Адміністрацыйны падзел Малдовы
Палітыка |
Рэспубліка Малдова |
Артыкул — частка серыі: |
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Палітычная сістэма |
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Малдовы вызначаецца Канстытуцыяй і законам Рэспублікі Малдова № 764-XV ад 2001/12/27 г. «Аб адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле Рэспублікі Малдова», і быў сфарміраваны 29 студзеня 2002 года. Закон вылучае 2 узроўні адміністрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу. На першым узроўні знаходзяцца 32 раёны, 13 муніцыпіі, аўтаномнае тэрытарыяльнае ўтварэнне Гагаузія і адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі левабярэжжа Днястра, якім можа быць нададзены асаблівы статус. Муніцыпій Бендэр і адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі Левабярэжжа Днястра знаходзяцца пад фактычным кантролем непрызнанай дзяржавы Прыднястроўскай Малдаўскай Рэспублікі. На другім узроўні адміністрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу Малдовы знаходзяцца гарады, сёлы і камуны, якія аб’ядноўваюць некалькі сёл.
Тыпы адміністрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу
[правіць | правіць зыходнік]Адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі мінімальнага ўзроўню з’яўляюцца сёлы, камуны і гарады. Вёска з’яўляецца адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, якая аб’ядноўвае сельскае насельніцтва на аснове агульнасці тэрыторыі, геаграфічных умоў, эканамічных і сацыяльна-культурных сувязяў, традыцый і звычаяў. Некалькі вёсак, у залежнасці ад эканамічных, сацыяльна-культурных, геаграфічных і дэмаграфічных умоў, могуць аб’яднацца і ўтварыць адну адміністрацыйна-тэрытарыяльную адзінку другога ўзроўню — камуну. Вёска, у якой размешчаны савет вёскі ці камуны, мае назву вёскі-рэзідэнцыі. Таксама вёскі могуць быць часткай горада і не ўтвараць асобна адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі другога ўзроўню.
Горад з’яўляецца больш развітай у параўнанні з вёскай ў эканамічным і сацыяльна-культурных адносінах адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, якая аб’ядноўвае гарадское насельніцтва, мае адпаведную інфраструктуру, прамысловыя і гандлёвыя структуры. Большая частка гарадскога насельніцтва занята ў прамысловай вытворчасці, сферы абслугоўвання насельніцтва, розных галінах інтэлектуальнай дзейнасці, культурнага і палітычнага жыцця. Горад, у якім размешчаны раённы савет, называецца горадам-рэзідэнцыяй.
У адпаведнасці з малдаўскім заканадаўствам, некаторыя гарады могуць быць прызнаныя муніцыпіямі. Муніцыпій з’яўляецца населеным пунктам гарадскога тыпу, што адыгрывае асаблівую ролю ў эканамічным, сацыяльна-культурным, навуковым, палітычным і адміністрацыйным жыцці краіны і дзе размешчаны прамысловыя і гандлёвыя структуры, установы адукацыі, аховы здароўя і культуры. Статус муніцыпія ў Малдове маюць 13 гарадоў.
Раён з’яўляецца адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, у якую ўваходзяць сёлы (камуны) і гарады, аб’яднаныя тэрыторыяй, эканамічнымі і сацыяльна-культурнымі сувязямі. Горад, у якім размешчаны раённы савет, з’яўляецца горадам-рэзідэнцыяй. Раён носіць найменне горада-рэзідэнцыі.
У складзе Рэспублікі Малдова вылучаецца аўтаномнае тэрытарыяльнае ўтварэнне Гагаузія, статус якога рэгулюецца асобным законам. Гагаузія ўключае ў сябе адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі першага ўзроўню муніцыпій Камрат, гарады, вёскі і камуны. У законе «Аб адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле Рэспублікі Малдова» адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел левабярэжжа Днястра ўстаноўлены аналагічна адміністрацыйна-тэрытарыяльныму падзелу Гагаузіі. Пры гэтым адзначана, што ён будзе ўдакладнены ў выпадку ўрэгулявання Прыднястроўскага канфлікту і вызначаны асобным законам.
Адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі першага ўзроўню
[правіць | правіць зыходнік]Сцяг | Назва | Малдаўская назва |
Карта | Цэнтр | Тэр.[1] | Нас.[2][3] | Шчыльн. | Мун. | Гор. | Вёс. ў гор. |
Кам. | Вёс. ў кам. |
НП |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Муніцыпіі першага ўзроўню | |||||||||||||
Муніцыпій Кішынёў | Municipiul Chișinău | — | 571,64 | 804,5 | 1407,35 | 1 | 6 | 2 | 12 | 14 | 35 | ||
Муніцыпій Бельцы (Муніцыпій Бельцы) |
Municipiul Bălți | — | 78,01 | 149,8 | 1920,27 | 1 | — | — | 2 | — | 3 | ||
Муніцыпій Бендэры[4] | Municipiul Bender | — | 97,29 | 98,8 | 1015,52 | 1 | — | — | 1 | — | 2 | ||
Муніцыпій Камрат | Municipiul Comrat | — | 32,00 | 26,3 | 821,88 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Муніцыпій Ціраспаль | Municipiul Tiraspol | — | 55,56 | 145,332 | 2615,77 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Муніцыпій Кагул | Municipiul Cahul | — | 33,00 | 30,018 | 909,64 | 1 | — | 1 | — | — | 2 | ||
Муніцыпій Чадыр-Лунга | Municipiul Ceadîr-Lunga | — | 105,1 | 16,605 | 157,99 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Муніцыпій Эдынец | Municipiul Edineț | — | 5,7 | 15,52 | 2722,81 | 1 | — | 2 | — | — | 3 | ||
Муніцыпій Хынчэшты | Municipiul Hîncești | — | 72,17 | 12,491 | 173,08 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Муніцыпій Архей | Municipiul Orhei | — | 16,52 | 21,065 | 1275,12 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Муніцыпій Сарока | Municipiul Soroca | — | 11,88 | 22,196 | 1868,35 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Муніцыпій Стрэшэнь | Municipiul Strășeni | — | 60,8 | 18,376 | 302,24 | 1 | — | 1 | — | — | 2 | ||
Муніцыпій Унгены | Municipiul Ungheni | — | 16,4 | 30,804 | 1878,29 | 1 | — | — | — | — | 1 | ||
Раёны | |||||||||||||
Раён Басарабяска | Raionul Basarabeasca | Басарабяска | 294,54 | 28,7 | 97,44 | — | 1 | — | 6 | 3 | 10 | ||
Раён Брычэнь |
Raionul Briceni | Брычэнь | 814,44 | 73,9 | 90,74 | — | 2 | — | 26 | 11 | 39 | ||
Раён Гладэнь | Raionul Glodeni | Гладэнь | 754,18 | 60,4 | 80,09 | — | 1 | 1 | 18 | 15 | 35 | ||
Раён Дандушэнь | Raionul Dondușeni | Дандушэнь | 644,12 | 43,7 | 69,40 | — | 1 | — | 21 | 8 | 30 | ||
Раён Дрокія | Raionul Drochia | Дрокія | 999,91 | 88,5 | 88,50 | — | 1 | — | 27 | 12 | 40 | ||
Раён Дубэсар | Raionul Dubăsari | Кочыэр | 309,22 | 35,2 | 113,83 | — | — | — | 11 | 4 | 15 | ||
Раён Эдынец | Raionul Edineț | Эдынец | 932,92 | 81,6 | 87,47 | — | 2 | 4 | 30 | 13 | 49 | ||
Раён Кагул | Raionul Cahul | Кагул |
1545,28 | 124,7 | 80,70 | — | 1 | 1 | 36 | 17 | 55 | ||
Раён Кэлэраш | Raionul Călărași | Кэлэраш | 753,55 | 78,5 | 104,17 | — | 1 | 1 | 27 | 12 | 44 | ||
Раён Кантэмір | Raionul Cantemir | Кантэмір | 867,86 | 62,3 | 71,79 | — | 1 | — | 26 | 24 | 51 | ||
Раён Кэўшэнь | Raionul Căușeni | Кэўшэнь | 644,12 | 43,7 | 69,40 | — | 2 | 1 | 28 | 17 | 48 | ||
Раён Крыўлень | Raionul Criuleni | Крыўлень | 687,95 | 73,7 | 107,13 | — | 1 | 2 | 24 | 16 | 43 | ||
Раён Леова | Raionul Leova | Леова | 764,73 | 53,2 | 69,57 | — | 2 | 1 | 23 | 13 | 39 | ||
Раён Ніспарэнь | Raionul Nisporeni | Ніспарэнь | 629,02 | 66,1 | 105,08 | — | 1 | — | 22 | 16 | 39 | ||
Раён Новыя Анены | Raionul Anenii Noi | Новыя Анены | 887,62 | 83,4 | 93,96 | — | 1 | 5 | 25 | 14 | 45 | ||
Раён Окніца | Raionul Ocnița | Окніца | 597,47 | 54,9 | 91,89 | — | 3 | — | 18 | 12 | 33 | ||
Раён Архей | Raionul Orhei | Архей | 1228,31 | 125,4 | 102,09 | — | 1 | — | 37 | 37 | 75 | ||
Раён Рэзіна | Raionul Rezina | Рэзіна | 621,79 | 51,2 | 82,34 | — | 1 | 3 | 23 | 14 | 41 | ||
Раён Рышкань | Raionul Rîșcan | Рышкань | 936,03 | 68,7 | 73,40 | — | 2 | 6 | 26 | 21 | 55 | ||
Раён Сарока | Raionul Soroca | Сарока | 1042,99 | 100,1 | 95,97 | — | 1 | — | 34 | 33 | 68 | ||
Раён Стрэшэнь | Raionul Strășeni | Стрэшэнь | 729,12 | 92,1 | 126,32 | — | 2 | 2 | 25 | 10 | 39 | ||
Раён Сынджэрэй | Raionul Sîngerei | Сынджэрэй | 1033,71 | 92,6 | 89,58 | — | 2 | 1 | 24 | 43 | 70 | ||
Раён Тараклія | Raionul Taraclia | Тараклія | 673,69 | 44,0 | 65,31 | — | 1 | — | 14 | 11 | 26 | ||
Раён Тэленешты | Raionul Telenești | Тэленешты | 848,62 | 73,1 | 86,14 | — | 1 | 2 | 30 | 21 | 54 | ||
Раён Унгень | Raionul Ungheni | Унгень | 1082,62 | 117,4 | 108,44 | — | 2 | 1 | 31 | 40 | 74 | ||
Раён Фэлешць | Raionul Fălești | Фэлешць | 1072,60 | 91,9 | 85,68 | — | 1 | — | 32 | 43 | 76 | ||
Раён Фларэшць | Raionul Florești | Фларэшць | 1108,19 | 88,7 | 80,04 | — | 3 | — | 37 | 34 | 74 | ||
Раён Хынчэшць | Raionul Hîncești | Хынчэшць | 1472,13 | 121,2 | 82,33 | — | 1 | — | 38 | 24 | 63 | ||
Раён Чымішлія | Raionul Cimișlia | Чымішлія | 923,70 | 60,8 | 65,82 | — | 1 | 3 | 22 | 13 | 39 | ||
Раён Шалдэнэшць | Raionul Șoldănești | Шалдэнэшць | 598,37 | 42,4 | 70,86 | — | 1 | — | 22 | 10 | 33 | ||
Раён Штефан Водэ | Raionul Ștefan-Vodă | Штэфан Водэ | 644,12 | 71,0 | 110,23 | — | 1 | — | 22 | 3 | 26 | ||
Раён Ялавены | Raionul Ialoveni | Ялавены | 783,49 | 100,7 | 128,53 | — | 1 | — | 24 | 9 | 34 | ||
Аўтаномныя тэрытарыяльныя ўтварэнні | |||||||||||||
Аўтаномнае тэрытарыяльнае ўтварэнне Гагаузія |
Unitatea Teritorială Autonomă Găgăuzia |
Камрат | 1848,46 | 161,9 | 87,59 | 1 | 2 | 1 | 23 | 5 | 32 | ||
Аўтаномнае тэрытарыяльнае ўтварэнне з асаблівым прававым статусам Прыднястроўе | |||||||||||||
Аўтаномнае тэрытарыяльнае ўтварэнне з асаблівым прававым статусам Прыднястроўе |
Unitățile Administrativ-Teritoriale din Stînga Nistrului |
Ціраспаль | 4163,00 | 505,2 | 121,35 | 1 | 9 | 2 | 69 | 66 | 147 | ||
Разам | 33546 | 4060,4 | 121,04 | 5 | 60 | 39 | 917 | 660 | 1681 |
Зноскі
- ↑ Население Республики Молдова по возрасту и полу в территориальном аспекте на 2010 год.
- ↑ Предварительная численность постоянного населения в Республике Молдова на 1 января 2014 года, Нацыянальнае бюро статыстыкі Рэспублікі Малдова, 17.02.2014
- ↑ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОЕ РАЗВИТИЕ ПРИДНЕСТРОВСКОЙ МОЛДАВСКОЙ РЕСПУБЛИКИ В 2014 ГОДУ.(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 11 мая 2016. Праверана 27 кастрычніка 2015.
- ↑ Тэрыторыя цалкам кантралюецца непрызнанай Прыднястроўскай Малдаўскай Рэспублікай.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Адміністрацыйны падзел Малдовы