Poljski zlot
Poljski zlot Polski złoty | |
---|---|
Novčanica od 200 zlota | |
ISO 4217 Kod | PLN |
Korisnik | Poljska |
Kovanice | 1, 2, 5, 10, 20, 50 groša; 1, 2, 5 zlota |
Novčanice | 10, 20, 50, 100, 200, 500 zlota |
Nacionalna banka | Narodna banka Poljske (Narodowy Bank Polski) |
- veb-sajt | http://www.nbp.pl/ |
Zlot (pl. "zlatan") je zvanična valuta Poljske. Po standardu ISO 4217 oznaka je PLN. Jedan zlot se dijeli na 100 groša.
Historija
[uredi | uredi izvor]Zlot je već od 14.-19. vijeka bio u upotrebi, kasnije se mijenja poljskom markom. Od 1924. ponovo se uvodi zlot. Nakon upada Wehrmachta u Poljsku 1939 ostaje u opticaju, kako u okupiranim tako i na slobodnim teritorijama. Nakon završetka Drugog svjetskog rata zloti je bio izložen visokoj inflaciji, koja je okončana 1949. privrednom reformom . 80-tih godina inflacija raste ponovo, koja je zaustavljena intervencionizmom. Nakon pada stope inflacije ispod 1% uvodi se denominacija starih zlota za nove u odnosu 10000 : 1. Nakon pristupanaja Evropskoj uniji raste vrijednost zlota u odnosu na euro. Iako je uvođenje eura planirano nisu do sada obavljeni konkretni koraci.[1]
Novčanice
[uredi | uredi izvor]Serija 1994. ("Suverenitet Poljske")[2] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slika | Vrijednost | Veličina | Boja | Opis | Datum | ||||
Lice | Naličje | Lice | Naličje | Vodeni žig | Štampanje | Važeće | |||
10 zł | 120 × 60 mm | Tamnosmeđa | Mieszko I | srebrni dinar za vrijeme vladavine Mieszko I | Portret | 25. mart 1994 | 1. januar 1995 | ||
20 zł | 126 × 63 mm | Ljubičasta, ružičasta | Bolesław I Chrobry | srebrni dinar za vrijeme vladavine Bolesław I Chrobry | |||||
50 zł | 132 × 66 mm | Tamnoplava | Kazimierz III Wielki | Bijelo orao kraljevske mornarice Kazimierz III Wielki i simboli Poljske: žezlo i šar | |||||
100 zł | 138 × 69 mm | Tamnozelena | Władysław II Jagiełło | Štit sa bijelim orlom Władysław II Jagiełło, grbovi Teutonskog viteškog reda i Mačeva Grunwalda | 1 June 1995 | ||||
200 zł | 144 × 72 mm | smeđa, narandžasta | Zygmunt I Stary | Orao ukršten slovom "S" u obliku šestougla, nalazi se u Sigmundovoj kapeli |
Serija 2012. ("Suverenitet 'Poljske") | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slika | Vrijednost | Veličina | Boja | Opis | Datum | ||||
Lice | Naličje | Lice | Naličje | Vodeni žig | Štampanje | Važeće | |||
10 zł | 120 × 60 mm | Tamnosmeđa | Mieszko I | srebrni dinar za vrijeme vladavine Mieszko I | As portrait | 5. januar 2012 | 7 April 2014 | ||
20 zł | 126 × 63 mm | Ljubičasta, ružičasta | Bolesław I Chrobry | srebrni dinar za vrijeme vladavine Bolesław I Chrobry | |||||
50 zł | 132 × 66 mm | Tamnoplava | Kazimierz III Wielki | Bijelo orao kraljevske mornarice Kazimierz III Wielki i simboli Poljske: žezlo i šar | |||||
100 zł | 138 × 69 mm | Tamnozelena | Władysław II Jagiełło | Štit sa bijelim orlom Władysław II Jagiełło, grbovi Teutonskog viteškog reda i Mačeva Grunwalda | |||||
200 zł | 144 × 72 mm | smeđa, narandžasta | Zygmunt I Stary | Orao ukršten slovom "S" u obliku šestougla, nalazi se u Sigmundovoj kapeli | 30. mart 2015 | februar 2016 (TBA) | |||
500 zł | 150 × 75 mm | ? | Jan III Sobieski | ? | Portret | ? | 2017 (TBA) |
Komemorativne novčanice
[uredi | uredi izvor]Serija komemoracije [3] | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Vrijednost | Veličina | Boja | Opis | Datum | |||
Lice | Naličje | Vodeni žig | Štampanje | Važeće | |||
10 zł | 138 x 69 mm | Ružičasta, narandžasta | Grb Poljske, Palata Belweder, komandant Józef Piłsudski | Bijeli orao, spomenik u Kielcu izginulima iz poljske legije | Józef Piłsudski, galvanotehnika denomination | 80,000 | 3. novembar2008 |
20 zł | 138 x 69 mm | narandžasta, žuta, smeđa | Grb Poljske, koliba u Krzemieniecu, Juliusz Słowacki | Ždralovi, izvod iz poeme Smiraj, Statua Sigismunda III, kralja Poljske kod četvrti tvrđave u Varšava. | Juliusz Słowacki, galvanotehnika denominacije | 80,000 | 23. septembar, 2009 |
20 zł | 138 x 69 mm | Svijetloplava, Svijetlosmeđa, crna | Frédéric Chopin, kuća u Żelazowa Wola rodnom mjestu, reprodukcija prve edicije Mazurke B dur, Opus 7 broj 1, Chopinov potpis. | Faksimil jednog dijela etude F mol, Opus 10, broj 9, krajolik u centralnoj Poljskoj s mazovskim vrbama. | Chopin | 120,000 | 26. februar, 2010 |
20 zł | 138 x 69 mm | smeđa and zelena | Marie Skłodowska Curie, zgrada škole Sorbone u Parizu, Grb Poljske, Ra (Hemijski simbol za radij) s koncentričnim krugovima. | Curie citat (Otkrila sam ali nisam stvorila radij, slava ne pripada meni već cijelom čovječanstvu), zgrada radij instituta Varšavi; Nobelova medalja za hemiju. | Marie Skłodowska Curie i galvanotehnika denominacije | 60,000 | 12. decembar, 2011 |
20 zł | 147 x 67 mm | zelena, smeđa, yellow and plava | hologram palače Belveder; grb s krunisanim orlovima; komandant Józef Klemens Piłsudski s uniformom. | Značka s orlom Poljske legije; veliki krst ordena Virtuti Militari; značka Prve brigade poljske legije; hologram palače Belveder. | Ne postoji | 50,000 | 5 august, 2014 |
20 zł | 138 x 69 mm | smeđa, zelena, zlatna i ljubičasta | Registracija iz 1415. ; otvorena knjiga; Grb Poljske s krunisanim orlovima; Jan Długosz | Grb Wieniawa; Katedrala Wawel u Krakówu; prozor s umrljanim staklom | Štit s krunisanim orlovima | 30,000 | 24. august, 2015 |
50 zł | 144 x 72 mm | plava, žuta | Papa Ivan Pavao II, Grb Poljske | Kardinal Stefan Wyszynski, izvod iz pisma za Poljake, manastir u Jasna Góra i crkva | Grb Pape Ivana Pavla II | 2,000,000 | 16. oktobar, 2006 |
Kovanice
[uredi | uredi izvor]Iako su neke kovanice proizveden već 1990., zbog tadašnje denominacije, nisu izašle prije 1. januara 1995.
Serija 1990.[4] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slika | Vrijednost | Osobine | Opis | Datum prvog kovanja | |||||
Lice | Naličje | Prečnik | Masa | Sastav | Rub | Lice | Naličje | ||
1 groš | 15.5 mm | 1.64 g | čelik i bronza | zupčast | Državna titula i orao na grbu Poljske | Vrijednost i 1 list | 1990 | ||
2 groša | 17.5 mm | 2.13 g | Ravan | Vrijednost i 2 lista | |||||
5 groša | 19.5 mm | 2.59 g | Naizmjenično gladak i zupčast | Vrijednost i 5 listova | |||||
10 groša | 16.5 mm | 2.51 g | kupronikl | Naizmjenično gladak i zupčast | Državna titula i orao na grbu Poljske | Vrijednost i 10 listova u obliku kruga | 1990 | ||
20 groša | 18.5 mm | 3.22 g | zupčast | Vrijednost i 20 listova u obliku kvadrata | |||||
50 groša | 20.5 mm | 3.94 g | Vrijednost i 50 listova u polukrugu | ||||||
1 zł | 23 mm | 5 g | Naizmjenično gladak i zupčast | Vrijednost i 100 listova u obliku kruga | |||||
2 zł | 21.5 mm Centar: 12 mm |
5.21 g | Prsten: Albronza Centar: kupronikl |
Ravan | Vrijednost i 2 lista u dijelu kruga | 1994 | |||
5 zł | 24 mm Centar: 16 mm |
6.54 g | Prsten: kupronikl Centar: Albronza |
Nepravilno zupčast | Državna titula i orao na grbu Poljske | Vrijednost i 5 listova u obliku kruga | 1994 |
Inflacija
[uredi | uredi izvor]6. decembra 2012. zlot je imao sljedeću vrijednost:
- 1 BAM = 2,112 zlota
- 1 USD = 3,1619 zlota
- 1 EUR = 4,1307 zlota
- 1 GBP = 5,0929 zlota
- 1 CHF = 3,4109 zlota
- 1 CZK = 0,1640 zlota
- 1 SKK = 0,1371 zlota
- 100 JPY = 3,84 zlota
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ (de)finanzen.net. "Kurs euro/zloti". Pristupljeno 30. 9. 2015.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ National Bank of Poland - Internet Information Service
- ^ The National Bank of Poland's Collector's Banknote page
- ^ National Bank of Poland - Internet Information Service