Майкл Артын
Майкл Артын | |
---|---|
англ.: Michael Artin | |
Дата нараджэння | 28 чэрвеня 1934[1] (90 гадоў) |
Месца нараджэння | |
Грамадзянства | |
Бацька | Эміль Артын[d][1] |
Маці | Natascha Artin Brunswick[d][1] |
Дзеці | Wendy Artin[d] |
Род дзейнасці | матэматык, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | алгебраічная геаметрыя[2], алгебра[2] і матэматыка[2] |
Месца працы | |
Альма-матар |
|
Навуковы кіраўнік | Оскар Зарыскі[5] |
Член у | |
Узнагароды |
медаль Стагоддзі Вышэйшай школы мастацтваў і навук Гарвардскага ўніверсітэта[d] (2005) Прэмія Вольфа па матэматыцы (2013) член Таварыства прамысловай і прыкладной матэматыкі[d] (2009) член Амерыканскай асацыяцыі садзейнічання развіццю навукі[d] прэмія Стыла за выдатныя дасягненні на працягу ўсёй кар’еры[d] (2002) правадзейны член Амерыканскага матэматычнага таварыства[d] (2013) |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Майкл Артын (англ.: Michael Artin; нар. 28 чэрвеня 1934) — амерыканскі матэматык і заслужаны прафесар Масачусецкага тэхналагічнага інстытута, вядомы сваім укладам у алгебраічную геаметрыю.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Арцін нарадзіўся ў Гамбургу, Германія. Яго маці — Наталля Навумаўна Ясная (пазней змяніла імя на Natasha і найбольш вядомая пад гэтым імем, 1909—2003), нарадзілася ў сям’і адваката, пасля вядомага эканаміста Н. Х. Яснага (англ.: Naum Jasny, 1883—1967) у Санкт-Пецярбургу і эмігравала ў Германію ў 1921 годзе пасля прыходу да ўлады бальшавікоў. Яна наведвала гімназію ў Гамбургу, а затым — курсы ў Гамбургскім універсітэце, якія праводзіліся Эмілем Артынам — адным з выбітных алгебраістаў XX стагоддзя. Артын і Ясная ажаніліся ў 1929 годзе, Майкл Артын быў іх другім сынам. У 1937 годзе Артын быў звольнены з універсітэта (Наташа была напалову яўрэйкай) і іх сям’я эмігравала ў ЗША.
У 1955 годзе Майкл Артын атрымаў ступень бакалаўра ў Прынстанскім універсітэце. Затым ён пераехаў у Гарвард і ў 1960 годзе атрымаў ступень Ph.D. пад кіраўніцтвам Оскара Зарыскага (тэма дысертацыі — On Enriques’ Surfaces). Ён вырашыў не публікаваць дысертацыю, бо лічыў, што яна недастаткова добрая для публікацыі. Да 1963 года Артын працаваў у Гарвардскім універсітэце, а затым правёў некаторы час у Францыі, у Інстытуце вышэйшых навуковых даследаванняў (IHES), паўдзельнічаўшы ў напісанні 4-га тома запісак SGA. У 1966 годзе атрымаў пасаду прафесара MIT. Яго праца над праблемай апісання прадстаўленых функтараў у катэгорыі схем прывяла да доказу апраксімацыйнай тэарэмы Артына. Таксама ён даў вызначэнне алгебраічнай прасторы. У 1974 годзе ён даў новае вызначэнне алгебраічнага стэка. Пачынаючы з 1980-х гадоў яго навуковыя інтарэсы перамясціліся ў галіну некамутатыўнай геаметрыі.
Зноскі
- ↑ а б в г Michael Artin — MacTutor History of Mathematics archive.
- ↑ а б в Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
- ↑ а б в г д е ё ж з MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
- ↑ а б Матэматычная генеалогія — 1997.
- ↑ Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
- ↑ https://www.siam.org/prizes-recognition/fellows-program/all-siam-fellows Праверана 17 ліпеня 2021.
- ↑ http://www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013 Праверана 24 лістапада 2022.
- ↑ http://www.ams.org/news?news_id=1680 Праверана 24 лістапада 2022.
- Нарадзіліся 28 чэрвеня
- Нарадзіліся ў 1934 годзе
- Нарадзіліся ў Гамбургу
- Выкладчыкі Масачусецкага тэхналагічнага інстытута
- Выкладчыкі Гарвардскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Гарварда
- Выпускнікі Прынстанскага ўніверсітэта
- Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены Амерыканскай асацыяцыі садзейнічання развіццю навукі
- Члены Амерыканскага матэматычнага таварыства
- Узнагароджаныя Нацыянальным медалём навукі ЗША
- Лаўрэаты прэміі Вольфа па матэматыцы
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Матэматыкі ЗША
- Матэматыкі XX стагоддзя
- Матэматыкі XXI стагоддзя
- Імігравалі ў ЗША з Германіі