Язэпс Віталс

Язэпс Віталс
лат.: Jāzeps Vītols
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	26 ліпеня 1863(1863-07-26)
Месца нараджэння	Валміера, Вольмарскі павет[d], Ліфляндская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	24 красавіка 1948(1948-04-24)[…] (84 гады)
Месца смерці	Любек, Шлезвіг-Гольштэйн, Бізонія[d], Германія пад акупацыяй саюзнікаў[d], Германія
Месца пахавання	Лясныя могілкі
Краіна	Расійская імперыя  Латвія
Альма-матар	Санкт-Пецярбургская дзяржаўная кансерваторыя імя М. А. Рымскага-Корсакава
Месца працы	Санкт-Пецярбургская дзяржаўная кансерваторыя імя М. А. Рымскага-Корсакава
Музычная дзейнасць
Педагог	Мікалай Андрэевіч Рымскі-Корсакаў
Прафесіі	піяніст, дырыжор, кампазітар, выкладчык універсітэта, музычны крытык
Інструменты	фартэпіяна і арган
Жанры	сімфонія
Выхаванцы	Lūcija Garūta[d], Марыя Веніямінаўна Юдзіна[d] і Vladimir Dranishnikov[d]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Язэпс Ві́талс, Іосіф Вітал (лат.: Jāzeps Vītols; 26 ліпеня 1863, г. Валміера, Латвія — 24 красавіка 1948, Любек) — латышскі кампазітар, педагог; адзін з заснавальнікаў нацыянальнай кампазітарскай школы, буйнейшы майстар латышскай харавой песні.

Біяграфічныя звесткі

Скончыў Пецярбургскую кансерваторыю (1886, клас М. Рымскага-Корсакава), выкладаў у ёй (з 1901 г. прафесар). 3 1918 г. у Рызе. Заснавальнік, прафесар, рэктар (у 1919—44, з перапынкам) Латвійскай кансерваторыі (цяпер носіць яго імя). Адзін з заснавальнікаў і старшыня (1923—1940) Таварыства латышскіх кампазітараў.

Сярод яго вучняў: С. Пракоф’еў, М. Мяскоўскі, Я. Іваноў, Я. Калніньш, А. Скултэ, Л. Вігнерс, Е. Віталіньш і інш.

З 1944 года жыў у Германіі.

Творчасць

Асноўныя творы: кантаты «Песня» (1908), «Паўночнае ззянне» (1913); балада для хору «Беверынскі спявак» (1900); сімфонія (1888), «Свята Ліга» (1889), «Драматычная уверцюра» (1895), уверцюра «Спрыдзітыс» (1908), сюіты «Сем латышскіх народных песень» (1904) і «Каштоўныя камяні» (1924), балада «Восеньская песня» (1928), «Латышская сельская серэнада» (1934), «Рапсодыя» (1909) для сімфанічнага аркестра; фантазія на тэмы латышскіх народных песень для скрыпкі з аркестрам; струнны квартэт; інструментальныя творы, у т.л. для фартэпіяна (больш за 80); хары а капэла (103); песні для голасу з фартэпіяна (92), апрацоўкі латышскіх народных песень (больш за 300).

Аўтар артыкулаў па музычным мастацтве.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 4. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0090-0.

Спасылкі

• Язэпс Віталс на сайце Латвійскай Нацыянальнай бібліятэкі Архівавана 24 кастрычніка 2008. (латыш.)