Xem mã nguồn của Taliban

{{Infobox war faction
|name = Taliban<br />طالبان ([[Tiếng Pashtun|Pashto]])
|war = {{plainlist|
* [[Xung đột Afghanistan (1978–nay)|Chiến tranh Afghanistan]]
* [[Chiến tranh chống khủng bố]]}}
|image = Flag of Taliban.svg{{!}}border
|image_size = 260px
|image_alt = Chữ Shahada màu đen trên nền trắng.
|caption = Cờ Taliban
|leaders = {{plainlist|
* [[Mohammed Omar]] [[Death by natural causes|#]] (sáng lập, 1994–2013)
* [[Abdul Ghani Baradar]] (đồng sáng lập)
* [[Akhtar Mansour]]{{KIA}} (2015–2016)
* [[Hibatullah Akhundzada]] (2016–nay)
* [[Muhammad Rasul]] (nhóm phân lập, 2015–nay)
}}
|clans = Người [[Pashtun]] tiền thân;<ref name="Giustozzi">{{chú thích sách|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Decoding the new Taliban: insights from the Afghan field|year=2009|publisher=Columbia University Press|isbn=978-0-231-70112-9|page=[https://archive.org/details/decodingnewtalib00anto/page/249 249]|url=https://archive.org/details/decodingnewtalib00anto/page/249}}</ref><ref name="Clements0">{{chú thích sách|last=Clements|first=Frank A.|title=Conflict in Afghanistan: An Encyclopedia (Roots of Modern Conflict)|url=https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866|year=2003|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1-85109-402-8|page=[https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866/page/n257 219]}}</ref> một nhóm người [[Tajik]] ở Bắc Afghanistan<ref>{{chú thích web|url=https://www.afghanistan-analysts.org/the-non-pashtun-taleban-of-the-north-a-case-study-from-badakhshan/|title=The Non-Pashtun Taleban of the North: A case study from Badakhshan – Afghanistan Analysts Network|website=www.Afghanistan-Analysts.org|date=ngày 3 tháng 1 năm 2017|access-date=ngày 21 tháng 1 năm 2018}}</ref>
|ideology =
* [[Chủ nghĩa chính thống Hồi giáo]]<ref>{{chú thích tạp chí|title=Islamism and Totalitarianism: Similarities and Differences|first=Michael|last=Whine|date=ngày 1 tháng 9 năm 2001|journal=Totalitarian Movements and Political Religions|volume=2|issue=2|pages=54–72|doi=10.1080/714005450|s2cid=146940668}}</ref><ref name="ReferenceA">Deobandi Islam: The Religion of the Taliban U. S. Navy Chaplain Corps, ngày 15 tháng 10 năm 2001</ref><ref name="Maley2-14">{{chú thích sách|last=Maley|first=William|title=Fundamentalism Reborn? Afghanistan and the Taliban|year=2001|publisher=C Hurst & Co|isbn=978-1-85065-360-8|page=14}}</ref><ref name=Stanford/><ref name=Turbulent>{{chú thích sách|last1=Ogata|first1=Sadako N.|title=The Turbulent Decade: Confronting the Refugee Crises of the 1990s|date=2005|publisher=W. W. Norton & Company|page=[https://archive.org/details/turbulentdecade00sada/page/286 286]|url=https://archive.org/details/turbulentdecade00sada|url-access=registration|isbn=978-0-393-05773-7}}</ref><ref name=Melissa>{{chú thích báo|last1=McNamara|first1=Melissa|title=The Taliban In Afghanistan|url=http://www.cbsnews.com/news/the-taliban-in-afghanistan/|access-date=ngày 5 tháng 6 năm 2016|agency=CBS|date=ngày 31 tháng 8 năm 2006}}</ref>	
* [[Chủ nghĩa Hồi giáo]] [[Deobandi]]<ref name="ReferenceA">Deobandi Islam: The Religion of the Taliban U. S. Navy Chaplain Corps, ngày 15 tháng 10 năm 2001</ref><ref name="Maley2-14"/><ref name="digitaljournal.com">{{chú thích web|url=http://www.digitaljournal.com/article/347009|title=Did you know that there are two different Taliban groups?|date=ngày 1 tháng 4 năm 2013|website=www.digitaljournal.com}}</ref><ref>{{chú thích web|url=http://www.oxfordislamicstudies.com/print/opr/t236/e0895|title=Taliban - Oxford Islamic Studies Online|website=www.oxfordislamicstudies.com|ngày truy cập=2021-08-14|archive-date=2014-08-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20140812202550/http://www.oxfordislamicstudies.com/print/opr/t236/e0895|url-status=dead}}</ref>
* [[Chủ nghĩa dân tộc tôn giáo]]<ref name="auto">{{chú thích web|title=Afghan Taliban |url=http://www.nctc.gov/site/groups/taliban.html |website=National Counterterrorism Center |access-date=ngày 7 tháng 4 năm 2015 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150509205345/http://www.nctc.gov/site/groups/taliban.html |archive-date=ngày 9 tháng 5 năm 2015 }}</ref>
* [[Pashtunwali]]<ref name="digitaljournal.com"/><ref>Rashid, ''Taliban'' (2000)</ref><ref>{{chú thích web|url=http://csis.org/blog/why-are-customary-pashtun-laws-and-ethics-causes-concern |archive-url=https://web.archive.org/web/20101109110349/http://csis.org/blog/why-are-customary-pashtun-laws-and-ethics-causes-concern |url-status=dead |archive-date=ngày 9 tháng 11 năm 2010 |title=Why are Customary Pashtun Laws and Ethics Causes for Concern? &#124; Center for Strategic and International Studies |publisher=Csis.org |date=ngày 19 tháng 10 năm 2010 |access-date=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://www.cf2r.org/fr/tribune-libre/understanding-taliban-through-the-prism-of-pashtunwali-code.php |title=Understanding taliban through the prism of Pashtunwali code |publisher=CF2R |date=ngày 30 tháng 11 năm 2013 |access-date=ngày 18 tháng 8 năm 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140810020924/http://www.cf2r.org/fr/tribune-libre/understanding-taliban-through-the-prism-of-pashtunwali-code.php |archive-date=ngày 10 tháng 8 năm 2014 }}</ref>
|active = {{plainlist|
* 1994–1996 ([[#Nguồn gốc|dân quân]])
* 1996–2001 ([[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|chính quyền]])
* 2002–2021 ([[Taliban nổi dậy|nổi dậy]])
* 2021–nay ([[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|chính quyền]])}}
|headquarters = [[Kandahar]], Afghanistan (1994–2001)
|area = [[Tập tin:2021_Taliban_Offensive.png|230px]]<div style="text-align: left;">
{{legend|#ebc0b3|Dưới sự kiểm soát của [[Chính trị Afghanistan|Chính phủ Afghanistan]], [[Resolute Support Mission|NATO]] và [[Chiến tranh Afghanistan (2015–nay)#Dân quân Đồng minh|Đồng minh]]}}
{{legend|#A9A9A9|Dưới sự kiểm soát của Taliban, [[Al-Qaeda]], và [[Liên minh Hồi giáo Jihad]]}}</div>
|size = {{plainlist|
* 45,000 (2001)<ref>{{chú thích web |url=http://usgovinfo.about.com/library/weekly/aa092801a.htm |title=Taliban and the Northern Alliance |work=US Gov Info |publisher=About.com |access-date=ngày 26 tháng 11 năm 2009 |archive-date=2016-01-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160101184625/http://usgovinfo.about.com/library/weekly/aa092801a.htm |url-status=dead }}</ref>
* 11,000 (2008)<ref>[http://www.mcclatchydc.com/2008/09/10/52244/911-seven-years-later-us-safe.html 9/11 seven years later: US 'safe,' South Asia in turmoil] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150110234907/http://www.mcclatchydc.com/2008/09/10/52244/911-seven-years-later-us-safe.html |date=ngày 10 tháng 1 năm 2015 }}. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2010.</ref>
* 36,000 (2010)<ref>{{chú thích báo |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/afghanistan/article7047321.ece |location=London |work=The Times |title=MajorGeneral Richard Barrons puts Taleban fighter numbers at 36000 |date=ngày 3 tháng 3 năm 2010 |first1=Fiona |last1=Hamilton |first2=Sam |last2=Coates |first3=Michael |last3=Savage |access-date=2021-08-14 |archive-date=2011-06-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110629112437/http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/afghanistan/article7047321.ece |url-status=dead }}</ref>
* 60,000 (2014)<ref>{{chú thích web |url=http://www.voanews.com/content/despite-massive-taliban-death-toll-no-drop-in-insurgency/1866009.html |title=Despite Massive Taliban Death Toll No Drop in Insurgency |work=Voice of America |publisher=Akmal Dawi |access-date=ngày 17 tháng 7 năm 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160703023519/http://www.voanews.com/content/despite-massive-taliban-death-toll-no-drop-in-insurgency/1866009.html |archive-date=ngày 3 tháng 7 năm 2016 |url-status=dead }}</ref>
* 85,000 (2021)<ref>https://www.aljazeera.com/amp/news/2021/7/25/the-taliban-explained</ref>}}
|predecessor = Sinh viên [[Jamiat Ulema-e-Islam]]
|allies =
'''Đồng minh với tư cách quốc gia''' {{plainlist|
* {{flag|Pakistan}} (công khai trước năm 2001, hiện tại đang bị cáo buộc)<ref>{{chú thích web|url=http://web.stanford.edu/group/mappingmilitants/cgi-bin/groups/view/367|title=The Taliban – Mapping Militant Organizations|website=web.stanford.edu|access-date=ngày 20 tháng 2 năm 2019}}</ref><ref>{{chú thích báo|work=[[New York Times]]|title=Taliban Leader Feared Pakistan Before He Was Killed
|date=ngày 9 tháng 8 năm 2017|url=https://www.nytimes.com/2017/08/09/world/asia/taliban-leader-feared-pakistan-before-he-was-killed.html}}</ref>
* {{flag|Qatar}} (bị cáo buộc)<ref>{{chú thích web|title=Qatar's Dirty Hands|url=http://www.nationalreview.com/article/450093/qatar-supports-islamists-threatens-american-middle-east-allies|date=ngày 3 tháng 8 năm 2017|work=[[National Review]]}}</ref><ref>{{chú thích báo|work=[[Pajhwok Afghan News]]|date=ngày 7 tháng 8 năm 2017|url=https://www.pajhwok.com/en/2017/08/07/saudi-has-evidence-qatar-supports-taliban-envoy|title=Saudi has evidence Qatar supports Taliban: Envoy}}</ref><ref name="Scroll"/>
* {{flag|Iran}} (bị cáo buộc)<ref>{{chú thích báo|work=[[Middle East Institute]]|title=Iranian Support for Taliban Alarms Afghan Officials|date=ngày 9 tháng 1 năm 2017|url=https://www.mei.edu/publications/iranian-support-taliban-alarms-afghan-officials|quote=Both Tehran and the Taliban denied cooperation during the first decade after the US intervention, but the unholy alliance is no longer a secret and the two sides now unapologetically admit and publicize it.}}</ref><ref name="mansouriran"/><ref>{{chú thích web| title =Iran Backs Taliban With Cash and Arms| url =https://www.wsj.com/articles/iran-backs-taliban-with-cash-and-arms-1434065528| website = The Wall Street Journal | date = ngày 11 tháng 6 năm 2015| access-date = ngày 13 tháng 6 năm 2015}}</ref>
* {{flag|Trung Quốc}} (bị cáo buộc)<ref>{{chú thích web|url=https://foreignpolicy.com/2015/08/03/chinas-man-in-the-taliban-mullah-omar/ |title=China's Man in the Taliban |last=Small |first=Andrew |date=ngày 23 tháng 8 năm 2015 |work=[[Foreign Policy]] Argument |access-date=ngày 26 tháng 7 năm 2019}}</ref><ref>{{chú thích web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/6975934.stm |title=Taleban 'getting Chinese arms' |last=Danahar |first=Paul |date=ngày 3 tháng 9 năm 2007 |work=[[BBC]] |access-date=ngày 26 tháng 7 năm 2019}}</ref>
* {{flag|Nga}} (Mỹ cáo buộc, Nga phủ nhận)<ref>{{chú thích báo|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-41842285|title=Is Russia arming the Afghan Taliban?|work=BBC News|date=April 2018}}</ref>
* {{flag|Ả Rập Xê Út}} (bị cáo buộc cho đến năm 2013)<ref name="Scroll">{{chú thích web|url=https://scroll.in/article/862284/why-did-saudi-arabia-and-qatar-allies-of-the-us-continue-to-fund-the-taliban-after-the-2001-war|title=Why did Saudi Arabia and Qatar, allies of the US, continue to fund the Taliban after the 2001 war?|work=scroll.in|access-date=ngày 19 tháng 4 năm 2018}}</ref><ref>{{chú thích web|url=https://thediplomat.com/2017/09/whats-behind-saudi-arabias-turn-away-from-the-taliban/|title=What's Behind Saudi Arabia's Turn Away From the Taliban?|first=Samuel Ramani, The|last=Diplomat|website=The Diplomat}}</ref>
}}
'''Đồng minh khác''' {{plainlist|
* [[Tập tin:Flag of al-Qaeda.svg|25px]] [[Mạng lưới Haqqani]]
* [[Tập tin:Flag of al-Qaeda.svg|25px]] [[al-Qaeda]]
*{{flagicon image|Flag of Lashkar-e-Taiba.svg}} [[Lashkar-e-Taiba]]<ref name="advances" />
*{{flagicon image|Jaishi-e-Mohammed.svg}} [[Jaish-e-Mohammed]]<ref name="advances" />
*{{flagicon image|Flag of Harkat-ul-Mujahideen.svg}} [[Harkat-ul-Mujahideen]]<ref name="advances" />
* [[Tập tin:Flag of Tehrik-i-Taliban.svg|25px]] [[Tehreek-i-Taliban Pakistan]] (2004–2007, 2009, since 2017)<ref name="rediff Baitullah Mehsud Taliban governor">{{chú thích web |last1=Shehzad |first1=Mohammad |title=Why is the Pakistan army scared of this man? |url=https://in.rediff.com/news/2006/mar/10pspec.htm |website=in.rediff.com |publisher=[[rediff]] |access-date=ngày 14 tháng 12 năm 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071216105921/http://in.rediff.com/news/2006/mar/10pspec.htm |archive-date=ngày 16 tháng 12 năm 2007 |date=ngày 10 tháng 3 năm 2006 |quote=[[Baitullah Mehsud|Baitullah]] was appointed as [[Mullah Omar]]'s governor of the Mehsud tribe in a special ceremony attended by five leading Taliban commanders}}</ref><ref name="nyt - 3/26/2009 - pakistan and afghan taliban close ranks">{{chú thích web |last1=Gall |first1=Carlotta |title=Pakistan and Afghan Taliban Close Ranks |url=https://www.nytimes.com/2009/03/27/world/asia/27taliban.html |website=[[The New York Times]] |access-date=ngày 14 tháng 12 năm 2020 |location=Islamabad, Pakistan |date=ngày 26 tháng 3 năm 2009 |quote=The Afghan Taliban delegation urged the Pakistani Taliban leaders to settle their internal differences, scale down their activities in Pakistan and help counter the planned increase of American forces in Afghanistan, the fighters said.}}</ref><ref name="PIPS Noor Wali Mehsud">{{chú thích web |last1=Zahid |first1=Farhan |title=Profile of New TTP Chief Mufti Noor Wali Mehsud: Challenges and Implications |url=https://www.pakpips.com/web/wp-content/uploads/2019/04/Profile-of-New-TTP-Chief-Mufti-Noor-Wali-Mehsud-Challenges-and-Implications.pdf |website=pakpips.com |publisher=Pak Institute for Peace Studies |access-date=ngày 14 tháng 12 năm 2020 |location=Islamabad, Pakistan |page=4 |date=ngày 15 tháng 4 năm 2019 |quote=According to Mehsud, the real jihad is against US forces in occupied Afghanistan to restore the Islamic Emirate while using tribal areas of Pakistan as base of operations and safe haven for both Taliban and Al-Qaeda. He further explains the goals and aims of the jihadi movement as: maintaining the independent status for Mehsud tribe, defeating the US in Afghanistan, establishing caliphate in Afghanistan}}</ref>
* {{flagicon image|Tnsm-flag.svg|25px}} [[Tehreek-e-Nafaz-e-Shariat-e-Mohammadi]]
* {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg|25px}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]]<ref>{{chú thích báo|title=Afghan militant fighters 'may join Islamic State'|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-29009125 |work=BBC News|date=ngày 2 tháng 9 năm 2014|access-date=ngày 3 tháng 3 năm 2017}}</ref> <small>(until 2016)</small><ref>{{chú thích web|url=http://www.aljazeera.com/news/2016/09/afghanistan-ghani-hekmatyar-sign-peace-deal-160929092524754.html |title=Afghanistan: Ghani, Hekmatyar sign peace deal|publisher=Al Jazeera|date=ngày 29 tháng 9 năm 2016}}</ref>
* [[Tập tin:Islamic State flag.svg|25px]] [[Phong trào Hồi giáo Uzbekistan]] <small>(chống [[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant|ISIL]] faction)</small><ref>{{chú thích web|url=https://m.dw.com/en/why-central-asian-states-want-peace-with-the-taliban/a-43150911|title=Why Central Asian states want peace with the Taliban|date=ngày 27 tháng 3 năm 2018|work=DW News|quote="Taliban have assured Russia and Central Asian countries that it would not allow any group, including the IMU, to use Afghan soil against any foreign state," Muzhdah said.}}</ref><ref>{{chú thích báo|url=http://www.longwarjournal.org/archives/2016/06/islamic-movement-of-uzbekistan-faction-emerges-after-groups-collapse.php|title=Islamic Movement of Uzbekistan faction emerges after group's collapse|work=Long War Journal|first1=Bill|last1=Roggio|first2=Caleb|last2=Weiss|date=ngày 14 tháng 6 năm 2016|access-date=ngày 6 tháng 8 năm 2017}}</ref>
}}
|international = {{cslist|[[Pakistan]]|[[Ả Rập Xê Út]]|[[Các tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất]]}}
|opponents =
'''Kẻ thù với tư cách quốc gia'''{{plainlist|
* {{flag|Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan}}<ref>{{chú thích báo|url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-25922743 |title=Rare look at Afghan National Army's Taliban fight |work=BBC News |access-date=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref> 
* {{flag|Ấn Độ}}<ref>{{chú thích web|url=https://carnegieindia.org/2020/06/02/dealing-with-taliban-india-s-strategy-in-afghanistan-after-u.s.-withdrawal-pub-81951|title=Dealing With the Taliban: India’s Strategy in Afghanistan After U.S. Withdrawal|publisher=Carnegie India |access-date=ngày 2 tháng 6 năm 2020}}</ref>
* {{flag|Hoa Kỳ}} 
* {{flag|Vương quốc Anh}}
* {{flag|NATO}}<ref>{{chú thích web|url=http://www.aljazeera.com/news/asia/2012/12/20121224051624851.html |title=Taliban attack NATO base in Afghanistan – Central & South Asia |publisher=Al Jazeera English |access-date=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref>
* {{flagicon image|Flag of the International Security Assistance Force.svg}} [[Lực lượng Hỗ trợ An ninh Quốc tế|ISAF]]}}
'''Kẻ thù khác''' {{plainlist|
* {{flagdeco|ISIL}} [[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant ‑ tỉnh Khorasan]]<ref>{{chú thích web|title=ISIS reportedly moves into Afghanistan, is even fighting Taliban |url=http://seattletimes.com/html/nationworld/2025445123_apxafghanistanislamicstate.html |date=ngày 12 tháng 1 năm 2015 |access-date=ngày 27 tháng 3 năm 2015 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150213191753/http://seattletimes.com/html/nationworld/2025445123_apxafghanistanislamicstate.html |archive-date=ngày 13 tháng 2 năm 2015 }}</ref><ref>{{chú thích web| title =ISIS, Taliban announced Jihad against each other| url =http://www.khaama.com/isis-taliban-announced-jihad-against-each-other-3206| website = Khaama Press| date = ngày 20 tháng 4 năm 2015| access-date = ngày 23 tháng 4 năm 2015}}</ref><ref>{{chú thích web| title =Taliban leader: allegiance to ISIS 'haram'| url =http://rudaw.net/english/middleeast/130420151| website = Rudaw| date = ngày 13 tháng 4 năm 2015| access-date = ngày 23 tháng 4 năm 2015 }}</ref>
* [[Tập tin:Islamic State flag.svg|25px]] [[Phong trào Hồi giáo Uzbekistan]] <small>([[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant|ISIL]] allied faction)</small><ref>{{chú thích web|url=https://www.militarytimes.com/news/pentagon-congress/2019/05/05/taliban-say-gap-narrowing-in-talks-with-us-over-afghanistan-troop-withdrawal/|title=Taliban say gap narrowing in talks with US over Afghanistan troop withdrawal|date=ngày 5 tháng 5 năm 2019|work=Military Times}}</ref>
* {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg|25px}} [[Jamiat-e Islami]]<ref name="theguardian.com">{{chú thích web| title =Afghanistan's warlord vice-president spoiling for a fight with the Taliban| url =https://www.theguardian.com/world/2015/aug/04/afghan-vice-president-militia-taliban-general-dostum| website = The Guardian| date = ngày 4 tháng 8 năm 2015}}</ref>
* {{flagicon image||25px}} [[Phong trào Hồi giáo Quốc gia Afghanistan|Junbish-i-Milli]]<ref name="theguardian.com"/>
* {{flagicon image|flag of Hezbe Wahdat.svg|25px}} [[Hezbe Wahdat]]<ref>Ibrahimi, Niamatullah. 2009. "Divide and Rule: State Penetration in Hazarajat (Afghanistan) from Monarchy to the Taliban", ''Crisis States Working Papers'' (Series 2) 42, London: Crisis States Research Centre, LSE</ref>}}
|battles = 
* [[Nội chiến Afghanistan (1992–1996)]]
* [[Nội chiến Tajik|Nội chiến Tajik (1992–1997)]]<ref name="google">{{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=hLi9oJMT5B8C&pg=PA96|title=Tajikistan in the New Central Asia|isbn=9781845112936|access-date=ngày 17 tháng 12 năm 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20160116011515/https://books.google.com/books?id=hLi9oJMT5B8C&pg=PA96|archive-date=ngày 16 tháng 1 năm 2016|url-status=live|last1=Jonson|first1=Lena|date=ngày 25 tháng 8 năm 2006}}</ref>
* [[Nội chiến Afghanistan (1996–2001)]]
* [[Chiến tranh Afghanistan (2001–2021)]]
** [[Xung đột Taliban–ISIL tại Afghanistan]]
** [[Cuộc tấn công của Taliban 2021]]
|website = {{URL|alemarahenglish.net}} (tiếng Anh)<br>{{URL|alemarahpashto.com}} (tiếng Pashtin)<br>{{URL|alemarahdari.net}} (tiếng Dari/Persian)<br>{{URL|alemarahearabi.org}} (tiếng Ả rập)<br>{{URL|alemarahurdu.org}} (tiếng Urdu)<br>
}}
'''Taliban''' ({{IPAc-en|'|t|a:|l|iː|-|b|a:|n
}}; {{Lang-ps|طالبان|ṭālibān}}, dịch nghĩa: 'học giả' hay 'giáo đồ')<ref>{{Chú thích web|url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Taliban|tựa đề=Definition of TALIBAN|website=www.merriam-webster.com|ngày truy cập=2021-07-08}}</ref> hay '''Taleban''' ({{IPAc-en|'|t|a:|l|ɛ|-|b|a:|n
}}, {{IPAc-en|'|t|a:|l|ə|-|,_|-|b|a:|n
}}), tự xưng là '''Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan''' ('''IEA'''),<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.thejakartapost.com/news/2013/06/21/us-welcomes-qatar-decision-taliban-name-change.html|title=US welcomes Qatar decision on Taliban name change|last=Post|first=The Jakarta|work=The Jakarta Post|access-date=ngày 7 tháng 2 năm 2017|language=en}}</ref> là một tổ chức quân sự và phong trào [[Chủ nghĩa Hồi giáo|Hồi giáo]] [[Deobandi]] tại [[Afghanistan]], hiện đang tiến hành [[Chiến tranh Afghanistan (2001–2021)|Chiến tranh Afghanistan]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.globalsecurity.org/military/library/report/2001/Deobandi_Islam.pdf|tựa đề=Deobandi Islam: The Religion of the Taliban|website=Globalsecurity.org}}</ref><ref name="Barnett Rubin">{{Chú thích sách|url=http://cic.nyu.edu/news_commentary/isil-wont-get-very-far-afghanistan-now|title=article|last=Rubin|first=Barnett|publisher=published by the [[Center on International Cooperation]] ngày 2 tháng 11 năm 2015 (originally published within [[Al Jazeera]])|access-date=ngày 11 tháng 11 năm 2015|archive-date=2021-08-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20210816002912/https://cic.nyu.edu/news_commentary/isil-wont-get-very-far-afghanistan-now}}</ref><ref>J. Eggers – published by [[RAND Corporation]] [Retrieved ngày 11 tháng 11 năm 2015]</ref> Kể từ năm 2016, thủ lĩnh của Taliban là [[Mawlawi (tiêu đề Hồi giáo)|Mawlawi]] [[Hibatullah Akhundzada]].<ref name="Akhundzada2">{{Chú thích web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-36375975|tựa đề=Afghan Taliban announce successor to Mullah Mansour|ngày=ngày 26 tháng 5 năm 2015|website=BBC News|ngày truy cập=ngày 26 tháng 5 năm 2016}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.rferl.org/a/u-s-gulf-states-blacklist-afghan-taliban-iranian-officers-for-terrorist-financing/29559900.html|tựa đề=U.S., Gulf States Blacklist Afghan Taliban, Iranian Officers For Terrorist Financing|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.thenational.ae/world/quetta-symbol-of-pakistan-s-war-on-militants-or-taliban-haven-1.80784|tựa đề=Quetta: Symbol of Pakistan's war on militants or Taliban haven?|ngày=ngày 2 tháng 4 năm 2017|website=The National}}</ref>

Từ năm 1996 đến 2001, Taliban [[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|nắm giữ khoảng 3/4 lãnh thổ Afghanistan]] và thực thi một phiên bản nghiêm ngặt của ''[[Sharia]]'', hay luật Hồi giáo.{{Sfn|Matinuddin|1999|pp=37, 42–43}} Taliban nổi lên vào năm 1994 như một trong những phe nổi bật trong [[Nội chiến Afghanistan (1992–1996)|Nội chiến Afghanistan]]<ref>{{Chú thích web|url=http://web.stanford.edu/group/mappingmilitants/cgi-bin/groups/view/367|tựa đề=The Taliban|website=Mapping Militant Organizations|nhà xuất bản=Stanford University|ngày truy cập=ngày 5 tháng 6 năm 2016}}</ref> và phần lớn bao gồm các sinh viên (''talib'') từ các [[Người Pashtun|khu vực Pashtun]] ở miền đông và miền nam Afghanistan, những người đã được học trong [[Madrasa|các trường Hồi giáo truyền thống]], và đã chiến đấu trong [[Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan (1979–1989)|Chiến tranh Liên Xô-Afghanistan]].<ref name="massacreMazar, II2">{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/reports98/afghan/Afrepor0-01.htm#P81_13959|tựa đề=Afghanistan: The massacre in Mazar-i Sharif. (Chapter II: Background)|ngày=November 1998|nhà xuất bản=[[Human Rights Watch]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20081102042606/http://www.hrw.org/reports98/afghan/Afrepor0-01.htm|ngày lưu trữ=ngày 2 tháng 11 năm 2008|ngày truy cập=ngày 16 tháng 12 năm 2013}}</ref><ref name="Raja2016">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=lusgDAAAQBAJ&pg=PA16|title=The Religious Right and the Talibanization of America|last=Masood Ashraf Raja|date=ngày 6 tháng 5 năm 2016|publisher=Springer|isbn=978-1-137-58490-8|pages=16–}}</ref> Dưới sự lãnh đạo của [[Mohammed Omar]], phong trào này lan rộng khắp hầu hết Afghanistan, tranh giành quyền lực với các lãnh chúa [[Mujahideen Afghanistan|Mujahideen.]] Chế độ [[Chủ nghĩa toàn trị|độc tài]]<ref>{{Chú thích tạp chí|last=Whine|first=Michael|date=ngày 1 tháng 9 năm 2001|title=Islamism and Totalitarianism: Similarities and Differences|journal=Totalitarian Movements and Political Religions|volume=2|issue=2|pages=54–72|doi=10.1080/714005450}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://turkishpolicy.com/images/stories/media/David_Arnett-6_October_2008.pdf|tựa đề=Problems of perception and vision: Turkey and the U.S|ngày truy cập=ngày 22 tháng 1 năm 2020}}</ref> [[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|Tiểu Vương quốc Hồi giáo Afghanistan]] được thành lập vào năm 1996 và thủ đô của Afghanistan được chuyển tới [[Kandahar]]. Taliban nắm quyền kiểm soát hầu hết Afghanistan cho đến khi bị lật đổ sau [[Hoa Kỳ xâm lược Afghanistan|cuộc xâm lược Afghanistan]] do Mỹ lãnh đạo vào tháng 12 năm 2001 sau các [[Sự kiện 11 tháng 9|cuộc tấn công ngày 11 tháng 9]]. Ở đỉnh điểm, [[Công nhận ngoại giao|sự công nhận]] chính thức về mặt ngoại giao đối với chính quyền của Taliban chỉ gồm 3 quốc gia: [[Pakistan]], [[Ả Rập Xê Út|Ả Rập Xê-út]] và [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất|Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất thừa nhận]]. Nhóm này sau đó tập hợp lại như [[Taliban nổi dậy|một phong trào nổi dậy]] để chống lại [[Tổng thống của Hamid Karzai|chính quyền Karzai]] được Mỹ hậu thuẫn và [[ISAF]] do [[NATO]] lãnh đạo trong [[Chiến tranh Afghanistan (2001–nay)|chiến tranh ở Afghanistan]].

Taliban đã bị quốc tế lên án vì việc thực thi hà khắc luật Hồi giáo [[Sharia]], dẫn đến việc nhiều người Afghanistan bị đối xử tàn bạo.<ref name="Skain">{{Chú thích sách|title=The women of Afghanistan under the Taliban|last=Skain|first=Rosemarie|publisher=McFarland|year=2002|isbn=978-0-7864-1090-3|page=41}}</ref> Trong thời gian cầm quyền từ năm 1996 đến năm 2001, Taliban và các đồng minh của họ đã thực hiện các cuộc thảm sát nhằm vào thường dân Afghanistan, từ chối cung cấp lương thực của Liên Hợp Quốc cho 160.000 dân thường chết đói và tiến hành chính sách [[tiêu thổ]], đốt cháy những vùng đất màu mỡ rộng lớn và phá hủy hàng chục nghìn ngôi nhà.<ref name="Rashid2">{{Chú thích sách|title=Taliban: Islam, Oil and the New Great Game in Central Asia|url=https://archive.org/details/talibanislamoiln0000rash_x9l1|last=Rashid|first=Ahmed|publisher=I.B.Tauris|year=2002|isbn=978-1-86064-830-4|page=[https://archive.org/details/talibanislamoiln0000rash_x9l1/page/253 253]}}</ref><ref name="Newsday 20012">{{Chú thích báo|url=http://articles.chicagotribune.com/2001-10-12/news/0110120312_1_taliban-fighters-massacres-in-recent-years-mullah-mohammed-omar|title=Taliban massacres outlined for UN|last=Gargan|first=Edward A|date=October 2001|work=Chicago Tribune|access-date=2021-08-06|archive-date=2013-10-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20131013125154/http://articles.chicagotribune.com/2001-10-12/news/0110120312_1_taliban-fighters-massacres-in-recent-years-mullah-mohammed-omar|url-status=dead}}</ref><ref name="papillonsartpalace.com2">{{Chú thích web|url=http://www.papillonsartpalace.com/massacre.htm|tựa đề=Confidential UN report details mass killings of civilian villagers|năm=2001|website=Newsday|nhà xuất bản=newsday.org|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20021118162327/http://www.papillonsartpalace.com/massacre.htm|ngày lưu trữ=ngày 18 tháng 11 năm 2002|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 12 tháng 10 năm 2001}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/afghanistansendl00good|title=Afghanistan's Endless War: State Failure, Regional Politics and the Rise of the Taliban|last=Goodson|first=Larry P.|publisher=University of Washington Press|year=2002|isbn=978-0-295-98111-6|page=[https://archive.org/details/afghanistansendl00good/page/121 121]|url-access=registration}}</ref><ref name="NPR3">{{Chú thích báo|url=https://www.npr.org/programs/morning/features/2002/aug/afghanistan/|title=Re-Creating Afghanistan: Returning to Istalif|date=ngày 1 tháng 8 năm 2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20131023072254/http://www.npr.org/programs/morning/features/2002/aug/afghanistan/|archive-date=ngày 23 tháng 10 năm 2013|publisher=NPR}}</ref> Trong thời kỳ cai trị của mình, họ cấm các sở thích và hoạt động như [[Diều (đồ chơi)|thả diều]] và nuôi chim làm thú cưng,<ref name="rferl.org2">{{Chú thích web|url=https://www.rferl.org/a/1101400.html|tựa đề=Artistry In The Air -- Kite Flying Is Taken To New Heights In Afghanistan|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|ngôn ngữ=en|ngày truy cập=ngày 21 tháng 2 năm 2021}}</ref> và phân biệt đối xử với các dân tộc thiểu số và tôn giáo. Theo [[Liên Hợp Quốc]], Taliban và các đồng minh của họ là nguyên nhân gây ra 76% [[Thương vong của dân thường trong cuộc chiến ở Afghanistan (2001 – nay)|thương vong cho dân thường]] Afghanistan trong năm 2010, 80% vào năm 2011 và 80% vào năm 2012.<ref>ISAF has participating forces from 39 countries, including all 26 NATO members.</ref><ref name="Skaine">{{Chú thích sách|title=Women of Afghanistan in the Post-Taliban Era: How Lives Have Changed and Where They Stand Today|last=Skaine|first=Rosemarie|publisher=McFarland|year=2009|isbn=978-0-7864-3792-4|page=41}}</ref><ref name="Shanty1">{{Chú thích sách|title=The Nexus: International Terrorism and Drug Trafficking from Afghanistan|url=https://archive.org/details/nexusinternation00phdf|last=Shanty|first=Frank|publisher=Praeger|year=2011|isbn=978-0-313-38521-6|pages=[https://archive.org/details/nexusinternation00phdf/page/n100 86]–88}}</ref><ref name="UNAMA2">{{Chú thích báo|url=http://unama.unmissions.org/Default.aspx?tabid=1783&ctl=Details&mid=1882&ItemID=12602|title=Citing rising death toll, UN urges better protection of Afghan civilians|date=ngày 9 tháng 3 năm 2011|work=United Nations Assistance Mission in Afghanistan|archive-url=https://web.archive.org/web/20110726085402/http://unama.unmissions.org/Default.aspx?tabid=1783&ctl=Details&mid=1882&ItemID=12602|archive-date=ngày 26 tháng 7 năm 2011}}</ref><ref name="Haddon">{{Chú thích báo|url=https://news.yahoo.com/afghanistan-marks-10-years-since-war-started-211711851.html|title=Afghanistan marks 10 years since war started|last=Haddon|first=Katherine|date=ngày 6 tháng 10 năm 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111010055026/http://news.yahoo.com/afghanistan-marks-10-years-since-war-started-211711851.html|archive-date=ngày 10 tháng 10 năm 2011|agency=Agence France-Presse}}</ref><ref name="The Weekly Standard">{{Chú thích báo|url=http://www.weeklystandard.com/blogs/taliban-responsible-76-deaths-afghanistan-un|title=UN: Taliban Responsible for 76% of Deaths in Afghanistan|date=ngày 10 tháng 8 năm 2010|work=The Weekly Standard|access-date=2021-08-06|archive-date=2011-01-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20110102054938/http://www.weeklystandard.com/blogs/taliban-responsible-76-deaths-afghanistan-un|url-status=dead}}</ref> Taliban cũng đã tham gia vào cuộc [[diệt chủng văn hóa]], phá hủy nhiều di tích bao gồm cả các tượng [[Các tượng Phật tại Bamyan|Phật 1500 năm tuổi nổi tiếng của Bamiyan]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=oWpuDQAAQBAJ&q=taliban+cultural+genocide&pg=PA1|title=The Concept of Cultural Genocide: An International Law Perspective|last=Novic|first=Elisa|date=ngày 13 tháng 10 năm 2016|publisher=Oxford University Press|isbn=9780191090912|pages=1|language=en}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=f9--74QwVTcC&q=taliban+cultural+genocide&pg=PA224|title=Genocide: Approaches, Case Studies, and Responses|last=Kinloch|first=Graham Charles|last2=Mohan|first2=Raj P.|date=2005|publisher=Algora Publishing|isbn=9780875863818|pages=220–229, 313–314|language=en}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/press/en/2001/ga9858.doc.htm|tựa đề=GENERAL ASSEMBLY 'APPALLED' BY EDICT ON DESTRUCTION OF AFGHAN SHRINES; STRONGLY URGES TALIBAN TO HALT IMPLEMENTATION {{!}} Meetings Coverage and Press Releases|ngày=ngày 9 tháng 3 năm 2001|website=www.un.org|nhà xuất bản=[[The United Nations]]|ngôn ngữ=en|ngày truy cập=ngày 2 tháng 8 năm 2018}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.japantimes.co.jp/opinion/2001/03/09/commentary/world-commentary/cultural-cleansing-exposes-outrageous-methods-of-taliban/|title=Cultural 'cleansing' exposes outrageous methods of Taliban {{!}} The Japan Times|work=The Japan Times|access-date=ngày 2 tháng 8 năm 2018|language=en-US}}</ref>

Hệ tư tưởng của Taliban được mô tả là kết hợp một hình thức "sáng tạo" của ''luật'' Hồi giáo Sharia [[Chủ nghĩa cơ yếu|dựa trên chủ nghĩa cơ yếu]] [[Deobandi]]<ref name="Rashid 2000 132, 139">{{Harvard citation no brackets|Rashid|2000}}</ref> và [[Chủ nghĩa Hồi giáo|chủ nghĩa Hồi giáo chiến binh]] kết hợp<ref name="Rashid 2000 132, 139" /> với các chuẩn mực văn hóa và xã hội Pashtun được gọi là [[Pashtunwali]],<ref name="Maley2">{{Chú thích sách|title=The Afghanistan wars|last=Maley|first=William|publisher=Palgrave Macmillan|year=2002|isbn=978-0-333-80290-8|page=?}}</ref><ref name="Shaffer">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/limitsofculturei0000unse/page/277|title=The limits of culture: Islam and foreign policy|last=Shaffer|first=Brenda|publisher=MIT Press|year=2006|isbn=978-0-262-69321-9|edition=illustrated|page=[https://archive.org/details/limitsofculturei0000unse/page/277 277]|quote=The Taliban's mindset is, however, equally if not more deaned by Pashtunwali}}</ref> vì hầu hết Taliban là người của bộ lạc Pashtun.

Cộng đồng quốc tế và chính phủ Afghanistan cáo buộc rằng Lực lượng Tình báo Liên ngành và [[quân đội Pakistan]] đã hỗ trợ Taliban trong suốt thời gian chúng thành lập và nắm quyền, cũng như tiếp tục hỗ trợ Taliban trong cuộc nổi dậy. [[Pakistan]] tuyên bố rằng họ đã ngưng tất cả sự ủng hộ dành cho nhóm này sau vụ [[tấn công ngày 11 tháng 9]].<ref name="Giraldo">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/terrorismfinanci00haro|title=Terrorism Financing and State Responses: A Comparative Perspective|last=Giraldo|first=Jeanne K.|publisher=Stanford University Press|year=2007|isbn=978-0-8047-5566-5|page=[https://archive.org/details/terrorismfinanci00haro/page/96 96]|quote=Pakistan provided military support, including arms, ammunition, fuel, and military advisers, to the Taliban through its Directorate for Inter-Services Intelligence (ISI)|url-access=registration}}</ref><ref name="Human Rights Watch-PST">{{Chú thích báo|url=https://www.hrw.org/reports/2001/afghan2/Afghan0701-02.htm|title=Pakistan's support of the Taliban|publisher=Human Rights Watch|year=2000|quote=Of all the foreign powers involved in efforts to sustain and manipulate the ongoing fighting [in Afghanistan], Pakistan is distinguished both by the sweep of its objectives and the scale of its efforts, which include soliciting funding for the Taliban, bankrolling Taliban operations, providing diplomatic support as the Taliban's virtual emissaries abroad, arranging training for Taliban fighters, recruiting skilled and unskilled manpower to serve in Taliban armies, planning and directing offensives, providing and facilitating shipments of ammunition and fuel, and... directly providing combat support.}}</ref><ref name="longwarjournal1-quote">{{Chú thích web|url=http://www.longwarjournal.org/archives/2011/09/admiral_mullen_pakis.php|tựa đề=Admiral Mullen: Pakistani ISI sponsoring Haqqani attacks|tác giả=Joscelyn|tên=Thomas|ngày=ngày 22 tháng 9 năm 2011|website=The Long War Journal|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011|trích dẫn=During a Senate Armed Services Committee hearing today, Admiral Michael Mullen, the Chairman of the Joint Chiefs of Staff, highlighted the Pakistani Inter-Services Intelligence Agency's role in sponsoring the Haqqani Network – including attacks on American forces in Afghanistan. "The fact remains that the Quetta Shura [Taliban] and the Haqqani Network operate from Pakistan with impunity," Mullen said in his written testimony. "Extremist organizations serving as proxies of the government of Pakistan are attacking Afghan troops and civilians as well as US soldiers." Mullen continued: "For example, we believe the Haqqani Network—which has long enjoyed the support and protection of the Pakistani government and is, in many ways, a strategic arm of Pakistan's Inter-Services Intelligence Agency—is responsible for the September 13th attacks against the U.S. Embassy in Kabul."}}</ref><ref name="Barnes2">{{Chú thích báo|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748704689804575536241251361592|title=Pakistan Urges On Taliban|last=Barnes|first=Julian E.|date=ngày 5 tháng 10 năm 2010|work=The Wall Street Journal|last2=Rosenberg|first2=Matthew|quote=the ISI wants us to kill everyone—policemen, soldiers, engineers, teachers, civilians—just to intimidate people,|last3=Habib Khan Totakhil}}</ref><ref name="nytimes 2008-09-092">[https://www.nytimes.com/2008/09/09/world/asia/09iht-09pstan.15996896.html US attack on Taliban kills 23 in Pakistan], ''[[The New York Times]]'', ngày 9 tháng 9 năm 2008</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.washingtonpost.com/world/karzai-criticizes-pakistan-for-supporting-terrorists/2011/10/03/gIQAWABWIL_story.html|tựa đề=Karzai accuses Pakistan of supporting terrorists|tác giả=Partlow|tên=Joshua|ngày=ngày 3 tháng 10 năm 2011|via=www.WashingtonPost.com|ngày truy cập=ngày 21 tháng 1 năm 2018}}</ref> Năm 2001, có 2.500 [[người Ả Rập]] dưới sự chỉ huy của thủ lĩnh [[Al-Qaeda]] [[Osama bin Laden]] đã chiến đấu cho Taliban.<ref name="Ahmed Rashid/The Telegraph4">{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/1340244/Afghanistan-resistance-leader-feared-dead-in-blast.html|title=Afghanistan resistance leader feared dead in blast|date=ngày 11 tháng 9 năm 2001|publisher=Ahmed Rashid in the Telegraph|location=London}}</ref>

== Từ nguyên ==
Từ ''Taliban'' theo [[Tiếng Pashtun|tiếng Pashto]], {{Lang|ps|طالبان}} ''{{Transl|ps|ṭālibān}}'', nghĩa là "các sinh viên", số nhiều của ''[[Talibe|ṭālib]]''. Đây là một [[từ mượn]] từ [[tiếng Ả Rập]] {{Lang|ar|طالب}} ''{{Transl|ar|ṭālib}}'' sử dụng [[Tiếng Ba Tư|Persian]] số nhiều kết thúc ''-an'' {{Lang|ps|ان}}. Trong tiếng Ả Rập {{Lang|ar|طالبان}} ''{{Transl|ar|ṭālibān}}'' không có nghĩa là "học sinh/sinh viên" mà là "hai học sinh", vì nó là một [[Kép (số ngữ pháp)|dạng kép]], số nhiều trong tiếng Ả Rập là {{Lang|ar|طلاب}} ''{{Transl|ar|ṭullāb}}'' cố tình gây ra một số nhầm lẫn cho những người nói tiếng Ả Rập. Kể từ khi trở thành một từ mượn trong tiếng Anh, ''Taliban'', ngoài một danh từ số nhiều đề cập đến nhóm, còn được sử dụng như một danh từ số ít đề cập đến một cá nhân. Ví dụ, [[John Walker Lindh]] đã được gọi là "Taliban người Mỹ", chứ không phải là "Talib người Mỹ".

== Bối cảnh ==

=== Can thiệp của Liên Xô (1978-1992) ===
[[Tập tin:Reagan_sitting_with_people_from_the_Afghanistan-Pakistan_region_in_February_1983.jpg|nhỏ|Tổng thống [[Ronald Reagan]] gặp gỡ [[Afghanistan Mujahideen|các nhà lãnh đạo Mujahideen Afghanistan]] tại Phòng Bầu dục năm 1983]]
Sau khi [[Chiến tranh ở Afghanistan (1978 – nay)|Liên Xô can thiệp và chiếm đóng Afghanistan vào năm 1979]], các chiến binh [[Mujahideen]] Hồi giáo tham chiến chống lại các lực lượng Liên Xô này.

Tổng thống [[Pakistan]] [[Muhammad Zia-ul-Haq]] lo sợ rằng Liên Xô đang có kế hoạch xâm lược [[Balochistan (Pakistan)|Balochistan]], Pakistan, vì vậy ông đã cử [[Akhtar Abdur Rahman]] đến [[Ả Rập Xê Út]] để hỗ trợ cho cuộc kháng chiến của Afghanistan chống lại lực lượng chiếm đóng của Liên Xô. Một thời gian sau, [[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|CIA]] của Hoa Kỳ và Tổng cục Tình báo Ả Rập Xê-út (GID) chuyển tài trợ và thiết bị thông qua [[Cơ quan Tình báo Liên ngành]] Pakistan (ISI) cho mujahideen Afghanistan.<ref name="Price">{{Chú thích web|url=http://globalsecuritystudies.com/Price%20Pakistan.pdf|tựa đề=Pakistan: A Plethora of Problems|website=Global Security Studies, Winter 2012, Volume 3, Issue 1, by Colin Price, School of Graduate and Continuing Studies in Diplomacy|location=Norwich University, Northfield, VT.|ngày truy cập=ngày 22 tháng 12 năm 2012}}</ref>

Khoảng 90.000 người Afghanistan, bao gồm cả [[Mohammed Omar]], đã được ISI của Pakistan đào tạo trong những năm 1980.<ref name="Price2">{{Chú thích web|url=http://globalsecuritystudies.com/Price%20Pakistan.pdf|tựa đề=Pakistan: A Plethora of Problems|website=Global Security Studies, Winter 2012, Volume 3, Issue 1, by Colin Price, School of Graduate and Continuing Studies in Diplomacy|location=Norwich University, Northfield, VT.|ngày truy cập=ngày 22 tháng 12 năm 2012}}</ref> Giáo sư người Anh [[Carole Hillenbrand]] kết luận rằng Taliban đã phát sinh từ những tổ chức mujahideen do Mỹ-Ả Rập Xê-út hỗ trợ: "Phương Tây đã giúp Taliban chống lại việc Liên Xô tiếp quản Afghanistan".<ref>{{Harvard citation no brackets|Hillenbrand|2015}}</ref> Gần như tất cả ban lãnh đạo ban đầu của Taliban trước đây đã chiến đấu trong Chiến tranh Liên Xô-Afghanistan cho [[Hezb-i Islami Khalis|phe Hezb-i Islami Khalis]] hoặc [[Harakat-i Inqilab-e Islami]] của Mujahideen.<ref>https://www.ecoi.net/en/file/local/1154721/1226_1369733568_ppig1.pdf</ref>

=== Nội chiến Afghanistan (1992–1996) ===
{{chính|Nội chiến Afghanistan (1992–1996)}}
Sau sự sụp đổ của chế độ [[Mohammad Najibullah]] do Liên Xô hậu thuẫn vào năm 1992, nhiều đảng phái chính trị Afghanistan, nhưng không phải [[Gulbuddin Hekmatyar|Hezbuddin Hekmatyar]] với [[Hezb-e Islami Gulbuddin]], [[Hizb-e Wahdat]] và [[Ittihad-i Islami]], vào tháng 4 đã đồng ý về một hòa bình và hiệp định chia sẻ quyền lực, [[Hiệp ước Peshawar|Hiệp định Peshawar]], thành lập [[Nhà nước Hồi giáo Afghanistan]] và chỉ định một chính phủ lâm thời trong một giai đoạn chuyển tiếp; nhưng Nhà nước Hồi giáo và chính phủ của nó đã bị tê liệt ngay từ đầu, do các nhóm đối địch đang tranh giành quyền lực toàn diện ở Kabul và Afghanistan.<ref name="photius, peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, ngày 25 tháng 4 năm 1992'].</ref>

[[Hezb-e Islami Gulbuddin|Đảng Hezb-e Islami Gulbuddin của Hekmatyar]] từ chối công nhận chính phủ lâm thời, và [[Nội chiến Afghanistan (1992–1996)|vào tháng 4 đã thâm nhập vào Kabul để giành chính quyền, do đó đã bắt đầu cuộc nội chiến]]. Vào tháng 5, Hekmatyar bắt đầu các cuộc tấn công chống lại lực lượng chính phủ và [[Kabul]].<ref name="Human Rights Watch (4)2">{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/en/reports/2005/07/06/blood-stained-hands|tựa đề=Blood-Stained Hands, Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity|nhà xuất bản=[[Human Rights Watch]]|ngày truy cập=2021-08-06|archive-date=2015-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20150113150933/http://www.hrw.org/en/reports/2005/07/06/blood-stained-hands|url-status=dead}}</ref> Hekmatyar nhận được hỗ trợ về hoạt động, tài chính và quân sự từ ISI của Pakistan.<ref name="Neamatollah Nojumi">{{Chú thích sách|title=The Rise of the Taliban in Afghanistan: Mass Mobilization, Civil War, and the Future of the Region|year=2002|url=https://archive.org/details/riseoftalibani00neam|last=Neamatollah Nojumi|publisher=Palgrave, New York|edition=2002 1st}}</ref> Với sự giúp đỡ đó, lực lượng của Hekmatyar đã có thể tiêu diệt một nửa Kabul.<ref name="Amin Saikal2">{{Chú thích sách|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|last=Amin Saikal|publisher=I.B. Tauris & Co|year=2006|isbn=978-1-85043-437-5|edition=1st|location=London New York|page=352|author-link=Amin Saikal}}</ref> [[Iran]] hỗ trợ lực lượng [[Hizb-e Wahdat]] [[Abdul Ali Mazari|của Abdul Ali Mazari]]. [[Ả Rập Xê Út]] ủng hộ phe [[Ittihad-i Islami]].<ref name="Human Rights Watch (4)2"/><ref name="Amin Saikal2"/><ref name="Roy Gutman2">Gutman, Roy (2008): How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan, Endowment of the United States Institute of Peace, 1st ed., Washington DC.</ref> Xung đột giữa các lực lượng dân quân này cũng leo thang thành chiến tranh.
[[Tập tin:Aerial_view_of_a_section_of_Kandahar_in_2013.jpg|nhỏ|Taliban nổi lên ở thành phố [[Kandahar]], miền nam Afghanistan vào khoảng tháng 9/1994.]]
Việc ngừng bắn, được đại diện của Bộ trưởng Quốc phòng mới được bổ nhiệm của Nhà nước Hồi giáo [[Ahmed Shah Masoud|Ahmad Shah Massoud]], Tổng thống [[Sibghatullah Mojaddedi]] thương lượng và sau đó là Tổng thống [[Burhanuddin Rabbani]] (chính phủ lâm thời), hoặc các quan chức từ Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC), nhưng các cuộc thương lượng thường đổ vỡ trong vòng vài ngày.<ref name="Human Rights Watch (4)2"/> Trong khi đó, miền nam Afghanistan không nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng dân quân do nước ngoài hậu thuẫn hay chính phủ ở Kabul, mà được cai trị bởi các nhà lãnh đạo địa phương như [[Gul Agha Sherzai]] và dân quân của họ. Taliban chỉ xuất hiện lần đầu tiên [[Nội chiến Afghanistan (1992–1996)|vào tháng 8 năm 1994]], tuyên bố giải phóng Afghanistan khỏi sự lãnh đạo tham nhũng hiện nay của các lãnh chúa và thiết lập một xã hội Hồi giáo thuần túy.

== Lịch sử ==

=== Năm 1994 ===
Taliban là một phong trào của các sinh viên tôn giáo (''talib'') từ các [[Người Pashtun|khu vực Pashtun]] ở miền đông và miền nam Afghanistan, những người được giáo dục trong [[Madrassas ở Pakistan|các trường học Hồi giáo truyền thống ở Pakistan]].<ref name="massacreMazar, II2"/> Ngoài ra còn có các [[Người Tajik|sinh viên Tajik]] và [[Người Uzbek|Uzbekistan]], phân biệt họ khỏi các nhóm mujahideen tập trung dân tộc hơn, mà "đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển nhanh chóng và thành công của Taliban."<ref>Alex Strick van Linschoten and Felix Kuehn, ''An Enemy We Created: The Myth of the Taliban-Al Qaeda Merger in Afghanistan'', Oxford University Press (2012), p. 122</ref>

==== Đào tạo ====
[[Mohammed Omar|Mullah Mohammad Omar]] vào tháng 9 năm 1994 tại quê hương [[Kandahar]] cùng với 50 sinh viên đã thành lập nhóm Taliban.<ref name="Rashid 2000 132, 139"/><ref name="Stanford7">[http://web.stanford.edu/group/mappingmilitants/cgi-bin/groups/view/367 'The Taliban'].</ref><ref name="Matinuddin, Kamal 1999 pp.252">Matinuddin, Kamal, ''The Taliban Phenomenon, Afghanistan 1994–1997'', [[Oxford University Press]], (1999), pp. 25–26</ref> Omar từ năm 1992 đã theo học tại [[Singesar|Sang-i-Hisar]] [[Madrasa|madrassa]] ở [[Maiwand]] (phía bắc [[Kandahar (tỉnh)|tỉnh Kandahar]]). Omar không hài lòng vì [[Hồi giáo|luật Hồi giáo]] đã không được thiết lập ở Afghanistan sau khi chế độ cộng sản bị lật đổ, và giờ đây cùng với nhóm của anh đã cam kết loại bỏ các lãnh chúa và tội phạm ra khỏi Afghanistan.<ref name="Stanford7"/>

Trong vòng vài tháng, 15.000 sinh viên, thường là người tị nạn Afghanistan, từ các trường tôn giáo hoặc madrasas - một nguồn tin gọi họ là [[madrasa]]s do [[Jamiat Ulema-e Islam (F)|Jamiat Ulema-e-Islam]] điều hành<ref name="Matinuddin, Kamal 1999 pp.252"/> - ở [[Pakistan]] đã tham gia nhóm.

Trong Chiến tranh Lạnh, Hoa Kỳ đã chi hàng triệu USD để cung cấp cho học sinh Afghanistan những cuốn sách giáo khoa chứa hình ảnh bạo lực và giáo lý Hồi giáo chiến binh nhằm thúc đẩy sự phản kháng đối với việc Liên Xô xâm lược Afghanistan.<ref name="washingtonpost">Washington Post, ngày 23 tháng 3 năm 2002, "[https://www.washingtonpost.com/archive/politics/2002/03/23/from-us-the-abcs-of-jihad/d079075a-3ed3-4030-9a96-0d48f6355e54/?noredirect=on From U.S., the ABC's of Jihad]"</ref> Ngay cả Taliban cũng sử dụng những cuốn sách do Mỹ sản xuất dù đã làm trầy xước khuôn mặt con người để tuân theo quy tắc chính thống nghiêm ngặt của nó. Các sách giáo khoa được phát triển vào đầu những năm 1980 dưới sự tài trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (AID) cho Đại học Nebraska-Omaha và Trung tâm Nghiên cứu Afghanistan của trường. Cơ quan này đã chi 51 triệu đô la cho các chương trình giáo dục của trường đại học ở Afghanistan từ năm 1984 đến năm 1994. Trong thời kỳ Liên Xô chiếm đóng Afghanistan, các chỉ huy quân sự Afghanistan đã yêu cầu sách chứa những đoạn chống Liên Xô và trẻ em được dạy đếm với các hình ảnh minh họa xe tăng, tên lửa và mìn. Khơi dậy lòng căm thù giặc ngoại xâm lúc đó phù hợp với lợi ích của Hoa Kỳ.<ref name="washingtonpost"/> AID đã bỏ tài trợ cho các chương trình của Afghanistan vào năm 1994 nhưng sách giáo khoa vẫn tiếp tục được lưu hành trong nhiều phiên bản khác nhau, ngay cả sau khi Taliban nắm chính quyền vào năm 1996.<ref name="washingtonpost"/>

==== Động lực ====
Những người Taliban ban đầu được thúc đẩy bởi sự đau khổ của người dân Afghanistan, mà họ tin là kết quả của các cuộc tranh giành quyền lực giữa các nhóm người Afghanistan không tuân thủ quy tắc đạo đức của đạo Hồi; trong các trường học tôn giáo của họ, họ đã được rao giảng niềm tin vào luật Hồi giáo nghiêm khắc.<ref name="Turbulent">{{chú thích sách|last1=Ogata|first1=Sadako N.|title=The Turbulent Decade: Confronting the Refugee Crises of the 1990s|date=2005|publisher=W. W. Norton & Company|page=[https://archive.org/details/turbulentdecade00sada/page/286 286]|url=https://archive.org/details/turbulentdecade00sada|url-access=registration|isbn=978-0-393-05773-7}}</ref><ref name="Melissa">{{chú thích báo|last1=McNamara|first1=Melissa|title=The Taliban In Afghanistan|url=http://www.cbsnews.com/news/the-taliban-in-afghanistan/|access-date=ngày 5 tháng 6 năm 2016|agency=CBS|date=ngày 31 tháng 8 năm 2006}}</ref><ref name="Stanford7"/>

==== Phong trào Pakistan ====
Các nguồn tin nói rằng [[Pakistan]] đã tham gia rất nhiều, vào tháng 10 năm 1994, trong việc "tạo ra" Taliban.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=uEOd-cDWVwQC&pg=PA267|title=The Limits of Culture: Islam and Foreign Policy|last=Shaffer|first=Brenda|publisher=MIT Press|year=2006|isbn=978-0-262-19529-4|page=267|quote=Pakistani involvement in creating the movement is seen as central}}</ref><ref>See further references in [[Taliban#Role of the Pakistani military|§ Role of the Pakistani military]], [[Taliban#Pakistan|§ Relations with Pakistan]], and article [[Afghan Civil War (1992–1996)#1994]]</ref> Cơ quan Tình báo Liên ngành của Pakistan (ISI), ủng hộ mạnh mẽ Taliban vào năm 1994, hy vọng một quyền lực cầm quyền mới ở Afghanistan sẽ tạo thuận lợi cho Pakistan.<ref name="Stanford7"/> Ngay cả khi Taliban nhận được hỗ trợ tài chính từ Pakistan vào năm 1995 và 1996, và ngay cả khi "sự hỗ trợ của Pakistan đến từ giai đoạn đầu của sự tồn tại của phong trào Taliban, thì mối liên hệ rất mong manh và các tuyên bố từ cả ISI Pakistan cũng như Taliban từ rất sớm đã chứng tỏ bản chất không dễ dàng của mối quan hệ. ISI và Pakistan nhằm mục đích kiểm soát, trong khi giới lãnh đạo Taliban dao động qua lại giữa việc giữ độc lập và duy trì sự ủng hộ. " Những người ủng hộ chính ở Pakistan là Tướng [[Naseerullah Babar]], người chủ yếu nghĩ về địa chính trị (mở các tuyến thương mại đến Trung Á), và [[Maulana Fazl-ur-Rehman]] của [[Jamiat Ulema-e-Islam (F)]], với tư cách là "nhóm đại diện Chủ nghĩa bãi bỏ và nhằm chống lại ảnh hưởng của [[Jamaat-e-Islami Pakistan|Islami Jama'at-e]] và chủ nghĩa [[Wahhabism|Wahhab]] đang phát triển. "<ref>Alex Strick van Linschoten and Felix Kuehn, ''An Enemy We Created: The Myth of the Taliban-Al Qaeda Merger in Afghanistan'', Oxford University Press (2012), pp. 121–122</ref>

Theo chuyên gia người Pakistan về Afghanistan Ahmed Rashid, "từ năm 1994 đến 1999, ước tính có khoảng 80.000 đến 100.000 người Pakistan được đào tạo và chiến đấu ở Afghanistan" theo phe Taliban. Peter Tomsen tuyên bố rằng cho đến ngày 11/9, các sĩ quan quân đội Pakistan và ISI cùng với hàng nghìn nhân viên lực lượng vũ trang Pakistan chính quy đã tham gia vào cuộc giao tranh ở Afghanistan.

Trong suốt năm 2001, 28.000–30.000 công dân Pakistan, 14.000–15.000 quân Taliban Afghanistan và 2.000–3.000 chiến binh Al-Qaeda đang chiến đấu ở Afghanistan. Tổng thống Pakistan Pervez Musharraf - khi đó còn là Tổng tham mưu trưởng quân đội - chịu trách nhiệm cử hàng nghìn người Pakistan chiến đấu cùng với Taliban và Bin Laden chống lại lực lượng của Ahmad Shah Massoud.  Một tài liệu năm 1998 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ xác nhận "20–40 % binh lính Taliban [chính quy] là người Pakistan."<ref>{{Chú thích sách|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://archive.org/details/massoudintimatep0000grad|last=Marcela Grad|publisher=Webster University Press.|year=ngày 1 tháng 3 năm 2009|pages= 310.}}</ref>

Vào ngày 3 tháng 11 năm 1994, Taliban tổ chức một cuộc tấn công bất ngờ đã xâm chiếm thành công [[Kandahar|thành phố Kandahar]].<ref name="Stanford7"/> Trước ngày 4 tháng 1 năm 1995, họ kiểm soát 12 [[tỉnh của Afghanistan]].<ref name="Stanford7"/> Lực lượng dân quân kiểm soát các khu vực khác nhau thường đầu hàng mà không giao tranh. Các chỉ huy của Omar là sự pha trộn của các cựu chỉ huy quân đội đơn vị nhỏ và giáo viên madrassa.<ref name="Felbab-Brow">{{Chú thích sách|title=Shooting up: counterinsurgency and the war on drugs|url=https://archive.org/details/shootingupcounte00felb|last=Felbab-Brow|first=Vanda|publisher=Brookings Institution Press|year=2010|isbn=978-0-8157-0328-0|page=[https://archive.org/details/shootingupcounte00felb/page/122 122]}}</ref><ref name="Rashid 2000 27–29">{{Harvard citation no brackets|Rashid|2000}}.</ref><ref name="Human Rights Watch (5)2">{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/reports98/afghan/Afrepor0-01.htm#P81_13959|tựa đề=II. Background|website=Reports 1998, Afghan|nhà xuất bản=Human Rights Watch|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20081102042606/http://www.hrw.org/reports98/afghan/Afrepor0-01.htm|ngày lưu trữ=ngày 2 tháng 11 năm 2008|url-status=dead}}</ref><ref name="Harvnb|Rashid|2000|p=29">{{Harvard citation no brackets|Rashid|2000}}</ref><ref>{{Harvard citation no brackets|Goodson|2001}}</ref> Ở những giai đoạn này, Taliban nổi tiếng vì họ đã dẹp tan tham nhũng, hạn chế tình trạng vô luật pháp, và làm cho các con đường và vùng đất trở nên an toàn.<ref name="Stanford7"/>

=== Giai đoạn 1995 - 1996 ===
[[Tập tin:Afghanistan_politisch_1996.png|nhỏ|Bản đồ thể hiện quyền kiểm soát chính trị ở Afghanistan vào cuối năm 1996, sau khi Taliban chiếm Kabul]]
Trong một nỗ lực để thiết lập quyền thống trị của họ trên toàn bộ Afghanistan, Taliban đã mở rộng từ căn cứ Kandahar của họ và càn quét các vùng lãnh thổ rộng lớn. Đầu năm 1995, phong trào tiến về [[Kabul]], nhưng họ đã phải chịu thất bại nặng nề trước các lực lượng chính phủ của [[Nhà nước Hồi giáo Afghanistan]] dưới sự chỉ huy của Ahmad Shah Massoud. Trong khi rút lui khỏi Kabul, các chiến binh Taliban bắt đầu pháo kích vào thành phố này,<ref name="amnesty.org2">Amnesty International.</ref> giết chết nhiều thường dân. Các phương tiện truyền thông đưa tin vào tháng 3 năm 1995 rằng, sau cuộc pháo kích của Taliban, họ đã mất nhiều sự tôn trọng từ người Afghanistan và chỉ được coi như là một lực lượng dân quân "đói quyền lực" khác.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.refworld.org/docid/3ae6ad3ac.html|tựa đề=Refworld &#124; Afghanistan: Background information on the Taliban movement|tác giả=Refugees|tên=United Nations High Commissioner for|website=Refworld}}</ref>

Sau một loạt thất bại, Taliban đã giành được quyền kiểm soát thành phố phía tây [[Herat]] vào ngày 5 tháng 9 năm 1995. Sau những cáo buộc của chính phủ được công nhận rằng Pakistan đang hỗ trợ Taliban, một [[1995 tấn công đại sứ quán Pakistan ở Kabul|ngày sau đó, một đám đông người đã tấn công]] đại sứ quán Pakistan ở Kabul.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=f5wcH0abSQcC&pg=PA8|title=A Political Chronology of Central, South and East Asia|last=Publications|first=Europa|date=ngày 2 tháng 9 năm 2003|isbn=9781135356804}}</ref>

Vào ngày 26 tháng 9 năm 1996, khi Taliban chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn khác, Massoud đã ra lệnh rút lui hoàn toàn khỏi Kabul để tiếp tục kháng chiến chống Taliban ở [[Hindu Kush|vùng núi phía đông bắc Hindu Kush]] thay vì tham gia vào các trận chiến đường phố ở Kabul. Taliban tiến vào Kabul ngày 27 tháng 9 năm 1996 và thành lập [[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan]]. Các nhà phân tích mô tả Taliban khi đó đang phát triển thành một [[Chiến tranh ủy nhiệm|lực lượng ủy nhiệm]] cho các lợi ích khu vực của Pakistan.<ref name="Amin Saikal2"/><ref name="Human Rights Watch (5)2"/><ref name="amnesty.org2">Amnesty International.</ref><ref name="George Washington University2">{{Chú thích web|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB227/index.htm#17|tựa đề=Documents Detail Years of Pakistani Support for Taliban, Extremists|năm=2007|nhà xuất bản=[[George Washington University]]}}</ref><ref>Coll, ''Ghost Wars'' (New York: Penguin, 2005), 14.</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://departments.kings.edu/womens_history/taliba.html|tựa đề=The Taliban|tác giả=Marcin|tên=Gary|năm=1998|nhà xuất bản=[[King's College (Pennsylvania)|King's College]]|ngày truy cập=ngày 26 tháng 9 năm 2011}}</ref>

=== Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan (1996–2001) ===
Mục tiêu quân sự của Taliban trong thời kỳ 1995-2001 là để trả lại trật tự của [[Abdur Rahman Khan|Abdur Rahman]] ''(Iron [[Emir]]'') bằng cách tái lập của một quốc gia với [[Người Pashtun|Pashtun]] thống trị trong khu vực phía bắc.<ref name="B.G. Williams">{{Chú thích sách|url=http://www.brianglynwilliams.com/pdfs/20150423092736793.pdf|title=work|last=[[Brian Glyn Williams|B.G. Williams]] ngày 12 tháng 5 năm 2013|publisher=published by [[Routledge]] – [[Taylor & Francis]] group|access-date=ngày 12 tháng 11 năm 2015}}</ref> Taliban đã tìm cách thành lập một chính phủ Hồi giáo thông qua [[Luật pháp và trật tự (chính trị)|luật pháp và trật tự]] cùng với việc giải thích nghiêm ngặt ''[[Sharia|luật Sharia]]'', phù hợp với [[Fiqh|trường phái luật học Hồi giáo]] [[Hanafi]] và các sắc lệnh tôn giáo của [[Mohammed Omar|Mullah Omar]], trên toàn bộ đất đai Afghanistan.{{Sfn|Matinuddin|1999|pp=37, 42–43}} Đến năm 1998, [[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|Tiểu vương quốc của Taliban]] kiểm soát 90% lãnh thổ Afghanistan.<ref name="Stanford7"/>

Vào tháng 12 năm 2000, [[Nghị quyết 1333 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc|UNSC trong Nghị quyết 1333]], công nhận nhu cầu nhân đạo của người dân Afghanistan, lên án việc sử dụng lãnh thổ của Taliban để đào tạo "những kẻ khủng bố" và Taliban cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho [[Osama bin Laden]], đã ban hành các lệnh trừng phạt nghiêm khắc đối với Afghanistan dưới sự kiểm soát của Taliban.<ref>[https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N00/806/62/DOC/N0080662.DOC UNSC Resolution 1333, ngày 19 tháng 12 năm 2000] (sanctions against Taliban territory).</ref> Vào tháng 10 năm 2001, [[Hoa Kỳ]], cùng với các đồng minh bao gồm cả [[Liên minh phương Bắc]] Afghanistan, xâm lược Afghanistan và đánh bật Taliban ra khỏi nước này. Ban lãnh đạo Taliban chạy sang Pakistan.<ref name="Stanford7"/>

==== Afghanistan trong thời kỳ Taliban cai trị ====
Khi Taliban nắm quyền vào năm 1996, [[Chiến tranh ở Afghanistan (1978 – nay)|hai mươi năm chiến tranh liên tục]] đã tàn phá [[Công trình hạ tầng xã hội|cơ sở hạ tầng]] và nền kinh tế của Afghanistan. Không có nước sinh hoạt, ít điện, ít điện thoại, những con đường đang hoạt động hoặc nguồn cung cấp năng lượng thường xuyên. Các nhu yếu phẩm cơ bản như nước, thực phẩm, nhà ở và những thứ khác đang bị thiếu hụt đến mức tuyệt vọng. Ngoài ra, [[Thị tộc|cấu trúc thị tộc]] và gia đình đã cung cấp cho người Afghanistan một mạng lưới an toàn xã hội / kinh tế cũng bị thiệt hại nặng nề. Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh ở Afghanistan là cao nhất trên thế giới. Một phần tư tổng số trẻ em chết trước khi chúng 5 tuổi, tỷ lệ cao hơn nhiều lần so với hầu hết các nước đang phát triển khác.<ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref>UNCP Country Development Indicators, 1995.</ref>

Các tổ chức từ thiện và / hoặc phát triển quốc tế (tổ chức [[Tổ chức phi chính phủ|phi chính phủ]] hoặc tổ chức phi chính phủ) cực kỳ quan trọng đối với việc cung cấp thực phẩm, việc làm, tái thiết và các dịch vụ khác, nhưng Taliban tỏ ra rất nghi ngờ đối với 'sự giúp đỡ' mà các tổ chức đó đưa ra. Với hơn một triệu người chết trong suốt những năm chiến tranh, số gia đình do góa phụ đứng đầu đã lên tới 98.000 người vào năm 1998. Ở Kabul, nơi một phần rộng lớn của thành phố đã bị tàn phá bởi các cuộc tấn công bằng tên lửa, hơn một nửa trong số 1,2&nbsp;hàng triệu người được hưởng lợi theo một cách nào đó từ các hoạt động của tổ chức phi chính phủ, kể cả về nước uống. Cuộc [[Nội chiến ở Afghanistan (1996–2001)|nội chiến]] và dòng người tị nạn không ngừng kéo dài trong suốt triều đại của Taliban. Các cuộc tấn công ở thung lũng Mazar, Herat và [[Đồng bằng Shomali|Shomali đã]] khiến hơn 3/4 triệu dân thường phải di dời, do Taliban sử dụng [[Tiêu thổ|chiến thuật "tiêu thổ]]" để ngăn dân tiếp viện cho kẻ thù.<ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref>{{Chú thích tạp chí|last=Nichols|first=Robert|date=2005|title=Quoting the ICRC|journal=History Compass|publisher=Blackwell-synergy.com|volume=3|pages=**|doi=10.1111/j.1478-0542.2005.00141.x}}</ref>

Những người ra quyết định của Taliban, đặc biệt là Mullah Omar, hiếm khi nói chuyện trực tiếp với người nước ngoài không theo đạo Hồi, vì vậy các nhà cung cấp viện trợ phải đối phó với những người trung gian mà sự chấp thuận và thỏa thuận thường bị đảo ngược.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Vào khoảng tháng 9 năm 1997, người đứng đầu ba cơ quan của LHQ ở Kandahar đã bị trục xuất khỏi đất nước sau khi phản đối khi một nữ [[luật sư]] [[Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn|của Cao ủy LHQ về người tị nạn]] bị buộc phải nói chuyện từ sau bức màn để người đối diện không nhìn thấy khuôn mặt của cô.<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Khi LHQ tăng số lượng nhân viên phụ nữ Hồi giáo để đáp ứng yêu cầu của Taliban, Taliban sau đó yêu cầu tất cả các nữ nhân viên Hồi giáo của LHQ đến Afghanistan phải được giám sát bởi một [[mahram]] hoặc một người có quan hệ huyết thống.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Vào tháng 7 năm 1998, Taliban đã đóng cửa "tất cả các văn phòng NGO" ở Kabul bằng vũ lực sau khi các tổ chức này từ chối chuyển đến một [[Viện công nghệ|trường Cao đẳng Bách khoa]] cũ đã bị đánh bom theo lệnh.<ref name="bmj2">[http://www.bmj.com/cgi/content/full/317/7155/369/a Aid agencies pull out of Kabul] The building had neither electricity or running water.</ref> Một tháng sau, các văn phòng của LHQ cũng đóng cửa.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Khi [[Giá thực phẩm|giá lương thực]] tăng và tình trạng xấu đi, Bộ trưởng Kế hoạch Qari Din Mohammed giải thích sự thờ ơ của Taliban đối với việc mất viện trợ nhân đạo:{{quote|Người Hồi giáo chúng tôi tin rằng Chúa là Đấng Toàn năng sẽ nuôi sống mọi người bằng cách này hay cách khác. Nếu các tổ chức phi chính phủ nước ngoài rời đi thì đó là quyết định của họ. Chúng tôi đã không trục xuất họ.<ref>[[Agence France-Presse]], "Taliban reject warnings of aid pull-out", 1998-07-16.</ref>}}Một số ít tổ chức hoạt động ở Kandahar không phải chịu những yêu cầu tương tự và tiếp tục hoạt động của họ.

==== Vai trò của quân đội Pakistan ====
Taliban phần lớn được thành lập bởi Cơ quan tình báo liên ngành của Pakistan bắt đầu từ năm 1994; ISI đã sử dụng Taliban để thiết lập một chế độ ở Afghanistan có lợi cho Pakistan, vì họ đang cố gắng đạt được [[chiều sâu chiến lược]]. Kể từ khi Taliban được thành lập, ISI và quân đội Pakistan đã hỗ trợ tài chính, hậu cần và quân sự.{{refn|According to various sources since at least 1994.<ref name="Giraldo"/><ref name=Shaffer2>{{chú thích sách|last=Shaffer|first=Brenda|title=The Limits of Culture: Islam and Foreign Policy|year=2006|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-69321-9|page=[https://archive.org/details/limitsofculturei0000unse/page/267 267]|quote=Pakistani involvement in creating the movement is seen as central|url=https://archive.org/details/limitsofculturei0000unse/page/267}}</ref><ref name="Forsythe3">{{chú thích sách|last=Forsythe|first=David P.|title=Encyclopedia of human rights|year=2009|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-533402-9|page=2|edition=Volume 1|quote=In 1994 the Taliban was created, funded and inspired by Pakistan}}</ref><ref name="[[Hall Gardner]]">{{chú thích sách|last=Gardner|first=Hall|title=American global strategy and the 'war on terrorism'|url=https://archive.org/details/americanglobalst00gard|year=2007|publisher=Ashgate|isbn=978-0-7546-7094-0|page=[https://archive.org/details/americanglobalst00gard/page/59 59]}}</ref><ref name=Jones>{{chú thích sách|last=Jones|first=Owen Bennett|title=Pakistan: eye of the storm|url=https://archive.org/details/pakistaneyestorm00jone|year=2003|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-10147-8|page =[https://archive.org/details/pakistaneyestorm00jone/page/240 240]|quote=The ISI's undemocratic tendencies are not restricted to its interference in the electoral process. The organisation also played a major role in creating the Taliban movement.}}</ref><ref name=Randal>{{chú thích sách|last=Randal|first=Jonathan|title=Osama: The Making of a Terrorist|year=2005|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-1-84511-117-5|page=26|quote=Pakistan had all but invented the Taliban, the so-called Koranic students}}</ref><ref name=Peiman>{{chú thích sách|last=Peiman|first=Hooman|title=Falling Terrorism and Rising Conflicts|url=https://archive.org/details/fallingterrorism0000peim|year=2003|publisher=Greenwood|isbn=978-0-275-97857-0|page=[https://archive.org/details/fallingterrorism0000peim/page/14 14]|quote=Pakistan was the main supporter of the Taliban since its military intelligence, the Inter-Services Intelligence (ISI) formed the group in 1994}}</ref><ref name=Hilali>{{chú thích sách|last=Hilali|first=A. Z.|title=US-Pakistan relationship: Soviet invasion of Afghanistan|year=2005|publisher=Ashgate|isbn=978-0-7546-4220-6|page=248}}</ref><ref name=Rumer>{{chú thích sách|last=Rumer|first=Boris Z.|title=Central Asia: a gathering storm?|year=2002|publisher=M. E. Sharpe|isbn=978-0-7656-0866-6|page=103}}</ref><ref name=Pape>{{chú thích sách|last=Pape|first=Robert A|title=Cutting the Fuse: The Explosion of Global Suicide Terrorism and How to Stop It|url=https://archive.org/details/cuttingfuseexplo00pape|year=2010|publisher=University of Chicago Press|isbn=978-0-226-64560-5|pages=[https://archive.org/details/cuttingfuseexplo00pape/page/140 140]–141}}</ref><ref name=Harf>{{chú thích sách|last=Harf|first=James E.|title=The Unfolding Legacy of 9/11|year=2004|publisher=University Press of America|isbn=978-0-7618-3009-2|page=122|author2=Mark Owen Lombard }}</ref><ref name=Hinnells>{{chú thích sách|last=Hinnells|first=John R.|title=Religion and violence in South Asia: theory and practice|url=https://archive.org/details/religionviolence00hinn|year=2006|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-37290-9|page=[https://archive.org/details/religionviolence00hinn/page/154 154]}}</ref><ref name=Boase>{{chú thích sách|last=Boase|first=Roger|title=Islam and Global Dialogue: Religious Pluralism and the Pursuit of Peace|year=2010|publisher=Ashgate|isbn=978-1-4094-0344-9|page=85|quote=Pakistan's Inter-Services Intelligence agency used the students from these madrassas, the Taliban, to create a favourable regime in Afghanistan}}</ref><ref name=Armajani-48>{{chú thích sách|last=Armajani|first=Jon|title=Modern Islamist Movements: History, Religion, and Politics|url=https://archive.org/details/modernislamistmo00arma|year=2012|publisher=Wiley-Blackwell|isbn=978-1-4051-1742-5|page=[https://archive.org/details/modernislamistmo00arma/page/48 48]}}</ref><ref name=Bayo>{{chú thích sách|last=Bayo|first=Ronald H.|title=Multicultural America: An Encyclopedia of the Newest Americans|year=2011|publisher=Greenwood|isbn=978-0-313-35786-2|page=8}}</ref><ref name=Goodson>{{chú thích sách|last=Goodson|first=Larry P.|title=Afghanistan's Endless War: State Failure, Regional Politics and the Rise of the Taliban|url=https://archive.org/details/afghanistansendl00good|url-access=registration|year=2002|publisher=University of Washington Press|isbn=978-0-295-98111-6|page=[https://archive.org/details/afghanistansendl00good/page/111 111]|quote =Pakistani support for the Taliban included direct and indirect military involvement, logistical support}}</ref>}}

Theo chuyên gia người Pakistan về Afghanistan [[Ahmed Rashid]], "từ năm 1994 đến 1999, ước tính có khoảng 80.000 đến 100.000 người Pakistan được đào tạo và chiến đấu ở Afghanistan" theo phe Taliban. [[Peter Tomsen]] tuyên bố rằng cho đến ngày 11/9, các sĩ quan quân đội Pakistan và ISI cùng với hàng nghìn nhân viên lực lượng vũ trang Pakistan chính quy đã tham gia vào cuộc giao tranh ở Afghanistan.<ref name="Maley3">{{Chú thích sách|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars0000male|last=Maley|first=William|publisher=Palgrave Macmillan|year=2009|isbn=978-0-230-21313-5|page=[https://archive.org/details/afghanistanwars0000male/page/n301 288]}}</ref><ref name="Tomsen-322">{{Chú thích sách|title=Wars of Afghanistan|url=https://archive.org/details/warsofafghanista0000toms|last=Tomsen|first=Peter|publisher=PublicAffairs|year=2011|isbn=978-1-58648-763-8|page=[https://archive.org/details/warsofafghanista0000toms/page/322 322]}}</ref>

Trong suốt năm 2001, theo một số nguồn tin quốc tế, 28.000–30.000 công dân Pakistan, 14.000–15.000 quân Taliban Afghanistan và 2.000–3.000 [[Al-Qaeda|chiến binh Al-Qaeda]] đang chiến đấu chống lại lực lượng chống Taliban ở Afghanistan với tư cách là một lực lượng quân sự mạnh khoảng 45.000 người. Tổng thống [[Pervez Musharraf|Pakistan Pervez Musharraf]] - khi đó là Tổng tham mưu trưởng quân đội - chịu trách nhiệm cử hàng nghìn người Pakistan chiến đấu cùng với Taliban và Bin Laden chống lại lực lượng của Ahmad Shah Massoud. Trong số khoảng 28.000 công dân Pakistan đang chiến đấu ở Afghanistan, 8.000 là những chiến binh được tuyển mộ trong các [[Madrasa|madrassa]] nằm trong hàng ngũ Taliban thông thường. Tài liệu nói thêm rằng cha mẹ của những công dân Pakistan đó "không biết gì về việc con họ tham gia quân sự với Taliban cho đến khi thi thể của họ được đưa về Pakistan". Một tài liệu năm 1998 của [[Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ]] xác nhận rằng "20–40 phần trăm binh lính Taliban [chính quy] là người Pakistan." Theo báo cáo của Bộ Ngoại giao và báo cáo của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, những công dân Pakistan khác đang chiến đấu ở Afghanistan là những binh sĩ Pakistan chính quy, đặc biệt là từ [[Quân đoàn Biên phòng]] mà còn từ quân đội hỗ trợ chiến đấu trực tiếp.

Ngày 1/8/1997, Taliban tiến hành cuộc tấn công vào Sheberghan, căn cứ quân sự chính của Abdul Rashid Dostum. Dostum cho biết lý do cuộc tấn công thành công là do 1500 lính biệt kích Pakistan tham gia và lực lượng không quân Pakistan cũng hỗ trợ.<ref name="Clements2">{{Chú thích sách|title=Conflict in Afghanistan: a historical encyclopedia|url=https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866|last=Clements|first=Frank|publisher=ABC-CLIO|year=2003|isbn=978-1-85109-402-8|page=[https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866/page/n92 54]}}</ref>

Năm 1998, Iran cáo buộc Pakistan cử không quân ném bom [[Mazar-i-Sharif]] để hỗ trợ lực lượng Taliban và trực tiếp cáo buộc quân đội Pakistan về "tội ác chiến tranh tại [[Bamyan|Bamiyan]] ". Cùng năm, Nga cho biết Pakistan phải chịu trách nhiệm về "sự mở rộng quân sự" của Taliban ở miền bắc Afghanistan bằng cách gửi một số lượng lớn quân đội Pakistan tới đây, một số người này sau đó đã bị Mặt trận thống nhất chống Taliban bắt làm tù binh.<ref name="Washington Post (2)">{{Chú thích báo|url=https://pqasb.pqarchiver.com/washingtonpost/access/34079877.html?dids=34079877:34079877&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&type=current&date=Sep+16%2C+1998&author=Pamela+Constable&pub=The+Washington+Post&desc=Afghanistan%3A+Arena+for+a+New+Rivalry&pqatl=google|title=Afghanistan: Arena for a New Rivalry|last=Constable|first=Pamela|date=ngày 16 tháng 9 năm 1998|work=The Washington Post|access-date=2021-08-06|archive-date=2013-02-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20130223032559/http://pqasb.pqarchiver.com/washingtonpost/access/34079877.html?dids=34079877:34079877&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&type=current&date=Sep+16,+1998&author=Pamela+Constable&pub=The+Washington+Post&desc=Afghanistan:+Arena+for+a+New+Rivalry&pqatl=google|url-status=dead}}</ref><ref name="Press Trust of India">{{Chú thích báo|url=http://www.expressindia.com/ie/daily/19980812/22450054.html|title=Pak involved in Taliban offensive – Russia|work=Express India|archive-url=https://web.archive.org/web/20050128030041/http://www.expressindia.com/ie/daily/19980812/22450054.html|archive-date=ngày 28 tháng 1 năm 2005|year=1998}}</ref>

Trong suốt năm 2000, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã áp đặt lệnh cấm vận vũ khí chống lại việc hỗ trợ quân sự cho Taliban, và các quan chức Liên hợp quốc nói thẳng là Pakistan. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc ngầm chỉ trích Pakistan về việc hỗ trợ quân sự và Hội đồng Bảo an tuyên bố nước này "vô cùng đau khổ trước các báo cáo về sự tham gia của hàng nghìn công dân không phải là người Afghanistan trong cuộc giao tranh của phe Taliban". Vào tháng 7 năm 2001, một số quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, cáo buộc Pakistan "vi phạm lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc vì viện trợ quân sự cho Taliban". Taliban cũng có nguồn tài chính từ Pakistan. Riêng năm 1997, sau khi [[Trận Kabul (1992–1996)|Taliban chiếm Kabul]], Pakistan đã tặng 30 triệu USD hàng viện trợ và thêm 10&nbsp;triệu cho tiền lương của chính phủ.<ref name="UN">{{Chú thích báo|url=https://www.un.org/News/dh/latest/afghan/un-afghan-history.shtml|title=Afghanistan & the United Nations|publisher=[[United Nations]]|year=2012}}</ref><ref name="Washington Times (2)">{{Chú thích báo|url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=WT&p_theme=wt&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0ED02FA7F968789D&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM|title=U.S. presses for bin Laden's ejection|work=[[The Washington Times]]|year=2001}}</ref><ref name="Byman">{{Chú thích sách|title=Deadly connections: states that sponsor terrorism|url=https://archive.org/details/deadlyconnection0000byma|last=Byman|first=Daniel|publisher=Cambridge University Press|year=2005|isbn=978-0-521-83973-0|page=[https://archive.org/details/deadlyconnection0000byma/page/195 195]}}</ref>

Trong năm 2000, [[Cục Tình báo mật|MI6]] báo cáo rằng ISI đang đóng vai trò tích cực trong một số trại huấn luyện của [[Al-Qaeda]]. ISI đã giúp xây dựng các trại huấn luyện cho cả Taliban và Al-Qaeda. Từ năm 1996 đến 2001, [[Al-Qaeda]] của [[Osama bin Laden]] và [[Ayman al-Zawahiri]] đã trở thành một nhà nước nằm trong nhà nước Taliban. Bin Laden đã cử các chiến binh Al-Qaeda Ả Rập và Trung Á tham gia cuộc chiến chống lại Mặt trận Thống nhất, trong số đó có [[Lữ đoàn 055]].<ref name="Atkins">{{Chú thích sách|title=The 9/11 Encyclopedia|last=Atkins|first=Stephen E.|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-921-9|page=540}}</ref><ref name="Litwak">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/regimechange00robe/page/309|title=Regime change: U.S. strategy through the prism of 9/11|last=Litwak|first=Robert|publisher=Johns Hopkins University Press|year=2007|isbn=978-0-8018-8642-3|page=[https://archive.org/details/regimechange00robe/page/309 309]}}</ref><ref name="McGrath">{{Chú thích sách|title=Confronting Al-Qaeda|url=https://archive.org/details/confrontingalqae0000mcgr|last=McGrath|first=Kevin|publisher=Naval Institute Press|year=2011|isbn=978-1-59114-503-5|page=[https://archive.org/details/confrontingalqae0000mcgr/page/138 138]|quote=the Pakistani military's Inter-services Intelligence Directorate (IsI) provided assistance to the taliban regime, to include its military and al Qaeda–related terrorist training camps}}</ref><ref name="Daily Times">{{Chú thích web|url=http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2008\08\31\story_31-8-2008_pg3_4|tựa đề=Book review: The inside track on Afghan wars by Khaled Ahmed|năm=2008|website=[[Daily Times (Pakistan)|Daily Times]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20131022195043/http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2008%5C08%5C31%5Cstory_31-8-2008_pg3_4|ngày lưu trữ=ngày 22 tháng 10 năm 2013|url-status=dead}}</ref><ref name="autogenerated3">{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Grugy2txSvc&feature=search|tựa đề=Brigade 055|nhà xuất bản=CNN|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20150719190619/https://www.youtube.com/watch?v=Grugy2txSvc&feature=search|ngày lưu trữ=ngày 19 tháng 7 năm 2015|url-status=dead}}</ref>

Vai trò của quân đội Pakistan đã được giới quan sát quốc tế cũng như nhà lãnh đạo chống Taliban Ahmad Shah Massoud mô tả là một "cuộc xâm lược đáng sợ".<ref name="Maley3"/>

==== Kháng chiến chống Taliban do Massoud chỉ huy ====
[[Tập tin:Afghanistan_politisch_2000.png|nhỏ|[[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan]] và [[Liên minh phương Bắc]] vào đầu năm 2000, khi Taliban đang ở đỉnh cao quyền lực]]
Cuối năm 1996, [[Ahmed Shah Masoud|Ahmad Shah Massoud]] và [[Abdul Rashid Dostum]], vốn là những kẻ thù cũ, đã cùng nhau thành lập Mặt trận Thống nhất ([[Liên minh phương Bắc]]) chống lại Taliban đang chuẩn bị tấn công các khu vực còn lại dưới sự kiểm soát của Massoud và những người dưới sự kiểm soát của Dostum. Mặt trận Thống nhất bao gồm các [[Người Tajik|lực lượng Tajik]] chiếm ưu thế của Massoud và các lực lượng Dostum của [[người Uzbek]]istan, quân đội [[Người Hazara|Hazara]] [[Haji Mohammad Mohaqiq|do Haji Mohammad Mohaqiq]] chỉ huy và [[Người Pashtun|các]] lực lượng Pashtun dưới sự lãnh đạo của các chỉ huy như [[Abdul Haq (lãnh đạo Afghanistan)|Abdul Haq]] và [[Haji Abdul Qadir]]. Các chính trị gia và nhà ngoại giao nổi tiếng của Mặt trận Thống nhất bao gồm [[Abdul Rahim Ghafoorzai]], [[Abdullah Abdullah]] và [[Massoud Khalili]]. Từ cuộc chinh phục Kabul của Taliban vào tháng 9 năm 1996 cho đến tháng 11 năm 2001, Mặt trận Thống nhất đã kiểm soát khoảng 30% dân số Afghanistan tại các tỉnh như [[Badakhshan (tỉnh)|Badakhshan]], [[Kapisa]], [[Takhar]] và các phần của [[Tỉnh Parwan|Parwan]], [[Kunar]], [[Nuristan (tỉnh)|Nuristan]], [[Laghman (tỉnh)|Laghman]], [[Samangan (tỉnh)|Samangan]], [[Tỉnh Kunduz|Kunduz]], [[Ghor|Ghōr]] và [[Bamyan (tỉnh)|Bamyan]].

Trong các khu vực chịu sự kiểm soát của mình, Massoud đã thiết lập các thể chế dân chủ và ký Tuyên bố [[Nữ quyền|Quyền của Phụ nữ.]] Trong khu vực Massoud, phụ nữ và trẻ em gái không phải mặc áo khoác nữ của Afghanistan. Họ được phép đi làm và đi học. Trong ít nhất hai trường hợp đã biết, Massoud đã đích thân can thiệp chống lại các trường hợp hôn nhân cưỡng bức.

{{quote|Niềm tin của chúng tôi là cả nam giới và phụ nữ đều được tạo ra bởi Đấng Toàn Năng. Cả hai đều có quyền bình đẳng. Phụ nữ có thể theo đuổi học vấn, phụ nữ có thể theo đuổi sự nghiệp và phụ nữ có thể đóng một vai trò nào đó trong xã hội - giống như nam giới.<ref name="Webster University Press Book">{{chú thích sách | last = Marcela Grad| title = Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader| year = 2009| url = https://archive.org/details/massoudintimatep0000grad|edition=ngày 1 tháng 3 năm 2009 |page=310 | publisher = Webster University Press}}</ref><ref name=autogenerated2>{{chú thích sách| last = Marcela Grad| author-link = Marcela Grad| title = Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader| year = 2009| url = https://archive.org/details/massoudintimatep0000grad|edition=ngày 1 tháng 3 năm 2009 |page=310 | publisher = Webster University Press}}</ref>|Ahmad Shah Massoud|2001}}

{{quote|Massoud khẳng định rằng ở Afghanistan phụ nữ đã phải chịu áp bức trong nhiều thế hệ. Ông nói rằng "môi trường văn hóa của đất nước khiến phụ nữ cảm thấy ngột ngạt. Nhưng Taliban lại làm trầm trọng thêm điều này bằng sự áp bức". Dự án đầy tham vọng nhất của Massoud là phá vỡ định kiến văn hóa này, đồng thời mang lại nhiều không gian, tự do và bình đẳng hơn cho phụ nữ - họ sẽ có các quyền như nam giới..<ref name="Webster University Press Book"/>|Pepe Escobar|Massoud: From Warrior to Statesman}}

Truyền thống của Afghanistan sẽ cần một thế hệ trở lên để vượt qua và giáo dục sẽ là con đường đi tiếp, ông nói. Humayun Tandar, người đã tham gia với tư cách là nhà ngoại giao Afghanistan trong [[Hội nghị quốc tế về Afghanistan, Bonn (2001)|Hội nghị Quốc tế về Afghanistan]] năm 2001 tại Bonn, nói rằng "những nghiêm ngặt về ngôn ngữ, sắc tộc, khu vực cũng gây trở ngại cho Massoud. Đó là lý do tại sao... ông ấy muốn tạo ra một sự thống nhất có thể vượt qua hoàn cảnh nơi chúng tôi đã tìm thấy chính mình và vẫn còn tìm thấy chính mình cho đến ngày nay. " Điều này cũng áp dụng cho các nghiêm ngặt của tôn giáo. Jean-José Puig mô tả cách Massoud thường dẫn đầu buổi cầu nguyện trước bữa ăn hoặc đôi khi nhờ những người theo đạo Hồi của mình dẫn dắt buổi cầu nguyện nhưng cũng không ngần ngại hỏi một người bạn Cơ đốc giáo Jean-José Puig hoặc Giáo sư Michael Barry của [[Đại học Princeton|Đại học Princeton người Do Thái: "Jean-]] José, chúng ta tin vào cùng một Chúa. Xin hãy nói cho chúng tôi lời cầu nguyện trước bữa trưa hoặc bữa tối bằng ngôn ngữ của chính bạn."<ref name="Webster University Press Book"/>

[[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền]] cho rằng không có tội phạm nhân quyền nào đối với các lực lượng dưới sự kiểm soát trực tiếp của Massoud trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 1996 cho đến khi xảy ra vụ ám sát Massoud vào tháng 9 năm 2001. 400.000 đến một triệu người Afghanistan đã chạy trốn khỏi Taliban đến khu vực của Massoud.<ref name="National Geographic" /><ref name="Human Rights Watch-backgrounder-2001">{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/backgrounder/asia/afghan-bck1005.htm#uf|tựa đề=Human Rights Watch Backgrounder, October 2001|năm=2001|nhà xuất bản=[[Human Rights Watch]]}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://channel.nationalgeographic.com/episode/inside-the-taliban-3274/Overview|tựa đề=Inside the Taliban|năm=2007|nhà xuất bản=[[National Geographic Society]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20110813110219/http://channel.nationalgeographic.com/episode/inside-the-taliban-3274/Overview|ngày lưu trữ=ngày 13 tháng 8 năm 2011|url-status=dead}}</ref> [[Hội Địa lý Quốc gia (Hoa Kỳ)|National Geographic]] kết luận trong bộ phim tài liệu ''Inside the Taliban'': "Điều duy nhất cản đường các cuộc thảm sát của Taliban trong tương lai là Ahmad Shah Massoud."<ref name="National Geographic"/>

Taliban liên tục đề nghị trao cho Massoud một vị trí quyền lực để khiến ông ngừng sự kháng cự của mình. Massoud từ chối. Ông giải thích trong một cuộc phỏng vấn:
{{quote|Taliban nói: "Hãy đến nhận chức thủ tướng và ở bên chúng tôi", và họ sẽ giữ chức vụ cao nhất của đất nước, chức tổng thống. Nhưng với cái giá phải trả là gì?! Sự khác biệt giữa chúng tôi chủ yếu liên quan đến cách suy nghĩ của chúng tôi về các nguyên tắc của xã hội và nhà nước. Chúng tôi không thể chấp nhận các điều kiện thỏa hiệp của họ, nếu không, chúng tôi sẽ phải từ bỏ các nguyên tắc của nền dân chủ hiện đại. Về cơ bản, chúng tôi chống lại hệ thống được gọi là "Các Tiểu vương quốc Afghanistan".<ref name="Interview">{{chú thích web |year=2001|url =http://www.orient.uw.edu.pl/balcerowicz/texts/Ahmad_Shah_Masood_en.htm |archive-url =https://web.archive.org/web/20060925043421/http://www.orient.uw.edu.pl/balcerowicz/texts/Ahmad_Shah_Masood_en.htm |url-status=dead |archive-date = ngày 25 tháng 9 năm 2006 |title =The Last Interview with Ahmad Shah Massoud | publisher = Piotr Balcerowicz}}</ref>|Ahmad Shah Massoud|2001}}
Mặt trận Thống nhất trong các Đề xuất vì Hòa bình đã yêu cầu Taliban tham gia một tiến trình chính trị dẫn tới các cuộc bầu cử dân chủ trên toàn quốc.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.peace-initiatives.com/frame.htm|tựa đề=Welcome to www.peace-initiatives.com!|ngày=ngày 10 tháng 3 năm 2012|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120310123118/http://www.peace-initiatives.com/frame.htm|ngày lưu trữ=ngày 10 tháng 3 năm 2012}}</ref> Đầu năm 2001, Massoud áp dụng một chiến lược mới nhằm gây áp lực quân sự địa phương và kêu gọi chính trị toàn cầu. Sự phẫn nộ ngày càng gia tăng chống lại sự cai trị của Taliban từ tận đáy xã hội Afghanistan, bao gồm cả các khu vực Pashtun. Massoud công khai nguyên nhân của họ về "sự đồng thuận phổ biến, tổng tuyển cử và dân chủ" trên toàn thế giới. Đồng thời, ông rất cảnh giác để không phục hồi chính phủ Kabul đã thất bại vào đầu những năm 1990. Ngay từ năm 1999, ông đã bắt đầu đào tạo lực lượng cảnh sát mà ông đã huấn luyện đặc biệt để giữ trật tự và bảo vệ dân thường trong trường hợp Mặt trận Thống nhất thành công.<ref name="Steve Coll: Ghost Wars">{{Chú thích sách|title=Ghost Wars: The Secret History of the CIA, Afghanistan, and Bin Laden, from the Soviet Invasion to ngày 10 tháng 9 năm 2001|year=2005|url=https://archive.org/details/isbn_9780141020808|last=Steve Coll|publisher=Penguin Press HC|edition=ngày 23 tháng 2 năm 2004|page=[https://archive.org/details/isbn_9780141020808/page/558 558]|author-link=Steve Coll}}</ref> Massoud tuyên bố:{{quote|Taliban không phải là lực lượng được coi là bất khả chiến bại. Bây giờ họ khác xa với mọi người. Họ yếu hơn trong quá khứ. Chỉ có sự hỗ trợ của Pakistan, Osama bin Laden và các nhóm cực đoan khác mới giữ chân được Taliban. Với việc ngừng hỗ trợ đó, rất khó để tồn tại.<ref name="St. Petersburg Times">{{chú thích báo |year=2002|url =http://www.sptimes.com/2002/09/09/911/The_man_who_would_hav.shtml |title =The man who would have led Afghanistan| newspaper = [[St. Petersburg Times]]}}</ref>|Ahmad Shah Massoud|2001}}Từ năm 1999 trở đi, một quá trình mới đã được khởi động bởi Tajik Ahmad Shah Massoud và Pashtun Abdul Haq để thống nhất tất cả các sắc tộc của Afghanistan. Trong khi Massoud thống nhất người Tajiks, Hazara và Uzbek cũng như một số chỉ huy Pashtun dưới quyền chỉ huy Mặt trận thống nhất của mình, chỉ huy Pashtun nổi tiếng [[Abdul Haq (lãnh đạo Afghanistan)|Abdul Haq]] nhận được ngày càng nhiều người đào tẩu Pashtun Taliban vì "sự phổ biến của Taliban có xu hướng giảm". Cả hai đồng ý làm việc cùng với vua Afghanistan lưu vong [[Mohammad Zahir Shah|Zahir Shah]]. Các quan chức quốc tế gặp gỡ đại diện của liên minh mới, mà [[Steve Coll]] từng đoạt giải Pulitzer gọi là "liên minh Pashtun-Tajik vĩ đại", đã nói, "Thật điên rồ khi bạn có được điều này ngày hôm nay... Người Pashtun, Tajiks, Uzbek, Hazara... Tất cả họ đều sẵn sàng tham gia vào quá trình này... làm việc dưới ngọn cờ của nhà vua vì một Afghanistan cân bằng về sắc tộc. " Nhà ngoại giao cấp cao và chuyên gia về Afghanistan [[Peter Tomsen]] đã viết: "'Sư tử của Kabul' [Abdul Haq] và 'Sư tử của Panjshir' [Ahmad Shah Massoud]... Haq, Massoud và Karzai, ba lãnh đạo ôn hòa hàng đầu của Afghanistan, có thể vượt qua ranh giới phân biệt người Pashtun-không-Pashtun, người bắc- kẻ nam." Nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Hazara và nhà lãnh đạo người Uzbekistan cũng là một phần của quá trình này. Cuối năm 2000, Massoud chính thức tập hợp liên minh mới này trong một cuộc họp ở Bắc Afghanistan để thảo luận về "một Loya Jirga, hay một hội đồng trưởng lão truyền thống, để giải quyết tình trạng hỗn loạn chính trị ở Afghanistan". Đó là một phần của kế hoạch hòa bình Pashtun–Tajik –Hazara–Uzbek cuối cùng đã thành hiện thực. Tác giả kiêm nhà báo [[Sebastian Junger]] kể lại cuộc gặp gỡ: "Vào năm 2000, khi tôi ở đó... Tôi tình cờ đến đó trong một khoảng thời gian rất thú vị... Massoud quy tụ các nhà lãnh đạo Afghanistan từ tất cả các nhóm sắc tộc. Họ bay từ London, Paris, Hoa Kỳ, tất cả các vùng của Afghanistan, Pakistan, Ấn Độ. Massoud đưa tất cả họ vào khu vực phía bắc nơi ông đang ở. Ông đã tổ chức một hội đồng gồm... những người Afghanistan nổi tiếng từ khắp nơi trên thế giới, đến đó để thảo luận về chính phủ Afghanistan hậu Taliban.... chúng tôi đã gặp tất cả những người đàn ông này và phỏng vấn họ ngắn gọn. Một người là Hamid Karzai; Tôi không biết cuối cùng ông ấy sẽ là ai".<ref name="Steve Coll: Ghost Wars2">{{Chú thích sách|title=Ghost Wars: The Secret History of the CIA, Afghanistan, and Bin Laden, from the Soviet Invasion to ngày 10 tháng 9 năm 2001|year=2005|url=https://archive.org/details/isbn_9780141020808|last=Steve Coll|publisher=Penguin Press HC|edition=ngày 23 tháng 2 năm 2004|page=[https://archive.org/details/isbn_9780141020808/page/558 558]|author-link=Steve Coll}}</ref><ref name="Tomsen-565">{{Chú thích sách|title=Wars of Afghanistan|url=https://archive.org/details/warsofafghanista0000toms|last=Tomsen|first=Peter|publisher=PublicAffairs|year=2011|isbn=978-1-58648-763-8|page=[https://archive.org/details/warsofafghanista0000toms/page/565 565]}}</ref><ref name="The New Statesman">{{cite magazine|year=2011|title=The lost lion of Kabul|url=http://www.newstatesman.com/international-politics/2011/11/haq-afghanistan-taliban-kabul|magazine=The New Statesman}}</ref><ref name="Corbis">{{Chú thích web|url=http://www.corbisimages.com/stock-photo/rights-managed/AAEC001272/council-of-afghan-opposition?popup=1|tựa đề=Council of Afghan opposition|năm=2001|nhà xuất bản=Corbis}}</ref><ref name="Webster University Press Book 2">{{Chú thích sách|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|year=2009|url=https://archive.org/details/massoudintimatep0000grad|last=Marcela Grad|publisher=Webster University Press|edition=ngày 1 tháng 3 năm 2009|page=[https://archive.org/details/massoudintimatep0000grad/page/n82 65]}}</ref>

Vào đầu năm 2001, Ahmad Shah Massoud cùng với các nhà lãnh đạo sắc tộc từ khắp Afghanistan đã phát biểu trước [[Nghị viện châu Âu|Nghị viện Châu Âu]] tại [[Bruxelles|Brussels]] yêu cầu [[cộng đồng quốc tế]] [[Chủ nghĩa nhân đạo|giúp đỡ nhân đạo]] cho người dân Afghanistan. Ông tuyên bố rằng Taliban và [[Al-Qaeda]] đã đưa ra "một nhận thức rất sai lầm về [[Hồi giáo]] " và rằng nếu không có sự hỗ trợ của Pakistan và Bin Laden, Taliban sẽ không thể duy trì chiến dịch quân sự của họ trong vòng một năm. Trong chuyến thăm châu Âu này, Massoud cũng cảnh báo rằng tình báo của ông đã thu thập thông tin về một cuộc tấn công quy mô lớn trên đất Mỹ sắp xảy ra. Chủ tịch Nghị viện châu Âu, [[Nicole Fontaine]], gọi ông là "thái cực của tự do ở Afghanistan".<ref name="EU Parliament (2)">{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=e1iCsEnXdIw|tựa đề=Massoud in the European Parliament 2001|năm=2001|nhà xuất bản=EU media|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20150610222028/https://www.youtube.com/watch?v=e1iCsEnXdIw|ngày lưu trữ=ngày 10 tháng 6 năm 2015|url-status=dead}}</ref><ref name="EU Parliament">{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=t78N6Q5VD60|tựa đề=Massoud in the European Parliament 2001|năm=2001|nhà xuất bản=EU media}}</ref><ref name="gwu.edu">Defense Intelligence Agency (2001) report [http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB97/tal32.pdf GWU.edu]</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=t78N6Q5VD60|tựa đề=see video|tác giả=""|ngày=ngày 5 tháng 3 năm 2001|nhà xuất bản=YouTube|ngày truy cập=ngày 31 tháng 10 năm 2010}}</ref>

Vào ngày 9 tháng 9 năm 2001, Massoud, khi đó 48 tuổi, là mục tiêu của một [[Tấn công tự sát|vụ tấn công liều chết]] do hai người Ả Rập đóng giả làm nhà báo tại Khwaja Bahauddin, [[Takhar|tỉnh Takhar]] của Afghanistan. Massoud, người đã sống sót sau vô số vụ ám sát trong khoảng thời gian 26 năm, đã chết trên chiếc trực thăng đưa ông đến bệnh viện. Nỗ lực đầu tiên nhằm ám sát của Massoud đã được Hekmatyar và hai điệp viên ISI người Pakistan thực hiện vào năm 1975, khi Massoud mới 22 tuổi. Đầu năm 2001, những sát thủ của Al-Qaeda đã bị lực lượng của Massoud bắt khi cố gắng xâm nhập vào lãnh thổ của ông.<ref name="Roy Gutman2"/><ref name="Steve Coll: Ghost Wars3">{{Chú thích sách|title=Ghost Wars: The Secret History of the CIA, Afghanistan, and Bin Laden, from the Soviet Invasion to ngày 10 tháng 9 năm 2001|year=2005|url=https://archive.org/details/isbn_9780141020808|last=Steve Coll|publisher=Penguin Press HC|edition=ngày 23 tháng 2 năm 2004|page=[https://archive.org/details/isbn_9780141020808/page/558 558]|author-link=Steve Coll}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2001/09/10/world/taliban-foe-hurt-and-aide-killed-by-bomb.html|title=Taliban Foe Hurt and Aide Killed by Bomb|date=ngày 10 tháng 9 năm 2001|work=The New York Times|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|location=Afghanistan}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2002/09/09/world/threats-responses-assassination-afghans-too-mark-day-disaster-hero-was-lost.html|title=Threats and responses: assassination; Afghans, Too, Mark a Day of Disaster: A Hero Was Lost|last=Burns|first=John F.|date=ngày 9 tháng 9 năm 2002|work=The New York Times|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|location=Afghanistan}}</ref> Đám tang Massoud diễn ra ở một vùng quê dân dã nhưng đã có hàng trăm nghìn người đến dự.

Vụ ám sát Massoud được cho là có liên quan đến [[Sự kiện 11 tháng 9|vụ tấn công ngày 11 tháng 9]] trên đất Mỹ khiến gần 3000 người thiệt mạng, và có vẻ là vụ tấn công khủng bố mà Massoud đã cảnh báo trong bài phát biểu trước Nghị viện châu Âu vài tháng trước đó. [[John P. O'Neill]] là chuyên gia chống khủng bố và là Trợ lý Giám đốc [[Cục Điều tra Liên bang|FBI]] cho đến cuối năm 2001. O'Neill đã nghỉ việc tại FBI và được đề nghị làm giám đốc an ninh tại [[Trung tâm Thương mại Thế giới (1973–2001)|Trung tâm Thương mại Thế giới]] (WTC). Ông đã nhận công việc tại WTC hai tuần trước ngày 11/9. Vào ngày 10 tháng 9 năm 2001, O'Neill nói với hai người bạn của mình, "Đã đến ngày. Và chúng tôi đang chuẩn bị cho một cái gì đó lớn lao... Một số điều đã xảy ra ở Afghanistan. [đề cập đến vụ ám sát Massoud] Tôi không thích cách mọi thứ đang được xếp đặt ở Afghanistan... Tôi cảm nhận được sự thay đổi và tôi nghĩ mọi thứ sẽ xảy ra... sớm thôi. " O'Neill qua đời vào ngày 11 tháng 9 năm 2001, khi [[Hai Trung tâm Thương mại Thế giới|Tháp Nam]] sụp đổ.<ref>{{Chú thích báo|url=http://edition.cnn.com/2003/US/11/06/massoud.cable/index.html|title=How much did Afghan leader know?|last=Boettcher|first=Mike|date=ngày 6 tháng 11 năm 2003|archive-url=https://web.archive.org/web/20080820231434/http://www.cnn.com/2003/US/11/06/massoud.cable/index.html|archive-date=ngày 20 tháng 8 năm 2008|publisher=CNN}}</ref><ref name="PBS">{{Chú thích web|url=https://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/knew/etc/script.html|tựa đề=The Man Who Knew|năm=2002|nhà xuất bản=[[Public Broadcasting Service|PBS]]}}</ref>

Sau [[Sự kiện 11 tháng 9|ngày 11/9]], quân của Mặt trận thống nhất của Massoud và quân của Mặt trận thống nhất của Abdul Rashid Dostum (người trở về sau khi sống cuộc sống lưu vong) đã đuổi Taliban ra khỏi Kabul với sự hỗ trợ của không quân Mỹ trong [[Chiến tranh Afghanistan (2001–nay)|Chiến dịch Tự do Bền vững]]. Từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2001, Mặt trận Thống nhất giành quyền kiểm soát phần lớn đất nước này và đóng một vai trò quan trọng trong việc thành lập chính phủ lâm thời hậu Taliban dưới thời Hamid Karzai.

=== Lật đổ và các cuộc chiến tiếp theo ===

==== Khởi đầu ====
[[Tập tin:Taliban-Torkham-2001.jpg|nhỏ|Lính biên phòng Taliban năm 2001]]
Vào ngày 20 tháng 9 năm 2001, Tổng thống Hoa Kỳ [[George W. Bush]], phát biểu trước một phiên họp chung của Quốc hội, dự kiến đổ lỗi cho Al-Qaeda về các cuộc tấn công ngày 11 tháng 9, nói rằng "sự lãnh đạo của Al Qaeda có ảnh hưởng lớn ở Afghanistan và hỗ trợ chế độ Taliban trong việc kiểm soát hầu hết đất nước này". Bush nói, "Chúng tôi lên án chế độ Taliban", và tiếp tục tuyên bố, "Tối nay Hợp chúng quốc Hoa Kỳ đưa ra các yêu cầu sau đây đối với Taliban", mà theo ông là "không để đàm phán hoặc thảo luận":<ref>{{Chú thích báo|url=http://archives.cnn.com/2001/US/09/20/gen.bush.transcript/|title=Transcript of President Bush's address|date=ngày 21 tháng 9 năm 2001|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100819021954/http://archives.cnn.com/2001/US/09/20/gen.bush.transcript/|archive-date=ngày 19 tháng 8 năm 2010|publisher=CNN}}</ref><ref>[https://www.washingtonpost.com/wp-srv/nation/specials/attacked/transcripts/bushaddress_092001.html Text: President Bush Addresses the Nation] Washington Post, ngày 20 tháng 9 năm 2017.</ref>

# Giao nộp cho Mỹ tất cả các thủ lĩnh của Al-Qaeda
# Trả tự do cho tất cả những công dân nước ngoài bị cầm tù oan
# Bảo vệ các nhà báo, nhà ngoại giao và nhân viên cứu trợ nước ngoài
# Đóng cửa ngay lập tức mọi trại huấn luyện khủng bố
# Bàn giao mọi kẻ khủng bố và những kẻ ủng hộ chúng cho các cơ quan chức năng thích hợp
# Cho phép Hoa Kỳ tiếp cận tất cả các trại huấn luyện khủng bố để kiểm tra

Mỹ kiến nghị cộng đồng quốc tế ủng hộ chiến dịch quân sự nhằm lật đổ Taliban. LHQ đã ban hành hai nghị quyết về chống khủng bố sau vụ tấn công ngày 11/9. Các nghị quyết kêu gọi tất cả các quốc gia "[tăng cường] hợp tác và thực hiện đầy đủ các công ước quốc tế liên quan liên quan đến chống khủng bố" và nêu rõ các khuyến nghị đồng thuận cho tất cả các quốc gia.<ref>[[Nghị quyết 1368 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc|United Nations S.C. Res. 1368, ngày 12 tháng 9 năm 2001]]{{Circular reference}}</ref><ref>[[Nghị quyết 1373 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc|S.C. Res. 1373, ngày 28 tháng 9 năm 2001]]{{Circular reference}}</ref> Theo một bản tóm tắt nghiên cứu [[Thư viện House of Commons|của Thư viện Hạ viện]], mặc dù [[Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc|Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc]] (UNSC) không cho phép [[Hoa Kỳ xâm lược Afghanistan|chiến dịch quân sự do Hoa Kỳ dẫn đầu]], nhưng nó "được coi là một hình thức tự vệ hợp pháp" (mặc dù không phổ biến). theo [[Hiến chương Liên Hợp Quốc]]", và hội đồng "nhanh chóng chuyển sang cho phép hoạt động quân sự để ổn định đất nước" sau cuộc xâm lược này.<ref name="UK">{{Chú thích báo|url=http://www.parliament.uk/briefing-papers/SN05340.pdf|title=The legal basis for the invasion of Afghanistan|last=Smith and Thorp|first=Ben and Arabella|date=ngày 26 tháng 2 năm 2010|publisher=House of Commons Library|agency=International Affairs and Defence Section|access-date=2021-08-06|archive-date=2021-08-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20210819092746/https://www.parliament.uk/briefing-papers/sn05340.pdf|url-status=dead}}</ref> Hơn nữa, vào ngày 12 tháng 9 năm 2001, NATO [[Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương|đã phê duyệt]] một chiến dịch chống lại Afghanistan như một chiến dịch tự vệ chống lại cuộc tấn công vũ trang.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.nato.int/docu/pr/2001/p01-124e.htm|tựa đề=Statement by the North Atlantic Council, ngày 12 tháng 9 năm 2001, in Press Release 124.|ngày=ngày 12 tháng 9 năm 2001|nhà xuất bản=NATO}}</ref>

==== Cuộc xâm lược của liên quân ====
{{chính|Hoa Kỳ xâm lược Afghanistan}}
[[Tập tin:SF_Sgt_Mario_Vigil_with_SF_and_NA_forces_west_of_Konduz_in_November_2001.jpg|nhỏ|Taliban đã bị đánh bại vào tháng 10 năm 2001 do nỗ lực thống nhất của các [[Liên minh phương Bắc|lực lượng mặt đất của Mặt trận Hồi giáo Thống nhất]] (Liên minh phương Bắc), các [[Lực lượng hoạt động đặc biệt của Hoa Kỳ|đội hoạt động đặc biệt]] nhỏ của Hoa Kỳ và [[Không quân Hoa Kỳ|sự hỗ trợ của không quân Hoa Kỳ]].]]
Vào ngày 7 tháng 10 năm 2001, chưa đầy một tháng sau vụ tấn công ngày 11 tháng 9, Hoa Kỳ, với sự hỗ trợ của Vương quốc Anh, Canada và các quốc gia khác, bao gồm một số nước thuộc liên minh NATO, bắt đầu các [[Chiến tranh Afghanistan (2001–nay)|hành động quân sự]], ném bom các trại liên quan đến Taliban và Al-Qaeda.<ref>{{Chú thích báo|url=http://edition.cnn.com/2001/US/10/07/gen.america.under.attack/|title=Afghanistan wakes after night of intense bombings. CNN: ngày 7 tháng 10 năm 2001|date=ngày 7 tháng 10 năm 2001|access-date=ngày 2 tháng 9 năm 2012|publisher=CNN}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.globalsecurity.org/military/ops/enduring-freedom.htm|tựa đề=Operation Enduring Freedom|tác giả=Pike|tên=John|nhà xuất bản=Globalsecurity.org|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref> Mục đích đã nêu của các hoạt động quân sự là loại bỏ Taliban khỏi quyền lực và ngăn chặn việc sử dụng Afghanistan làm căn cứ hoạt động của [[Khủng bố|bọn khủng bố.]]<ref>{{Chú thích web|url=http://www.globalsecurity.org/military/library/news/2001/10/mil-011007-usia01.htm|tựa đề=Intentions of U.S. military operation|tác giả=Pike|tên=John|ngày=ngày 7 tháng 10 năm 2001|nhà xuất bản=Globalsecurity.org|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref>

[[Bộ phận Hoạt động Đặc biệt|Các đơn vị thuộc Bộ phận Hoạt động Đặc biệt]] (SAD) tinh nhuệ của CIA là lực lượng Hoa Kỳ đầu tiên tiến vào Afghanistan (nhiều cơ quan tình báo của các quốc gia khác nhau đã ở trên bộ hoặc hoạt động trong nhà hát trước SAD, và SAD không phải là lực lượng quân sự về mặt kỹ thuật, mà là quân bán quân sự). Họ tham gia cùng với Mặt trận Thống nhất Afghanistan ([[Liên minh phương Bắc]]) để chuẩn bị cho sự xuất hiện tiếp theo của lực lượng Hoạt động Đặc biệt Hoa Kỳ. Mặt trận thống nhất (Liên minh phương Bắc) và SAD và [[Đặc nhiệm Lục quân Hoa Kỳ|Lực lượng đặc biệt]] đã kết hợp để lật đổ Taliban với thương vong tối thiểu của liên quân, và không sử dụng các lực lượng mặt đất thông thường. ''[[The Washington Post|Washington Post]]'' đã nêu trong một bài xã luận của John Lehman vào năm 2006:{{quote|Điều khiến chiến dịch Afghanistan trở thành một bước ngoặt trong lịch sử Quân đội Hoa Kỳ là nó đã bị lực lượng Hoạt động Đặc biệt truy tố từ tất cả các cơ quan, cùng với [[Hải quân Hoa Kỳ|Hải quân]] và [[Không quân Hoa Kỳ]], các hoạt động của Liên minh phương Bắc Afghanistan và CIA đều quan trọng như nhau và được tích hợp đầy đủ. Không có lực lượng lớn [[Lục quân Hoa Kỳ|Lục quân]] hoặc [[Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ]] được sử dụng.<ref>{{chú thích báo|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/30/AR2006083002730.html|title=We're Not Winning This War|work=The Washington Post|date = ngày 31 tháng 8 năm 2006 |access-date = ngày 3 tháng 12 năm 2009 | first=John | last=Lehman}}</ref>}}Vào ngày 14 tháng 10, Taliban đề nghị thảo luận bàn giao Osama bin Laden cho một quốc gia trung lập để đổi lấy việc ngừng ném bom, nhưng chỉ khi Taliban được cung cấp bằng chứng về sự tham gia 11/9 của bin Laden.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/waronterror/story/0,1361,573975,00.html|title=Taliban offers to hand bin Laden to a neutral nation for trial|date=ngày 14 tháng 10 năm 2001|work=The Guardian|access-date=ngày 2 tháng 9 năm 2012|location=London}}</ref> Mỹ từ chối lời đề nghị này, và tiếp tục các hoạt động quân sự. [[Mazar-i-Sharif]] thất thủ trước quân đội Mặt trận thống nhất của [[Ustad Atta Mohammad Noor]] và Abdul Rashid Dostum vào ngày 9 tháng 11, khiến một loạt các tỉnh thất thủ với sức kháng cự tối thiểu.

Vào tháng 11 năm 2001, trước khi quân Mặt trận thống nhất [[Cuộc vây hãm Kunduz|đánh chiếm Kunduz]] [[Mohammad Daud Daud|dưới sự chỉ huy của Mohammad Daud Daud]], hàng nghìn chỉ huy hàng đầu và chiến binh chính quy của Taliban và Al-Qaeda, các nhân viên và nhân viên Tình báo Liên quân Pakistan, cùng các tình nguyện viên khác và những người đồng tình trong cuộc [[Kunduz không vận|không vận Kunduz]], được các [[Không vận Ác ma|lực lượng quân sự Hoa Kỳ xung quanh Kunduz gọi là Cuộc vận chuyển Ác ma]] và sau đó được sử dụng như một thuật ngữ trong các báo cáo truyền thông, đã được sơ tán và vận chuyển ra khỏi [[Kunduz]] bằng máy bay chở hàng của Quân đội Pakistan đến các căn cứ không quân của Không quân Pakistan ở [[Chitral]] và [[Gilgit]] ở [[Gilgit-Baltistan|Các khu vực phía Bắc]] của Pakistan.<ref name="www_newyorker_com102">{{Chú thích web|url=http://www.NewYorker.com/fact/content/articles/020128fa_FACT|tựa đề=The Getaway|tác giả=Hersh|tên=Seymour M.|ngày=ngày 28 tháng 1 năm 2002|website=[[The New Yorker]]|ngày truy cập=ngày 15 tháng 2 năm 2008}}</ref><ref name="cnn">{{Chú thích báo|url=http://edition.cnn.com/2002/ALLPOLITICS/10/10/timep.afghanistan.year.later.tm/index.html|title=Afghanistan: One year on|last=Ratnescar|first=Romesh|date=ngày 10 tháng 10 năm 2002|work=Time|access-date=ngày 5 tháng 11 năm 2011}}</ref><ref name="www_msnbc_com11">{{Chú thích web|url=http://www.nbcnews.com/id/3340165|tựa đề=The 'airlift of evil'|tác giả=Moran|tên=Michael|ngày=ngày 29 tháng 11 năm 2001|nhà xuất bản=[[NBC News]]|ngày truy cập=ngày 15 tháng 2 năm 2008}}</ref><ref name="express">{{Chú thích web|url=http://www.expressindia.com/news/fullstory.php?newsid=6813|tựa đề=India protests airlift of Pakistani fighters from Kunduz|tác giả=[[Press Trust of India]]|ngày=ngày 24 tháng 1 năm 2002|website=[[The Indian Express]]|ngày truy cập=ngày 5 tháng 11 năm 2011|archive-date=2021-06-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602063940/https://indianexpress.com/news/fullstory.php?newsid=6813|url-status=dead}}</ref><ref name="news_bbc_co_uk12">{{Chú thích báo|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1677157.stm|title=Kunduz celebrates end of siege|last=George|first=Marcus|date=ngày 26 tháng 11 năm 2001|work=BBC News|access-date=ngày 15 tháng 2 năm 2008}}</ref><ref name="descent">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/descentintochaos00rash|title=Descent into Chaos: The United States and the Failure of Nation Building in Pakistan, Afghanistan, and Central Asia|last=Rashid|first=Ahmed|publisher=[[Viking Press]]|year=2008|isbn=978-0-670-01970-0|location=[[Hoa Kỳ]]}}</ref>

Vào đêm ngày 12 tháng 11, Taliban bỏ Kabul rút lui về phía nam. Vào ngày 15 tháng 11, họ đã thả 8 [[Viện trợ nhân đạo|nhân viên cứu trợ]] phương Tây sau [[Tấn công nhân viên nhân đạo|ba tháng bị giam cầm]]. Đến ngày 13 tháng 11, Taliban đã rút khỏi cả Kabul và [[Jalalabad]]. Cuối cùng, vào đầu tháng 12, Taliban đã từ bỏ [[Kandahar]], thành trì cuối cùng của họ, phân tán lực lượng nhưng không đầu hàng.

==== Các vụ giết người có chủ đích ====
Hoa Kỳ đã tiến hành các vụ [[giết người có chủ đích]] nhằm vào các thủ lĩnh Taliban, chủ yếu sử dụng [[Lực lượng đặc biệt|Lực lượng Đặc biệt]] và đôi khi là [[Phương tiện bay không người lái|các phương tiện bay không người lái]]. Lực lượng Anh cũng sử dụng chiến thuật tương tự, chủ yếu ở [[Helmand (tỉnh)|tỉnh Helmand]], Afghanistan. Trong [[Chiến dịch Herrick]], các lực lượng đặc biệt của Anh đã thực hiện các cuộc tiêu diệt có chủ đích chống lại ít nhất 50 chỉ huy cấp cao và địa phương của Taliban ở tỉnh Helmand.<ref>Operation Herrick campaign study, British Ministry of Defense, 2015, pages 27-29</ref>

Taliban cũng đã sử dụng các vụ giết người có chủ đích. Chỉ trong năm 2011, họ đã giết các thủ lĩnh chống Taliban đáng chú ý, chẳng hạn như cựu [[Tổng thống Afghanistan]] [[Burhanuddin Rabbani]], cảnh sát trưởng miền bắc Afghanistan, chỉ huy Quân đoàn 303 Pamir tinh nhuệ chống Taliban, [[Mohammad Daud Daud]], và cảnh sát trưởng Kunduz, Abdul Rahman Saidkhaili. Tất cả họ đều thuộc phe Massoud của Mặt trận Thống nhất. Theo báo cáo của Vịnh Guantanamo, [[Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ]] tin rằng Taliban có thể duy trì một đơn vị bí mật gồm 40 người được gọi là "Jihad Kandahar", được sử dụng cho [[Hoạt động bí mật|các hoạt động bí mật]], bao gồm cả các vụ giết người có chủ đích.<ref>[[OARDEC]] (2008).</ref>

=== Trỗi dậy sau năm 2001 ===
{{chính|Taliban nổi dậy}}
Sau [[Sự kiện 11 tháng 9|vụ tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001 vào Hoa Kỳ]], Pakistan bị cáo buộc tiếp tục hỗ trợ Taliban, một cáo buộc mà Pakistan bác bỏ.<ref name="Barnes2"/><ref name="CQ Researcher">{{Chú thích sách|title=Issues in Terrorism and Homeland Security: Selections From CQ Researcher|last=Researcher|first=CQ|publisher=Sage|year=2010|isbn=978-1-4129-9201-5|page=196}}</ref>

Sau khi Kabul thất thủ và rơi vào tay lực lượng chống Taliban vào tháng 11 năm 2001, lực lượng ISI đã hợp tác và giúp đỡ các chiến binh Taliban đang rút lui hoàn toàn. Vào tháng 11 năm 2001, các chiến binh Taliban, Al-Qaeda và các đặc nhiệm ISI đã được sơ tán an toàn khỏi Kunduz trên máy bay chở hàng của [[Quân đội Pakistan|Quân đội]] Pakistan đến các căn cứ của [[Không quân Pakistan]] [[Chitral|ở Chitral]] và [[Gilgit]] [[Gilgit-Baltistan|ở Khu vực phía Bắc]] của Pakistan (xem cuộc [[Kunduz không vận|không vận Kunduz]]). Cựu tổng thống Pakistan Pervez Musharraf đã viết trong hồi ký của mình rằng [[Richard Armitage (chính trị gia)|Richard Armitage]], cựu thứ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ, nói rằng Pakistan sẽ bị "ném bom trở lại thời kỳ đồ đá" nếu nước này tiếp tục ủng hộ Taliban, mặc dù Armitage đã phủ nhận việc sử dụng từ "thời kỳ đồ đá".<ref name="www_newyorker_com102"/><ref name="Lansford-37">{{Chú thích sách|title=9/11 and the Wars in Afghanistan and Iraq: A Chronology and Reference Guide|last=Lansford|first=Tom|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-419-1|page=37}}</ref><ref name="Lall">{{Chú thích sách|title=International security and the United States: an encyclopedia|last=Lall|first=Marie|publisher=Praeger|year=2008|isbn=978-0-275-99254-5|editor-last=DeRouen|editor-first=Karl R.|edition=Volume 1|page=10}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/warindistantcoun0000isby/page/49|title=Frontline Pakistan: The Struggle With Militant Islam|last=Hussain|first=Zahid|publisher=Columbia University Press|year=2007|isbn=978-0-85368-769-6|page=[https://archive.org/details/warindistantcoun0000isby/page/49 49]|quote=However, Pakistani intelligence agencies maintained some degree of cooperation with the Taliban elements fleeing the fighting.}}</ref><ref name="Morgan">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/democracyisborni0000morg|title=A Democracy Is Born: An Insider's Account of the Battle Against Terrorism in Afghanistan|last=Morgan|first=Matthew J.|publisher=Praeger|year=2007|isbn=978-0-275-99999-5|page=[https://archive.org/details/democracyisborni0000morg/page/166 166]|url-access=registration}}</ref><ref name="Musharraf">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/inlineoffirememo00mush/page/201|title=In the line of fire: a memoir|last=Musharraf|first=Pervez|publisher=The Free Press|year=2006|isbn=978-0-7432-8344-1|page=[https://archive.org/details/inlineoffirememo00mush/page/201 201]}}</ref><ref name="Gartenstein-Ross">{{Chú thích sách|title=Bin Laden's Legacy: Why We're Still Losing the War on Terror|url=https://archive.org/details/isbn_2901118094944|last=Gartenstein-Ross|first=Daveed|publisher=Wiley|year=2011|isbn=978-1-118-15095-5|page=[https://archive.org/details/isbn_2901118094944/page/189 189]}}</ref><ref name="Hansen">{{Chú thích sách|title=The Borders of Islam: Exploring Huntington's Faultlines, from Al-Andalus to the Virtual Ummah|last=Hansen|first=Stig Jarle|publisher=Columbia University Press|year=2010|isbn=978-0-231-15422-2|page=77}}</ref><ref name="Riedel-65">{{Chú thích sách|title=Deadly embrace: Pakistan, America, and the future of the global jihad|url=https://archive.org/details/deadlyembracepak00bruc|last=Riedel|first=Bruce O.|publisher=Brookings Institution Press|year=2011|isbn=978-0-8157-0557-4|page=[https://archive.org/details/deadlyembracepak00bruc/page/n82 65]}}</ref>
[[Tập tin:Neotaliban_insurgency_2002-2006_en.png|nhỏ|Sự phát triển của một cuộc nổi dậy nhỏ của Taliban từ năm 2002 cho đến năm 2006, năm chứng kiến sự leo thang trong các cuộc tấn công của Taliban]]
Vào tháng 5 và tháng 6 năm 2003, các quan chức cấp cao của Taliban tuyên bố Taliban đã tập hợp lại và sẵn sàng cho chiến tranh du kích nhằm đuổi lực lượng Hoa Kỳ ra khỏi Afghanistan.<ref name="CSMontorTalibanResurge">{{Chú thích báo|url=http://www.csmonitor.com/2003/0508/p01s02-wosc.html|title=Taliban appears to be regrouped and well-funded|last=Tohid, Owias|date=ngày 8 tháng 5 năm 2003|work=[[Christian Science Monitor]]|access-date=ngày 28 tháng 2 năm 2007|last2=Baldauf, Scott}}</ref><ref name="Chr.June2003">{{Chú thích web|url=http://www.csmonitor.com/2003/0627/p06s01-wosc.html?related|tựa đề=Taliban regroups&nbsp;– on the road|tác giả=Tohid, Owias|ngày=ngày 27 tháng 6 năm 2003|website=[[Christian Science Monitor]]|ngày truy cập=ngày 28 tháng 2 năm 2007}}</ref> Cuối năm 2004, thủ lĩnh Taliban lúc đó đang ẩn mình là [[Mohammed Omar]] đã tuyên bố một cuộc nổi dậy chống lại "Mỹ và những con rối" (tức là [[Chính quyền Lâm thời Afghanistan|các lực lượng chính phủ Afghanistan chuyển tiếp]]) để "giành lại chủ quyền của đất nước chúng ta".<ref name="NYTNov2004">{{Chú thích báo|url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F05E5DB173FF930A25752C1A9629C8B63|title=Asia: Afghanistan: Taliban Leader Vows Return|last=Gall|first=Carlotta|date=ngày 13 tháng 11 năm 2004|work=The New York Times|access-date=ngày 8 tháng 9 năm 2017}}</ref>

Vào ngày 29 tháng 5 năm 2006, trong khi theo trang báo Mỹ ''The Spokesman-Review'' Afghanistan đang đối mặt với "mối đe dọa ngày càng tăng từ các chiến binh Taliban vũ trang ở vùng nông thôn", một chiếc xe tải quân sự của Mỹ trong một đoàn xe ở Kabul đã mất lái và lao thẳng vào 12 xe dân dụng, khiến một người thiệt mạng và làm sáu người bị thương. Đám đông xung quanh nổi giận và một cuộc bạo động nổ ra, kéo dài cả ngày hôm đó, kết thúc với 20 người chết và 160 người bị thương. Một phát ngôn viên của quân đội Mỹ cho biết, khi bị ném đá và có súng nổ phát ra từ một đám đông khoảng 400 người, quân đội Mỹ đã sử dụng vũ khí của họ để "tự vệ" để rời khỏi hiện trường. Một phóng viên của ''[[Financial Times]]'' ở Kabul cho rằng đây là sự bùng phát của "đất nước ngập tràn sự phẫn nộ" và "sự thù địch ngày càng gia tăng đối với người nước ngoài" đã phát triển và leo thang kể từ năm 2004, và cũng có thể bị một cuộc không kích của Mỹ. tuần trước đó ở miền nam Afghanistan giết chết 30 thường dân làm nó bùng phát, và cô cho rằng "Taliban đã trú ẩn trong các ngôi nhà dân thường".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5437226|tựa đề=npr: Truck Accident Sparks Riots in Afghanistan|ngày=ngày 29 tháng 5 năm 2006|ngày truy cập=ngày 12 tháng 9 năm 2017}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.spokesman.com/stories/2006/jun/01/us-troops-fired-at-mob-after-kabul-accident/|title=U.S. troops fired at mob after Kabul accident|last=Constable|first=Pamela|date=ngày 1 tháng 6 năm 2006|work=The Washington Post|access-date=ngày 12 tháng 9 năm 2017|location=Washington|page=1}}</ref>

Sự hỗ trợ liên tục từ các bộ lạc và các nhóm du kích khác ở Pakistan, buôn bán ma túy và số lượng nhỏ các lực lượng NATO, kết hợp với lịch sử kháng chiến và cô lập lâu dài, cho thấy rằng các lực lượng và thủ lĩnh của Taliban vẫn còn tồn tại. [[Tấn công tự sát|Các cuộc tấn công tự sát]] và các phương pháp khủng bố khác không được sử dụng trong năm 2001 trở nên phổ biến hơn. Các nhà quan sát cho rằng [[Cây thuốc phiện|việc tận diệt cây thuốc phiện]], gây tổn hại đến sinh kế của những người Afghanistan vốn phải dựa vào sản xuất của họ, và những cái chết của dân thường do các cuộc không kích đã tiếp tay cho sự trỗi dậy này. Những nhà quan sát này cho rằng chính sách nên tập trung vào "trái tim và khối óc" và [[tái thiết kinh tế]], có thể thu lợi từ việc chuyển từ ngăn chặn việc trồng cây thuốc phiện sang chuyển hướng sản xuất cây thuốc phiện - để làm thuốc.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.senliscouncil.net/modules/publications/018_publication/documents/Full_CI_Report|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20070713134749/http://www.senliscouncil.net/modules/publications/018_publication/documents/Full_CI_Report|ngày lưu trữ=ngày 13 tháng 7 năm 2007|url-status=unfit|ngày truy cập=ngày 10 tháng 9 năm 2013}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.senliscouncil.net/modules/events/London_event_on_afghanistan/documents/poppy_medicine_technical_dossier|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20070930194018/http://www.senliscouncil.net/modules/events/London_event_on_afghanistan/documents/poppy_medicine_technical_dossier|ngày lưu trữ=ngày 30 tháng 9 năm 2007|url-status=unfit|ngày truy cập=ngày 29 tháng 6 năm 2007}}</ref>

Các nhà bình luận khác coi việc Islamabad chuyển từ chiến tranh sang ngoại giao là một nỗ lực nhằm xoa dịu sự bất bình ngày càng tăng.<ref>{{Chú thích web|url=http://spaces.brad.ac.uk:8080/display/ssispsru/Home|tựa đề=Pakistan Security Research Unit (PSRU)|ngày=ngày 22 tháng 2 năm 1999|nhà xuất bản=Spaces.brad.ac.uk:8080|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120915030412/http://spaces.brad.ac.uk:8080/display/ssispsru/Home|ngày lưu trữ=ngày 15 tháng 9 năm 2012|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref> Do cơ cấu lãnh đạo của Taliban, [[Mục tiêu giết người|vụ ám sát]] Mullah Dadullah vào tháng 5 năm 2007 không có ảnh hưởng đáng kể nào, ngoài việc làm tổn hại đến mối quan hệ mới chớm nở với Pakistan.<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/HI08Df03.html|title=Pakistan: Hello Al-Qaeda, goodbye America|last=Shahzad|first=Syed Saleem|date=ngày 8 tháng 9 năm 2006|work=Asia Times|access-date=ngày 12 tháng 9 năm 2006|archive-url=https://web.archive.org/web/20061006171449/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/HI08Df03.html|archive-date=ngày 6 tháng 10 năm 2006}}</ref>

Vào ngày 8 tháng 2 năm 2009, người chỉ huy các chiến dịch của Hoa Kỳ tại Afghanistan, Tướng [[Stanley A. McChrystal|Stanley McChrystal]] và các quan chức khác nói rằng lãnh đạo của Taliban đang ở [[Quetta]], Pakistan.<ref name="The New York Times3">{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2007/01/21/world/asia/21quetta.html?pagewanted=print|title=At Border, Signs of Pakistani Role in Taliban Surge|last=Gall|first=Carlotta|date=ngày 21 tháng 1 năm 2007|work=The New York Times}}</ref> Đến năm 2009, một lực lượng nổi dậy mạnh mẽ đã liên kết lại, được gọi là Chiến dịch [[Al-Fath|Al Faath]], từ tiếng Ả Rập có nghĩa là "chiến thắng" trong kinh Koran,<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/8196392/Man-on-a-mission-US-defence-secretary-Robert-Gates-is-still-hungry-for-the-fight-in-Afghanistan.html|title=Man on a mission. US defence Secretary Robert Gates is still hungry for the fight in Afghanistan|last=Harnden|first=Toby|date=ngày 11 tháng 12 năm 2010|work=The Daily Telegraph|location=London}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://topics.nytimes.com/top/reference/timestopics/organizations/t/taliban/index.html?inline=nyt-org|title=Taliban|last=Gall|first=Carlotta|work=The New York Times}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2374331|tựa đề=Empowering "Soft" Taliban Over "Hard" Taliban: Pakistan's Counter-Terrorism Strategy by Sadia Sulaiman|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20080820025723/http://www.jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2374331|ngày lưu trữ=ngày 20 tháng 8 năm 2008|url-status=dead}}</ref> dưới hình thức chiến tranh du kích. Nhóm [[bộ lạc]] Pashtun, với hơn 40 người&nbsp;hàng triệu thành viên (bao gồm cả người Afghanistan và người Pakistan) đã có một [[Người Pashtun|lịch sử lâu dài]] chống lại các lực lượng chiếm đóng, vì vậy Taliban có thể chỉ bao gồm một phần của lực lượng nổi dậy này. Hầu hết các chiến binh Taliban sau cuộc xâm lược là những tân binh, chủ yếu được rút ra từ các madrasas địa phương.

Vào tháng 12 năm 2009, [[Asia Times|Asia Times Online]] đưa tin rằng Taliban đã đề nghị cung cấp cho Mỹ "sự đảm bảo pháp lý" rằng Taliban sẽ không cho phép Afghanistan được sử dụng để tấn công các nước khác và Mỹ đã không đưa ra phản ứng nào.<ref name="×.com2">{{Chú thích web|url=http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/KL17Df02.html|tựa đề=Asia Times Online:: South Asia news, business and economy from India and Pakistan|ngày=ngày 17 tháng 12 năm 2009|website=Asia Times|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20091219213931/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/KL17Df02.html|ngày lưu trữ=ngày 19 tháng 12 năm 2009|url-status=unfit|ngày truy cập=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref>

Tính đến tháng 7 năm 2016, [[Time (tạp chí)|tạp chí ''Time'']] của Hoa Kỳ ước tính 20% Afghanistan nằm dưới sự kiểm soát của Taliban với [[Helmand (tỉnh)|tỉnh Helmand]] ở cực nam là thành trì của họ,<ref name="timeJuly2016">{{cite magazine|date=ngày 18 tháng 7 năm 2016|title=When War Is Just Another Day in Afghanistan|url=http://time.com/4402071/afghanistan-war-everyday/|access-date=ngày 9 tháng 9 năm 2017|magazine=Time}}</ref> trong khi chỉ huy liên minh [[Nhiệm vụ hỗ trợ kiên quyết|Hỗ trợ kiên quyết]] của Hoa Kỳ và quốc tế, [[John W. Nicholson Jr.|Tướng Nicholson]] vào tháng 12 năm 2016 cũng tuyên bố rằng Taliban chiếm giữ 10% đất nước này trong khi 26% diện tích Afghanistan khác bị tranh chấp giữa chính phủ Afghanistan và các nhóm nổi dậy khác nhau.<ref name="cnnDec2016">{{Chú thích web|url=http://edition.cnn.com/2016/12/09/politics/ash-carter-afghanistan-visit/index.html|tựa đề=Carter visits Afghanistan as Obama plans handoff of 15-year war|ngày=ngày 9 tháng 12 năm 2016|nhà xuất bản=CNN|ngày truy cập=ngày 9 tháng 9 năm 2017}}</ref>

Vào ngày 7 tháng 8 năm 2015, Taliban đã giết [[Ngày 7 tháng 8 năm 2015 Các cuộc tấn công Kabul|khoảng 50 người]] ở Kabul. Vào tháng 8 năm 2017, phản ứng trước [[Chiến tranh Afghanistan (2001–nay)|một bài phát biểu thù địch của Tổng thống Mỹ Trump]], một phát ngôn viên của Taliban đã phản pháo lại rằng họ sẽ tiếp tục chiến đấu để giải phóng Afghanistan khỏi "những kẻ xâm lược Mỹ".<ref name="cnn24Aug">[http://edition.cnn.com/2017/08/21/politics/trump-afghanistan-pakistan-india/index.html "Trump calls out Pakistan, India as he pledges to 'fight to win' in Afghanistan"].</ref>
[[Tập tin:2021_Taliban_Offensive.png|nhỏ|Bản đồ Afghanistan cho thấy [[cuộc tấn công năm 2021 của Taliban]]]]
Vào tháng 1 năm 2018, một kẻ đánh bom liều chết của Taliban đã giết chết hơn 100 người ở Kabul bằng cách sử dụng một [[Vụ đánh bom bằng xe cứu thương ở Kabul năm 2018|quả bom trong xe cứu thương]].

Đến năm 2020, sau khi [[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant]] (ISIL) đã mất gần như tất cả các lãnh thổ đã chiếm được của mình và giảm thực hiện hành vi khủng bố, [[Think tank|chuyên gia cố vấn]] toàn cầu Viện Kinh tế & Hòa bình đã nhận định: Taliban đã vượt qua ISIL để trở thành nhóm khủng bố nguy hiểm nhất trên thế giới do các chiến dịch mở rộng lãnh thổ gần đây của tổ chức này.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.visionofhumanity.org/isil-is-no-longer-the-worlds-deadliest-terrorist-group/|title=ISIL is no longer the world's deadliest terrorist group|date=2020|work=Vision of Humanity|access-date=ngày 20 tháng 1 năm 2021|publisher=[[Institute for Economics & Peace]]}}</ref>

Vào ngày 29 tháng 5 năm 2020, có thông tin rằng con trai của Mullah Omar là [[Mohammad Yaqoob|Mullah Mohammad Yaqoob]] hiện đang làm thủ lĩnh của Taliban sau khi nhiều thành viên [[Quetta Shura]] [[Bệnh virus corona 2019|bị nhiễm COVID-19]].<ref name="COVID-19">O'Donnell, Lynn, and Mirwais Khan (ngày 29 tháng 5 năm 2020).</ref> Trước đó, vào ngày 7 tháng 5 năm 2020, Yaqoob đã được xác nhận rằng Yaqoob đã trở thành người đứng đầu ủy ban quân sự của Taliban, khiến Yaqoob trở thành chỉ huy quân sự của quân nổi dậy.<ref>Ben Farmer (ngày 7 tháng 5 năm 2020), [https://www.telegraph.co.uk/news/2020/05/07/taliban-founders-son-appointed-military-chief-insurgents/ "Taliban founder's son appointed military chief of insurgents"], ''The Telegraph''.</ref> Trong số những người bị lây nhiễm bệnh trong Quetta Shura, nơi tiếp tục tổ chức các cuộc gặp trực tiếp, có [[Hibatullah Akhundzada]] và [[Sirajuddin Haqqani]], sau đó lần lượt là [[Mạng Haqqani|chỉ huy của mạng lưới Taliban và Haqqani.]]<ref name="COVID-19" />

{{chính|Cuộc tấn công của Taliban 2021}}
Vào giữa năm 2021, Taliban đã khởi xướng [[Cuộc tấn công của Taliban 2021|một cuộc tấn công lớn ở Afghanistan]] trong quá trình [[Rút quân đội Hoa Kỳ khỏi Afghanistan (2021)|rút quân của Mỹ khỏi đất nước này]]. Điều này đã cho phép Taliban kiểm soát hơn một nửa trong số 421 quận của Afghanistan tính đến ngày 23 tháng 7 năm 2021.<ref name="Taliban Consolidation and Foothold">{{Chú thích báo|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/half-all-afghan-district-centers-under-taliban-control-us-general-2021-07-21/|title=Taliban Consolidation and Foothold|last=Stewart|first=Idrees|date=ngày 21 tháng 7 năm 2021|access-date=ngày 26 tháng 7 năm 2021|publisher=Reuters, Asia Pacific|agency=Reuters|ref=Milley said more than 200 of the 419 district centers were under Taliban control. Last month, he had said the Taliban controlled 81 district centers in Afghanistan.}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2021/07/taliban-squeezes-afghan-government-by-seizing-key-border-towns.php|title=Taliban squeezes Afghan government by seizing key border towns|last=Roggio|first=Bill|date=ngày 9 tháng 7 năm 2021|access-date=ngày 11 tháng 7 năm 2021|publisher=FDD's Long War Journal}}</ref> Đến ngày 15 tháng 8 năm 2021, tổng thống Afghanistan [[Ashraf Ghani]] bỏ trốn sang nước ngoài, Taliban đã kiểm soát Afghanistan hoàn toàn.

== Hành vi bị lên án ==

=== Chiến dịch thảm sát ===
Theo một báo cáo dài 55 trang của [[Liên Hợp Quốc]], Taliban, trong khi cố gắng củng cố quyền kiểm soát đối với miền bắc và miền tây Afghanistan, đã thực hiện các [[Thảm sát|vụ thảm sát]] có hệ thống nhằm vào dân thường. Các quan chức Liên Hợp Quốc tuyên bố rằng đã có "15 vụ thảm sát" từ năm 1996 đến năm 2001. Họ cũng nói rằng "chúng có tính hệ thống cao và tất cả đều có liên quan đến Bộ Quốc phòng [Taliban] hoặc chính [[Mohammed Omar|Mullah Omar]]." "Đây là những tội ác chiến tranh giống như đã xảy ra ở Bosnia và cần được truy tố trước các tòa án quốc tế", một quan chức Liên hợp quốc được dẫn lời nói. Các tài liệu cũng tiết lộ vai trò của quân đội hỗ trợ Ả Rập và Pakistan trong các vụ giết người này. Cái gọi là [[Lữ đoàn 055]] của Bin Laden chịu trách nhiệm về những vụ giết hại hàng loạt thường dân Afghanistan. Báo cáo của [[Liên Hợp Quốc]] trích lời "các nhân chứng ở nhiều ngôi làng mô tả các chiến binh Ả Rập mang theo những con dao dài dùng để cứa cổ và lột da người". Cuối năm 2011, cựu đại sứ của Taliban tại Pakistan, Mullah Abdul Salam Zaeef, tuyên bố rằng hành vi tàn ác dưới thời và của Taliban là "cần thiết".<ref name="Newsday 20012"/><ref name="papillonsartpalace.com2"/><ref name="Ahmed Rashid/The Telegraph4"/><ref>{{Chú thích web|url=http://www.tolonews.com/en/purso-pal/4847-cruel-behaviour-was-necessary-during-taliban-rule-zaeef-says|tựa đề=Taliban spokesman: Cruel behavior was necessary|ngày=ngày 31 tháng 12 năm 2011|nhà xuất bản=Tolonews.com|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120423154739/http://www.tolonews.com/en/purso-pal/4847-cruel-behaviour-was-necessary-during-taliban-rule-zaeef-says|ngày lưu trữ=ngày 23 tháng 4 năm 2012|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 1 tháng 9 năm 2012}}</ref>

Năm 1998, Liên Hợp Quốc đã cáo buộc Taliban không chịu nhận gói lương thực khẩn cấp do [[Chương trình Lương thực Thế giới]] đưa đến, khiến 160.000 người đói và chết đói "vì lý do chính trị và quân sự".<ref>{{Chú thích báo|url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=NewsLibrary&p_multi=APAB&d_place=APAB&p_theme=newslibrary2&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0F8B4F98500EA0F8&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM|title=Associated Press: U.N. says Taliban starving hungry people for military agenda|date=ngày 7 tháng 1 năm 1998|access-date=ngày 1 tháng 9 năm 2012|publisher=Nl.newsbank.com}}</ref> LHQ cho biết Taliban đang bỏ đói người dân vì chương trình quân sự của họ và sử dụng hỗ trợ nhân đạo như một vũ khí chiến tranh.

Vào ngày 8 tháng 8 năm 1998, Taliban đã tiến hành một cuộc tấn công vào [[Mazar-i-Sharif|Mazar-i Sharif]]. Trong số 1500 người bị tấn công chỉ có 100 người sống sót sau cuộc giao tranh. Khi đã nắm quyền kiểm soát, Taliban bắt đầu giết người một cách bừa bãi. Lúc đầu bắn những người trên đường phố, sau đó họ bắt đầu nhắm vào Hazaras. Phụ nữ bị hãm hiếp, và hàng nghìn người bị nhốt trong các thùng chứa và bị bỏ mặc cho chết ngạt. Cuộc [[Thanh lọc sắc tộc|thanh trừng sắc tộc]] này khiến khoảng 5.000 đến 6.000 người chết. Tại thời điểm này, [[1998 vụ ám sát nhà ngoại giao Iran ở Afghanistan|mười nhà ngoại giao Iran]] và một nhà báo đã thiệt mạng. Iran cho rằng Taliban đã sát hại họ, đồng thời huy động quân đội, triển khai binh lính dọc biên giới với Afghanistan. Đến giữa tháng 9, đã có 250.000 nhân viên Iran đóng quân ở biên giới. Pakistan đứng ra làm trung gian và các thi thể đã được trao trả cho Tehran vào cuối tháng. Vụ sát hại các nhà ngoại giao được [[Sipah-e-Sahaba Pakistan|Sipah-e-Sahaba]], một nhóm người Sunni Pakistan có quan hệ chặt chẽ với ISI thực hiện. Họ đốt phá vườn cây ăn trái, hoa màu và phá hủy hệ thống tưới tiêu, và buộc hơn 100.000 người phải rời khỏi nhà của họ với hàng trăm đàn ông, phụ nữ và trẻ em vẫn chưa được giải cứu.<ref name="Armajani-207">{{Chú thích sách|title=Modern Islamist Movements: History, Religion, and Politics|url=https://archive.org/details/modernislamistmo00arma|last=Armajani|first=Jon|publisher=Wiley-Blackwell|year=2012|isbn=978-1-4051-1742-5|page=[https://archive.org/details/modernislamistmo00arma/page/207 207]}}</ref><ref name="Riedel-66-7">{{Chú thích sách|title=The Search for Al Qaeda: Its Leadership, Ideology, and Future|url=https://archive.org/details/searchforalqaeda0000ried|last=Riedel|first=Bruce|publisher=Brookings Institution|year=2010|isbn=978-0-8157-0451-5|edition=2nd Revised|pages=[https://archive.org/details/searchforalqaeda0000ried/page/66 66]–67}}</ref><ref name="Clements3">{{Chú thích sách|title=Conflict in Afghanistan: a historical encyclopedia|url=https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866|last=Clements|first=Frank|publisher=ABC-CLIO|year=2003|isbn=978-1-85109-402-8|page=[https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866/page/n144 106]}}</ref><ref name="Gutman">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/142|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|last=Gutman|first=Roy|publisher=Institute of Peace Press|year=2008|isbn=978-1-60127-024-5|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/142 142]}}</ref><ref name="Tripathi">{{Chú thích sách|title=Breeding Ground: Afghanistan and the Origins of Islamist Terrorism|url=https://archive.org/details/breedinggroundaf0000trip|last=Tripathi|first=Deepak|publisher=Potomac|year=2011|isbn=978-1-59797-530-8|page=[https://archive.org/details/breedinggroundaf0000trip/page/116 116]}}</ref>

Trong một nỗ lực lớn nhằm chiếm lại [[Đồng bằng Shomali|Đồng bằng Shomali ở]] phía bắc Kabul từ Mặt trận Thống nhất, Taliban đã giết hại dân thường một cách bừa bãi, đồng thời truy tận gốc và trục xuất người dân. Trong số những người khác, Kamal Hossein, một phóng viên đặc biệt của LHQ, đã báo cáo về những [[Tội ác chiến tranh|tội ác này và những tội ác chiến tranh]] khác. Tại [[Istalif]], một thị trấn nổi tiếng với những sản phẩm gốm thủ công và là nơi sinh sống của hơn 45.000 người, Taliban đã thông báo trước 24 giờ để người dân rời đi, sau đó san bằng hoàn toàn thị trấn khiến người dân trở nên nghèo khổ.<ref name="NPR3"/><ref name="Coburn">{{Chú thích sách|title=Bazaar Politics: Power and Pottery in an Afghan Market Town|url=https://archive.org/details/bazaarpoliticspo0000cobu|last=Coburn|first=Noah|publisher=Stanford University Press|year=2011|isbn=978-0804776721|page=[https://archive.org/details/bazaarpoliticspo0000cobu/page/13 13]}}</ref>

Năm 1999, thị trấn [[Bamyan|Bamian]] bị chiếm, hàng trăm người đàn ông, phụ nữ và trẻ em bị hành quyết. Những ngôi nhà bị san bằng và một số bị sử dụng để lao động cưỡng bức. Một vụ thảm sát khác đã diễn ra tại thị trấn [[Yakaolang]] vào tháng 1 năm 2001. Ước tính có khoảng 300 người đã bị sát hại, cùng với hai phái đoàn gồm các trưởng lão Hazara đã cố gắng can thiệp.<ref name="Maley2-240">{{Chú thích sách|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|last=Maley|first=William|publisher=Palgrave Macmillan|year=2002|isbn=978-0-333-80290-8|page=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n250 240]}}</ref><ref name="Clements4">{{Chú thích sách|title=Conflict in Afghanistan: a historical encyclopedia|url=https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866|last=Clements|first=Frank|publisher=ABC-CLIO|year=2003|isbn=978-1-85109-402-8|page=[https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866/page/n150 112]}}</ref>

Đến năm 1999, Taliban đã buộc hàng trăm nghìn người tại Đồng bằng Shomali và các khu vực khác tiến hành chính sách tiêu thổ, đốt nhà, đất nông nghiệp và vườn tược.<ref name="NPR3"/>

=== Buôn người ===
Một số chỉ huy của Taliban và al-Qaeda đã điều hành một mạng lưới buôn người, bắt cóc phụ nữ dân tộc thiểu số và bán họ làm [[nô lệ tình dục]] ở Afghanistan và Pakistan.<ref name="Time Magazine3">{{Chú thích báo|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,201892,00.html|title=Lifting The Veil On Taliban Sex Slavery|date=ngày 10 tháng 2 năm 2002|work=[[Time (magazine)|Time]]|access-date=ngày 16 tháng 7 năm 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20110602140825/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,201892,00.html|archive-date = ngày 2 tháng 6 năm 2011}}</ref> ''[[Time (tạp chí)|Tạp chí Time]]'' viết: "Taliban thường cho rằng những hạn chế mà họ đặt ra đối với phụ nữ thực chất là một cách tôn trọng và bảo vệ người khác phái. Hành vi của Taliban trong sáu năm họ mở rộng quyền cai trị ở Afghanistan đã làm cho tuyên bố đó trở thành sự nhạo báng. "<ref name="Time Magazine3"/>

Các mục tiêu buôn người đặc biệt là phụ nữ từ Tajik, Uzbek, Hazara và các nhóm dân tộc không phải Pashtun khác ở Afghanistan. Một số phụ nữ thà tự tử hơn là trở thành nô lệ, đã tự sát. Trong một cuộc tấn công của Taliban và al-Qaeda vào năm 1999 chỉ riêng ở Đồng bằng Shomali, hơn 600 phụ nữ đã bị bắt cóc.<ref name="Time Magazine3"/> Các chiến binh al-Qaeda Ả Rập và Pakistan, cùng với lực lượng Taliban địa phương, buộc họ vào xe tải và xe buýt.<ref name="Time Magazine3"/> ''Tạp chí Time'' viết: "Dấu vết của những phụ nữ Shomali mất tích dẫn đến Jalalabad, cách biên giới Pakistan không xa. Tại đó, theo lời kể của những người chứng kiến, những người phụ nữ bị nhốt trong trại Sar Shahi trên sa mạc. Những người đáng mong muốn hơn trong số họ đã được chọn và lấy đi. Một số được chở đến Peshawar với sự đồng lõa rõ ràng của lính biên phòng Pakistan. Những người khác được đưa đến Khost, nơi bin Laden có một số trại huấn luyện. " Các quan chức từ các cơ quan cứu trợ cho biết, dấu vết của nhiều phụ nữ mất tích dẫn đến Pakistan, nơi họ bị bán vào các nhà thổ hoặc vào các hộ gia đình tư nhân để bị giam giữ làm nô lệ.<ref name="Time Magazine3"/>

Không phải tất cả các chỉ huy Taliban đều tham gia vào hoạt động buôn người. Nhiều người Taliban đã phản đối các hoạt động buôn người do al-Qaeda và các chỉ huy Taliban khác tiến hành. Nuruludah, một chỉ huy của Taliban, được trích dẫn nói rằng tại Đồng bằng Shomali, anh ta và 10 người của mình đã giải thoát một số phụ nữ đang bị các thành viên Pakistan của al-Qaeda bắt cóc. Tại Jalalabad, các chỉ huy địa phương của Taliban đã giải thoát những phụ nữ đang bị các thành viên Ả Rập của al-Qaeda giam giữ trong một trại.<ref name="Time Magazine3"/>

=== Đàn áp phụ nữ ===
[[Tập tin:Taliban_beating_woman_in_public_RAWA.jpg|phải|nhỏ|[[Ủy ban Khuyến khích Đạo đức và Ngăn ngừa Đồi bại|Cảnh sát tôn giáo]] Taliban đánh đập một phụ nữ ở [[Kabul]] vào ngày 26 tháng 8 năm 2001.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.rawa.us/movies/beating.mpg|tựa đề=Movies|nhà xuất bản=Revolutionary Association of the Women of Afghanistan (RAWA)|định dạng=MPG|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20090325014821/http://www.rawa.us/movies/beating.mpg|ngày lưu trữ=ngày 25 tháng 3 năm 2009}}</ref>]]
[[Tập tin:RAWA_protest_rally_against_Taliban_in_Peshawar_April28-1998.jpg|nhỏ|Các thành viên của [[Hiệp hội cách mạng của phụ nữ Afghanistan|Hiệp hội Cách mạng Phụ nữ Afghanistan]] phản đối Taliban, ở [[Peshawar]], Pakistan năm 1998]]
[[Taliban đối xử với phụ nữ|Sự đàn áp tàn bạo đối với phụ nữ]] đã diễn ra phổ biến dưới thời Taliban và phải đối mặt với sự lên án đáng kể của quốc tế.<ref name="Maley32">Dupree Hatch, Nancy.</ref><ref name="Wertheime">{{Chú thích sách|title=Leading Ladies of the White House: Communication Strategies of Notable Twentieth-Century First Ladies|last=Wertheime|first=Molly Meijer|publisher=Rowman & Littlefield|year=2004|isbn=978-0-7425-3672-2|page=253}}</ref><ref name="Cooke">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/terrorculturepol0000unse/page/177|title=Terror, Culture, Politics: 9/11 Reconsidere|last=Cooke|first=Miriam|publisher=Indiana University Press|year=2006|isbn=978-0-253-34672-8|editor-last=Sherman|editor-first=Daniel J.|page=[https://archive.org/details/terrorculturepol0000unse/page/177 177]}}</ref><ref name="Moghadam">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/modernizingwomen0000mogh_x1r1/page/266|title=Modernizing women: gender and social change in the Middle East|last=Moghadam|first=Valentine M.|publisher=Lynne Rienner|year=2003|isbn=978-1-58826-171-7|edition=2nd Revised|page=[https://archive.org/details/modernizingwomen0000mogh_x1r1/page/266 266]}}</ref><ref name="Massoumi">{{Chú thích sách|title=The fundamentalist city?: religiosity and the remaking of urban space|last=Massoumi|first=Mejgan|publisher=Routledge|year=2010|isbn=978-0-415-77935-7|editor-last=AlSayyad|editor-first=Nezar|page=223}}</ref><ref name="Skaine12">{{Chú thích sách|title=Women of Afghanistan in the Post-Taliban Era: How Lives Have Changed and Where They Stand Today|last=Skaine|first=Rosemarie|publisher=McFarland|year=2009|isbn=978-0-7864-3792-4|page=57}}</ref><ref name="Rashid, Ahmed">Rashid, Ahmed.</ref><ref name="Rashid, Ahmed"/> [[Bộ Tuyên truyền Đạo đức và Phòng chống Phó (Afghanistan)|Cảnh sát tôn giáo]] đã lạm dụng vô số lần và thực thi một cách thô bạo.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2019/feb/09/the-taliban-took-years-of-my-life-the-afghan-women-living-in-the-shadow-of-war|title='The Taliban took years of my life': the Afghan women living in the shadow of war|last=Graham-Harrison|first=Emma|date=ngày 9 tháng 2 năm 2019|work=The Guardian|access-date=ngày 16 tháng 7 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200301200918/https://www.theguardian.com/world/2019/feb/09/the-taliban-took-years-of-my-life-the-afghan-women-living-in-the-shadow-of-war|archive-date=ngày 1 tháng 3 năm 2020|last2=Makoii|first2=Akhtar Mohammad}}</ref> Ví dụ, Taliban đã ban hành các sắc lệnh cấm phụ nữ được học hành, buộc các cô gái phải rời trường học và cao đẳng.<ref name="Women-Amnesty">{{Chú thích web|url=https://www.amnesty.org.uk/womens-rights-afghanistan-history|tựa đề=Women in Afghanistan: the back story|ngày=ngày 25 tháng 11 năm 2014|website=Amnesty International|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200614193030/https://www.amnesty.org.uk/womens-rights-afghanistan-history|ngày lưu trữ=ngày 14 tháng 6 năm 2020|url-status=live|ngày truy cập=ngày 16 tháng 7 năm 2020}}</ref><ref name="women-StateDepartment">{{Chú thích web|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/6185.htm|tựa đề=Report on the Taliban's War Against Women|ngày=ngày 17 tháng 11 năm 2001|website=U.S. Department of State|nhà xuất bản=Bureau of Democracy, Human Rights and Labor|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20200711010830/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/6185.htm|ngày lưu trữ=ngày 11 tháng 7 năm 2020|url-status=live|ngày truy cập=ngày 16 tháng 7 năm 2020}}</ref> Phụ nữ rời khỏi nhà bắt buộc phải có người thân nam đi cùng và bắt buộc phải mặc ''[[burqa]]'', một loại trang phục truyền thống che toàn bộ cơ thể ngoại trừ một khe nhỏ để nhìn ra ngoài.<ref name="Women-Amnesty" /><ref name="women-StateDepartment" /> Những người bị buộc tội không tuân theo đã bị đánh đập công khai. Một phụ nữ trẻ tên là Sohaila bị buộc tội ngoại tình sau khi đi dạo với một người đàn ông không phải là họ hàng; Cô ấy đã bị đưa ra phạt công khai ở [[sân vận động Ghazi]], bị đánh 100 roi.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.irishtimes.com/news/woman-flogged-for-adultery-1.137410|title=Woman flogged for adultery|date=ngày 28 tháng 2 năm 1998|work=The Irish Times|access-date=ngày 16 tháng 7 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200716223951/https://www.irishtimes.com/news/woman-flogged-for-adultery-1.137410|archive-date=ngày 16 tháng 7 năm 2020}}</ref> Việc làm của nữ giới bị hạn chế trong lĩnh vực y tế, nơi các nhân viên y tế nam bị cấm chữa bệnh cho phụ nữ và trẻ em gái.<ref name="Women-Amnesty" /> Lệnh cấm rộng rãi này đối với việc sử dụng phụ nữ đã dẫn đến việc đóng cửa trên diện rộng các trường tiểu học, vì hầu hết các giáo viên trước khi Taliban trỗi dậy đều là phụ nữ, càng hạn chế quyền tiếp cận giáo dục không chỉ đối với trẻ em gái mà còn cả trẻ em trai. Các hạn chế trở nên đặc biệt nghiêm trọng sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát thủ đô. Ví dụ, vào tháng 2 năm 1998, cảnh sát tôn giáo buộc tất cả phụ nữ ra khỏi đường phố [[Kabul]] và ban hành các quy định mới yêu cầu mọi người bôi đen cửa sổ của họ để phụ nữ không bị nhìn thấy từ bên ngoài.<ref>{{Chú thích báo|url=http://content.time.com/time/world/article/0,8599,185651,00.html|title=About Face for Afghan Women|last=Lacayo|first=Richard|date=ngày 25 tháng 11 năm 2001|work=Time|access-date=ngày 16 tháng 7 năm 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20191222090147/http://content.time.com/time/world/article/0,8599,185651,00.html|archive-date=ngày 22 tháng 12 năm 2019}}</ref>

=== Bạo lực đối với dân thường ===
Theo [[Liên Hợp Quốc]], Taliban và các đồng minh của nó là nguyên nhân gây ra 76% thương vong cho dân thường ở Afghanistan trong năm 2009, 75% vào năm 2010 và 80% vào năm 2011.<ref name="UNAMA2"/><ref name="Kegley">{{Chú thích sách|title=World Politics: Trend and Transformation|last=Kegley|first=Charles W.|last2=Shannon L Blanton|publisher=Cengage|year=2011|isbn=978-0-495-90655-1|page=230}}</ref>

Theo [[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền]], các vụ đánh bom của Taliban và các cuộc tấn công khác đã dẫn đến thương vong dân sự "leo thang mạnh mẽ vào năm 2006" khi "ít nhất 669 dân thường Afghanistan thiệt mạng trong ít nhất 350 cuộc tấn công vũ trang, hầu hết trong số đó dường như được thực hiện có chủ ý tập trung vào những người không tham chiến. "<ref name="hrw-cbceia">{{Chú thích web|url=http://hrw.org/english/docs/2007/04/16/afghan15688.htm|tựa đề=Human Rights News, Afghanistan: Civilians Bear Cost of Escalating Insurgent Attacks|ngày=ngày 17 tháng 4 năm 2007|nhà xuất bản=Human Rights Watch|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/reports/2007/afghanistan0407/|tựa đề=The Consequences of Insurgent Attacks in Afghanistan, April 2007, Volume 19, No. 6(C)|ngày=ngày 16 tháng 4 năm 2007|nhà xuất bản=Human Rights Watch|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref>

Liên Hợp Quốc báo cáo rằng số dân thường bị giết bởi cả Taliban và lực lượng ủng hộ chính phủ trong cuộc chiến đã tăng gần 50% từ năm 2007 đến năm 2009. Số lượng dân thường cao bị Taliban giết chết một phần là do Taliban sử dụng ngày càng nhiều các [[thiết bị nổ tự tạo]] (IED), "ví dụ, 16 IED đã được Taliban đưa vào các trường học nữ sinh".<ref name="Arnoldy">{{Chú thích tạp chí|last=Arnoldy|first=Ben|date=ngày 31 tháng 7 năm 2009|title=In Afghanistan, Taliban kills more civilians than US|url=http://www.csmonitor.com/2009/0731/p06s15-wosc.html|journal=Christian Science Monitor}}</ref>

Năm 2009, Đại tá [[Richard Kemp]], trước đây là Tư lệnh lực lượng Anh tại Afghanistan và là điều phối viên tình báo của chính phủ Anh, đã đưa ra những điểm tương đồng giữa chiến thuật và chiến lược của [[Hamas]] ở [[Dải Gaza|Gaza]] với chiến lược của Taliban. Kemp đã viết:

{{quote|Giống như Hamas ở Gaza, Taliban ở miền nam Afghanistan là những bậc thầy trong việc ẩn nấp phía sau dân thường và sau đó hòa tan vào trong số họ. Phụ nữ và trẻ em được huấn luyện và trang bị để chiến đấu, thu thập thông tin tình báo, vận chuyển vũ khí và đạn dược giữa các trận chiến. Nữ đánh bom liều chết ngày càng phổ biến. Việc sử dụng phụ nữ để che chắn cho các tay súng khi họ giao chiến với các lực lượng [[NATO]] hiện nay đã trở nên bình thường đến mức nó được coi là hầu như không đáng được bình luận. Trường học và nhà ở thường xuyên có người ẩn nấp. Lính bắn tỉa trú ẩn trong những ngôi nhà chật kín phụ nữ và trẻ em.<ref>{{chú thích web |url=http://defense-update.com/analysis/analysis_280909_goldstone_kemp.html |title=The UN Goldstone Commission: A Lesson in Farcical Hypocrisy, Defense Update. By David Eshel |publisher=Defense-update.com |access-date = ngày 2 tháng 9 năm 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130223032851/http://defense-update.com/analysis/analysis_280909_goldstone_kemp.html |archive-date = ngày 23 tháng 2 năm 2013 |url-status=dead }}</ref><ref name="kemp2">[http://www.securityaffairs.org/issues/2010/18/kemp.php Israel and the New Way of War] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101226163948/https://www.securityaffairs.org/issues/2010/18/kemp.php |date=ngày 26 tháng 12 năm 2010 }}, ''The Journal of International Security Affairs'', Spring 2010 – Number 18</ref>|Richard Kemp|Commander of British forces in Afghanistan}}

=== Phân biệt đối xử với người theo đạo Hindu và đạo Sikh ===
[[Ấn Độ giáo ở Afghanistan|Những người theo đạo Hindu]] và [[Đạo Sikh ở Afghanistan|đạo Sikh]] đã sống ở [[Afghanistan]] từ [[Lịch sử Afghanistan|những thời kỳ lịch sử]] và là một dân tộc thiểu số nổi bật ở [[Afghanistan]] và là những người nổi bật và phát triển về mặt học thuật và kinh doanh.<ref>{{Chú thích sách|url=http://archive.org/details/muslimpeopleswor00week|title=Muslim peoples: a world ethnographic survey|last=Weekes|first=Richard V.|date=1984|publisher=Westport, Conn.: Greenwood Press|others=[[Internet Archive]]|isbn=978-0-313-23392-0|pages=[https://archive.org/details/muslimpeopleswor00week/page/601 601]}}</ref> Sau [[Nội chiến Afghanistan (1989–1992)|Nội chiến Afghanistan,]] họ bắt đầu di cư đến [[Ấn Độ]] và các quốc gia khác.<ref>{{Chú thích web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+af0028)|tựa đề=COMMUNISM, REBELLION, AND SOVIET INTERVENTION|website=lcweb2.loc.gov|ngày truy cập=2021-05-08}}</ref> Sau khi [[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|chế độ Taliban]] chiếm đóng ở [[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|Afghanistan]], họ áp đặt [[Sharia|luật Sharia]] nghiêm ngặt và sau đó bắt đầu phân biệt đối xử với họ và dân số theo đạo Hindu và đạo Sikh giảm với tốc độ rất nhanh, đó là do họ di cư sang [[thế giới phương Tây]].<ref>{{Chú thích tạp chí|last=KABIR|first=NAHID A.|date=2005|title=The Economic Plight of the Afghans in Australia, 1860—2000|url=https://www.jstor.org/stable/20838963|journal=Islamic Studies|volume=44|issue=2|pages=229–250|issn=0578-8072|jstor=20838963}}</ref> Taliban ban hành các sắc lệnh cấm người không theo đạo Hồi xây dựng nơi thờ tự nhưng cho phép họ thờ phượng tại các thánh địa hiện có, cấm người không theo đạo Hồi chỉ trích người Hồi giáo, ra lệnh cấm người không theo đạo Hồi xác định rõ nhà của họ bằng cách đặt một tấm vải màu vàng trên mái nhà, cấm những người không theo đạo Hồi sống cùng nơi cư trú với những người theo đạo Hồi, và yêu cầu phụ nữ không theo đạo Hồi phải mặc một chiếc váy màu vàng có dấu hiệu đặc biệt để người Hồi giáo có thể giữ khoảng cách. Theo lệnh này, chủ yếu áp dụng cho [[Ấn Độ giáo ở Afghanistan|người theo đạo Hindu]] và [[Đạo Sikh ở Afghanistan|đạo Sikh]]. {{Sfn|Rashid|2000|pp=231-234}}

=== Bạo lực đối với nhân viên cứu trợ và người theo Kitô giáo ===
Taliban từ năm 2008 đến 2012 nhiều lần tuyên bố đã ám sát các nhân viên y tế hoặc nhân viên cứu trợ phương Tây và Afghanistan ở Afghanistan, vì sợ tiêm vắc xin [[bại liệt]] cho trẻ em, hoặc vì nghi ngờ rằng các 'nhân viên y tế' là gián điệp, hoặc vì nghi ngờ họ truyền đạo Ki tô.

Vào tháng 8 năm 2008, ba phụ nữ phương Tây (Anh, Canada, Mỹ) làm việc cho [[Viện trợ nhân đạo|nhóm cứu trợ]] 'Ủy ban cứu hộ quốc tế' đã bị sát hại ở [[Kabul]]. Taliban tuyên bố đã giết họ vì họ là gián điệp nước ngoài.<ref name="BBC, Oct008">{{Chú thích báo|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/7679212.stm|title=UK charity worker killed in Kabul|date=ngày 20 tháng 10 năm 2008|work=BBC News|access-date=ngày 7 tháng 10 năm 2017}}</ref> Vào tháng 10 năm 2008, người phụ nữ người Anh [[Gayle Williams]] làm việc cho tổ chức từ thiện [[Phục vụ Afghanistan]] - tập trung vào đào tạo và giáo dục cho người khuyết tật - đã bị sát hại gần Kabul. Taliban tuyên bố họ giết cô vì tổ chức của cô "đang rao giảng đạo Cơ đốc ở Afghanistan".<ref name="BBC, Oct008" /> Trong tất cả năm 2008 cho đến tháng 10, 29 nhân viên cứu trợ, 5 trong số đó không phải là người Afghanistan, đã thiệt mạng tại Afghanistan.<ref name="BBC, Oct008" />

Vào tháng 8 năm 2010, Taliban tuyên bố đã sát hại 10 nhân viên y tế đi qua [[Badakhshan (tỉnh)|tỉnh Badakhshan]] trên đường từ Kabul đến [[Nuristan (tỉnh)|tỉnh Nuristan]] - nhưng cả đảng Hồi giáo Afghanistan / lực lượng dân quân [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] đã tuyên bố các vụ giết người đó. Các nạn nhân là sáu người Mỹ, một người Anh, một người Đức và hai người Afghanistan, làm việc cho "tổ chức Cơ đốc giáo phi lợi nhuận" tự xưng là 'Phái đoàn hỗ trợ quốc tế' (IAM). Taliban cho biết họ đã sát hại họ vì theo đạo Cơ đốc giáo, [[Tiếng Dari|họ đã sở hữu những cuốn Kinh thánh được dịch sang tiếng Dari]] khi họ bị bắt. IAM sau đó đã tranh luận rằng họ "không phải là người truyền giáo".<ref>[https://www.longwarjournal.org/archives/2010/08/hizbiislam_taliban_b.php 'Hizb-i-Islami, Taliban both claim killing 10 medical workers in northern Afghanistan'].</ref>

Vào tháng 12 năm 2012, các tay súng không rõ danh tính đã giết 4 nữ nhân viên phụ trách chống bại liệt của LHQ ở [[Karachi]], Pakistan; Các phương tiện truyền thông phương Tây cho rằng có mối liên hệ với sự phản đối thẳng thắn của Taliban và những nghi ngờ về 'tiêm phòng bại liệt' như vậy.<ref>[https://news.yahoo.com/gunmen-kill-4-female-polio-workers-pakistan-091459457.html "Gunmen kill 4 female polio workers in Pakistan"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210203034630/https://news.yahoo.com/gunmen-kill-4-female-polio-workers-pakistan-091459457.html |date=2021-02-03 }} (ngày 18 tháng 12 năm 2012), ''Yahoo! ''</ref> Cuối cùng vào năm 2012, một chỉ huy Taliban người [[Pakistan]] [[Bắc Waziristan|ở Bắc Waziristan,]] Pakistan đã cấm tiêm vắc-xin bại liệt,<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2012/06/19/world/asia/taliban-block-vaccinations-in-pakistan.html?_r=0|title=Taliban Block Vaccinations in Pakistan|last=Walsh, D.|date=ngày 18 tháng 6 năm 2012|work=The New York Times|access-date=ngày 27 tháng 5 năm 2013}}</ref> và vào tháng 3 năm 2013, chính phủ Afghanistan buộc phải đình chỉ các nỗ lực tiêm chủng từ [[Nuristan (tỉnh)|tỉnh Nuristan]] vì ảnh hưởng lớn của Taliban trong tỉnh.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2013/mar/12/taliban-stopping-polio-vaccinations-afghanistan|title=Taliban stopping polio vaccinations, says Afghan governor|last=Graham-Harrison, E.|date=ngày 12 tháng 3 năm 2013|work=Guardian|access-date=ngày 27 tháng 5 năm 2013|location=London}}</ref> Tuy nhiên, vào tháng 5 năm 2013, các nhà lãnh đạo Taliban đã thay đổi lập trường của họ về việc tiêm phòng bại liệt, nói rằng vắc xin này là cách duy nhất để ngăn ngừa bệnh bại liệt và họ sẽ làm việc với các tình nguyện viên tiêm chủng miễn là những người bị bại liệt "không thiên vị" và "hài hòa với các điều kiện khu vực, giá trị Hồi giáo và truyền thống văn hóa địa phương. "<ref name="poliotelegraph">{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/10053981/Taliban-renounces-war-on-anti-polio-workers.html|title=Taliban renounces war on anti-polio workers|last=Babakarkhail, Z.|date=ngày 13 tháng 5 năm 2013|work=The Telegraph|access-date=ngày 27 tháng 5 năm 2013|last2=Nelson, D.|location=London}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.cbc.ca/news/world/story/2013/05/14/afghanistan-taliban-polio.html|title=Taliban pledge support for Afghan polio campaign|date=ngày 14 tháng 5 năm 2013|work=[[CBC News]]|access-date=ngày 27 tháng 5 năm 2013}}</ref>

=== Hạn chế giáo dục hiện đại ===
Trước khi Taliban lên nắm quyền, giáo dục được coi trọng ở Afghanistan và [[Đại học Kabul]] đã thu hút sinh viên từ khắp châu Á và Trung Đông. Tuy nhiên, Taliban đã áp đặt các hạn chế đối với giáo dục hiện đại, cấm giáo dục nữ giới và chỉ khuyến khích các trường tôn giáo Hồi giáo và việc giảng dạy Kinh Qur'an. Khoảng một nửa số trường học ở Afghanistan đã bị phá hủy.<ref name="BBC-education">{{Chú thích báo|url=http://www.bbc.co.uk/worldservice/people/features/ihavearightto/four_b/casestudy_art26.shtml|title=Case Study: Education in Afghanistan|last=|first=|date=|work=BBC}}</ref> Taliban đã thực hiện các cuộc tấn công tàn bạo đối với giáo viên và học sinh và đưa ra những lời đe dọa đối với phụ huynh và giáo viên.<ref name="HRW">{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/report/2006/07/10/lessons-terror/attacks-education-afghanistan|tựa đề=Lessons in Terror Attacks on Education in Afghanistan|tác giả=|tên=|ngày=ngày 11 tháng 7 năm 2006|nhà xuất bản=Human Rights Watch|ngày truy cập=ngày 5 tháng 1 năm 2021}}</ref> Theo báo cáo của UNICEF năm 1998, 9/10 trẻ em gái và 2/3 trẻ em trai không đăng ký học tại trường. Đến năm 2000, ít hơn 4-5% trẻ em Afghanistan được học ở cấp tiểu học và thậm chí còn ít hơn ở cấp trung học và đại học.<ref name="BBC-education" /> Các cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở giáo dục, học sinh và giáo viên cũng như việc cưỡng bức thực thi các giáo lý Hồi giáo vẫn tiếp tục ngay cả sau khi Taliban rút đi. Vào tháng 12/2017, [[Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc|Văn phòng Điều phối các Vấn đề Nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA)]] báo cáo rằng hơn 1.000 trường học đã bị phá hủy, hư hại hoặc chiếm đóng và 100 giáo viên và học sinh đã bị Taliban giết hại.<ref name="RefWorld-Education">{{Chú thích web|url=https://www.refworld.org/docid/5be94317a.html|tựa đề=Education Under Attack 2018 - Afghanistan|tác giả=|tên=|ngày=ngày 11 tháng 5 năm 2018|nhà xuất bản=Global Coalition to Protect Education from Attack|ngày truy cập=ngày 5 tháng 1 năm 2021}}</ref>

=== Diệt chủng văn hóa ===
Taliban đã gây ra [[Diệt chủng văn hóa|tội ác diệt chủng]] về văn hóa cho người dân Afghanistan bằng cách phá hủy các văn bản, đồ tạo tác và tác phẩm điêu khắc lịch sử và văn hóa của họ.<ref>[https://www.nationalgeographic.com/history/article/taliban-destroyed-afghanistan-ancient-treasures-will-history-repeat-itself The Taliban destroyed Afghanistan's ancient treasures. Will history repeat itself?], National Geographic Society, AUGUST 14, 2021</ref>

Năm 1992, Taliban tấn công và cướp phá [[Bảo tàng quốc gia Afghanistan|Bảo tàng Quốc gia Afghanistan,]] lấy mất đi 70% trong số 100.000 hiện vật về văn hóa và lịch sử Afghanistan.<ref name="NYT">{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/1996/11/30/world/kabul-s-museum-the-past-ruined-by-the-present.html|title=Kabul's Museum: The Past Ruined by the Present|last=Burns|first=John F.|date=ngày 30 tháng 11 năm 1996|work=New York Times}}</ref>

Vào ngày 11 tháng 8 năm 1998, Taliban đã phá hủy Thư viện Công cộng [[Puli Khumri]]. Thư viện chứa hơn 55.000 cuốn sách và các bản thảo cũ và được người Afghanistan coi là một trong những bộ sưu tập có giá trị và đẹp nhất về quốc gia và văn hóa của họ.<ref name="Acta Academia">{{Chú thích web|url=https://www.aacademica.org/edgardo.civallero/113.pdf|tựa đề=When memory is turn into ashes|tác giả=Civallero|tên=Edgardo|ngày=2007|nhà xuất bản=Acta Academia|ngày truy cập=ngày 2 tháng 1 năm 2021}}</ref><ref name="antoon">''[https://books.google.com/books?id=4DlMSrtOGLIC&printsec=frontcover&source=gbs_atb Censorship of historical thought: a world guide, 1945–2000]'', Antoon de Baets</ref>

Vào ngày 2 tháng 3 năm 2001, các tượng [[Các tượng Phật tại Bamyan|Phật tại Bamiyan]] bị phá hủy bằng thuốc nổ, theo lệnh của thủ lĩnh [[Mohammed Omar|Mullah Omar]].<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/taliban-destroy-ancient-buddhist-relics-694425.html|title=Taliban destroy ancient Buddhist relics – International pleas ignored by Afghanistan's Islamic fundamentalist leaders|last=Shah|first=Amir|date=ngày 3 tháng 3 năm 2001|work=The Independent|archive-url=https://web.archive.org/web/20110106181318/http://www.independent.co.uk/news/world/asia/taliban-destroy-ancient-buddhist-relics-694425.html|archive-date=ngày 6 tháng 1 năm 2011}}</ref> Vào tháng 10 cùng năm, Taliban đã phá hủy ít nhất 2.750 tác phẩm nghệ thuật cổ đại tại Bảo tàng Quốc gia Afghanistan.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/1363272/Taliban-destroyed-museum-exhibits.html|tựa đề=Taliban destroyed museum exhibits|ngày=ngày 23 tháng 11 năm 2001|via=www.telegraph.co.uk}}</ref>

Afghanistan có một nền văn hóa âm nhạc phong phú, nơi âm nhạc đóng một vai trò quan trọng trong các chức năng xã hội như sinh đẻ và kết hôn và cũng đóng một vai trò lớn trong việc thống nhất một quốc gia đa dạng về sắc tộc.<ref name="The Guardian2">{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2001/oct/13/afghanistan.books|title=A culture muted|last=Wroe|first=Nicholas|date=ngày 13 tháng 10 năm 2001|work=The Guardian}}</ref> Tuy nhiên, kể từ khi lên nắm quyền và ngay cả sau khi bị lật đổ, Taliban đã cấm tất cả các loại âm nhạc bao gồm cả âm nhạc dân gian văn hóa và đã tấn công và giết một số nhạc sĩ.<ref name="The Guardian2"/><ref name="Free Muse">{{Chú thích báo|url=https://freemuse.org/news/afghanistan-seven-musicians-killed-by-gunmen/|title=Afghanistan: Seven musicians killed by gunmen|last=|first=|date=ngày 26 tháng 9 năm 2005|work=Free Muse|access-date=2021-08-06|archive-date=2021-01-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20210108071800/https://freemuse.org/news/afghanistan-seven-musicians-killed-by-gunmen/|url-status=dead}}</ref><ref name="The Guardian-music">{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2015/may/25/he-was-the-saviour-of-afghan-music-then-a-taliban-bomb-took-his-hearing|title=He was the saviour of Afghan music. Then a Taliban bomb took his hearing|last=Rasmussen|first=Sune Engel|date=ngày 25 tháng 5 năm 2015|work=The Guardian}}</ref><ref name="RFERL">{{Chú thích báo|url=https://www.rferl.org/a/Taliban_Attacks_Musicians_At_Afghan_Wedding/1754647.html|title=Taliban Attacks Musicians At Afghan Wedding|last=|first=|date=ngày 15 tháng 6 năm 2009|work=Radio Free Europe}}</ref>

=== Cấm các hoạt động vui chơi và giải trí ===
Trong thời kỳ cai trị của Taliban những năm 1996–2001, họ đã cấm nhiều hoạt động và trò chơi giải trí, chẳng hạn như bóng đá, thả diều và cờ vua. Các hoạt động giải trí thông thường như ti vi, rạp chiếu phim, âm nhạc, VCR và các đĩa vệ tinh cũng bị cấm.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=dld2wJ2Z__4C&pg=PA50|title=Taliban: Militant Islam, Oil and Fundamentalism in Central Asia|last=Rashid|first=Ahmed|date=ngày 20 tháng 4 năm 2010|isbn=9780300164848}}</ref> Có thông tin cho rằng khi trẻ em bị bắt gặp đi thả diều, vốn rất phổ biến ở Afghanistan, chúng sẽ bị đánh đập.<ref name="rferl.org2"/> Cũng nằm trong danh sách các mặt hàng bị cấm là "nhạc cụ và phụ kiện" và tất cả các hình ảnh đại diện của sinh vật sống.<ref name="The Guardian2"/>

== Hệ tư tưởng ==
Hệ tư tưởng của Taliban đã được mô tả là một "hình thức sáng tạo của ''[[sharia]]'' kết hợp các tục lệ của bộ lạc Pashtun",<ref name="Muslim World 2004">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=TTUOAQAAMAAJ|title=Encyclopedia of Islam and the Muslim World|last=Martin|first=Richard C.|date=2004|publisher=Macmillan Reference USA|isbn=978-0-02-865605-2|language=en}}</ref> hoặc [[Pashtunwali]], với cách diễn giải Hồi giáo cực đoan của người [[Deobandi]] được JUI và các nhóm chia rẽ của nó ưa chuộng.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Hệ tư tưởng của họ là sự rời bỏ [[chủ nghĩa Hồi giáo]] của những người cai trị mujahideen chống Liên Xô và các phần tử Hồi giáo cực đoan lấy cảm hứng từ [[Sayyid Qutb]] (Ikhwan).<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Theo nhà báo [[Ahmed Rashid]], ít nhất trong những năm đầu cầm quyền, Taliban đã áp dụng Deobandi và [[Chủ nghĩa Hồi giáo|các tín ngưỡng chống chủ nghĩa dân tộc của người Hồi giáo]], đồng thời phản đối "cấu trúc bộ lạc và phong kiến", loại bỏ các thủ lĩnh bộ lạc hoặc phong kiến truyền thống khỏi vai trò lãnh đạo.<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Taliban thực thi nghiêm túc hệ tư tưởng của họ tại các thành phố lớn như [[Herat]], [[Kabul]] và [[Kandahar]]. Nhưng ở các khu vực nông thôn, Taliban có ít quyền kiểm soát trực tiếp, và thúc đẩy các [[jirga]] trong làng, vì vậy nó không thực thi tư tưởng của mình một cách nghiêm ngặt tại các vùng nông thôn.<ref>Griffiths 227.</ref>

=== Các quy tắc Hồi giáo (Deobandi) ===
Chế độ Taliban giải thích ''[[Sharia|luật Sharia]]'' phù hợp với [[Fiqh|trường phái luật học Hồi giáo]] [[Hanafi]] và các sắc lệnh tôn giáo của [[Mohammed Omar|Mullah Omar]]. {{Sfn|Matinuddin|1999|pp=37, 42–43}} Taliban cấm thịt lợn và rượu, nhiều loại công nghệ tiêu dùng như âm nhạc,{{Sfn|Matinuddin|1999|pp=35–36}} truyền hình,{{Sfn|Matinuddin|1999|pp=35–36}} quay phim,{{Sfn|Matinuddin|1999|pp=35–36}} và Internet, cũng như hầu hết các hình thức nghệ thuật như [[Hội họa|tranh vẽ]] hoặc [[nhiếp ảnh]],{{Sfn|Matinuddin|1999|pp=35–36}} nam và nữ tham gia [[thể thao]],{{Sfn|Matinuddin|1999|p=35}} bao gồm [[bóng đá]] và [[cờ vua]]; {{Sfn|Matinuddin|1999|p=35}} [[Tiêu khiển|hoạt động giải trí]] như [[Diều (đồ chơi)|thả diều]] và nuôi [[Họ Bồ câu|chim bồ câu]] hoặc các [[Vật cưng|vật nuôi]] khác cũng bị cấm, và chim đã bị giết theo phán quyết của Taliban. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=35}} [[Rạp chiếu phim]] đã bị đóng cửa và chuyển đổi công năng sử dụng lại thành [[nhà thờ Hồi giáo]]. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=35}} Lễ mừng năm mới của [[Tết Dương lịch|phương Tây]] và [[Nowruz|Iran]] bị cấm. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=36}} Chụp ảnh và trưng bày ảnh hoặc chân dung bị cấm, vì nó bị Taliban coi là một hình thức [[thờ hình tượng]]. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=35}} Phụ nữ bị [[Taliban đối xử với phụ nữ|cấm đi làm]],{{Sfn|Matinuddin|1999|p=34}} con gái bị [[Taliban đối xử với phụ nữ|cấm đến trường hoặc đại học]],{{Sfn|Matinuddin|1999|p=34}} được yêu cầu phải đi xem các buổi purdah và được người thân nam đi kèm bên ngoài hộ gia đình của họ; những người vi phạm những hạn chế này sẽ bị trừng phạt. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=34}} Đàn ông bị cấm cạo râu và bắt buộc phải để râu mọc và dài theo ý thích của Taliban, đồng thời mặc turban bên ngoài hộ gia đình của họ. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=37}}<ref name="cr">{{Chú thích web|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2001/sa/8222.htm|tựa đề=US Country Report on Human Rights Practices – Afghanistan 2001|ngày=ngày 4 tháng 3 năm 2002|nhà xuất bản=State.gov|ngày truy cập=ngày 4 tháng 3 năm 2020}}</ref> [[Salat|Việc cầu nguyện]] là bắt buộc và những người không tôn trọng nghĩa vụ tôn giáo sau khi diễn ra ''[[Adhan|lễ hội]]'' đã bị bắt. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=37}} [[Cờ bạc trong đạo Hồi|Cờ bạc]] bị cấm,{{Sfn|Matinuddin|1999|p=36}} và những tên trộm bị trừng phạt bằng cách [[Hồi giáo và bạo lực|cắt cụt tay hoặc chân]]. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=35}} Năm 2000, thủ lĩnh Taliban Mullah Omar chính thức cấm [[Sản xuất thuốc phiện ở Afghanistan|trồng cây thuốc phiện]] và [[Buôn lậu ma túy|buôn bán ma túy]] ở Afghanistan; {{Sfn|Matinuddin|1999|p=39}}<ref name="drugpolicy2005">{{Chú thích tạp chí|last=Farrell|first=Graham|last2=Thorne|first2=John|date=March 2005|title=Where Have All the Flowers Gone?: Evaluation of the Taliban Crackdown Against Opium Poppy Cultivation in Afghanistan|url=https://www.researchgate.net/publication/28576871|journal=[[International Journal of Drug Policy]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=16|issue=2|pages=81–91|doi=10.1016/j.drugpo.2004.07.007|via=[[ResearchGate]]}}</ref><ref name="Maziyar2019">{{Chú thích sách|title=Drugs Politics: Managing Disorder in the Islamic Republic of Iran|last=Ghiabi|first=Maziyar|publisher=[[Cambridge University Press]]|year=2019|isbn=978-1-108-47545-7|location=[[Cambridge]]|pages=101–102|chapter=Crisis as an Idiom for Reforms|lccn=2019001098|chapter-url=https://books.google.com/books?id=HoOWDwAAQBAJ&pg=PA101}}</ref> Taliban đã thành công trong việc gần như xóa sổ phần lớn sản lượng thuốc phiện (99%) vào năm 2001.<ref name="drugpolicy2005" /><ref name="Maziyar2019" /><ref>{{Chú thích web|url=http://opioids.com/afghanistan/index.html|tựa đề=Afghanistan, Opium and the Taliban|ngày truy cập=ngày 4 tháng 3 năm 2020|archive-date=2001-11-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20011108055954/http://opioids.com/afghanistan/index.html|url-status=dead}}</ref> Dưới sự quản lý của Taliban ở Afghanistan, cả người sử dụng và buôn bán ma túy đều bị truy tố nghiêm khắc. {{Sfn|Matinuddin|1999|p=39}}

Taliban nhấn mạnh giấc mơ như một phương tiện mặc khải.<ref>Roy, Olivier, ''Globalized Islam'', Columbia University Press, 2004, p. 239.</ref> Người Shia ở Afghanistan chủ yếu bao gồm [[Người Hazara|nhóm dân tộc Hazara]], chiếm gần 10% dân số Afghanistan và bị đàn áp trong thời kỳ Taliban cai trị.<ref>{{Chú thích|title=Human Rights Watch Report, 'Afghanistan, the massacre in Mazar-e-Sharif', November 1998.}}</ref> Tuy nhiên, một số tín đồ Hồi [[Chủ nghĩa Hồi giáo|giáo dòng]] Shiite đã ủng hộ sự cai trị của Taliban, chẳng hạn như [[Ustad Muhammad Akbari]].<ref>{{Chú thích sách|title=A Concise History of Afghanistan in 25 Volumes|last=Alikuzei|first=Hamid Wahed|volume=1|page=529}}</ref> Trong những năm gần đây, Taliban đã cố gắng lấy lòng người Shiite, bổ nhiệm một giáo sĩ Shiite làm thống đốc khu vực và tuyển dụng người Hazaras để chống lại [[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant - tỉnh Khorasan|ISIL-KP]], nhằm tách mình khỏi danh tiếng giáo phái trong quá khứ của họ và cải thiện quan hệ với chính phủ Shiite của [[Iran]].<ref>{{Chú thích web|url=https://thediplomat.com/2020/05/why-are-the-taliban-wooing-a-persecuted-afghanistan-minority-group/|tựa đề=Why Are the Taliban Wooing a Persecuted Afghanistan Minority Group?|ngày=ngày 28 tháng 5 năm 2020|website=[[The Diplomat]]}}</ref>

Cùng với những người Hồi giáo dòng Shiite, cộng đồng Cơ đốc giáo nhỏ bé cũng bị Taliban khủng bố.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.spiegel.de/international/christians-in-afghanistan-a-community-of-faith-and-fear-a-408781.html|tựa đề=Christians in Afghanistan: A Community of Faith and Fear|tác giả=SPIEGEL|tên=Matthias Gebauer, DER|website=www.spiegel.de|ngôn ngữ=en|ngày truy cập=2021-05-11}}</ref> Vào tháng 5 năm 2001, Taliban tuyên bố sẽ ép [[Ấn Độ giáo ở Afghanistan|dân số theo đạo Hindu]] của Afghanistan phải đeo các huy hiệu trên quần áo, điều này được so sánh với việc đối xử với người Do Thái ở [[Đức Quốc Xã|Đức Quốc xã]].<ref name="wired.com">[[Associated Press]] (ngày 22 tháng 5 năm 2001).</ref> Người [[Đạo Sikh ở Afghanistan|Sikh]] ở Afghanistan thường được Taliban khoan dung hơn so với người Shiite, người theo đạo Hindu và đạo Cơ đốc.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.csmonitor.com/2001/0413/p7s1.html|title=Sikhs set example for getting along with the Taliban|date = ngày 13 tháng 4 năm 2001 |work=Christian Science Monitor|access-date = ngày 11 tháng 5 năm 2021 |issn=0882-7729}}</ref> [[Lịch sử của người Do Thái ở Afghanistan|Những người Do Thái]] cuối cùng còn lại của Afghanistan trong thời kỳ cai trị của họ, [[Zablon Simintov]] và Isaac Levy, đều phải ngồi tù vì liên tục "tranh cãi" nhưng sau đó được ra tù khi các quan chức Taliban tỏ ra khó chịu với lập luận của họ.<ref>Adkins, Laura E. (ngày 31 tháng 10 năm 2019).</ref>

Taliban không thích tranh luận giáo lý với những người Hồi giáo khác. "Taliban không cho phép các phóng viên Hồi giáo đặt câu hỏi về các sắc lệnh [của họ] hoặc thảo luận về cách diễn giải [[Qur’an|Kinh Qur'an]]."<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

=== Ảnh hưởng văn hóa Pashtun ===
Taliban thường xuyên sử dụng truyền thống bộ lạc Pashtun tiền Hồi giáo, [[Pashtunwali]], để quyết định một số vấn đề xã hội. Đó là trường hợp của tập tục Pashtun về việc chia đều thừa kế cho các con trai, mặc dù Kinh Qur'an nói rõ rằng phụ nữ được nhận một nửa phần của đàn ông.<ref>{{Chú thích web|url=http://uwf.edu/atcdev/afghanistan/people/Lesson6Pastunwali.html|tựa đề=Peoples and Ethnic Groups – Pashtunwali: The Code|website=uwf.edu|ngày truy cập=2021-08-06|archive-date=2019-11-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20191104024914/http://uwf.edu/atcdev/Afghanistan/People/Lesson6Pastunwali.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.lubnaa.com/article.php?id=301|tựa đề=<?php echo $header ?>|website=www.Lubnaa.com|ngày truy cập=ngày 21 tháng 1 năm 2018|archive-date=2015-09-10|archive-url=https://archive.today/20150910150230/http://www.lubnaa.com/article.php?id=301|url-status=dead}}</ref>

Theo Ali A. Jalali và Lester Grau, Taliban "đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ người Pashtun trên khắp đất nước, những người nghĩ rằng phong trào này có thể khôi phục lại sự thống trị quốc gia của họ. Ngay cả những trí thức Pashtun ở phương Tây, những người có suy nghĩ khác với Taliban trong nhiều vấn đề, cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với phong trào này trên cơ sở thuần túy dân tộc. "<ref>{{Chú thích web|url=https://fas.org/irp/world/para/docs/990306-taliban.htm|tựa đề=Foreign Military Studies Office, "Whither the Taliban?" by Mr. Ali A. Jalali and Mr. Lester W. Grau|nhà xuất bản=Fas.org|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref>

=== Tượng Phật Bamyan ===
[[Tập tin:Taller_Buddha_of_Bamiyan_before_and_after_destruction.jpg|phải|nhỏ|Tượng Phật cao vào năm 1963 và năm 2008 sau khi bị phá hủy]]
Năm 1999, Mullah Omar đã ban hành một sắc lệnh bảo vệ [[Các tượng Phật tại Bamyan|bức tượng Phật ở Bamyan]], hai bức tượng [[Thích-ca Mâu-ni|Phật]] đồ sộ được chạm khắc vào mặt bên của một vách đá ở [[Bamyan]] thung lũng trong [[Hazarajat]] khu vực miền trung Afghanistan vào thế kỷ thứ 6. Nhưng vào tháng 3 năm 2001, các bức tượng đã bị Taliban của Mullah Omar phá hủy, theo một sắc lệnh nêu rõ: "tất cả các bức tượng xung quanh Afghanistan phải bị phá hủy."<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/Archive/Article/0,4273,4145138,00.html|title=How the Buddha got his wounds|last=Harding|first=Luke|date=ngày 3 tháng 3 năm 2001|work=The Guardian|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|location=London}}</ref>

Yahya Massoud, anh trai của thủ lĩnh phe chống Taliban và [[Ahmed Shah Masoud|Ahmad Shah Massoud]], nhớ lại sự việc sau vụ phá hủy các bức tượng Phật ở Bamyan:

{{quote|Đó là mùa xuân năm 2001. Tôi đang ở Thung lũng Panjshir của Afghanistan, cùng với anh trai tôi [[Ahmad Shah Massoud]], lãnh đạo của cuộc kháng chiến Afghanistan chống lại Taliban, và Bismillah Khan, người hiện đang giữ chức Bộ trưởng Nội vụ Afghanistan. Một trong những chỉ huy của chúng tôi, Chỉ huy Momin, muốn chúng tôi đi thăm 30 chiến binh Taliban đã bị bắt làm con tin sau một cuộc đấu súng. Anh trai tôi đã đồng ý gặp họ.

Tôi nhớ rằng câu hỏi đầu tiên của anh ấy liên quan đến những bức tượng Phật hàng thế kỷ đã bị Taliban cho đập phá vào tháng 3 năm đó, ngay trước cuộc gặp của chúng tôi. Hai chiến binh Taliban từ Kandahar đã tự tin trả lời rằng việc thờ cúng bất cứ thứ gì không phải Hồi giáo là không thể chấp nhận được và do đó những bức tượng này phải bị phá hủy. Anh trai tôi nhìn họ và nói, lần này bằng tiếng Pashto, 'Vẫn còn nhiều người thờ Mặt Trời ở đất nước này. Bạn cũng sẽ cố gắng đập bỏ nốt Mặt Trời và gieo rắc bóng tối trên Trái đất chứ?'<ref>{{chú thích báo|first=Yahya |last=Massoud |url=https://foreignpolicy.com/articles/2010/07/30/afghans_can_win_this_war |title=Afghans Can Win This War |date=July 2010 |work=Foreign Policy |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110110042810/http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/07/30/afghans_can_win_this_war |archive-date=ngày 10 tháng 1 năm 2011 }}</ref>}}

=== Tính nhất quán ===
Hệ tư tưởng của Taliban không hề cố định. Trước khi chiếm được Kabul, các thành viên của Taliban đã nói về việc tránh sang một bên khi một chính phủ của "những người Hồi giáo tốt" lên nắm quyền và luật pháp cũng như trật tự được khôi phục. Quá trình ra quyết định của Taliban ở Kandahar được mô phỏng theo hội đồng bộ lạc Pashtun (''[[jirga]]''), cùng với những gì được cho là mô hình Hồi giáo sơ khai. Tiếp theo là cuộc thảo luận xây dựng sự đồng thuận của các tín đồ.<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Khi sức mạnh của Taliban lớn mạnh, Mullah Omar đưa ra các quyết định mà không hề tham khảo ý kiến của ''jirga'' và không có chuyến thăm của Omar đến các vùng khác của đất nước. Ông đã đến thăm thủ đô Kabul chỉ hai lần khi còn nắm quyền. Phát ngôn viên Taliban Mullah Wakil giải thích:

* Các quyết định dựa trên lời khuyên của Amir-ul Momineen. Đối với chúng tôi, việc tham khảo ý kiến là không cần thiết. Chúng tôi tin rằng điều này phù hợp với Sharia. Chúng tôi tuân theo quan điểm của Amir ngay cả khi anh ấy chỉ có một mình quan điểm này. Sẽ không có một nguyên thủ quốc gia. Thay vào đó sẽ là một Amir al-Mu'minin. Mullah Omar sẽ là người có thẩm quyền cao nhất và chính phủ sẽ không thể thực hiện bất kỳ quyết định nào mà ông ta không đồng ý. Các cuộc tổng tuyển cử không phù hợp với Sharia và do đó chúng tôi từ chối chúng.<ref name="ReferenceD">Interview with Taliban spokesman Mullah Wakil in Arabic magazine ''Al-Majallah'', 1996-10-23.</ref>

Một sự phát triển khác của hệ tư tưởng Taliban là sắc lệnh năm 1999 của Mullah Omar kêu gọi bảo vệ các [[Các tượng Phật tại Bamyan|bức tượng Phật ở Bamyan]] và lại phá hủy chúng vào tháng 3 năm 2001.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.theguardian.com/books/2001/mar/03/books.guardianreview2|tựa đề=How the Buddha got his wounds|ngày=ngày 3 tháng 3 năm 2001|website=the Guardian}}</ref>

=== Giải thích ===
[[Tập tin:Taliban_execute_Zarmeena_in_Kabul_in1999_RAWA.jpg|nhỏ|Tháng 11 năm 1999 [[Thực thi công khai|vụ hành quyết công khai]] ở Kabul đối với một bà mẹ 5 con bị kết tội giết chồng bằng rìu khi anh ta đang ngủ.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.rawa.org/murder-w.htm|tựa đề="Taliban publicly execute woman", Associated Press, ngày 17 tháng 11 năm 1999|nhà xuất bản=Rawa.org|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref><ref>Antonowicz, Anton.</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.rawa.us/movies/zarmeena.mpg|tựa đề=Zarmeena|nhà xuất bản=Revolutionary Association of the Women of Afghanistan (RAWA)|định dạng=MPG|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20061117051340/http://www.rawa.us/movies/zarmeena.mpg|ngày lưu trữ=ngày 17 tháng 11 năm 2006}}</ref>]]
Tác giả [[Ahmed Rashid]] cho rằng sự tàn phá và gian khổ của [[Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan (1979–1989)|cuộc xâm lược của Liên Xô]] và thời kỳ sau đó đã ảnh hưởng đến hệ tư tưởng của Taliban.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Người ta nói rằng Taliban không bao gồm các học giả được học về luật và lịch sử Hồi giáo. Các sinh viên tị nạn, lớn lên trong một xã hội hoàn toàn là nam giới, không chỉ không được học về toán học, khoa học, lịch sử hoặc địa lý, mà còn không có kỹ năng truyền thống về nông nghiệp, [[Chăn dắt|chăn gia súc]] hoặc sản xuất [[thủ công mỹ nghệ]], thậm chí không có kiến thức về [[Bộ tộc|dòng họ]] bộ lạc và thị tộc của mình.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Trong một môi trường như vậy, chiến tranh có nghĩa là việc làm, hòa bình có nghĩa là thất nghiệp. Thống trị phụ nữ chỉ đơn giản là khẳng định bản lĩnh đàn ông. Đối với sự lãnh đạo của họ, [[chủ nghĩa cơ yếu]] cứng nhắc không chỉ là vấn đề nguyên tắc mà còn là sự sống còn về mặt chính trị. Các nhà lãnh đạo Taliban "nhiều lần nói với" Rashid rằng "nếu họ cho phụ nữ tự do hơn hoặc có cơ hội đi học, họ sẽ mất đi sự ủng hộ của cấp dưới."<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

=== Chỉ trích ===
Taliban đã bị chỉ trích vì sự nghiêm khắc của họ đối với những người không tuân theo các quy tắc áp đặt của họ, và việc [[Mohammed Omar|Mullah Omar]] nắm giữ danh hiệu [[Amir al-Mu'minin]].

Mullah Omar đã bị chỉ trích vì tự gọi mình là Amir al-Mu'minin với lý do ông thiếu học thức, phả hệ bộ lạc hoặc mối liên hệ với gia đình [[Muhammad|của Nhà tiên tri.]] Việc lấy danh hiệu theo truyền thống đòi hỏi sự ủng hộ của tất cả các [[ulema]] của đất nước, trong khi chỉ khoảng 1.200 người Mullah ủng hộ Pashtun Taliban tuyên bố Omar là Amir. Theo Ahmed Rashid, "không người Afghanistan nào sử dụng tước hiệu này kể từ năm 1834, khi Vua [[Dost Mohammed Khan]] nhận tước hiệu này trước khi ông tuyên bố thánh chiến chống lại vương quốc [[Đạo Sikh|Sikh]] [[Peshawar|ở Peshawar]]. Nhưng Dost Mohammed đang chiến đấu với người nước ngoài, trong khi Omar tuyên bố thánh chiến chống lại những người Afghanistan khác. "<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Một lời chỉ trích khác về việc Taliban gọi mức thuế 20% của họ đối với các xe tải chở thuốc phiện là "[[zakat]]", theo truyền thống khoản thuế này chỉ giới hạn ở 2,5% thu nhập khả dụng (hoặc của cải) của những người trả zakat.<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Taliban đã được so sánh với người [[Kharijites|Kharijite]] thế kỷ thứ 7 vì đã phát triển các học thuyết cực đoan khiến họ khác biệt với cả người Hồi giáo dòng Sunni và Shiʿa chính thống. Người Kharijite đặc biệt được chú ý vì đã áp dụng một cách tiếp cận triệt để đối với [[takfir]], theo đó họ tuyên bố những người Hồi giáo khác là những kẻ không tin vào Chúa và do đó coi những người đó là đáng chết.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theglobeandmail.com/globe-debate/another-battle-with-islams-true-believers/article20802390/|title=Another battle with Islam's 'true believers'|work=The Globe and Mail}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.quilliamfoundation.org/wp/wp-content/uploads/publications/free/the-balance-of-islam-in-challenging-extremism.pdf|tựa đề=Balance of Challenging Islam in challenging extremism|ngày=ngày 19 tháng 8 năm 2013|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20130819100539/http://www.quilliamfoundation.org/wp/wp-content/uploads/publications/free/the-balance-of-islam-in-challenging-extremism.pdf|ngày lưu trữ=ngày 19 tháng 8 năm 2013|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 21 tháng 1 năm 2018}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://ottawacitizen.com/news/national/fruits-of-the-tree-of-extremism|tựa đề=Imam Mohamad Jebara: Fruits of the tree of extremism|tác giả=Mohamad Jebara More Mohamad Jebara|website=Ottawa Citizen}}</ref>

Đặc biệt, Taliban đã bị buộc tội takfir đối với Shia. Sau cuộc tàn sát vào tháng 8 năm 1998, phần lớn là người Shia Hazaras không tham chiến tại Mazar-i-Sharif, Mullah Niazi, chỉ huy cuộc tấn công của Taliban và là thống đốc mới của Mazar, đã tuyên bố từ nhà thờ Hồi giáo trung tâm của Mazar:

* Năm ngoái các bạn đã nổi dậy chống lại chúng tôi và giết chúng tôi. Từ tất cả các ngôi nhà của bạn, bạn đã bắn vào chúng tôi. Bây giờ chúng tôi ở đây để giải quyết các bạn. Những người Hazara không phải là người Hồi giáo và bây giờ chúng tôi phải giết những người Hazara. Bạn chấp nhận trở thành người Hồi giáo hoặc rời khỏi Afghanistan. Bất cứ nơi nào bạn đi, chúng tôi sẽ bắt được bạn. Nếu bạn đi lên, chúng tôi sẽ túm chân kéo bạn xuống; nếu bạn ẩn bên dưới, chúng tôi sẽ túm tóc kéo bạn lên.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/reports98/afghan/Afrepor0-03.htm#P186_38364|tựa đề=THE MASSACRE IN MAZAR-I SHARIF|website=www.HRW.org|ngày truy cập=ngày 21 tháng 1 năm 2018}}</ref>

== Quản lý ==

=== Lãnh đạo ===
Cho đến khi qua đời vào năm 2013, Mullah [[Mohammed Omar]] là chỉ huy tối cao của Taliban. [[Akhtar Mansour|Mullah Akhtar Mansour]] được bầu làm người thay thế anh ta vào năm 2015,<ref name="Mansoor-elected" /> và sau khi Mansour bị giết trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Hoa Kỳ vào tháng 5 năm 2016, Mawlawi [[Hibatullah Akhundzada]] trở thành lãnh đạo của Taliban.<ref name="Akhundzada2"/>

=== Tổng quan ===
Taliban ban đầu có được thái độ thiện chí từ những người Afghanistan đã mệt mỏi vì sự tham nhũng, tàn bạo và chiến đấu không ngừng của các lãnh chúa.<ref>Encyclopedia of Islam and the Muslim world / editor in chief, Richard C. Martin, Macmillan Reference USA: Thomson/Gale, c2004</ref> Thiện chí này không phổ biến, đặc biệt là ở những người không phải là người Pashtun.

Năm 2001, Taliban, ''[[de jure]]'', kiểm soát 85% Afghanistan. ''[[De facto|Trên thực tế,]]'' các khu vực thuộc quyền kiểm soát trực tiếp của nó chủ yếu là các thành phố và đường cao tốc lớn của Afghanistan. [[Hãn|Các hãn]] của bộ lạc và lãnh chúa ''trên thực tế có'' quyền kiểm soát trực tiếp đối với nhiều thị trấn nhỏ, làng mạc và khu vực nông thôn.<ref>Griffiths 226.</ref>
[[Tập tin:Taliban-herat-2001_retouched.jpg|trái|nhỏ|Cảnh sát Taliban tuần tra trên đường phố [[Herat]] trong một chiếc xe bán tải]]
Rashid mô tả chính phủ Taliban là "một hội kín do [[Kandahar]]is điều hành... bí ẩn, bí mật và độc tài."<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Họ đã không tổ chức bầu cử, như phát ngôn viên của họ giải thích:

{{quote|The ''[[Sharia]]'' does not allow politics or political parties. That is why we give no salaries to officials or soldiers, just food, clothes, shoes, and weapons. We want to live a life like the Prophet lived 1400 years ago, and jihad is our right. We want to recreate the time of the Prophet, and we are only carrying out what the Afghan people have wanted for the past 14 years.<ref>{{Harvnb|Rashid|2000|p=43}} Interview with Mullah Wakil, March 1996</ref>}}Họ đã mô hình hóa quá trình ra quyết định của mình trên hội đồng bộ lạc Pashtun (''[[jirga]]''), cùng với những gì họ tin là mô hình Hồi giáo sơ khai. Tiếp theo là cuộc thảo luận xây dựng sự đồng thuận của các "tín đồ".<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Trước khi chiếm được Kabul, có tin đồn nói về việc tránh sang một bên khi một chính phủ của "những người Hồi giáo tốt" lên nắm quyền, luật pháp và trật tự được khôi phục.

Khi quyền lực của Taliban trở nên lớn mạnh, Mullah Omar đưa ra các quyết định mà không tham khảo ý kiến của ''jirga'' và không tham khảo các vùng khác của đất nước. Ông đã đến thăm thủ đô Kabul chỉ hai lần khi còn nắm quyền. Thay vì một cuộc bầu cử, tính hợp pháp của nhà lãnh đạo của họ đến từ lời thề trung thành ("[[Bay'ah]]"), mô phỏng theo Nhà tiên tri và bốn [[Khalifah|vị Caliph]] đầu tiên. Vào ngày 4 tháng 4 năm 1996, Mullah Omar đã lấy "Áo choàng của nhà tiên tri Mohammed" từ ngôi đền lần đầu tiên sau 60 năm. Gói mình trong tấm áo choàng này, ông đã xuất hiện trên nóc một tòa nhà ở trung tâm của Kandahar trong khi hàng trăm [[mullah]] người Pashtun ở dưới hét lên "[[Amir al-Mu'minin]]!" (Chỉ huy của những người trung thành), trong một cam kết ủng hộ. Phát ngôn viên Taliban Mullah Wakil giải thích:

{{quote|Các quyết định dựa trên lời khuyên của Amir-ul Momineen. Đối với chúng tôi, việc tham khảo ý kiến là không cần thiết. Chúng tôi tin rằng điều này phù hợp với ''Sharia''. Chúng tôi tuân theo quan điểm của Amir ngay cả khi chỉ có một mình ông ấy đưa ra quan điểm này. Sẽ không có một nguyên thủ quốc gia. Thay vào đó sẽ là một Amir al-Mu'minin. Mullah Omar sẽ là người có thẩm quyền cao nhất, và chính phủ sẽ không thể thực hiện bất kỳ quyết định nào mà ông ấy không đồng ý. Tổng tuyển cử không tương thích với ''Sharia'' và do đó chúng tôi từ chối thực hiện.<ref name="ReferenceD"/>}}Taliban rất miễn cưỡng chia sẻ quyền lực, và vì trong hàng ngũ của họ người Pashtun chiếm vị thế áp đảo nên họ đã cai trị với tư cách là lãnh chúa đối với hơn 60% người Afghanistan từ các nhóm sắc tộc khác. Trong chính quyền địa phương, chẳng hạn như hội đồng thành phố Kabul<ref name="Rashid 2000 27–29"/> hoặc Herat,<ref name="Rashid 2000 27–29"/> những người trung thành với Taliban, không phải người dân địa phương, thống trị, ngay cả khi [[Tiếng Pashtun|Taliban nói tiếng Pashto]] không thể giao tiếp với khoảng một nửa dân số nói tiếng [[Tiếng Dari|Dari]] hoặc những người không nói tiếng Pashtun.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Các nhà phê bình phàn nàn rằng "sự thiếu đại diện địa phương trong chính quyền đô thị đã khiến Taliban có vẻ giống như một lực lượng chiếm đóng."<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

=== Tổ chức ===
Phù hợp với sự quản lý của những người Hồi giáo đầu tiên, vốn là sự thiếu vắng của các thể chế nhà nước hoặc "một phương pháp luận để chỉ huy và kiểm soát" là tiêu chuẩn ngày nay ngay cả giữa các quốc gia không bị phương Tây hóa. Taliban không đưa ra thông cáo báo chí, tuyên bố chính sách hay tổ chức các cuộc họp báo thường xuyên. Thế giới bên ngoài và hầu hết người Afghanistan thậm chí không biết các nhà lãnh đạo của họ trông như thế nào, vì việc chụp ảnh bị cấm.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> "Quân đội chính quy" giống như lashkar hoặc [[Dân quân|lực lượng dân quân]] bộ lạc truyền thống với chỉ 25.000 người (trong đó 11.000 người không phải là người Afghanistan).

Các bộ trưởng và đại biểu trong [[nội các]] là những người có "nền giáo dục [[Madrasa|madrasah".]] Một số người trong số họ, chẳng hạn như Bộ trưởng Bộ Y tế và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chủ yếu là các chỉ huy quân sự, những người rời bỏ các chức vụ hành chính của họ để chiến đấu khi cần thiết. Những cuộc đảo ngược quân sự đã khiến họ bị mắc kẹt lại hoặc dẫn đến cái chết của họ đã làm gia tăng sự hỗn loạn trong chính quyền quốc gia.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Ở cấp quốc gia, "tất cả các quan chức cấp cao người [[Người Tajik|Tajik]], [[Người Uzbek|Uzbek]] và [[Người Hazara|Hazara]]" đều được thay thế "bằng người Pashtun, cho dù có đủ tiêu chuẩn hay không." Do đó, các bộ "nói chung đã ngừng hoạt động."<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Bộ Tài chính không có ngân sách hay "chuyên gia kinh tế hay chủ ngân hàng có trình độ". Mullah Omar lấy và phát tiền mặt mà không cần sổ sách kế toán.

=== Nhập ngũ ===
Theo lời khai của [[Trại giam Vịnh Guantánamo|những người bị bắt giữ ở Guantanamo]] [[Tòa án đánh giá tình trạng chiến đấu|trước Tòa án xét duyệt tình trạng chiến đấu]] của họ, Taliban, ngoài việc bắt những nam giới nhập ngũ, còn bắt cả những người đàn ông tham gia vào [[Công vụ|dịch vụ dân sự]].<ref name="Flee Taliban">{{Chú thích báo|url=https://articles.latimes.com/2001/oct/13/news/mn-56835|title=Afghans in Kabul Flee Taliban, Not U.S. Raids|last=Dixon|first=Robyn|date=ngày 13 tháng 10 năm 2001|work=Los Angeles Times|access-date=ngày 11 tháng 12 năm 2012}}</ref>

== Kinh tế ==
Thị trường tiền tệ Kabul phản ứng tích cực trong những tuần đầu tiên Taliban chiếm đóng (1996). Nhưng [[Afghani Afghanistan|tiền Afghani]] nhanh chóng bị mất giá trị. Taliban đánh thuế 50% đối với bất kỳ công ty nào hoạt động trong nước, và những ai không trả thuế được sẽ bị tấn công. Taliban cũng đánh thuế nhập khẩu 6% đối với bất cứ thứ gì được đưa vào trong nước, và đến năm 1998 đã kiểm soát được các sân bay chính và các cửa khẩu biên giới, điều này cho phép họ thiết lập độc quyền đối với mọi hoạt động thương mại. Đến năm 2001 thu nhập bình quân đầu người của 25 triệu người còn dưới 200 đô la, và đất nước gần như sụp đổ hoàn toàn về kinh tế. Tính đến năm 2007, nền kinh tế đã bắt đầu phục hồi, với dự trữ ngoại hối ước tính là 3 tỷ đô la và tốc độ tăng trưởng kinh tế tăng 13%.<ref name="Skaine12"/><ref name="Lansford-147">{{Chú thích sách|title=9/11 and the Wars in Afghanistan and Iraq: A Chronology and Reference Guide|last=Lansford|first=Tom|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-419-1|page=147}}</ref><ref name="Marsden">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/talibanwarreligi0000mars/page/51|title=The Taliban: war, religion and the new order in Afghanistan|last=Marsden|first=Peter|publisher=Zed Books|year=1998|isbn=978-1-85649-522-6|page=[https://archive.org/details/talibanwarreligi0000mars/page/51 51]}}</ref><ref name="Pugh1">{{Chú thích sách|title=War Economies in a Regional Context: Challenges of Transformation|last=Pugh|first=Michael C.|last2=Neil Cooper Jonathan Goodhand|publisher=Lynne Rienner|year=2004|isbn=978-1-58826-211-0|page=48}}</ref><ref name="Castillo">{{Chú thích sách|title=Rebuilding War-Torn States: The Challenge of Post-Conflict Economic Reconstruction|url=https://archive.org/details/rebuildingwartor0000cast|last=[[Graciana del Castillo|Castillo]]|first=Graciana del|publisher=Oxford University Press|year=2008|isbn=978-0-19-923773-9|page=[https://archive.org/details/rebuildingwartor0000cast/page/167 167]}}</ref><ref name="Skaine2">{{Chú thích sách|title=Women of Afghanistan in the Post-Taliban Era: How Lives Have Changed and Where They Stand Today|last=Skaine|first=Rosemarie|publisher=McFarland|year=2009|isbn=978-0-7864-3792-4|page=58}}</ref>
[[Tập tin:ANA_soldier_shows_opium_captured_in_an_alleged_Taliban_safe_house_in_Helmand.jpg|phải|nhỏ|Thuốc phiện trong nhà kho an toàn của Taliban ở [[Helmand (tỉnh)|Helmand]]]]
Theo hiệp ước Quá cảnh giữa Afghanistan và Pakistan, một mạng lưới buôn lậu khổng lồ đã phát triển. Nó có doanh thu ước tính là 2,5&nbsp;tỷ đô la với Taliban nhận được từ 100 triệu đến 130 triệu đô la Mỹ mỗi năm. Các hoạt động này cùng với hoạt động buôn bán từ [[Lưỡi liềm vàng]] đã tài trợ cho cuộc chiến ở Afghanistan và cũng có tác dụng phụ là phá hủy các ngành công nghiệp mới thành lập ở Pakistan. [[Ahmed Rashid]] cũng giải thích rằng Thương mại quá cảnh Afghanistan được Pakistan đồng ý là "nguồn thu chính thức lớn nhất của Taliban."<ref name="Nojum1">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/riseoftalibani00neam/page/178|title=The Rise of the Taliban in Afghanistan: Mass Mobilization, Civil War and the Future of the Region|last=Nojum|first=Neamatollah|publisher=St Martin's Press|year=2002|isbn=978-0-312-29584-4|page=[https://archive.org/details/riseoftalibani00neam/page/178 178]}}</ref><ref name="Nojum2">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/riseoftalibani00neam/page/186|title=The Rise of the Taliban in Afghanistan: Mass Mobilization, Civil War and the Future of the Region|last=Nojum|first=Neamatollah|publisher=St Martin's Press|year=2002|isbn=978-0-312-29584-4|page=[https://archive.org/details/riseoftalibani00neam/page/186 186]}}</ref><ref name="Chouvy13">{{Chú thích sách|title=Opium: uncovering the politics of the poppy|url=https://archive.org/details/opiumuncoveringp0000chou|last=Chouvy|first=Pierre-Arnaud|publisher=Harvard University Press|year=2010|pages=52ff}}</ref>

Giữa năm 1996 và 1999 Mullah Omar đảo ngược ý kiến của mình về việc buôn bán ma túy, rõ ràng vì nó chỉ gây hại đến [[kafirs]]. Taliban kiểm soát 96% các cánh đồng anh túc của Afghanistan và biến thuốc phiện trở thành nguồn đánh thuế lớn nhất. Thuế xuất khẩu thuốc phiện trở thành một trong những nguồn thu chính của Taliban và nền kinh tế thời chiến của họ. Theo Rashid, "tiền bán ma túy đã tài trợ vũ khí, đạn dược và nhiên liệu cho chiến tranh." Trên ''[[The New York Times|tờ New York Times]]'', Bộ trưởng Tài chính của Mặt trận Thống nhất, Wahidullah Sabawoon, tuyên bố Taliban không có ngân sách hàng năm nhưng họ "dường như chi 300 triệu USD mỗi năm, gần như tất cả cho chiến tranh." Ông nói thêm rằng Taliban ngày càng dựa vào ba nguồn tiền: "cây thuốc phiện, người Pakistan và bin Laden."<ref name="Chouvy13"/>

Về phương diện kinh tế, có vẻ như Omar có ít sự lựa chọn, vì cuộc chiến tranh tiêu hao tiếp tục kéo dài với Liên minh phương Bắc, thu nhập từ việc tiếp tục sản xuất thuốc phiện là tất cả những gì giúp đất nước này thoát khỏi nạn đói. Đến năm 2000, Afghanistan chiếm khoảng 75% nguồn cung thuốc phiện của thế giới và vào năm 2000, ước tính đã trồng được 3276 tấn thuốc phiện từ việc trồng cây thuốc phiện trên 82.171 ha đất. Vào thời điểm này, Omar đã thông qua một sắc lệnh cấm trồng cây thuốc phiện, và sản lượng đã giảm xuống ước tính 74 tấn từ việc trồng cây thuốc phiện trên 1.685 ha. Nhiều nhà quan sát cho rằng lệnh cấm - vốn được đưa ra nhằm đòi hỏi sự công nhận của quốc tế tại Liên Hợp Quốc - chỉ được ban hành nhằm mục đích tăng giá thuốc phiện và tăng lợi nhuận từ việc bán các kho dự trữ thuốc phiện lớn hiện có sẵn. Năm 1999 Afghanistan đã thu được một vụ mùa kỷ lục và tiếp theo là một vụ thu hoạch năm 2000 thấp hơn nhưng vẫn lớn. Taliban tiếp tục buôn bán kho thuốc phiện đã tích lũy được trong năm 2000 và 2001. Năm 2002, LHQ đã đề cập đến "sự tồn tại của một lượng lớn thuốc phiện được tích lũy trong những năm thu hoạch bội thu trước đây." Vào tháng 9 năm 2001 - trước cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 chống lại Hoa Kỳ - Taliban được cho là đã ra lệnh cho nông dân Afghanistan gieo hạt thuốc phiện một lần nữa.<ref name="Chouvy13"/><ref name="Shaffer3">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/limitsofculturei0000unse/page/283|title=The limits of culture: Islam and foreign policy|last=Shaffer|first=Brenda|publisher=MIT Press|year=2006|isbn=978-0-262-69321-9|page=[https://archive.org/details/limitsofculturei0000unse/page/283 283]}}</ref><ref name="Thourni">{{Chú thích sách|title=The Organized Crime Community: Essays in Honor of Alan A. Block|last=Thourni|first=Francisco E.|publisher=Springer|year=2006|isbn=978-0-387-39019-2|editor-last=Bovenkerk|editor-first=Frank|page=130}}</ref><ref name="Lyman">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/isbn_2901437744506/page/309|title=Drugs in Society: Causes, Concepts and Control|last=Lyman|first=Michael D.|publisher=Elsevier|year=2010|isbn=978-1-4377-4450-7|page=[https://archive.org/details/isbn_2901437744506/page/309 309]}}</ref>

Ngoài ra còn có thiệt hại về môi trường đối với đất nước này. Nạn phá rừng là rất nghiêm trọng do buôn bán gỗ trái phép với hàng trăm mẫu rừng thông và tuyết tùng ở [[Kunar|tỉnh Kunar]] và [[Loya Paktia|Paktya]] bị phá sạch. Trên khắp đất nước, hàng triệu mẫu đất rừng đã bị khai thác để cung cấp gỗ cho thị trường Pakistan, và không có nỗ lực tái trồng rừng, điều này đã dẫn đến thiệt hại môi trường đáng kể. Đến năm 2001, khi [[Cơ quan quản lý lâm thời Afghanistan|Chính quyền lâm thời Afghanistan]] nắm quyền, cơ sở hạ tầng của đất nước đã đổ nát, Viễn thông thất bại, mạng lưới đường bộ bị phá hủy và một số tòa nhà của Bộ Tài chính rơi vào tình trạng hư hỏng đến mức một số tòa nhà đang bên bờ vực sụp đổ. Vào ngày 6 tháng 7 năm 1999, khi đó tổng thống [[Bill Clinton]] đã ký sắc lệnh hành pháp số 13129 có hiệu lực. Lệnh này đã thực hiện một lệnh cấm hoàn toàn đối với bất kỳ hoạt động buôn bán nào giữa Mỹ và chế độ Taliban và vào ngày 10 tháng 8, họ đã đóng băng 5 triệu bảng Anh tài sản của hãng hàng không Ariana. Vào ngày 19 tháng 12 năm 2000, nghị quyết 1333 của Liên hợp quốc đã được thông qua. Nội dung nghị quyết kêu gọi đóng băng tất cả tài sản và đóng cửa bất kỳ văn phòng nào thuộc về Taliban trên tất cả các bang của Mỹ. Điều này bao gồm các văn phòng của [[Các hãng hàng không Ariana Afghanistan|Ariana Afghanistan Airlines]]. Năm 1999, LHQ đã thông qua nghị quyết 1267 cấm tất cả các chuyến bay quốc tế của Ariana ngoài các sứ mệnh nhân đạo đã được phê duyệt trước.<ref name="Griffin">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/reapingwhirlwind00grif|title=Reaping the whirlwind: the Taliban movement in Afghanistan|last=Griffin|first=Michael|publisher=Pluto Press|year=2000|isbn=978-0-7453-1274-3|page=[https://archive.org/details/reapingwhirlwind00grif/page/147 147]|url-access=registration}}</ref><ref name="Wehr">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/greencultureatoz0000unse/page/223|title=Green Culture: An A-to-Z Guide|last=Wehr|first=Kevin|publisher=Sage|year=2011|isbn=978-1-4129-9693-8|page=[https://archive.org/details/greencultureatoz0000unse/page/223 223]}}</ref><ref name="Rashid">{{Chú thích sách|title=Taliban: Islam, oil and the new great game in central Asia|url=https://archive.org/details/talibanislamoiln0000rash_x9l1|last=Rashid|first=Ahmed|publisher=I.B.Tauris|year=2002|isbn=978-1-86064-830-4|page=[https://archive.org/details/talibanislamoiln0000rash_x9l1/page/187 187]}}</ref><ref name="Clements">{{Chú thích sách|title=Conflict in Afghanistan: a historical encyclopedia|url=https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866|last=Clements|first=Frank|publisher=ABC-CLIO|year=2003|isbn=978-1-85109-402-8|page=[https://archive.org/details/conflictafghanis00clem_866/page/n186 148]}}</ref><ref name="Bennett">{{Chú thích sách|title=Reconstructing Afghanistan|url=https://archive.org/details/reconstructingaf0000unse|last=Bennett|first=Adam|publisher=International Monetary Fund|year=2005|isbn=978-1-58906-324-2|edition=illustrated|page=[https://archive.org/details/reconstructingaf0000unse/page/29 29]}}</ref><ref name="Farah">{{Chú thích sách|title=Merchant of Death: Money, Guns, Planes, and the Man Who Makes War Possible|last=Farah|first=Douglas|last2=Braun|first2=Stephen|publisher=Wiley|year=2008|isbn=978-0-470-26196-5|page=146}}</ref><ref name="Askari">{{Chú thích sách|title=Economic sanctions: examining their philosophy and efficacy|url=https://archive.org/details/isbn_9781567205428|last=Askari|first=Hossein|publisher=Potomac|year=2003|isbn=978-1-56720-542-8|page=[https://archive.org/details/isbn_9781567205428/page/56 56]}}</ref><ref name="Pillar">{{Chú thích sách|title=Terrorism and U.S. foreign policy|url=https://archive.org/details/isbn_2900815770779|last=Pillar|first=Paul R.|publisher=Brookings Institution|year=2003|isbn=978-0-8157-7077-0|page=[https://archive.org/details/isbn_2900815770779/page/77 77]}}</ref>

Theo đơn kiện, được đệ trình vào tháng 12 năm 2019 tại [[Tòa án quận Hoa Kỳ quận Columbia|Tòa án Quận DC]] thay mặt cho các [[Gia đình sao vàng vì hòa bình|gia đình Gold Star]], một số [[Danh sách các nhà thầu quốc phòng|nhà thầu quốc phòng]] Hoa Kỳ liên quan đến Afghanistan đã thực hiện "các khoản thanh toán tiền bảo kê" bất hợp pháp cho Taliban, tài trợ cho một "cuộc nổi dậy khủng bố do Taliban lãnh đạo" mà đã giết chết hoặc làm bị thương hàng ngàn người Mỹ ở Afghanistan.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.cnbc.com/2019/12/27/lawsuit-contractors-paid-protection-money-used-in-terrorist-insurgency.html|title=US contractors sued for allegedly paying 'protection money' to the Taliban in Afghanistan|date=ngày 27 tháng 12 năm 2019|work=CNBC}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.npr.org/2019/12/28/792065458/gold-star-families-sue-defense-contractors-alleging-they-funded-the-taliban|title=Gold Star Families Sue Defense Contractors, Alleging They Funded The Taliban|date=ngày 28 tháng 12 năm 2019|work=NPR}}</ref> Năm 2009, Ngoại trưởng Hillary Clinton khi đó nói rằng "tiền bảo kê" là "một trong những nguồn tài trợ chính cho Taliban."<ref>{{Chú thích báo|url=https://edition.cnn.com/2019/12/27/politics/afghanistan-contractor-suit/index.html|title=Gold Star family lawsuit alleges contractors in Afghanistan funneled money to the Taliban|date=ngày 28 tháng 12 năm 2019|work=CNN}}</ref>

== Quan hệ quốc tế ==
Trong thời gian nắm quyền (1996–2001), khi ở đỉnh cao thống trị 90% diện tích Afghanistan, chế độ Taliban, hay "[[Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan|Các Tiểu vương quốc Hồi giáo của Afghanistan]]", chỉ được ba quốc gia: [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất]], [[Pakistan]] và [[Ả Rập Xê Út|Ả Rập Xê-út]] [[công nhận ngoại giao]]., tất cả các nước này đều cung cấp viện trợ đáng kể cho Taliban. Các quốc gia khác, bao gồm cả [[Liên Hợp Quốc]], đã công nhận chính phủ của [[Nhà nước Hồi giáo Afghanistan]] (1992–2002) (các bộ phận của [[Liên minh phương Bắc|Mặt trận thống nhất, còn được gọi là Liên minh phương Bắc]]) là chính phủ hợp pháp của Afghanistan. Về quan hệ với phần còn lại của thế giới, Tiểu vương quốc Afghanistan của Taliban giữ [[Chính sách đối ngoại|chính sách]] [[Chủ nghĩa biệt lập|biệt lập]]: "Taliban tin tưởng vào việc không can thiệp vào công việc của các quốc gia khác và tương tự mong muốn không có sự can thiệp từ bên ngoài vào công việc nội bộ của đất nước mình". {{Sfn|Matinuddin|1999|p=42}}

=== Cấp quốc gia ===

==== Ả rập Xê út ====
[[Ả Rập Xê Út|Ả rập Xê út]] đã bị cáo buộc hỗ trợ Taliban.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2016/12/06/world/asia/saudi-arabia-afghanistan.html|title=Saudis Bankroll Taliban, Even as King Officially Supports Afghan Government|date=ngày 12 tháng 6 năm 2016|work=The New York Times}}</ref> Trong một bức điện ngoại giao tháng 12 năm 2009 gửi đến các nhân viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ (được công khai trong vụ [[Phát tán cáp ngoại giao Hoa Kỳ|rò rỉ điện tín ngoại giao]] vào năm sau), Ngoại trưởng Hoa Kỳ [[Hillary Clinton]] kêu gọi các nhà ngoại giao Hoa Kỳ tăng cường nỗ lực ngăn chặn tiền từ [[các quốc gia Ả Rập vùng Vịnh]] chuyển cho những kẻ khủng bố ở Pakistan và Afghanistan, viết rằng "Các nhà tài trợ ở Ả rập Xê út là nguồn tài trợ quan trọng nhất cho các nhóm khủng bố Sunni trên toàn thế giới" và "Cần phải làm nhiều hơn nữa vì Ả rập Xê út vẫn là cơ sở hỗ trợ tài chính quan trọng cho al-Qaeda, Taliban, [[Lashkar-e-Taiba|LeT]] và các nhóm khủng bố khác."<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2010/dec/05/wikileaks-cables-saudi-terrorist-funding|title=WikiLeaks cables portray Saudi Arabia as a cash machine for terrorists|last=Walsh|first=Declan|date=ngày 5 tháng 12 năm 2010|work=[[The Guardian]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20161215023137/https://www.theguardian.com/world/2010/dec/05/wikileaks-cables-saudi-terrorist-funding|archive-date=ngày 15 tháng 12 năm 2016|location=London}}</ref>

==== Ấn Độ ====
Ấn Độ đã không công nhận chế độ Taliban ở Afghanistan và thay vào đó duy trì quan hệ chiến lược và quân sự chặt chẽ với [[Liên minh phương Bắc]] để kiềm chế sự trỗi dậy của Taliban trong những năm 1990. Ấn Độ là một trong những đồng minh thân cận nhất của cựu tổng thống Afghanistan [[Mohammad Najibullah]] và lên án mạnh mẽ việc Taliban hành quyết công khai ông. Pakistan và các nhóm chiến binh có trụ sở tại Kashmir được cho là có quan hệ với Taliban trong lịch sử đã từng tham gia vào [[Cuộc nổi dậy ở Jammu và Kashmir|cuộc nổi dậy]] ở Kashmir nhằm chống lại lực lượng an ninh Ấn Độ.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.rawa.org/massoud.htm|tựa đề=Massoud joins hands with India|ngày=ngày 1 tháng 7 năm 1999|nhà xuất bản=Rawa.org|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=sOTZqI5zREoC&pg=PA248|title=India: Emerging Power|last=Cohen|first=Stephen P.|publisher=Brookings Institution Press|year=2004|isbn=978-0-8157-9839-2|page=248}}</ref><ref name="Pigott 54">Pigott, Peter.</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2007/01/21/world/asia/21quetta.html|title=At Border, Signs of Pakistani Role in Taliban Surge – New York Times|last=Gall|first=Carlotta|date=ngày 21 tháng 1 năm 2007|work=The New York Times|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref>

Vào tháng 12 năm 1999, [[Chuyến bay 814 của Indian Airlines|Chuyến bay 814 của Hãng hàng không Ấn Độ]] trên đường từ [[Kathmandu]] đến [[Delhi]] đã bị cướp và đưa đến [[Kandahar]]. Taliban đã di chuyển dân quân đến gần chiếc máy bay bị cướp, được cho là để ngăn [[Lực lượng đặc biệt của Ấn Độ|lực lượng đặc biệt Ấn Độ]] tấn công chiếc máy bay, đồng thời khiến các cuộc đàm phán giữa Ấn Độ và không tặc bị đình trệ trong nhiều ngày. ''[[The New York Times|Tờ New York Times]]'' sau đó đưa tin rằng có những mối liên hệ đáng tin cậy giữa những kẻ không tặc và Taliban. Là một phần của thỏa thuận giải phóng máy bay, Ấn Độ đã thả ba chiến binh. Taliban đã dành một lối đi an toàn cho những tên không tặc và các chiến binh được thả.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.rediff.com/news/2001/dec/07ter.htm|tựa đề=Bombay terrorist reveals links with IC 814 hijackers|website=Rediff.com|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/GH30Df01.html|tựa đề=India reaches out to Afghanistan|ngày=ngày 30 tháng 8 năm 2005|website=Asia Times|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20051104091145/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/GH30Df01.html|ngày lưu trữ=ngày 4 tháng 11 năm 2005|url-status=unfit|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref>

Sau vụ không tặc, Ấn Độ đã tăng cường nỗ lực để giúp Massoud, cung cấp một kho chứa vũ khí ở [[Dushanbe]], [[Tajikistan]]. Ấn Độ cũng cung cấp nhiều loại thiết bị chiến tranh tầm cao, kỹ thuật viên trực thăng, dịch vụ y tế và tư vấn chiến thuật. Theo một báo cáo, hỗ trợ quân sự của Ấn Độ cho lực lượng chống Taliban tổng cộng 70 USD&nbsp;triệu, bao gồm năm [[Mil Mi-17|máy bay trực thăng Mil Mi-17]], và thiết bị độ cao trị giá 8 triệu đô la Mỹ năm 2001. Ấn Độ ủng hộ rộng rãi chính quyền mới ở Afghanistan, dẫn đầu một số dự án tái thiết và đến năm 2001 đã trở thành nhà tài trợ khu vực lớn nhất của nước này.<ref>Sreedhar, T., [http://www.mea.gov.in/articles-in-indian-media.htm?dtl/14368/Indias+Afghan+policy "India's Afghan policy"] (ngày 7 tháng 3 năm 2003), ''The Hindu'', Government of India, Ministry of External Affairs.</ref><ref>Bedi, Rahul,{{Chú thích web|url=http://www.janes.com/security/international_security/news/jir/jir010315_1_n.shtml|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20060216151342/http://www.janes.com/security/international_security/news/jir/jir010315_1_n.shtml|ngày lưu trữ=ngày 16 tháng 2 năm 2006|url-status=unfit|ngày truy cập=ngày 3 tháng 6 năm 2008}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=EqDdfZwSc3EC&pg=PA93|title=India and Pakistan: Friends, Rivals Or Enemies?|last=McLeod|first=Duncan|publisher=Ashgate Publishing, Ltd.|year=2008|isbn=978-0-7546-7437-5|page=93}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1945666,00.html|title=India, Pakistan and the Battle for Afghanistan|last=Tharoor|first=Ishaan|date=ngày 5 tháng 12 năm 2009|work=Time|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20091208010925/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1945666,00.html|archive-date=ngày 8 tháng 12 năm 2009}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/7492982.stm|title=India: Afghanistan's influential ally|date=ngày 8 tháng 10 năm 2009|work=BBC News|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.cfr.org/publication/17474/indiaafghanistan_relations.html|tựa đề=India-Afghanistan Relations|tác giả=Bajoria|tên=Jayshree|ngày=ngày 22 tháng 7 năm 2009|nhà xuất bản=[[Council on Foreign Relations]]|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20081129231738/http://www.cfr.org/publication/17474/indiaafghanistan_relations.html|ngày lưu trữ=ngày 29 tháng 11 năm 2008|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref>

Trước các [[Khủng bố ở Ấn Độ|cuộc tấn công khủng bố ở Ấn Độ]], ngày càng có nhiều lo ngại về việc các tổ chức theo chủ nghĩa chính thống như Taliban đang tìm cách mở rộng hoạt động sang Ấn Độ. Trong giải [[ICC Cricket World Cup 2011]] được đồng tổ chức tại Ấn Độ, Bộ trưởng Nội vụ Pakistan [[Rehman Malik]] và Giám đốc Interpol [[Ronald Noble]] tiết lộ rằng một âm mưu khủng bố nhằm phá vỡ giải đấu đã bị phá sản; Sau cuộc hội đàm với Noble, Malik nói rằng Taliban đã bắt đầu đặt cơ sở hoạt động của họ ở Ấn Độ với các báo cáo từ các nước láng giềng tiết lộ các hoạt động của họ ở nước này và một kẻ khủng bố Sri Lanka có kế hoạch nhắm vào những người chơi cricket đã bị bắt ở Colombo. Năm 2009, ''[[The Times of India|tờ Times of India]]'' kêu gọi Ấn Độ đánh giá lại mối đe dọa Taliban của mình.<ref>{{Chú thích web|url=http://tribune.com.pk/story/137011/terrorism-threat-in-india-during-world-cup-malik|tựa đề=Terrorism threat in India during World Cup|tác giả=Gishkori|tên=Zahid|nhà xuất bản=Tribune.com.pk|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.thenews.com.pk/NewsDetail.aspx?ID=13081|tựa đề=Taliban trying to enter India: Malik|ngày=ngày 24 tháng 3 năm 2011|website=The News|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20111224080448/http://www.thenews.com.pk/NewsDetail.aspx?ID=13081|ngày lưu trữ=ngày 24 tháng 12 năm 2011|url-status=live|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-03-24/pakistan/29182326_1_rehman-malik-terrorist-attack-pakistan-interior-minister|title=Terrorist plotting World Cup attack nabbed: Rehman Malik|date=ngày 24 tháng 3 năm 2011|work=[[The Times of India]]|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011|archive-url=https://archive.today/20120714223335/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-03-24/pakistan/29182326_1_rehman-malik-terrorist-attack-pakistan-interior-minister|archive-date=ngày 14 tháng 7 năm 2012}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28010241_1_pakistan-army-taliban-threat-quetta-shura|title=India forced to reassess Taliban threat|date=ngày 31 tháng 3 năm 2009|work=[[The Times of India]]|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011|archive-url=https://archive.today/20120707012818/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-03-31/india/28010241_1_pakistan-army-taliban-threat-quetta-shura|archive-date=ngày 7 tháng 7 năm 2012}}</ref>

Năm 2012, Taliban nói rằng họ muốn có quan hệ thân tình với Ấn Độ, và ca ngợi Ấn Độ vì đã chống lại việc Mỹ kêu gọi can dự quân sự nhiều hơn vào Afghanistan.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.thehindu.com/news/international/taliban-praises-india-for-resisting-us-pressure-on-afghanistan/article3539512.ece|title=Taliban praises India for resisting U.S. pressure on Afghanistan|last=PTI|date=ngày 17 tháng 6 năm 2012|work=The Hindu|access-date=ngày 3 tháng 7 năm 2019|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref>

==== Hoa Kỳ ====
[[Tập tin:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|nhỏ|Ngoại trưởng Mỹ [[Mike Pompeo]] gặp phái đoàn Taliban tại [[Doha]], [[Qatar]], ngày 12 tháng 9 năm 2020]]
Hoa Kỳ chưa bao giờ công nhận chính phủ Taliban ở Afghanistan. Ahmed Rashid nói rằng Mỹ đã gián tiếp hỗ trợ Taliban thông qua đồng minh của họ ở [[Pakistan]] từ năm 1994 đến 1996 vì Washington coi Taliban là người chống [[Quan hệ Hoa Kỳ - Iran|Iran]], [[Chủ nghĩa chống Shi'an|chống người Shia]] và có khả năng thân phương Tây. Washington cũng hy vọng rằng Taliban sẽ hỗ trợ sự phát triển do công ty dầu khí ''[[Unocal]]'' có trụ sở tại Mỹ lên kế hoạch. Ví dụ, không có bình luận gì khi Taliban bắt Herat vào năm 1995 và trục xuất hàng nghìn nữ sinh khỏi trường học. Cuối năm 1997, Ngoại trưởng Mỹ [[Madeleine K. Albright|Madeleine Albright]] bắt đầu tách Mỹ khỏi Taliban, và công ty dầu mỏ [[Unocal]] có trụ sở tại Mỹ rút khỏi các cuộc đàm phán về xây dựng đường ống từ Trung Á.<ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref>{{Chú thích báo|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/west_asia/38115.stm|title=US pledges support for Afghan oil pipeline if Taliban makes peace|date=ngày 10 tháng 12 năm 1997|work=BBC News|access-date=ngày 9 tháng 4 năm 2010}}</ref>

Một ngày trước khi bắt giữ Mazar vào tháng 8 năm 1998, các tay chân của bin Laden đã [[Vụ đánh bom Đại sứ quán Hoa Kỳ ở châu Phi năm 1998|đánh bom hai đại sứ quán Mỹ]] ở châu Phi, giết chết 224 người và bị thương 4.500 người, chủ yếu là người châu Phi. Mỹ đáp trả bằng cách phóng tên lửa hành trình vào các trại nghi khủng bố ở Afghanistan, giết chết hơn 20 người mặc dù không tiêu diệt được bin Laden hoặc thậm chí nhiều thành viên Al-Qaeda. Mullah Omar lên án vụ tấn công tên lửa và Tổng thống Mỹ [[Bill Clinton]]. Ả Rập Xê Út trục xuất đặc phái viên Taliban để phản đối việc từ chối lật tẩy bin Laden, và sau khi Mullah Omar bị cáo buộc xúc phạm hoàng gia Ả Rập Xê Út. Vào giữa tháng 10, [[Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc|Hội đồng Bảo an]] Liên Hợp Quốc đã bỏ phiếu nhất trí cấm các chuyến bay máy bay thương mại đến và đi từ Afghanistan, đồng thời đóng băng các tài khoản ngân hàng của nước này trên toàn thế giới.<ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref name="Rashid 2000 27–29"/><ref>Reuters, "Taliban blame Clinton scam for attacks", ngày 21 tháng 8 năm 1998.</ref>

Điều chỉnh [[Phản đối|chiến lược chống nổi dậy]], vào tháng 10 năm 2009, Mỹ công bố kế hoạch thanh toán tiền cho các chiến binh Taliban để họ đổi phe.<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.cnn.com/2009/POLITICS/10/28/afghanistan.taliban.pay/index.html|title=U.S. set to pay Taliban members to switch sides|date=ngày 29 tháng 10 năm 2009|access-date=ngày 9 tháng 4 năm 2010|publisher=CNN}}</ref>
[[Tập tin:GIs_burn_a_house_described_as_a_Taliban_safehouse.jpg|nhỏ|Lính Mỹ đốt một ngôi nhà nghi là của Taliban.]]
Vào ngày 26 tháng 11 năm 2009, trong một cuộc phỏng vấn với [[Christiane Amanpour]] của [[CNN]], Tổng thống [[Hamid Karzai]] nói rằng có "nhu cầu khẩn cấp" để đàm phán với Taliban và nói rõ rằng chính quyền Obama đã phản đối các cuộc đàm phán như vậy. Không có phản ứng chính thức của Mỹ về việc này.<ref>{{Chú thích web|url=http://ipsnews.net/text/news.asp?idnews=49701|tựa đề=IPS Inter Press Service|nhà xuất bản=Ipsnews.net|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20110611055814/http://ipsnews.net/text/news.asp?idnews=49701|ngày lưu trữ=ngày 11 tháng 6 năm 2011|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://amanpour.blogs.cnn.com/2009/12/06/right-after-interviewing-karzai/|title=Right after interviewing&nbsp;Karzai|date=ngày 6 tháng 12 năm 2009|access-date=ngày 9 tháng 4 năm 2010|publisher=CNN|archive-date=2010-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20100213105006/http://amanpour.blogs.cnn.com/2009/12/06/right-after-interviewing-karzai/|url-status=dead}}</ref>

Vào tháng 12 năm 2009, Asian Times Online đưa tin rằng Taliban đã đề nghị cung cấp cho Mỹ "sự đảm bảo pháp lý" rằng họ sẽ không cho phép Afghanistan được sử dụng để tấn công các nước khác. Không có phản ứng chính thức của Mỹ về việc này.<ref name="×.com2"/>

Vào ngày 6 tháng 12, các quan chức Mỹ cho biết rằng họ không loại trừ các cuộc đàm phán với Taliban. Vài ngày sau, có thông tin cho rằng Gates nhìn thấy khả năng hòa giải với Taliban, nhưng không phải với Al-Qaeda. Hơn nữa, ông nói rằng hòa giải sẽ chấm dứt về mặt chính trị cuộc nổi dậy và chiến tranh. Nhưng ông cho biết việc hòa giải phải dựa trên các điều khoản của chính phủ Afghanistan, và Taliban phải tuân theo chủ quyền của chính phủ.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=aUO6eLdxBxqo&pos=9|title=Talks With Taliban Not Ruled Out, U.S. Officials Say (Update1)|last=Homan|first=Timothy R.|date=ngày 6 tháng 12 năm 2009|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100613163056/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087|archive-date=ngày 13 tháng 6 năm 2010|publisher=bloomberg.com}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.stuff.co.nz/world/666993|title=Pentagon sees reconciliation with Taliban|date=ngày 11 tháng 9 năm 2001|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|publisher=stuff.co.nz|agency=Reuters}}</ref>

Năm 2010, Tướng McChrystal cho biết việc tăng quân của ông có thể dẫn đến một cuộc đàm phán hòa bình với Taliban.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5iKXQC2HwynedmTU1YcjQQFpyPA_g|title=McChrystal focuses on peace with Taliban: report|date=ngày 24 tháng 1 năm 2010|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100128055633/https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5iKXQC2HwynedmTU1YcjQQFpyPA_g|archive-date=ngày 28 tháng 1 năm 2010|agency=AFP}}</ref>

Trong một cuộc phỏng vấn với [[Palgrave Macmillan]] về mối quan hệ giữa Mỹ và Taliban, Tiến sĩ học người Mỹ [[Jonathan Cristol]] lập luận rằng các nhà lãnh đạo Taliban "sẵn sàng đàm phán, nhưng từ một vị thế có sức mạnh tương đối và mục tiêu của họ không còn là mối quan hệ nồng ấm với Hoa Kỳ — con tàu đó đã ra khơi từ lâu. "<ref>{{Chú thích web|url=https://www.palgrave.com/us/blogs/perspectives-in-politics-international-studies/jonathan-cristol|tựa đề=Jonathan Cristol {{!}} Palgrave|website=www.palgrave.com|ngôn ngữ=en|ngày truy cập=ngày 4 tháng 10 năm 2019}}</ref> Vào tháng 3 năm 2020, Mỹ bắt đầu rút quân dần dần theo thỏa thuận hòa bình với Taliban.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.politico.com/news/2020/03/09/us-begins-troop-withdrawal-from-afghanistan-official-says-124368|tựa đề=U.S. begins troop withdrawal from Afghanistan, official says|website=POLITICO|ngôn ngữ=en|ngày truy cập=ngày 17 tháng 3 năm 2020}}</ref>

Vào ngày 29 tháng 2 năm 2020, chính quyền Trump đã ký một [[Tiến trình hòa bình tại Afghanistan|thỏa thuận hòa bình có]] điều kiện với Taliban,<ref>{{Chú thích tạp chí|last=Basit|first=Abdul|date=June 2020|title=The US-Taliban Deal and Expected US Exit from Afghanistan: Impact on South Asian Militant Landscape|journal=Counter Terrorist Trends and Analyses|location=[[Nanyang Technological University]], [[Singapore]]|publisher=[[S. Rajaratnam School of International Studies|International Centre for Political Violence and Terrorism Research]]|volume=12|issue=4|pages=8–14|jstor=26918076}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://opedcolumn.news.blog/2020/03/21/us-taliban-deal-india-should-chalk-out-a-new-strategy/|tựa đề=U.S.-Taliban Deal: India should Chalk-out a New Strategy|tác giả=Rai|tên=Manish|ngày=ngày 21 tháng 3 năm 2020|website=OpedColumn.News.Blog}}</ref> với nội dung sẽ [[Rút quân đội Hoa Kỳ khỏi Afghanistan (2021)|rút quân đội nước ngoài]] trong 14 tháng nếu Taliban duy trì các điều khoản của thỏa thuận.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/afghanistan-us-taliban-peace-deal-signing/2020/02/29/b952fb04-5a67-11ea-8efd-0f904bdd8057_story.html|title=U.S. signs peace deal with Taliban agreeing to full withdrawal of American troops from Afghanistan|last=George|first=Susannah|date=ngày 29 tháng 2 năm 2020|work=The Washington Post}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://abcnews.go.com/Politics/trump-time-us-troops-exit-afghanistan-undermining-agreement/story?id=70908619|title=Trump says 'it is time' for US troops to exit Afghanistan, undermining agreement with Taliban|last=McLaughlin|first=Elizabeth|date=ngày 27 tháng 5 năm 2020|publisher=ABC News|last2=Martinez|first2=Luis|last3=Finnegan|first3=Conor}}</ref>

==== Iran ====
Iran trong lịch sử là kẻ thù của Taliban. Đầu tháng 8/1998, sau khi tấn công thành phố [[Mazar-i-Sharif]], lực lượng Taliban đã giết hại hàng nghìn dân thường và [[1998 giết nhà ngoại giao Iran ở Afghanistan|11 quan chức ngoại giao]] và tình báo Iran trong lãnh sự quán Iran. Các sóng vô tuyến thu thập được cho thấy Mullah Omar đích thân phê chuẩn vụ giết người.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Trong cuộc khủng hoảng sau đó giữa Iran và Taliban, chính phủ Iran đã tập trung tới 200.000 quân chính quy ở biên giới Afghanistan-Iran.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.globalsecurity.org/military/library/news/1998/09/wwwh8915.html|tựa đề=Iranian-Afghan tensions|tác giả=Pike|tên=John|ngày=ngày 15 tháng 9 năm 1998|nhà xuất bản=Globalsecurity.org|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref> Chiến tranh cuối cùng đã được ngăn chặn.

Nhiều [[Quân đội Hoa Kỳ|quan chức quân sự cấp cao của Hoa Kỳ]] như [[Robert Gates]],<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.cbsnews.com/stories/2010/03/08/world/main6277025.shtml|title=Gates Warns Iran Over Afghan 'Double Game'|date=ngày 8 tháng 3 năm 2010|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011|publisher=CBS News}}</ref> [[Stanley A. McChrystal|Stanley McChrystal]],<ref>{{Chú thích web|url=http://www.eagleworldnews.com/2010/05/31/us-general-accuses-iran-of-helping-taliban/|tựa đề=US General Accuses Iran Of Helping Taliban|ngày=ngày 31 tháng 5 năm 2010|nhà xuất bản=Eagleworldnews.com|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20100607013315/http://www.eagleworldnews.com/2010/05/31/us-general-accuses-iran-of-helping-taliban/|ngày lưu trữ=ngày 7 tháng 6 năm 2010|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref> [[David Petraeus]]<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=aru5H2YB1Tv8&refer=india|title=Iran Is Helping Taliban in Afghanistan, Petraeus Says (Update1)|last=Meyer|first=Henry|date=ngày 14 tháng 2 năm 2009|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110814093743/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=aru5H2YB1Tv8&refer=india|archive-date=ngày 14 tháng 8 năm 2011|publisher=Bloomberg}}</ref> và những người khác tin rằng [[Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran|Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo]] Iran đã tham gia giúp đỡ Taliban ở một mức độ nhất định trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 21. Các báo cáo trong đó [[NATO|các]] quốc gia NATO cáo buộc Iran cung cấp và huấn luyện một số phiến quân Taliban bắt đầu được đưa ra kể từ năm 2004/2005.

{{quote|Chúng tôi đã đánh chặn một chuyến hàng, không nghi ngờ gì về nòng cốt của [[Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo]] - [[Lực lượng Quds]], thông qua một người điều phối Taliban được biết đến. Ba trong số các cá nhân đã thiệt mạng... 48 quả rocket 122 mm đã bị đánh chặn với nhiều thành phần khác nhau của chúng... Người Iran chắc chắn đứng xem khi họ gây khó khăn hơn cho cuộc sống của chúng tôi nếu Afghanistan bất ổn. Chúng tôi không có mối quan hệ như vậy với người Iran. Đó là lý do tại sao tôi đặc biệt lo lắng trước việc đánh chặn vũ khí đến từ Iran. Nhưng chúng ta biết rằng nó không chỉ là vũ khí; đó là tiền; Theo một số báo cáo, nó còn là đào tạo tại các trại Iran.<ref>{{chú thích web |url=http://www.pajhwok.com/en/2011/03/16/concern-us-over-increasing-iranian-activity-afghanistan |title=Concern in US over increasing Iranian activity in Afghanistan |first=Lalit K |last=Jha |publisher=[[Pajhwok Afghan News]] (PAN) |date=ngày 16 tháng 3 năm 2011 |access-date=ngày 13 tháng 1 năm 2011 |archive-date=2018-07-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180701222314/https://www.pajhwok.com/en/2011/03/16/concern-us-over-increasing-iranian-activity-afghanistan |url-status=dead }}</ref>|[[General (United States)|General]] [[David Petraeus]], Commander of US-NATO forces in Afghanistan|ngày 16 tháng 3 năm 2011}}

Có một số nguồn tin cũng nêu rõ mối quan hệ giữa Taliban và Iran trong những năm 2010. Điều này bao gồm sự thay đổi lãnh đạo trong chính Taliban, với [[Akhtar Mansoor]] đặc biệt tìm cách cải thiện mối quan hệ với Iran.<ref name="mansouriran">{{Chú thích web|url=https://foreignpolicy.com/2016/05/27/mullah-mansour-iran-afghanistan-taliban-drone/|tựa đề=What Was Mullah Mansour Doing in Iran?|tác giả=Kugelman|tên=Michael}}</ref> Các phương tiện truyền thông ủng hộ Iran cũng đưa tin rằng Taliban đã đưa các [[Người Hazara|chiến binh Shia Hazara]] vào hàng ngũ của mình.<ref>{{Chú thích web|url=https://mobile.almasdarnews.com/article/shiite-hazara-gunmen-join-taliban/|tựa đề=Shi'ite Hazara gunmen join the Taliban|ngày=ngày 4 tháng 10 năm 2016|ngày truy cập=2021-08-06|archive-date=2019-03-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20190327094319/https://mobile.almasdarnews.com/article/shiite-hazara-gunmen-join-taliban/|url-status=dead}}</ref> Taliban đã lên án các cuộc tấn công có liên hệ của [[ISIS]] nhằm vào người thiểu số [[Người Hazara|Hazara Shia.]]<ref>{{Chú thích web|url=https://www.dawn.com/news/1205456|tựa đề=Afghan Taliban take apparent dig at IS over Hazara killings|tác giả=AFP|ngày=ngày 7 tháng 9 năm 2015}}</ref> Vào tháng 8 năm 2019, ''The Washington Post'' đưa tin rằng "mối quan hệ của Iran với Taliban hiện mở rộng trên các lĩnh vực kinh tế, an ninh và chính trị và có khả năng sẽ phát triển khi Taliban tự khẳng định mình một lần nữa".<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.washingtonpost.com/politics/2019/08/09/irans-cooperation-with-taliban-could-affect-talks-us-withdrawal-afghanistan/|title=Iran's cooperation with the Taliban could affect talks on U.S. withdrawal from Afghanistan|last=Tabatabai|first=Ariane M.|date=ngày 9 tháng 8 năm 2019|work=The Washington Post}}</ref>

Vào tháng 8 năm 2020, [[Cộng đồng Tình báo Hoa Kỳ|các quan chức tình báo Hoa Kỳ]] đánh giá rằng Iran đã cung cấp tiền thưởng cho [[Mạng Haqqani|mạng lưới Haqqani có]] liên hệ với Taliban để giết các quân nhân nước ngoài, bao gồm cả người Mỹ, ở Afghanistan vào năm 2019.<ref name="cnn-taliban">{{Chú thích báo|url=https://edition.cnn.com/2020/08/17/politics/iran-taliban-bounties-us-intelligence/index.html|title=US intelligence indicates Iran paid bounties to Taliban for targeting American troops in Afghanistan|date=ngày 17 tháng 8 năm 2020|publisher=CNN}}</ref> Tình báo Mỹ xác định rằng Iran đã trả tiền thưởng cho quân nổi dậy Taliban cho [[Cuộc tấn công sân bay Bagram năm 2019|cuộc tấn công vào sân bay Bagram]] năm 2019.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/us-news/2020/aug/17/iran-bounties-us-troops-afghanistan-taliban|title=Iran reportedly paid bounties to Afghan group for attacks on Americans|date=ngày 17 tháng 8 năm 2020|work=The Guardian}}</ref> Theo CNN, chính quyền Donald Trump "chưa bao giờ đề cập đến mối liên hệ của Iran với vụ đánh bom, một sơ suất hiện tại và các cựu quan chức cho biết có liên quan đến ưu tiên rộng rãi hơn của thỏa thuận hòa bình và việc rút khỏi Afghanistan."<ref name="cnn-taliban" />

Vào tháng 1 năm 2020, Taliban lên án việc Mỹ giết chỉ huy [[Lực lượng Quds]] [[Qasem Soleimani|Iran Qasem Soleimani]] và ca ngợi Soleimani là một "chiến binh vĩ đại".<ref>{{Chú thích web|url=http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2020/01/05/Taliban-condemn-killing-of-Iran-s-Qassem-Soleimani-.html|tựa đề=Taliban condemn killing of Iran's Qassem Soleimani|ngày=ngày 5 tháng 1 năm 2020|nhà xuất bản=Al Arabiya}}</ref>

==== Nga ====
Nhiều chính trị gia, trong đó có [[Rex Tillerson]] và chính phủ Afghanistan, [[Nga|đã cáo buộc Nga trang bị vũ khí cho Taliban.]]<ref>{{Chú thích web|url=https://www.theguardian.com/world/2017/oct/22/russia-supplying-taliban-afghanistan|tựa đề=Russia accused of supplying Taliban as power shifts create strange bedfellows|tác giả=Rasmussen|tên=Sune Engel|ngày=ngày 22 tháng 10 năm 2017|website=the Guardian}}</ref> Không có bằng chứng công khai nào để chứng minh những cáo buộc như vậy và một số chuyên gia độc lập nghi ngờ rằng Nga đã hỗ trợ Taliban về mặt vật chất theo một cách nào đó.<ref name="theatlantic.com">{{cite magazine|last=Calamur|first=Krishnadev|date=ngày 25 tháng 8 năm 2017|title=Is Russia Really Arming the Taliban?|url=https://www.theatlantic.com/international/archive/2017/08/russia-taliban-weapons/537807/|access-date=ngày 28 tháng 8 năm 2018|quote=The U.S. claim—including those made in news reports—comes with no accompanying evidence, and the experts I spoke to said none of the open-source information they have seen suggest there is a direct link.|magazine=[[The Atlantic]]}}</ref> Theo [[BBC]], Nga "quan ngại sâu sắc về sự trỗi dậy của chủ nghĩa chính thống Hồi giáo trong khu vực đang lan rộng theo hướng của nó. Và nó coi Taliban là một bức tường thành tiềm năng chống lại điều này. "<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-53220163|title=What's going on between Russia, US and Afghanistan?|last=Marcus|first=Jonathan|date=ngày 29 tháng 6 năm 2020|work=BBC News}}</ref>

Vào tháng 2 và một lần nữa vào tháng 5 năm 2019, một phái đoàn gồm các quan chức Taliban và các chính trị gia cấp cao của Afghanistan đã gặp nhau tại [[Moskva|Moscow]] để tổ chức một vòng [[Tiến trình hòa bình tại Afghanistan|đàm phán hòa bình Afghanistan mới]].<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2019/02/06/world/asia/taliban-afghanistan-peace-talks-moscow.html|title=Taliban Peace Talks in Moscow End With Hope the U.S. Exits, if Not Too Quickly|last=Higgins|first=Andrew|date=ngày 6 tháng 2 năm 2019|work=The New York Times|last2=Mashal|first2=Mujib}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.aljazeera.com/news/2019/05/taliban-progress-afghan-talks-moscow-190530072213758.html|title=Taliban says progress made at Afghan talks in Moscow|date=ngày 30 tháng 5 năm 2019|work=Al Jazeera}}</ref> Reuters đưa tin "các quan chức Nga cũng như các nhà lãnh đạo tôn giáo và người lớn tuổi đã yêu cầu ngừng bắn."<ref>{{Chú thích báo|url=https://uk.reuters.com/article/uk-afghanistan-taliban-russia/taliban-say-progress-made-at-afghan-talks-in-moscow-but-no-breakthrough-idUKKCN1T00YL|title=Taliban say progress made at Afghan talks in Moscow but no breakthrough|last=Rodionov|first=Maxim|date=ngày 30 tháng 5 năm 2019|work=Reuters|access-date=2021-08-06|archive-date=2021-03-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308114723/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-taliban-russia/taliban-say-progress-made-at-afghan-talks-in-moscow-but-no-breakthrough-idUKKCN1T00YL?edition-redirect=uk|url-status=dead}}</ref>

Vào tháng 6 năm 2020, các quan chức tình báo Mỹ đã đánh giá với mức tin tưởng trung bình rằng [[GRU (GU)|cơ quan tình báo quân sự GRU]] của Nga đã cấp tiền thưởng cho các tay súng Taliban để tiêu diệt liên quân ở Afghanistan.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2020/07/03/us/politics/memo-russian-bounties.html|title=New Administration Memo Seeks to Foster Doubts About Suspected Russian Bounties|date=ngày 3 tháng 7 năm 2020|work=The New York Times}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://thehill.com/opinion/national-security/505804-why-we-need-a-little-skepticism-and-more-evidence-on-russian|title=Why we need a little skepticism, and more evidence, on Russian bounties|date=ngày 7 tháng 5 năm 2020|work=The Hill}}</ref> [[Lầu Năm Góc|Các nhà lãnh đạo cao nhất của Lầu Năm Góc]] nói rằng chương trình tiền thưởng của Nga vẫn chưa được chứng thực.<ref>{{Chú thích báo|url=https://abcnews.go.com/Politics/top-pentagon-officials-russian-bounty-program-corroborated/story?id=71694167|title=Top Pentagon officials say Russian bounty program not corroborated|date=ngày 10 tháng 7 năm 2020|publisher=ABC News}}</ref>

==== Pakistan ====
[[Maulana Fazal-ur-Rehman]], lãnh đạo đảng chính trị [[Hồi giáo]] [[Pakistan]] ([[Deobandi]] [[Jamiat Ulema-e Islam (F)|) Jamiat Ulema-e Islam (F)]] (JUI), là đồng minh của [[Benazir Bhutto]], thủ tướng Pakistan năm 1993–1996, và sau đó có quyền liên hệ với Chính phủ Pakistan, quân đội và ISI, những người mà ông đã tác động để giúp Taliban.<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Cơ quan Tình báo Liên ngành Pakistan (ISI) từ năm 1994 đã hỗ trợ rất nhiều cho Taliban, trong khi nhóm này đã chinh phục phần lớn lãnh thổ Afghanistan trong giai đoạn 1994–98.<ref name="Stanford7"/><ref name="telegraphgodfathers">{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/pakistan/1341405/Pakistans-godfathers-of-the-Taliban-hold-the-key-to-hunt-for-bin-Laden.html|title=Pakistan's godfathers of the Taliban hold the key to the hunt for Bin Laden|last=West|first=Julian|date=ngày 23 tháng 9 năm 2001|work=The Daily Telegraph|location=London}}</ref><ref name="nytinterview">{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2010/03/04/world/asia/04imam.html|title=Former Pakistani officer embodies policy puzzle|last=Gall|first=Carlotta|date=ngày 3 tháng 3 năm 2010|work=The New York Times}}</ref><ref name="Sky">{{Chú thích tạp chí|last=Waldman|first=Matt|date=June 2010|title=The Sun in the Sky: The Relationship between Pakistan's ISI and Afghan Insurgents|url=http://english.aljazeera.net/mritems/Documents/2010/6/13/20106138531279734lse-isi-taliban.pdf|journal=Crisis States Working Papers|publisher=Crisis States Research Centre, [[London School of Economics]] and Political Science|issue=series no.2, no. 18|page=3|quote=In the 1980s the ISI was instrumental in supporting seven Sunni Muslim mujahedeen groups in their jihad against the Soviets, and was the principal conduit of covert US and Saudi funding. It subsequently played a pivotal rôle in the emergence of the Taliban (Coll 2005:292) and Pakistan provided significant political, financial, military and logistical support to the former Taliban regime in [[Afghanistan]] (1996–2001)(Rashid 2001).}}</ref>

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền viết, "Máy bay Pakistan hỗ trợ luân chuyển quân của lực lượng Taliban trong các hoạt động tác chiến vào cuối năm 2000 và... các thành viên cấp cao của cơ quan tình báo và quân đội Pakistan đã tham gia vào việc lập kế hoạch hoạt động quân sự."<ref name="hrw-coi-2001">{{Cite report}}</ref> Pakistan cung cấp thiết bị quân sự, hỗ trợ tuyển dụng, huấn luyện và cố vấn chiến thuật.<ref>{{Harvard citation no brackets|Frantz|2001}}</ref> Pakistan chính thức phủ nhận việc hỗ trợ quân sự cho Taliban.

Tác giả [[Ahmed Rashid]] tuyên bố rằng Taliban đã có "quyền tiếp cận chưa từng có" giữa các hành lang và nhóm lợi ích của Pakistan. Ông cũng viết rằng đôi khi họ có thể "tạo cơ hội cho việc vận động hành lang này chống lại vận động hành lang khác và mở rộng ảnh hưởng của họ ở Pakistan hơn nữa".<ref name="Rashid 2000 132, 139"/> Đến năm 1998–99, các nhóm theo kiểu Taliban ở vành đai Pashtun của Pakistan và ở một mức độ nào đó ở [[Kashmir|Kashmir do Pakistan quản lý]], "đã cấm truyền hình và video... và buộc mọi người, đặc biệt là phụ nữ, phải thích ứng với quy định về cách ăn mặc và cách sống của Taliban."<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Sau các cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001, và hoạt động quân sự của Hoa Kỳ ở Afghanistan, lãnh đạo Taliban Afghanistan được cho là đã trốn sang Pakistan, nơi họ tập hợp lại và tạo ra một số shuras để phối hợp nổi dậy ở Afghanistan.<ref name="The New York Times3"/>

Các quan chức Afghanistan ám chỉ ISI của Pakistan tham gia vào một cuộc tấn công của Taliban vào tháng 7 năm 2008 vào đại sứ quán Ấn Độ. Nhiều quan chức Mỹ đã cáo buộc ISI hỗ trợ các nhóm khủng bố bao gồm Taliban Afghanistan. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates và những người khác gợi ý rằng ISI duy trì liên kết với các nhóm như Taliban Afghanistan như một "hàng rào chiến lược" để giúp Islamabad giành được ảnh hưởng ở Kabul một khi quân đội Mỹ rời khỏi khu vực. Năm 2011, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Hoa Kỳ, Đô đốc Mike Mullen, đã gọi [[Mạng Haqqani|mạng lưới Haqqani]] (phần tử hủy diệt nhiều nhất của Taliban Afghanistan) là "cánh tay thực sự của ISI ở Pakistan".<ref name="longwarjournal1">{{Chú thích web|url=http://www.longwarjournal.org/archives/2011/09/admiral_mullen_pakis.php|tựa đề=Admiral Mullen: Pakistani ISI sponsoring Haqqani attacks|tác giả=Joscelyn|tên=Thomas|ngày=ngày 22 tháng 9 năm 2011|website=The Long War Journal|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref><ref name="autogenerated5">{{Chú thích web|url=http://www.cfr.org/pakistan/isi-terrorism-behind-accusations/p11644|tựa đề=The ISI and Terrorism: Behind the Accusations – Council on Foreign Relations|nhà xuất bản=Cfr.org|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011|archive-date=2021-08-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20210817095620/https://www.cfr.org/pakistan/isi-terrorism-behind-accusations/p11644|url-status=dead}}</ref>

Từ năm 2010, một báo cáo của một tổ chức hàng đầu của Anh cũng tuyên bố rằng cơ quan tình báo Pakistan ngày nay vẫn có mối liên hệ chặt chẽ với Taliban ở Afghanistan. Báo cáo do [[Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị Luân Đôn|Trường Kinh tế London]] công bố cho biết Cơ quan Tình báo Liên ngành (ISI) của Pakistan có "chính sách chính thức" hỗ trợ Taliban. Báo cáo cho biết ISI cung cấp kinh phí và đào tạo cho Taliban, và cơ quan này có đại diện trong cái gọi là [[Quetta Shura]], hội đồng lãnh đạo của Taliban. Người ta cho rằng [[Quetta Shura]] bị lưu đày ở [[Quetta]]. Báo cáo, dựa trên các cuộc phỏng vấn với các chỉ huy Taliban ở Afghanistan, được Matt Waldman, một sinh viên tại [[Đại học Harvard]] viết.<ref name="The New York Times3"/><ref name="Pape2">{{Chú thích sách|title=Cutting the Fuse: The Explosion of Global Suicide Terrorism and How to Stop It|url=https://archive.org/details/cuttingfuseexplo00pape|last=Pape|first=Robert Anthony|last2=Feldman|first2=James K.|publisher=University of Chicago Press|year=2010|isbn=978-0-226-64560-5|page=[https://archive.org/details/cuttingfuseexplo00pape/page/142 142]|quote=The thinking piece of the Taliban is out of Quetta in Pakistan. It's the major headquarters (Chris Vernon British Chief of Staff)}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://english.aljazeera.net/mritems/Documents/2010/6/13/20106138531279734lse-isi-taliban.pdf|title=Discussion Papers|access-date=ngày 12 tháng 12 năm 2010}}</ref>

Báo cáo cho biết: "Pakistan dường như đang chơi một trò chơi hai mang đáng kinh ngạc. Báo cáo cũng liên kết các thành viên cấp cao của chính phủ Pakistan với Taliban. Nó cho biết [[Asif Ali Zardari]], tổng thống Pakistan, đã gặp các tù nhân cao cấp của Taliban vào năm 2010 và hứa sẽ trả tự do cho họ. Zardari được cho là đã nói với những người bị bắt rằng họ chỉ bị bắt vì áp lực của Mỹ. Waldman nói: "Sự trùng lặp rõ ràng của chính phủ Pakistan - và nhận thức về điều đó trong cộng đồng và cơ sở chính trị Mỹ - có thể có những tác động địa chính trị to lớn," Waldman nói. "Nếu không có sự thay đổi trong hành vi của người Pakistan, sẽ rất khó, nếu không muốn nói là không thể cho các lực lượng quốc tế và chính phủ Afghanistan đạt được tiến bộ chống lại lực lượng nổi dậy." Các quan chức Afghanistan từ lâu đã nghi ngờ về vai trò của ISI. [[Amrullah Saleh]], cựu giám đốc cơ quan tình báo Afghanistan, nói với Reuters rằng ISI là "một phần của khung cảnh tàn phá ở đất nước này".<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE6571VE20100608|title=Afghan ex-intel chief opposed Karzai peace plan|date=ngày 8 tháng 6 năm 2010|work=Reuters}}</ref>

Pakistan, ít nhất là cho đến năm 2011, luôn phủ nhận mạnh mẽ mọi liên hệ với Taliban.<ref name="Pakdenies">{{Chú thích báo|url=https://www.reuters.com/article/us-pakistan-taliban-bbc-idUSTRE79Q7V420111027|title=Pakistan strongly denied Thursday a BBC report that alleged the Pakistani military, along with its intelligence arm, supplied and protected the Afghan Taliban and al Qaeda.|last=Chris Allbritton|date=ngày 27 tháng 10 năm 2011|work=Reuters|access-date=ngày 27 tháng 10 năm 2011}}</ref><ref name="Pak-US alliance">{{Chú thích báo|url=https://www.huffingtonpost.com/shuja-nawaz/the-uspakistan-roller-coa_b_72605.html|title=The US-Pakistan Roller Coaster Relationship|last=Shuja|first=Nawaz|date=ngày 14 tháng 11 năm 2007|work=Huffington Post|access-date=ngày 14 tháng 11 năm 2007}}</ref><ref name="US-Pak strained alliance">{{Chú thích báo|url=http://www.cfr.org/pakistan/strained-us-pakistan-alliance/p23210|title=The Strained U.S.-Pakistan Alliance|last=Jayshree Bajoria|access-date=ngày 22 tháng 10 năm 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110211223803/http://www.cfr.org/pakistan/strained-us-pakistan-alliance/p23210|archive-date=ngày 11 tháng 2 năm 2011}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://articles.latimes.com/2011/may/07/opinion/la-ed-pakistan-20110507|title=U.S.-Pakistan relations: An unhappy alliance|date=ngày 7 tháng 5 năm 2011|work=Los Angeles Times|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref><ref>{{cite magazine|date=ngày 23 tháng 9 năm 2011|title=Pakistan warns U.S. it may lose key ally|url=http://www.macleans.ca/2011/09/23/pakistan-warns-u-s-it-may-lose-key-ally/|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011|magazine=Macleans.ca}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.abc.net.au/worldtoday/content/2011/s3324076.htm|tựa đề=The World Today – Pakistan denies terror links|ngày=ngày 23 tháng 9 năm 2011|nhà xuất bản=Australian Broadcasting Corporation|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref>

Vào ngày 15 tháng 6 năm 2014, quân đội Pakistan phát động chiến dịch 'Zarb-e-Azb' ở Bắc Waziristan để loại bỏ và diệt trừ Taliban khỏi Pakistan. Trong chiến dịch này, 327 kẻ khủng bố hạng nặng đã bị tiêu diệt trong khi 45 nơi ẩn náu và 2 xưởng chế tạo bom của những kẻ khủng bố đã bị phá hủy ở Cơ quan Bắc Waziristan khi chiến dịch tiếp tục.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.thenews.com.pk/article-150841-Pakistan-army-launches-operation-Zarb-e-Azb-in-North-Waziristan|tựa đề=Pakistan army launches operation 'Zarb-e-Azb' in North Waziristan|ngày=ngày 15 tháng 6 năm 2014|nhà xuất bản=Thenews.com.pk|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20140719004559/http://www.thenews.com.pk/article-150841-Pakistan-army-launches-operation-Zarb-e-Azb-in-North-Waziristan|ngày lưu trữ=ngày 19 tháng 7 năm 2014|url-status=live|ngày truy cập=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2014/jun/15/pakistan-offensive-militants-north-waziristan|title=Pakistan begins long-awaited offensive to root out militants from border region &#124; World news|last=Jon Boone in Islamabad|work=The Guardian|access-date=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.brecorder.com/top-news/1-front-top-news/181271-327-terrorists-killed-45-hideouts-destroyed-during-zarb-e-azb-operation-dg-ispr.html|tựa đề=327 terrorists killed, 45 hideouts destroyed during Zarb-e-Azb operation: DG ISPR|tác giả=Imaduddin|ngày=ngày 26 tháng 6 năm 2014|nhà xuất bản=Brecorder.com|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20140627045737/http://www.brecorder.com/top-news/1-front-top-news/181271-327-terrorists-killed-45-hideouts-destroyed-during-zarb-e-azb-operation-dg-ispr.html|ngày lưu trữ=ngày 27 tháng 6 năm 2014|url-status=live|ngày truy cập=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref>

==== Qatar ====
[[Qatar]] vào năm 2013, với sự chấp thuận của Mỹ và chính phủ Afghanistan, đã cho phép Taliban Afghanistan thành lập một văn phòng ngoại giao và chính trị tại nước này.<ref name="aa.com,8Jul172">[http://aa.com.tr/en/middle-east/saudi-envoy-criticizes-qatari-backing-of-afghan-taliban/879503 'Saudi envoy criticizes Qatari backing of Afghan Taliban']. aa.com.tr, ngày 8 tháng 7 năm 2017.</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.npr.org/sections/parallels/2013/12/20/255748469/how-tiny-qatar-punches-above-its-weight|title=How Tiny Qatar 'Punches Above Its Weight'|last=Siegel|first=Robert|date=ngày 23 tháng 12 năm 2013|work=NPR}}</ref> Điều này được thực hiện nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán hòa bình và với sự hỗ trợ của các quốc gia khác.<ref name="aa.com,8Jul172"/><ref name="ft,4Oct172">{{Chú thích báo|url=https://www.ft.com/content/7bcd4e5e-a832-11e7-ab66-21cc87a2edde|title=Why closing the Taliban's Qatar office would be an erro|last=Ahmed Rashid|first=Ahmed|date=ngày 4 tháng 10 năm 2017|work=Financial Times|access-date=ngày 30 tháng 10 năm 2017}}</ref>

[[Ahmed Rashid]], viết trên [[Financial Times]], tuyên bố rằng thông qua văn phòng này, Qatar đã tạo điều kiện cho các cuộc gặp giữa Taliban với nhiều quốc gia và tổ chức, bao gồm bộ ngoại giao Hoa Kỳ, Liên Hợp Quốc, Nhật Bản, một số chính phủ châu Âu và các tổ chức phi chính phủ, tất cả đều đã và đang cố gắng thúc đẩy ý tưởng về các cuộc đàm phán hòa bình.<ref name="ft,4Oct172"/>

Vào tháng 7 năm 2017, [[Ả Rập Xê Út|Ả Rập Xê-út]], vào thời điểm đang có xung đột nghiêm trọng với Qatar, dù không có bằng chứng xác thực đã cáo buộc Qatar hỗ trợ khủng bố bao gồm "những kẻ khủng bố có vũ trang" Taliban.<ref name="aa.com,8Jul172"/>

Vào tháng 9/2017, Tổng thống của cả Hoa Kỳ và Afghanistan đều yêu cầu Qatar đóng cửa văn phòng của Taliban.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.defenseone.com/ideas/2017/10/closing-talibans-office-qatar-would-be-historic-mistake/141477/|tựa đề=Closing the Taliban's Office in Qatar Would Be a Historic Mistake|website=Defense One|ngày truy cập=ngày 17 tháng 3 năm 2020}}</ref> Nhưng vào tháng 2 năm 2020, Qatar đã tạo điều kiện cho một thỏa thuận hòa bình giữa Hoa Kỳ và Taliban. Theo thỏa thuận, Taliban sẽ cắt đứt mọi mối liên hệ với Al-Qaeda và bắt đầu đàm phán hòa bình với Chính phủ Afghanistan. Đổi lại, Hoa Kỳ sẽ bắt đầu rút quân, với thời gian sẽ rút hết quân là trong vòng 14 tháng.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/world/2020/feb/29/us-taliban-sign-peace-agreement-afghanistan-war|title=US and Taliban sign deal to withdraw American troops from Afghanistan|last=Graham-Harrison|first=Emma|date=ngày 29 tháng 2 năm 2020|work=The Guardian|access-date=ngày 29 tháng 2 năm 2020|last2=Sabbagh|first2=Dan|language=en-GB|issn=0261-3077|last3=Makoii|first3=Akhtar Mohammad|last4=Borger|first4=Julian}}</ref>

==== Trung Quốc ====
Theo Malek Setiz, cố vấn quan hệ quốc tế của Bộ Ngoại giao Afghanistan, trong khi [[Trung Quốc]] đang hỗ trợ chính phủ mới ở Kabul cả về tài chính và chính trị, nước này được cho là có quan hệ không chính thức với Chính phủ Taliban.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.icsin.org/publications/chinas-role-in-afghan-taliban-peace-talks-afghan-perspectives|tựa đề=ICS- Institute of Chinese Studies: China's Role in Afghan-Taliban Peace Talks: Afghan Perspectives|website=www.icsin.org|ngày truy cập=ngày 8 tháng 9 năm 2019}}</ref> Bộ Ngoại giao Bắc Kinh không phủ nhận những tương tác như vậy.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.ft.com/content/66b0906a-993d-11e8-9702-5946bae86e6d|tựa đề=China courted Afghan Taliban in secret meetings|website=Financial Times}}</ref>

==== Vương quốc Anh ====
Sau vụ tấn công 11/9, Vương quốc Anh đã đóng băng tài sản của Taliban ở Anh, giá trị gần 200 triệu USD vào đầu tháng 10 năm 2001. Vương quốc Anh cũng ủng hộ quyết định của Mỹ để loại trừ Taliban, cả về chính trị và quân sự.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.abc.net.au/am/stories/s380395.htm|tựa đề=AM Archive – UK freezes $200 million worth of Taliban assets|nhà xuất bản=Australian Broadcasting Corporation|ngày truy cập=ngày 4 tháng 11 năm 2010}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=bv4hzxpo424C&pg=PA154|title=Conflict in Afghanistan: A Historical Encyclopedia|last=Clements|first=Frank|publisher=ABC-CLIO|year=2003|isbn=978-1-85109-402-8|page=154}}</ref>

LHQ nhất trí rằng NATO sẽ thay mặt tổ chức này tập trung vào các hoạt động chống khủng bố ở Afghanistan sau khi Taliban bị "đánh bại". Vương quốc Anh nhận trách nhiệm hoạt động quân sự ở [[Helmand (tỉnh)|tỉnh Helmand]], một tỉnh trồng cây thuốc phiện lớn ở miền nam Afghanistan, triển khai quân đội ở đó vào giữa năm 2006, và vấp phải sự kháng cự của lực lượng Taliban được cho là đã xâm nhập vào Afghanistan từ Pakistan. Taliban đã hướng tới việc sử dụng các [[Thiết bị nổ tự tạo|thiết bị nổ tự chế]].<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/onthefrontline/2171923/General-Sir-Michael-Jackson-We-must-maintain-our-will-in-Afghanistan.html|title=General Sir Michael Jackson: We must maintain our will in Afghanistan|date=ngày 21 tháng 6 năm 2008|work=The Daily Telegraph|access-date=ngày 4 tháng 11 năm 2010|location=London}}</ref>

Trong năm 2008, [[Chính phủ Anh Quốc|chính phủ Anh]] công bố kế hoạch trả tiền cho các chiến binh Taliban để đổi phe hoặc hạ vũ khí; năm tiếp theo, họ đưa ra tín hiệu ủng hộ việc mở các cuộc đàm phán với Taliban.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/2529278/British-cash-to-buy-off-Taliban-goes-to-farmers.html|title=British cash to buy off Taliban 'goes to farmers'|last=Meo|first=Nick|date=ngày 9 tháng 8 năm 2008|work=The Daily Telegraph|access-date=ngày 9 tháng 4 năm 2010|location=London}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.theguardian.com/uk/feedarticle/8628150|title=UK news|date=ngày 23 tháng 1 năm 2008|work=The Guardian|access-date=ngày 9 tháng 4 năm 2010|location=London}}</ref>

=== Liên Hợp Quốc và các tổ chức phi chính phủ ===
Mặc dù được [[Liên Hợp Quốc]] (LHQ) và [[Tổ chức phi chính phủ|các tổ chức]] phi chính phủ (NGO) viện trợ (xem § Afghanistan trong thời kỳ Taliban cai trị), thái độ của Taliban trong giai đoạn 1996–2001 đối với LHQ và các tổ chức phi chính phủ thường bị nghi ngờ. LHQ không công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, hầu hết các nhà tài trợ và nhân viên cứu trợ nước ngoài không phải là người Hồi giáo, và Taliban đã phản đối cơ bản về hình thức 'giúp đỡ' mà LHQ đưa ra. Như Bộ trưởng Tư pháp của Taliban Maulvi Jalil-ullah Maulvizada đã nói vào năm 1997:

{{quote|Hãy để chúng tôi nêu rõ LHQ muốn loại hình giáo dục nào. Đây là một chính sách không chung thủy lớn mang lại quyền tự do bẩn thỉu cho phụ nữ, điều này sẽ dẫn đến [[ngoại tình]] và báo trước sự hủy diệt của Hồi giáo. Ở bất kỳ quốc gia Hồi giáo nào mà việc ngoại tình trở nên phổ biến, quốc gia đó sẽ bị phá hủy và rơi vào sự thống trị của những kẻ ngoại đạo vì đàn ông của họ trở nên giống phụ nữ và phụ nữ không thể tự vệ. Bất cứ ai nói chuyện với chúng tôi nên làm như vậy trong khuôn khổ của Hồi giáo. Kinh Koran không thể tự điều chỉnh theo yêu cầu của người khác, mọi người nên tự điều chỉnh theo yêu cầu của Kinh Koran.<ref>Maulvi Jalil-ullah Maulvizada, June 1997 interview with Ahmed Rashid; {{Harvnb|Rashid|2000|pp=111–112}}.</ref>}}Vào tháng 7 năm 1998, Taliban đã đóng cửa "tất cả các văn phòng của tổ chức phi chính phủ" bằng vũ lực sau khi các tổ chức này từ chối chuyển đến một [[Viện công nghệ|trường Cao đẳng Bách khoa]] cũ đã bị đánh bom theo lệnh.<ref name="bmj2"/> Một tháng sau, các văn phòng của LHQ cũng đóng cửa.<ref name="Rashid 2000 27–29"/>

Vào khoảng năm 2000, Liên Hợp Quốc đã đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức và thủ lĩnh của Taliban, vì chúng chứa chấp [[Osama bin Laden|trùm khủng bố Osama bin Laden]]. Một số thủ lĩnh Taliban sau đó đã bị giết.<ref name="telegraphJan20102">{{Chú thích báo|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/7067537/UN-lift-sanctions-on-Taliban-to-build-peace-in-Afghanistan.html|title=UN: lift sanctions on Taliban to build peace in Afghanistan|last=Farmer|first=Ben|date=ngày 25 tháng 1 năm 2010|work=The Daily Telegraph|access-date=ngày 9 tháng 4 năm 2010|location=London}}</ref>

Năm 2009, [[Ngoại trưởng Vương quốc Anh|Ngoại trưởng Anh]] [[Ed Miliband]] và Ngoại trưởng [[Hillary Clinton|Mỹ Hillary Clinton]] đã kêu gọi đàm phán với 'các chiến binh Taliban thông thường' trong khi bỏ qua các lãnh đạo hàng đầu của họ, những người được cho là 'cam kết với cuộc thánh chiến toàn cầu'. [[Kai Eide]], quan chức hàng đầu của Liên Hợp Quốc tại Afghanistan, đã kêu gọi đàm phán với Taliban ở cấp cao nhất, đề nghị [[Mohammed Omar|Mullah Omar]] — mặc dù Omar gần đây đã bác bỏ những đàm phán như vậy chừng nào còn có quân đội nước ngoài ở Afghanistan.<ref>{{Chú thích web|url=http://sify.com/news/un-official-calls-for-talks-with-taliban-leaders-news-international-jicuarhgaeb.html|tựa đề=UN official calls for talks with taliban leaders|ngày=ngày 2 tháng 8 năm 2009|nhà xuất bản=sify.com|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20130509061527/http://www.sify.com/news/un-official-calls-for-talks-with-taliban-leaders-news-international-jicuarhgaeb.html|ngày lưu trữ=ngày 9 tháng 5 năm 2013|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 20 tháng 9 năm 2017}}</ref>

Năm 2010, Liên Hợp Quốc đã dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Taliban, đồng thời yêu cầu loại bỏ các thủ lĩnh Taliban và những người khác khỏi danh sách theo dõi khủng bố. Năm 2010, Mỹ và châu Âu tuyên bố ủng hộ nỗ lực mới nhất của Tổng thống Karzai nhằm đàm phán hòa bình với Taliban.<ref name="telegraphJan20102"/><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.upi.com/Top_News/US/2010/01/25/UN-Reduce-Taliban-names-on-terror-list/UPI-69591264400185/|title=UN Reduce Taliban names on terror list|date=ngày 25 tháng 1 năm 2010|work=United Press International|access-date=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://english.aljazeera.net/news/asia/2010/01/2010125185642602982.html|tựa đề=Asia News|ngày=ngày 26 tháng 1 năm 2010|nhà xuất bản=english.aljazeera.net|ngày truy cập=ngày 27 tháng 8 năm 2010}}</ref>

== Lực lượng quân sự ==

=== Al-Qaeda ===
[[Tập tin:Hamid_Mir_interviewing_Osama_bin_Laden.jpg|nhỏ|Nhà báo Pakistan [[Hamid Mir]] phỏng vấn thủ lĩnh [[al-Qaeda]] [[Osama bin Laden]] tại Afghanistan, tháng 11/2001.]]
Năm 1996, bin Laden từ [[Sudan]] chuyển đến Afghanistan. Bin Laden tự đến mà không có lời mời, và đôi khi chọc tức Mullah Omar với việc tuyên chiến và fatwa chống lại công dân của các nước bên thứ ba, nhưng quan hệ giữa hai nhóm được cải thiện theo thời gian, đến mức Mullah Omar từ chối người bảo trợ của nhóm mình là Saudi Arabia, xúc phạm Bộ trưởng Saudi [[Turki bin Faisal Al Saud|Hoàng tử Turki]] trong khi từ chối lời hứa trước đó là giao nộp bin Laden cho Ả Rập Saudi.<ref name="Wright 2006">{{Harvard citation no brackets|Wright|2006}}.</ref><ref name="Wright 2006"/>

Bin Laden đã tạo ra một [[Liên minh quân sự|liên minh]] giữa Taliban và [[al-Qaeda]]. [[Lữ đoàn 055]] của al-Qaeda huấn luyện tích hợp với quân đội Taliban từ năm 1997 đến 2001. Vài trăm chiến binh Ả Rập và Afghanistan do bin Laden cử đến đã hỗ trợ Taliban trong cuộc [[Mazar-i-Sharif|tàn sát Mazar-e-Sharif vào năm 1998]].<ref name="Rashid 2000 27–29"/> Từ năm 1996 đến 2001, tổ chức của Osama Bin Laden và Ayman al-Zawahiri đã trở thành một tổ chức ảo trong lòng Taliban. Tờ [[Telegraph Media Group|''The Telegraph của Anh'']] vào tháng 9 năm 2001 cho biết 2.500 người Ả Rập dưới sự chỉ huy của Bin Laden đã chiến đấu cho Taliban.<ref name="Ahmed Rashid/The Telegraph4"/>

Mối liên hệ giữa Taliban-al-Qaeda cũng được củng cố nhờ cuộc hôn nhân được cho là của một trong những con trai của bin Laden với con gái của Omar. Khi ở Afghanistan, bin Laden có thể đã hỗ trợ tài chính cho Taliban.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.lebarmy.gov.lb/article.asp?ln=en&id=1328#|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20070311034029/http://www.lebarmy.gov.lb/article.asp?ln=en&id=1328%23|ngày lưu trữ=ngày 11 tháng 3 năm 2007|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 11 tháng 3 năm 2007}}</ref><ref>[[Lawrence Wright]] claims bin Laden was almost completely broke at this time, cut off from his family income, and fleeced by the Sudanese.</ref>

Sau [[Vụ đánh bom Đại sứ quán Hoa Kỳ ở châu Phi năm 1998|1998 vụ đánh bom đại sứ quán Mỹ]] ở châu Phi, [[Những kẻ khủng bố bị truy nã gắt gao nhất của FBI|bin Laden]] và một số thành viên al-Qaeda bị buộc tội tại tòa án hình sự của Mỹ. Taliban từ chối [[Dẫn độ|yêu cầu dẫn độ]] của Hoa Kỳ, tuyên bố các lần khác nhau rằng bin Laden đã "mất tích", hoặc Washington "không thể cung cấp bất kỳ bằng chứng hoặc bất kỳ bằng chứng nào" rằng bin Laden có liên quan đến các hoạt động khủng bố và "mà không có bất kỳ bằng chứng nào, bin Laden là một người không có tội lỗi... ông ta là một người tự do. "<ref>{{Chú thích web|url=http://fl1.findlaw.com/news.findlaw.com/hdocs/docs/binladen/usbinladen1.pdf|tựa đề=Indictments|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20120324205702/http://fl1.findlaw.com/news.findlaw.com/hdocs/docs/binladen/usbinladen1.pdf|ngày lưu trữ=ngày 24 tháng 3 năm 2012|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.cnn.com/WORLD/meast/9902/13/afghan.binladen.02/index.html|title=Taliban confirms bin Laden is missing|date=ngày 14 tháng 2 năm 1999|archive-url=https://web.archive.org/web/20081023230303/http://www.cnn.com/WORLD/meast/9902/13/afghan.binladen.02/index.html|archive-date=ngày 23 tháng 10 năm 2008|publisher=CNN}}</ref><ref name="CBS21Oct01">{{Chú thích báo|url=http://www.cbsnews.com/stories/2001/09/11/world/main310852.shtml|title=Taliban Won't Turn Over Bin Laden|date=ngày 21 tháng 9 năm 2001|access-date=ngày 7 tháng 7 năm 2007|publisher=[[CBS News]]|archive-date=2011-04-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20110415125820/http://www.cbsnews.com/stories/2001/09/11/world/main310852.shtml|url-status=dead}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/217947.stm|title=Osama bin Laden 'innocent'|date=ngày 21 tháng 11 năm 1998|work=BBC News|access-date=ngày 17 tháng 11 năm 2011}}</ref>
[[Tập tin:Taliban insurgency in Afghanistan (2015–present).svg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taliban_insurgency_in_Afghanistan_(2015%E2%80%93present).svg|nhỏ|Tình hình quân sự hiện nay. {{legend|#ebc0b3|Dưới sự kiểm soát của Chính phủ Afghanistan, NATO và Đồng minh}}{{legend|#ffffff|Dưới sự kiểm soát của Taliban, [[Al-Qaeda]], và đồng minh}}]]
Bằng chứng chống lại bin Laden bao gồm lời khai tại phòng xử án và hồ sơ [[điện thoại vệ tinh]]. Đến lượt mình, Bin Laden ca ngợi Taliban là "chính phủ Hồi giáo duy nhất" còn tồn tại, và ca ngợi Mullah Omar vì đã tiêu diệt các biểu tượng như [[Các tượng Phật tại Bamyan|tượng Phật tại Bamyan]].<ref>{{Chú thích báo|url=http://edition.cnn.com/2001/LAW/02/14/embassy.bombing.02/index.html|title=Embassy bombing defendant linked to bin Laden|date=ngày 14 tháng 2 năm 2001|archive-url=https://web.archive.org/web/20060226122935/http://edition.cnn.com/2001/LAW/02/14/embassy.bombing.02/index.html|archive-date=ngày 26 tháng 2 năm 2006|publisher=CNN}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.cooperativeresearch.org/entity.jsp?entity=osama_bin_laden|tựa đề=Cooperative Research records of evidence against bin Laden|nhà xuất bản=Cooperativeresearch.org|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20130819140619/http://cooperativeresearch.org/entity.jsp?entity=osama_bin_laden|ngày lưu trữ=ngày 19 tháng 8 năm 2013|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 2 tháng 9 năm 2012}}</ref><ref>Bin Laden, ''Messages to the World,'' (2006), p.143, from Interview published in ''Al-Quds Al-Arabi'' in London, ngày 12 tháng 11 năm 2001 (originally published in Pakistani daily, ''Ausaf,'' 7 Nov.), shortly before the Northern Alliance entry into Kabul.</ref>

Theo bin Laden, Taliban không liên quan đến các [[Sự kiện 11 tháng 9|cuộc tấn công ngày 11 tháng 9]], tuyên bố trong một đoạn băng được gửi đến [[Al Jazeera|al-Jazeera]]: "Tôi là người chịu trách nhiệm... Người dân và chính phủ Afghanistan không biết gì về những sự kiện này ".<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.reuters.com/article/uk-binladen-europe-idUKL2912911920071129|title=Bin Laden urges Europe to quit Afghanistan|last=Sedarat|first=Firouz|date=ngày 29 tháng 11 năm 2007|work=Reuters|access-date=ngày 14 tháng 2 năm 2021|language=en}}</ref>

Cuối năm 2008, Taliban đã đàm phán để cắt đứt mọi quan hệ với al-Qaeda.<ref>{{Chú thích báo|url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/asiapcf/10/06/afghan.saudi.talks/?iref=mpstoryview|title=Sources: Taliban split with al Qaeda, seek peace|archive-url=https://web.archive.org/web/20040805103333/http://www.cnn.com/2001/LAW/02/14/embassy.bombing.02/index.html|archive-date=ngày 5 tháng 8 năm 2004|publisher=CNN}}</ref>

Vào năm 2011, Alex Strick van Linschoten và Felix Kuehn tại Trung tâm Hợp tác Quốc tế của Đại học New York tuyên bố rằng hai nhóm đã không còn hòa hợp trước khi xảy ra vụ tấn công ngày 11 tháng 9, và hai nhóm đã tiếp tục có căng thẳng kể từ đó do sự khác biệt của họ.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.allgov.com/US_and_the_World/ViewNews/Surprise_Taliban_and_Al_Qaeda_are_Worlds_Apart_110209|tựa đề=Surprise! Taliban and Al-Qaeda are Worlds Apart|tác giả=Brinkerhoff|tên=Noel|ngày=ngày 9 tháng 2 năm 2011|nhà xuất bản=Allgov.com|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref>

Vào tháng 7 năm 2012, một chỉ huy cấp cao ẩn danh của Taliban tuyên bố rằng "Người của chúng tôi coi al-Qaeda là một bệnh dịch do trời giáng xuống chúng tôi. Một số người thậm chí còn kết luận rằng al-Qaeda thực sự là gián điệp của Mỹ. Ban đầu, Taliban rất ngây thơ và không hiểu biết về chính trị và đã chào đón al-Qaeda vào nhà của họ. Nhưng al-Qaeda đã lạm dụng lòng hiếu khách của chúng tôi ". Ông tiếp tục tuyên bố rằng khoảng 70% người của Taliban giận dữ với al-Qaeda, tiết lộ mối quan hệ lạnh lẽo giữa hai nhóm.<ref>{{Chú thích web|url=https://abcnews.go.com/Blotter/taliban-commander-taliban-win-afghan-war-report/story?id=16753203|tựa đề=Taliban Commander Says Taliban Cannot Win Afghan War: Report – ABC News|ngày=ngày 2 tháng 5 năm 2012|nhà xuất bản=Abcnews.go.com|ngày truy cập=ngày 18 tháng 8 năm 2014}}</ref><ref>{{cite magazine|date=ngày 11 tháng 7 năm 2012|title=Preview: Michael Semple interviews a senior member of the Taliban|url=http://www.newstatesman.com/politics/politics/2012/07/preview-michael-semple-interviews-senior-member-taliban|access-date=ngày 18 tháng 8 năm 2014|magazine=New Statesman}}</ref>

=== Malakand Taliban ===
Malakand Taliban là một nhóm chiến binh được Sufi Muhammad và con rể Molvi Fazalullah chỉ huy. Sufi Muhammad đang bị chính phủ Pakistan giam giữ; Molvi Fazalullah được cho là đang ở Afghanistan. Vào tuần cuối cùng của tháng 5 năm 2011, tám nhân viên an ninh và dân thường đã trở thành nạn nhân của bốn trăm quân Taliban có vũ trang đã tấn công trạm kiểm soát Shaltalo ở Dir, một quận biên giới của Khyber Pakhtunkhwa, nằm cách biên giới Afghanistan vài km. Mặc dù họ có liên hệ với Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP) có trụ sở tại Waziristan, mối liên hệ giữa hai nhóm này chỉ mang tính chất biểu tượng.<ref name="bare_url_a">{{Chú thích web|url=http://outlookafghanistan.net/topics.php?post_id=828|tựa đề=Rise of Malakand Taliban|tác giả=Mayo|tên=Akbar|ngày=ngày 8 tháng 6 năm 2011|nhà xuất bản=The Daily Outlook Afghanistan|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref>

=== Tehrik-i-Taliban Pakistan (Taliban Pakistan) ===
Trước khi thành lập Tehrik-i-Taliban (Pakistan), một số thủ lĩnh và chiến binh của họ là một phần của 8.000 chiến binh Pakistan chiến đấu trong [[Nội chiến ở Afghanistan (1996–2001)|Chiến tranh ở Afghanistan (1996–2001)]] và [[Chiến tranh Afghanistan (2001–nay)|Chiến tranh ở Afghanistan (2001 – nay)]] chống lại [[Liên minh phương Bắc|Mặt trận Hồi giáo thống nhất]] và các lực lượng [[NATO]].<ref name="Ahmed Rashid/The Telegraph4"/> Hầu hết trong số họ đến từ phía Pakistan của các khu vực biên giới Af-Pak. Sau sự sụp đổ của Taliban Afghanistan vào cuối năm 2001, hầu hết các chiến binh Pakistan bao gồm cả các thành viên của TTP ngày nay đã trốn về quê nhà Pakistan.

Sau khi thành lập Tehrik-i-Taliban Pakistan vào năm 2007, do [[Baitullah Mehsud]] đứng đầu, các thành viên của nó đã chính thức xác định các mục tiêu để thiết lập quyền cai trị của họ đối với các [[Những Khu vực Bộ lạc Liên bang Quản lý|Khu vực Bộ lạc do Liên bang Pakistan quản lý]]. Họ giao chiến với quân đội Pakistan trong các hoạt động chiến đấu hạng nặng. Một số nhà phân tích tình báo tin rằng các cuộc tấn công của TTP vào chính phủ, cảnh sát và quân đội Pakistan đã làm căng thẳng quan hệ của TTP với Taliban Afghanistan.<ref name="Tighe-Katz">{{Chú thích báo|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=akFq_Knl5Gd0|title=Pakistan Challenges Taliban to Show Leader Mehsud Still Alive|last=Tighe|first=Paul|date=ngày 10 tháng 8 năm 2009|access-date=ngày 9 tháng 8 năm 2009|archive-url=https://archive.today/20120720134650/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=akFq_Knl5Gd0|archive-date=ngày 20 tháng 7 năm 2012|publisher=Bloomberg|last2=Katz|first2=Ian}}</ref><ref name="scott4">{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2009/10/23/world/asia/23taliban.html|title=Insurgents Share a Name, but Pursue Different Goals|last=Shane|first=Scott|date=ngày 22 tháng 10 năm 2009|work=The New York Times|access-date=ngày 26 tháng 1 năm 2011}}</ref><ref name="sanctionsunc2">[http://www.rediff.com/news/report/unsc-slaps-sanctions-on-pakistani-taliban/20110730.htm UNSC slaps sanctions on Pakistani Taliban], ngày 30 tháng 7 năm 2011, rediff.com</ref>

Taliban Afghanistan và Tehrik-i-Taliban Pakistan khác nhau rất nhiều về lịch sử, sự lãnh đạo và mục tiêu của họ mặc dù họ có chung cách hiểu về Hồi giáo và cả hai đều chủ yếu là người Pashtun.<ref name="scott4"/> Taliban Afghanistan không có liên kết với Tehrik-i-Taliban Pakistan và thường xuyên phủ nhận bất kỳ mối liên hệ nào với TTP. ''[[The New York Times|New York Times]]'' dẫn lời một phát ngôn viên của Taliban Afghanistan nói rằng:

{{quote|Chúng tôi không muốn dính líu đến họ, khi chúng tôi đã từ chối mọi liên kết với các chiến binh Taliban ở Pakistan... Chúng tôi có thiện cảm với họ với tư cách là những người Hồi giáo, nhưng bên cạnh đó, giữa chúng tôi không còn gì khác..<ref name= gall2009327>{{chú thích báo|first1=Carlotta|last1=Gall|author1-link=Carlotta Gall|first2=Ismail|last2=Khan|first3=Pir Zubair|last3=Shah|author3-link=Pir Zubair Shah|first4=Taimoor|last4=Shah|title=Pakistani and Afghan Taliban Unify in Face of US Influx|work=The New York Times|date = ngày 26 tháng 3 năm 2009 |url=https://www.nytimes.com/2009/03/27/world/asia/27taliban.html|access-date = ngày 27 tháng 3 năm 2009}}</ref>}}Người ta cho rằng Taliban Afghanistan trong quá khứ dựa vào sự hỗ trợ của quân đội Pakistan và ngày nay vẫn được họ hỗ trợ trong chiến dịch kiểm soát Afghanistan. Quân đội Pakistan chính quy đã chiến đấu cùng với Taliban Afghanistan trong [[Nội chiến ở Afghanistan (1996–2001)|Chiến tranh ở Afghanistan (1996–2001)]]. Các thủ lĩnh chính của Taliban Afghanistan bao gồm [[Mohammed Omar|Mullah Omar]], [[Jalaluddin Haqqani]] và [[Sirajuddin Haqqani|Siraj Haqqani]] được cho là thích hoặc đã tận hưởng nơi trú ẩn an toàn ở Pakistan. Năm 2006, [[Jalaluddin Haqqani]] bị một quan chức cấp cao của Cơ quan Tình báo Liên Dịch vụ gọi là 'tài sản của Pakistan'. Pakistan phủ nhận mọi liên kết với Haqqani hoặc các nhóm khủng bố khác. Bản thân Haqqani cũng đã phủ nhận mọi mối liên hệ với Pakistan.<ref name="nytimes 2008-09-092"/><ref name="George Washington University2"/><ref name="autogenerated4">[https://www.nytimes.com/2008/09/09/world/asia/09iht-09pstan.15996896.html U.S. attack on Taliban kills 23 in Pakistan], [[The New York Times]], ngày 9 tháng 9 năm 2008</ref><ref name="newser1">{{Chú thích web|url=http://www.newser.com/story/130046/haqqani-denies-link-with-pakistan.html|tựa đề=Haqqani Denies Link With Pakistan – And insists it didn't assassinate peace envoy Burhanuddin Rabbani|tác giả=Spak|tên=Kevin|ngày=ngày 3 tháng 10 năm 2011|nhà xuất bản=Newser.com|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref><ref name="armytimes1">{{Chú thích web|url=http://www.armytimes.com/news/2011/10/ap-haqqani-denies-links-pakistani-government-100311/|tựa đề=Haqqani denies links to Pakistani government|website=Army Times|url lưu trữ=https://archive.today/20130117093139/http://www.armytimes.com/news/2011/10/ap-haqqani-denies-links-pakistani-government-100311/|ngày lưu trữ=ngày 17 tháng 1 năm 2013|url-status=dead|ngày truy cập=ngày 1 tháng 12 năm 2011}}</ref><ref name="windsorstar1">{{Chú thích báo|url=http://www2.canada.com/windsorstar/news/story.html?id=3d2d9649-7d20-47c9-9aaf-0330abc741a4|title=Pakistan denies links to Haqqani network|last=Mullen|first=Mike|date=ngày 30 tháng 9 năm 2011|access-date=ngày 10 tháng 9 năm 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131002215555/http://www2.canada.com/windsorstar/news/story.html?id=3d2d9649-7d20-47c9-9aaf-0330abc741a4|archive-date=ngày 2 tháng 10 năm 2013|publisher=Windsorstar.com|agency=Reuters}}</ref><ref name="tribune1">{{Chú thích báo|url=http://tribune.com.pk/story/265783/haqqanis-deny-killing-afghan-peace-envoy-bbc/|title=Haqqani network denies links to ISI: BBC|work=The Express Tribune|access-date=ngày 1 tháng 12 năm 2011|agency=Agence France-Presse}}</ref>

Vào cuối năm 2008 và đầu năm 2009, thủ lĩnh Taliban Afghanistan [[Mohammed Omar|Mullah Omar]] đã yêu cầu Tehrik-i-Taliban Pakistan ngừng các cuộc tấn công bên trong Pakistan, thay đổi trọng tâm của họ như một tổ chức và thay vào đó là chiến đấu với [[Quân đội quốc gia Afghanistan|Quân đội Quốc gia Afghanistan]] và lực lượng [[ISAF]] [[Afghanistan|ở Afghanistan]]. Vào cuối tháng 12 năm 2008 và đầu tháng 1 năm 2009, ông đã cử một phái đoàn, do cựu [[Trại giam Vịnh Guantánamo|tù nhân Vịnh Guantanamo]] [[Abdullah Ghulam Rasoul|Mullah Abdullah Zakir]] dẫn đầu, để thuyết phục các thành viên hàng đầu của TTP bỏ qua những khác biệt với Pakistan.

Một số chuyên gia khu vực nói rằng cái tên thông thường "Taliban" có thể gây hiểu lầm hơn là làm sáng tỏ.<ref name="scott4"/> Gilles Dorronsoro, một học giả về [[Nam Á]] hiện tại [[Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế|Carnegie Endowment for International Peace]] ở Washington cho biết:

{{quote|Thực tế là họ có cùng một tên gây ra hàng loạt nhầm lẫn.<ref name="scott4"/>}}Khi Quân đội Pakistan bắt đầu tấn công Taliban Pakistan, nhiều người không quen thuộc trong khu vực đã nghĩ sai rằng cuộc tấn công nhằm vào Taliban Afghanistan của Mullah Omar, mà thực tế là không phải như vậy.<ref name="scott4"/>

Taliban Pakistan đã bị [[Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc]] trừng phạt vì các vụ tấn công khủng bố ở Pakistan và [[Nỗ lực đánh bom xe ở Quảng trường Thời đại năm 2010|vụ đánh bom xe ở Quảng trường Thời đại năm 2010]].<ref name="sanctionsunc2"/>

==Nguồn tham khảo==
{{refbegin}}
* {{citation |first=John C. |last=Griffiths |year=2001 |title=Afghanistan: A History of Conflict |location=[[London]] |publisher=[[Carlton Books]] |isbn=978-1-84222-597-4}}
* {{citation |last=Hillenbrand |first=Carole |author-link=Carole Hillenbrand |year=2015 |title=Islam: A New Historical Introduction |location=London |publisher=[[Thames & Hudson]] |isbn=978-0-500-11027-0}}
* {{citation |last=Matinuddin |first=Kamal |author-link=Kamal Matinuddin |year=1999 |title=The Taliban Phenomenon: Afghanistan 1994–1997 |location=[[Karachi]] |publisher=[[Oxford University Press]] |isbn=0-19-579274-2 |url=https://books.google.com/books?id=BIyVMkjat2MC }}
* {{citation |first=Ahmed |last=Rashid |author-link=Ahmed Rashid |year=2000 |title=Taliban: Militant Islam, Oil and Fundamentalism in Central Asia |location=[[New Haven, Connecticut|New Haven]] |publisher=[[Yale University Press]] |isbn= 978-0-300-08340-8 |title-link=Taliban: Militant Islam, Oil and Fundamentalism in Central Asia}}
==Đọc thêm==
* {{citation |last1=Jackson |first1=Ashley |last2=Amiri |first2=Rahmatullah |date=November 2019 |title=Insurgent Bureaucracy: How the Taliban Makes Policy |url=https://www.usip.org/sites/default/files/2019-11/pw_153-insurgent_bureaucracy_how_the_taliban_makes_policy.pdf |journal=Peaceworks |volume=153 |publisher=[[United States Institute of Peace]] |location=[[Washington, D.C.]] |pages=C1-44 |isbn=978-1-60127-789-3 |access-date=ngày 26 tháng 3 năm 2020 |archive-date=2021-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817172337/https://www.usip.org/sites/default/files/2019-11/pw_153-insurgent_bureaucracy_how_the_taliban_makes_policy.pdf }}
* {{citation |last=Moj |first=Muhammad |title=The Deoband Madrassah Movement: Countercultural Trends and Tendencies |url=https://books.google.com/books?id=mbm2BgAAQBAJ |year=2015 |publisher=Anthem Press |isbn=978-1-78308-389-3 }}
* [https://web.archive.org/web/20141029205631/http://www.icct.nl/publications/icct-papers/afghan-women-and-the-taliban-an-exploratory-assessment "Afghan Women and the Taliban: An Exploratory Assessment" (International Centre for Counter-Terrorism – The Hague 2014)]
{{refend}}

== Tham khảo ==
{{tham khảo|3}}

== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons}}
{{Sister project links|auto=Q42418}}
* {{Official website|http://shahamat-english.com/}}
*{{C-SPAN|https://www.c-span.org/organization/?5505/United-Nations}}
*{{Aljazeera topic|organisation/taliban}}
*{{Guardian topic}}

[[Thể loại:Taliban| ]]
[[Thể loại:Chính phủ Afghanistan]]
[[Thể loại:Nhóm jihad ở Pakistan]]
[[Thể loại:Tranh cãi Hồi giáo]]
[[Thể loại:Chủ nghĩa toàn trị]]
[[Thể loại:Siêu tổ chức]]
[[Thể loại:Tội phạm có tổ chức]]
[[Thể loại:Tổ chức khủng bố theo Nga]]
[[Thể loại:Tổ chức khủng bố theo Canada]]
[[Thể loại:Chống Shia]]
[[Thể loại:Chủ nghĩa chống cộng ở Afghanistan]]
[[Thể loại:Chủ nghĩa bài Do Thái ở châu Á]]
[[Thể loại:Chống đối Kitô giáo ở châu Á]]
[[Thể loại:Khởi đầu năm 1994 ở Afghanistan]]
[[Thể loại:Nhóm Hồi giáo chủ nghĩa Sunni]]
[[Thể loại:Nhóm jihad ở Afghanistan]]
[[Thể loại: Khủng bố]]