7. ^ Berkvist, Robert (5 Şubat 2020). "Kirk Douglas, a Star of Hollywood's Golden Age, Dies at 103". The New York Times. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  8. ^ Fernández, Alexia (7 Şubat 2020). "Michael Douglas, Catherine Zeta-Jones and More Attend Kirk Douglas' Funeral 2 Days After His Death". People. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2022. 
  9. ^ Barnes, Mike (29 Nisan 2021). "Anne Douglas, Philanthropist and Widow of Kirk Douglas, Dies at 102". The Hollywood Reporter. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]