Max Theiler

	Max Theiler
Gebore	30 Januarie 1899; Pretoria, Zuid-Afrikaansche Republiek (tans Suid-Afrika)
Oorlede	11 Augustus 1972 (op 73); New Haven, Connecticut, Verenigde State
Blyplek	Verenigde State van Amerika
Nasionaliteit	Suid-Afrika; Verenigde State
Vakgebied	Virologie
Bekend vir	die ontwikkeling van 'n entstof teen geelkoors
Toekennings	Lasker-DeBakey Kliniese Mediese Navorsingsprys (1949); Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde (1951)

Max Theiler is op 30 Januarie 1899 in Pretoria gebore as seun van sir Arnold Theiler (die bekende veearts wat die Onderstepoort-dierehospitaal gestig het) en Emma (née Jegge). Hy het by die Universiteit van Kaapstad en die Universiteit van Londen in die medisyne studeer en in tropiese medisyne gespesialiseer.

In 1922 is hy by die departement van tropiese medisyne by Harvard aangestel en het hy met navorsing oor die geelkoorsvirus begin. In 1930 het hy 'n aanbod van die internasionale gesondheidsdepartement van die Rockefeller Stigting in New York aanvaar om te help met die stryd teen geelkoors. Eers het hy 'n toets ontwerp waardeur dié dele van die wêreld waar geelkoors inheems is, akkuraat afgebaken word.

Laastens, in 1937, het hy 'n effektiewe entstof teen geelkoors ontwikkel, na hy in 1930 ontdek het watter virus die siekte veroorsaak. Hierdie entstof was geskik vir massaproduksie en sedert die uitvinding daarvan is miljoene mense teen geelkoors ingespuit. Ter herkenning van sy briljante werk is die 1951 Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde aan Theiler toegeken.^[1] Hy het ook belangrike navorsing gedoen oor denguekoors, Japannees-enkefalitis en kinderverlamming.

Theiler is in 1928 met Lillian Graham getroud en hulle het een dogter gehad. Hy is in 1972 in New Haven, Connecticut, oorlede.

Belangrikste prestasies

Max Theiler, 'n Suid-Afrikaner, was verantwoordelik vir die ontwikkeling van 'n entstof teen geelkoors, een van die mees gevreesde siektes van tropiese Amerika en tropiese Afrika. Dit word veroorsaak deur 'n virus en gekenmerk deur koors, geelsug en, in ernstige gevalle, bloeding van die slymvliese en "swart" vomeersel. Die bekendstelling daarvan tot die seepoorte van Europa en Afrika was dikwels gevolg deur 'n verwoestende epidemie met 'n hoë sterftesyfer.

Die entstof is in die laboratoriums van die Rockefeller Stigting ontwikkel deur 'n span wat deur Dr Max Theiler en Dr Hugh Smith gelei is en is een van die doeltreffendste en veiligste entstowwe wat tot dusver vervaardig is. Dit beskerm 90% van dié wat daarmee geënt is, ten volle.

Die wydverspreide gebruik daarvan het die gevaar vir gemeenskappe in Afrika en Amerika uit die weg geruim en het die bedreiging wat op 'n stadium deur hierdie infeksie bestaan het, grootliks verwyder. Max Theiler het 'n Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde in 1951 ontvang – die eerste Suid-Afrikaner wat hierdie internasionale eer behaal het.

Hy het ook die Chalmer Medalje van die Koninklike Vereniging van Tropiese Medisyne en Higiëne (Londen, 1939), die Flattery Medalje (Harvard, 1945) en die Lasker Toekenning van die Lasker Stigting (1949) ontvang.

Verwysings

↑ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1951" (in Engels). Nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2018. Besoek op 4 Februarie 2018.

Eksterne skakels

Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Max Theiler.

[1] "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1951" (in Engels). Nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2018. Besoek op 4 Februarie 2018.

[1]