Napulo ka Sugo
Ang Napulo ka Sugo, kun Dekalogo, listahan sa pangrelihiyoso ug moral nga pagpasabot kinutlo sa tradiysong pangrelihiyon, mga gisulat sa Ginoo ug gihatag kang Moses sa bukid nga gitawag nga "Bukid sa Sinai" (Exodus 19:23) kun "Bukid sa Horeb" (Deuteronomy 5:2) pinaagi sa duha ka dagkong bato nga gisulatan. Nailhan kini sa Hudiyismo ug Kristiyanismo. Sa pinulongang Bibliya, ang napulo ka sugo gitawag nga עשרת הדברים (gititik nga, Aseret haDvarim) ug sa katitikang Rabiniko nga עשרת הדברות (gititik nga Aseret haDivrot), nga samang nagpasabot nga "ang napulo ka pahayag." Ang ngalan nga "Dekalogo" gikan sa Griyego nga ngalan nga δεκάλογος kun "dekalogos" ("napulo ka pahayag") nga makita sa Septuagint (Exodus 34:28, Deuteronomy 10:4), nga hinubad sa Griyego sa Hebreo nga ngalan.
Ang tawag nga "Napulo ka Sugo" kasagaran nagpasabot sa managsusamang sulat sa Exodus 20:2–17 ug Deuteronomy 5:6–21. Ang uban miapil sa paglahi ning "Etikanhong Dekalogo" ug ang sumpay sa napulo ka sugo sa Exodus 34 gihingalang "Ritwal nga Dekalogo".
Ang sulat sa sugo sa Exodus naa'y lakip nga labaw pa sa napulo ka pahayag nga mosugo, mokabat og napulo'g upat kun napulo'g lima tanan. Hinuon, ang Bibliya miingon sa ihap nga "napulo" sa listahan, gamit ang Hebreo nga pahayag nga aseret hadvarim. Ang lain-lain nga mga relihiyon mitunga sa Sugo sa lain-laing paagi, ug naghubad sa napulo ka sugo sa lain-laing paagi.
Ang Napulo ka mga Sugo
[usba | usba ang wikitext]| Sugo | Hudiyo | Ortodokso | Romano Katoliko, Luterano** | Anglikano, Repormado, ug ubang mga Kristiyano |
|---|---|---|---|---|
| Ako ang Ginoong inyong Diyos | 1 | 1 | 1 | pasiuna |
| Dili kamo magbaton og laing Diyos gawas Kanako | 2 | 1 | ||
| Dili kamo maghimo og mga diyos-diyos | 2 | 2 | ||
| Dili ninyo gamiton sa sayop ang ngalan sa inyong Diyos | 3 | 3 | 2 | 3 |
| Hinumdomi ang Adlawng igpapahulay, ug balaana kini | 4 | 4 | 3 | 4 |
| Pasidunggi ang inyong mga ginikanan | 5 | 5 | 4 | 5 |
| Ayaw pagpatay* | 6 | 6 | 5 | 6 |
| Ayaw pagpanapaw | 7 | 7 | 6 | 7 |
| Ayaw pangawat | 8 | 8 | 7 | 8 |
| Ayaw pagbaton og bakak sa inyong silingan | 9 | 9 | 8 | 9 |
| Ayaw kasina sa balay sa inyong silingan | 10 | 10 | 9 | 10 |
| Ayaw kasina sa asawa sa inyong silingan | 10 |
Makarelihiyong Interpretasyon
[usba | usba ang wikitext]Kristiyanhon
[usba | usba ang wikitext]Ang napulo ka sugo Exodo 20:1-17 Ug ang Dios misulti niining tanan nga mga pulong, nga nagaingon: Ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagbawi kanimo gikan sa yuta sa Egipto gikan sa balay sa pagkaulipon.
- 1. Dili ka magbaton ug lain nga mga dios sa atubangan ko.
- 2. Alang kanimo dili ka magbuhat ug usa ka larawan nga linilok bisan sa dagway sa bisan unsang butanga nga atua sa itaas sa langit, kun dinhi sa ilalum sa yuta, kun sa anaa sa tubig sa ilalum sa yuta:
Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila; kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat ka kaliwatan sa mga nagadumot kanako, Ug nagapakita ako sa mahigugmaong kalolot alang sa linibo kanila nga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo.
- 3. Dili mo paggamiton ang ngalan ni Jehova nga imong Dios sa pasipala; kay si Jehova dili mag-isip nga walay sala niadtong nagagamit sa iyang ngalan sa pasipala.
- 4. Hinumduman mo ang adlaw nga igpapahulay, aron sa pagbalaan niini.
Sa unom ka adlaw magbuhat ka, ug buhaton mo ang tanan nga imong bulohaton; Apan ang adlaw nga ikapito maoy usa ka adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios. Niining adlawa dili ka magbuhat, ikaw, bisan ang imong anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisang ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong kahayupan, bisan ang imong dumuloong nga anaa sa sulod sa imong mga pultahan. Kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ang dagat, ug ang tanan nga anaa niini, ug mipahulay sa ikapito ka adlaw; busa gipanalanginan ni Jehova ang adlaw nga igpapahulay, ug gibalaan niya kini.
- 5. Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, aron magahataas ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.
- 6. Dili ka magpatay.
- 7. Dili ka magpanapaw.
- 8. Dili ka magpangawat.
- 9. Dili ka magsaksi ug bakak batok sa imong isigkatawo.
- 10. Dili ka maibug sa balay sa imong isigkatawo; dili ka maibug sa asawa sa imong isigkatawo, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo.
