Эчтәлеккә күчү

Зәринә Алтынбаева

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Зәринә Алтынбаева latin yazuında])
8 дек 2024, 16:59 юрамасы; Әмир (бәхәс | кертем) (яңа бит ясау)
(аерма) ← Искерәк юрама | Соңгы юрама (аерма) | Яңа юрама → (аерма)
Зәринә Алтынбаева
Төп мәгълүмат
Тулы исеме

Зәринә Әнвәр кызы Алтынбаева

Туу көне

11 гыйнвар 1985(1985-01-11) (39 яшь)

Туу урыны

СССР, Казакъстан ССР, Алматы

Эшчәнлек еллары

2014 - х. в.

Дәүләт

ССБР байрагы СССР
Казакстан байрагы Казакъстан

Һөнәрләр

җырчы

Моң

сопрано

Кораллар

тавыш

Жанрлар

классика, эстрада

Коллективлар

Абай исемендәге Дәүләт академия опера һәм балет театры

Бүләкләр

Казакъстанның атказанган эшлеклесе Казакъстанның Курмет ордены«Халык рәхмәте» (Халық алғысы) медале (2019)

zarina-altynbayeva.com

Зәринә Алтынбаева, Зәринә Әнвәр кызы Алтынбаева (каз. Зарина Әнуарқызы Алтынбаева; 1985 елның 11 гыйнвары, СССР, Казакъстан ССР, Алматы) ― Казакъстанның опера җырчысы (лирик-колоратуралы сопрано) [1]. Казакъстанның атказанган эшлеклесе.

Тәрҗемәи хәле

1985 елның 11 гыйнварында Алматыда (вариант: Карагандыда[2]) туган. Әти-әнисе ― сәнгатьтән ерак торган, гади эшче гаиләсе. Сеңлесе Мәдинә («Маду» исеме астында җырлаган). 1990-еллардан соң гаилә таркалган, әнисе ике кызын үзе генә тәрбияләгән (хәзер вафат)[3]. Әтисе Әнвәр ― татар, әнисе Рәисә уйгыр милләтеннән булган[4]. Әнисе ягыннан әбисе Кытайда опера театрында җырлаган[5], бабасы язучы-драматург булган. Нәселендә шулай ук казакъ һәм үзбәк тамырлары бар, үзен уйгыр дип саный[2].

Караганды шәһәрендә Бучин исемендәге республика сәнгать мәктәбендә укыган[6]. 2002 елда Кормангазы исемендәге Казакъ милли консерваториясенә[d] «вокал сәнгате» белгечлеге буенча укырга кергән (Бибигөл Түләгәнова кызы Мәрьямгөл Түләгәнова (1952―2007) классы)[7].

2010 елда Вестминстер университетын[d] (Лондон) бик яхшыга тәмамлаган[8], анда сәнгать бакалавры дәрәҗәсен алган.

2011 елда Лондонның Goldsmiths[d] университетын бик яхшыга тәмамлаган, музыка магистры дәрәҗәсен алган («Performance and related studies» курсы, Нэн Кристи классы)[9] [10].

2014 елда Мария театрының[d] (Санкт-Петербург) яшь опера җырчылары академиясенә укырга кергән.

2014 елдан Абай исемендәге Дәүләт академия опера һәм балет театрында[d] (Алматы шәһәре) җырлый[10].

Гастрольләрдә актив катнаша, Pergolesi Opera Theater (Италия), Астана Опера (Казакъстан), Палиашвили исемендәге опера һәм балет театры (Грузия), Tokyo Bunka Kaikan (Япония)[11], Мария театры, Геликон Опера (Россия) кебек дөнья опера театрлары сәхнәләрендә чыгыш ясаган.

2017 елда Димаш Кудайберген белән дуэтта «Алматы-Арена» спорт комплексында узган XXVIII Кышкы Универсиаданы[d] ачу тантанасында чыгыш ясаган[12].

2020 елда «Bliss International» Япония лейблы астында «Барокко энҗеләре»[13] сольный альбомын чыгарган. Альбом Болгариядә сату лидеры булган[14].

2022 елда Казакъстан артистлары төркеме составында Берлин филармониясенең[d] Камера залында Германия һәм Казакъстан арасында дипломатик мөнәсәбәтләр урнаштыруның 30 еллыгы уңаеннан чыгыш ясаган[15].

2022 елда Азәрбайҗан дәүләт академия опера һәм балет театры[d] (Баку) сәхнәсендә Кристоф Глюкның «Орфей һәм Эвридика» операсында чыгыш ясаган[16].

2024 ел азагында (премьерасы 29, 30 ноябрьдә, 1 декабрьдә) Алматыда Абай исемендәге милли опера һәм балет театрында сәхнәгә куелган «Хан Солтан. Алтын Урда» операсында баш партияне башкарган[4].

Иҗади уңышлары

  • 2018 ― «V Alion Baltic International Music Competition» халыкара конкурсы (Латвия) ― I премия[17].
  • 2018 ― «XVI Tokyo Music Competition» халыкара конкурсы (Япония) ― I премия һәм тамашачылар симпатиясе призы.
  • 2019 ― «Montecatini Opera Competition» халыкара опера конкурсы (Монтекатини, Италия) ― лауреат.

Опера репертуары

Җырчы бельканто һәм веризм репертуарын башкара, ләкин барокко чоры музыкасына өстенлек бирә.

Әсәрнең исеме
Виолетта «Травиата» (Д. Верди)
Сопрано «Кармина Бурана» (К. Орф)
Адина «Любовный напиток» (Г. Доницетти)
Лейла «Искатели жемчуга» (Ж. Бизе)[18]
Джульетта «Капулетти и Монтекки» (В. Беллини)
Розина «Севильский цирюльник» (Д. Россини)
Оскар «Бал-маскарад» (Д. Верди)
Музетта «Богема» (Д. Пуччини)
Адель «Летучая мышь» (И. Штраус)
Клоринда «Золушка» (Д. Россини)
Ажар «Абай» (А. Жубанов, Л. Хәмиди)
Недда «Паяцы» (Р. Леонкавалло)
Микаэлла «Кармен» (Ж. Бизе)
Джильда «Риголетто» (Д. Верди)
Норина «Дон Паскуале» (Г. Доницетти)
Люси «Телефон» (Д. Минотти)
Клеопатра «Юлий Цезарь в Египте» (Ф. Гендель)
Эвридика «Орфей и Эвридика» (К. Глюк)[10].

Бүләкләре, мактаулы исемнәре

Казакъстан Республикасының дәүләт бүләкләре
  • 2019 ― «Халык рәхмәте» (Халық алғысы) медале[19]
  • 2021 ― Казакъстан Республикасының «Хөрмәт» ордены («Құрмет» ордены)[20]
  • Казакъстанның атказанган эшлеклесе (каз. Қазақстанның еңбек сiңiрген қайраткерi)

Шәхси тормышы

Кызы Томирис (2011)[21].

Искәрмәләр

  1. Знаменитые выпускники. conservatoire.edu.kz(рус.)
  2. 2,0 2,1 Самые красивые уйгурки. Tengri Life, 23.05. 2014
  3. «Қызымды өзім үшін туып алдым»: Опера әншісі Зарина Алтынбаева 26 жасында балалы болғанын айтты. stan.kz, 20.11.2019(казакъ)
  4. 4,0 4,1 Гөлнар Гарифуллина. Илнур Миргалиев: «Казахстанда куелган «Хан Солтан» операсын татарларга да күрсәтәсе килә». Интертат, 7.12.2024
  5. Ксения Евдокименко. Молилась ли ты на ночь? time.kz, 11.09.2011(рус.)
  6. Лолита Канафина (2019-01-01). Зарина Алтынбаева: «Лучшее, что я сумела сделать – стать другом своей дочери».
  7. Компас Зарины Алтынбаевой (интервью).
  8. Лолита Канафина (2019-01-01). Зарина Алтынбаева: «Лучшее, что я сумела сделать – стать другом своей дочери».
  9. 5 казахстанских оперных певиц. elle.com.kz
  10. 10,0 10,1 10,2 Зарина Алтынбаева.
  11. Zarina Altynbayeva.
  12. almaty2017.com (2017-01-29). Подробности церемонии открытия Универсиады-2017 в Алматы.
  13. Концерт "Жемчужины барокко" (2020-01-24).
  14. Зарина Алтынбаева представила Казахстан в оперном проекте в Италии (2021-06-28).
  15. Christian Grosse (2022-05-03). Festakt in der Berliner Philharmonie zum 30-jährigen deutsch-kasachischen Jubiläum.
  16. Рустам Гасымов (2022-11-07). «Орфей и Эвридика» на сцене Театра оперы и балета.
  17. doppalife.com (2018-07-29). Диплом.
  18. Татьяна Мамаева (2015-01-18). В Алматы прошла премьера оперы Жоржа Бизе «Искатели жем.
  19. Гүлзат Ақжолова (2020-10-05). Мәдениет саласының қызметкерлері «Халық алғысы» медалімен марапатталды.
  20. inform.kz (2021-12-13). Шахматистка Жансая Абдумалик и певица Зарина Алтынбаева удостоились ордена «Құрмет».
  21. Ребенка родила для себя: оперная дива Зарина Алтынбаева рассказала о личной жизни. nur.kz(рус.)

Сылтамалар