Kozmodemyansk

Kozmodemyansk
Цикмӓ
Bayraq Gerb
56°20′31″ şm. e. 46°33′49″ ş. u.
Ölkə	Rusiya
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1583
Sahəsi	13,41 km²
Mərkəzin hündürlüyü	120 m
Saat qurşağı	UTC+03:00
Əhalisi
Əhalisi	19.355 nəf. (2023)
Rəsmi dili	Mariy dili, rus dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+7 83632
Poçt indeksi	425350
Digər
mari-el.gov.ru/gorkozmod…
Kozmodemyansk
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kozmodemyansk — Rusiyanın Mari El Respublikasında, Volqa çayının üstündə qədim şəhər.

Tarixi

Şəhərin adı 1553-cü ildən dəyişdirilmişdirsə də marili çuvaşlar öz şəhərlərini Çikmətala adlandırmaqdadırlar. Vaxtilə Çikmətala qəzası (indi Kozmodemyansk) çox geniş əraziləri – Rutka, Kundiş, Arda, Parat, Vetluqa çayları boyu məhsuldar, verimli torpaqları əhatə edirdi.

Şəhərin istilası və adının dəyişdirilməsi Kazan xanlığının zəbt edilib, ləğv olunması ilə bağlıdır. Rus çarı İvan Qroznı 1552-ci ilin oktyabrında Kazanı işğal edib geri dönərkən Çikmətala şəhərində yol üstü dincəlməyə düşərgə saldırır. Həmin gün Pravoslav dini təqviminə görə müqəddəs həvarilər Kozma və Demyanın yad edildiyi günə təsadüf edir. Çarın ələ keçirdiyi qənimətlərdən biri də Kazanın gözəl "Xan məscidi"nin nadir kaşıları idi. Hədiyyənin simvolik mənası var idi; onlardan böyük qələbə münasibətilə Qızıl Meydanda tikilmiş Vasili Blajennı məbədinin bəzənməsində istifadə edildi. Kilsə dağıdılmış Kazan camilərinin rəngbərəng, əlvan qübbələrini andırırdı.

Fəth və zəfər ilə geri dönən çarın Çikmətalada dayandığı düşərgənin yerində onun əmri ilə hərbi qala tikilir və pravoslav dininə sidq ürəklə xidmət edən çar İvan Qroznının təşəbbüsü ilə Çikmətala şəhəri müqəddəs kilsə günü şərəfinə Kosmodemyansk adlandırılır.

Çikmədal adına müasir Ermənistanın tarixi türk adları sırasında da rast gəlinir.