Podestà
Podestà isch dr Titel vo hoche Beamte, im Allgemeine vom Stadtpresidänt, in vile italiänische Stedt im spötere Mittelalter gsi. In andere Stedt het men e rettori gsait. Im 16. Johrhundert isch s Amt wider verschwunde.
Die italiänische Faschiste hai vo 1926 aa dä Titel de iigsetzte Bürgermeister ge. Er isch noch em Zweite Wältchrieg wider abgschafft worde.
Etymologii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Begriff chunnt vom latiinische potestas, wo „Macht“ bedütet.
Mittelalter
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr erst podestà isch us Bologna bekannt, wo me 1151 dr Guido di Ranieri di Sasso of Canossa vo Faenza brocht het für zum rettore e podestà z si. Das isch im Allgemeine so dr Bruuch gsi, ass me as podestà e Neutrale us enere andere Stadt gwehlt het, wil d Politik sehr brutal gsi isch und me en Unparteiische as Oberhaupt het welle, für zum d Gwaltdädikeit z mässige. Dr podestà isch nume Administrator gsi und het keini legislative Kompetänze gha. Er het d Polizei und d Gricht überwacht, aber d Miliz isch nit under siim Befähl gstande, sondern hüfig vom capitano del popolo, eme Art Volkstribun agfüehrt worde.
Dr Kaiser Barbarossa het se vo 1158 aa sälber afo iisetze as kaiserligi Beamti, wo siini Interässe gschützt hai. Das isch sehr unpopulär gsi und het zum ene Ufstand gegen e Kaiser im Johr 1167 gfüehrt. Drnoch isch dr podestà im Allgemeine vo de Stadtbürger diräkt oder indiräkt gwehlt worde. S Amt isch immer meh korrupt und diktatorisch worde, und es het au vili Fäll ge, wo s chäuflig gsi isch.