Фундж
Гістарычная дзяржава | |||
Фундж | |||
---|---|---|---|
الفُنج | |||
|
|||
|
|||
|
|||
Сталіца | Сінар | ||
Афіцыйная мова | Classical Arabic[d] | ||
Грашовая адзінка | бартар | ||
Форма кіравання | манархія | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Фундж (араб. الفُنج), або Сіна́рскі султанат (араб. سلطنة سنار) — назва дзяржавы і кіруючай у ёй дынастыі на тэрыторыі сучаснага Судана ў XVI ст. — XIX ст.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]У канцы XV ст., калі Макурыя і Алодыя, хрысціянскія дзяржавы Нубіі, прыйшлі ў заняпад, уладу на поўначы рэгіёна захапіў Абдала Джамаа, правадыр арабскага племені руфаа, які спрыяў распаўсюджванню іслама. На поўдні рэгіёна ўзмацнілася племя фундж. Яго паходжанне з'яўляецца спрэчным. Пазнейшая традыцыя дзяржавы Фундж сцвярджала, што заснавальнікам племені быў араб аль-Хадж Фарадж аль-Фуні. Сучасныя навукоўцы мяркуюць, што фундж былі тубыльцамі Нубіі або выхадцамі з Паўднёвага Судана.
Відавочна, фундж спачатку захапілі Алодыю. У 1504 г. яны перамаглі Абдалу Джамаа, што лічыцца пачаткам стварэння іх дзяржавы. У 1523 г. у пісьмовых крыніцах з'явіліся звесткі пра Амару Дунка, першага манарха дзяржавы Фундж. Яму прыпісваецца заснаванне сталіцы Сенар. У 1585 г. фунджская армія спыніла наступ асманаў уздоўж Ніла на поўдзень. Узмацненне адбылося пры султане Адлане I (1606 — 1612 гг.), які ўсталяваў мір з суседняй хрысціянскай Эфіопіяй. Росквітам палітычнай магутнасці стаў перыяд кіравання Бады II (1645 — 1681). Ён імкнуўся пашырыць уплыў Фундж на паўночным усходзе Афрыкі і кантраляваць узбярэжжа Чырвонага мора.
У 1718 г. нашчадкі Бады II фактычна страцілі ўладу. Іх пераемнікі фармальна адносілі сябе да той жа дынастыі, але паступова страчвалі ўплыў на падданых. Саслабленне дзяржавы адбылося з-за працяглага канфлікта з Эфіопіяй у 1741 — 1773 гг. і гандлёвай канкурэнцыі з суседнім Дарфурскім султанатам. У 1821 г. армія Мухамеда Алі вымусіла апошняга манарха Бады IV перадаць свае землі ў склад Егіпта.