بۆ ناوەڕۆک بازبدە

نفرتیتی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
نفرتیتی

تاتۆهیبا
لەدایکبوون
وڵاتی میتانی
مەرگ
میسر
نەتەوەکورد
ناوەکانی ترتاتۆهیب
ئایینخۆرپەرەستی
باوان
  • توشراتا شایی میتانی (باوک)

نەفەرنێفێرواتێن نەفەرتیتی (/ˌnɛfərˈtiːti/) (نزیکەی ١٣٧٠ – نزیکەی ١٣٣٠ پێش زایین) شاژنێکی کوردی شانشینی ١٨ی میسری کۆن بووە، هاوسەری گەورەی شاهانەی فیرعەون ئەخناتن بووە[١].  نەفێرتیتی و هاوسەرەکەی بە چاکسازییەکی ڕیشەیی لە ئایینی دەوڵەتدا ناسرابوون، کە دێنی کۆنی میسریان واز لێ هێناو و بوون بە خۆرپەرەست. نفرتیتی لەگەڵ هاوسەرەکەیدا لە قۆناغێکدا حوکمڕانی دەکرد کە دەتوانین بڵێین دەوڵەمەندترین قۆناغی مێژووی میسری کۆن بوو.  هەندێک لە زانایان پێیان وایە کە نەفەرتیتی دوای مردنی هاوسەرەکەی و پێش بەرزبوونەوەی توتانخامون بۆ ماوەیەکی کورت بە ناوی نێفێرنێفێرواتن حوکمرانی کردووە.  ئەگەر نەفەرتیتی وەک فیرعەون حوکمڕانی کردبێت، ئەوا حوکمڕانییەکەی بە ڕووخانی ئامارنا و گواستنەوەی پایتەخت بۆ شاری نەریتی تیبس بوو[٢]

سەرەتا باشترە بزانین ناوی سەرەکی نفرتیتی تاتۆهیبا بوە[٣]

نفرتیتی چەندین نازناوی هەبوو، لەوانە:

شازادەی بۆماوەیی

گەورەی ستایشەکان

خانمی نیعمەت

شیرینی خۆشەویستی

خانمی دوو خاکەکە

هاوسەری پاشای سەرەکی، خۆشەویستەکەی

هاوسەری پاشای گەورە، خۆشەویستەکەی

خانمی هەموو ژنان

خاتوونی میسری سەرەوە و خوارەوە

لە کاتێکدا کە بێژەکردنی میسری مۆدێرن ناوەکەی بە نفرتیتی دەگۆڕێت، ناوەکەی ڕستەی nfr.t jj.tj بووە "ئەو جوانە هاتووە" و ڕەنگە لە هاوچەرخدا نافتیتا لە نەفرات-یتای کۆنتر یان ڕەنگە نافێرتی-یتی گوتبێتەوە. ناوی نفرتیتی، بە میسری Nfr.t-jy.tj، ئەتوانین بڵێین وەڕگێڕانی ناوەکەی بە کوردی ئەمەیە "ژنە جوانەکە هاتووە[٤]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ [. «https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/nefertiti»]. کۆلینس دیکشێنێڕی. {{cite web}}: بەستەری دەرەکی لە |سەردێڕ= (یارمەتی); نرخی |ناونیشان= بپشکنە (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
  2. ^ دادسۆن، ئای، توتنخاتون (2009). میسر بەرەو خۆراوا بوون. ISBN 978-977-416-304-3.
  3. ^ دوکتور جەماڵ، ڕەشید. لێکۆڵینەوەی زمانەوانی دەربارەی زمان و مێژووی وڵاتی کوردەواری. میتانی.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
  4. ^ دادسۆن، ئای (2009). ئای، توتنخامون. ISBN 978-977-416-304-3.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)