Mùzega
⟨⟩
La Mùxega o muŝika (in belumat) l'e una de le pi importanti forme de arte ke ghe sia.
Se pol verdar da muŝika da tante angolažion:
- La muŝika come espreŝion de l'ànema: sarìe la definižon pi veŝina al conceto de arte, in quanto la muŝika la gnen fora da 'n elaboražion de 'n sentimento, ko i strumenti espresivi che avòn a nostra disposižion. La rajòn e 'l kor i se miŝia par tirar fǒra 'n prodoto ke sie bel e ke 'l sepie krear emožiòn.
- La muŝika come proježion del pensiero: co sta definižion se intende dar valor al signifikato antropologico de la question, cuindi la muŝika la diventa an modo par comunicar, par tirar fora konceti ke sarie difižile dir sol ke ko le parole.
- La muŝika come espreŝion de gl'on 'ntel mondo: sto kuà l'e 'n conceto ankora diverso da quel de sora, se intende dir che la muŝika l'e na proježion de kuel ke ne sucede atorno. Mode, parole, usanže, kustumi e manjere le se trasferis te la lengua de la muŝika eko ke cuindi la musica la ciapa 'n significato sociologico.
- La muŝika come storia de gl'on: sarie l'etnomusicologia cioè la sienža che studia le radis de la muŝika, da dove che la parte e ke strada ke l'a fat. Studiando ste robe se kapis mejo anka la storia de gl'on e in particolar modo se ghe riva a 'ndar in fondo a le cuestion pi specifike in ambito teritoriale.
- La muŝika ciapada come fenomeno fisico e sientifico: sarie lo studio de la fixica acustica che varda la muŝika sol ke come tante vibražion ordinade.
Sort
Esiste tante sort de muŝike, ke sarie komplikà dirle tute, se pol far na breve skurtada in visa de star manko e dir che ghe n'e:
in base a le sort
Se trata di division somarie, parkè ghe sarie mili altri tipi de muŝike da meter rent e mili tipi de soto kategorie.
In base aj strumenti e ai interpreti
- muŝika strumentale
- muŝika vocale