Άγιος Μαρτίνος (Ολλανδία)
Συντεταγμένες: 18°2′8″N 63°4′33″W / 18.03556°N 63.07583°W
Ο Άγιος Μαρτίνος (επίσημα Χώρα του Αγίου Μαρτίνου, ολλανδικά: Land Sint Maarten) αποτελεί συστατική χώρα του Βασιλείου των Κάτω Χωρών, μαζί με την Ολλανδία, την Αρούμπα και το Κουρασάο, από τις 10 Οκτωβρίου του 2010. Μέχρι τότε αποτελούσε μέρος των Ολλανδικών Αντιλλών. Πρωτεύουσα του είναι το Φίλιπσμπουργκ. Η χώρα βρίσκεται στο νότιο μισό του νησιού Αγίου Μαρτίνου της Καραϊβικής Θάλασσας, το βόρειο μέρος του οποίου ανήκει στην υπερπόντια κοινότητα της Γαλλίας του Αγίου Μαρτίνου. Η έκταση της χώρας του Αγίου Μαρτίνου είναι 34 τ.χλμ., ενώ ο πληθυσμός του υπολογίζεται κοντά στους 41.349[1] κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024.
| Άγιος Μαρτίνος
Sint Maarten | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| Φίλιπσμπουργκ 18°1′34″N 63°3′0″W / 18.02611°N 63.05000°W | |||
| Ολλανδικά, Αγγλικά | |||
Κυρίαρχο κράτος |  Βασίλειο των Κάτω Χωρών | ||
| Συνταγματική Μοναρχία | |||
| Γουλιέλμος-Αλέξανδρος Ατζάμου Μπάλι Λουκ Μαρσελίνα | |||
| Πλήρης αυτονομία από το Βασίλειο των Κάτω Χωρών Σύνταγμα | 10 Οκτωβρίου 2010 | ||
| • Σύνολο | 34 km2 (228η) | ||
| Πληθυσμός • Εκτίμηση 2024 • Απογραφή 2010 • Πυκνότητα | 41.349[1] (219η) 37.429 1.216,1 κατ./km2 (10η) | ||
| Νόμισμα | Γκίλντα Ολλανδικών Αντιλλών (ANG) | ||
| (UTC -4) | |||
Ετυμολογία
ΕπεξεργασίαΤο νησί ονομάστηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο προς τιμήν του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ, επειδή το είδε για πρώτη φορά την ημέρα της γιορτής του αγίου στις 11 Νοεμβρίου του 1493.[2]
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΠρο-αποικιακή περίοδος
ΕπεξεργασίαΟ Άγιος Μαρτίνος κατοικήθηκε από ιθαγενείς αμερικανικούς πληθυσμούς για πολλούς αιώνες, με τα αρχαιολογικά στοιχεία να μαρτυρούν ανθρώπινη παρουσία στο νησί ήδη από το 2000 π.Χ.[3] Αυτοί οι άνθρωποι πιθανότατα μετανάστευσαν από τη Νότια Αμερική.[3] Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι ήταν οι Αραουάκοι που εγκαταστάθηκαν εκεί μεταξύ 800 και 300 π.Χ.[3] Περίπου το 1300-1400 μ.Χ., άρχισαν να εκτοπίζονται από τους πολεμοχαρείς Καραΐβους.[3]
Άφιξη Ευρωπαίων
ΕπεξεργασίαΠιστεύεται ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος ονόμασε το νησί προς τιμήν του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ όταν το είδε στο δεύτερο ταξίδι του. Ωστόσο, στην πραγματικότητα έδωσε το όνομα στο νησί που τώρα ονομάζεται Νέβις, όταν αγκυροβόλησε στα ανοικτά του στις 11 Νοεμβρίου του 1493, την ημέρα της γιορτής του Αγίου Μαρτίνου. Λόγω κακής χαρτογράφησης υπήρξε σύγχυση πολλών μικρών νησιών των Υπήνεμων Νήσων και έτσι το όνομα μεταφέρθηκε κατά λάθος στο νησί που τώρα είναι γνωστό ως Άγιος Μαρτίνος.[4][5]
Ονομαστικά ως ισπανική επικράτεια, το νησί έγινε το επίκεντρο του ανταγωνιστικού ενδιαφέροντος των ευρωπαϊκών δυνάμεων, ιδίως της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Ολλανδίας. Ενώ οι Γάλλοι ήθελαν να αποικίσουν τα νησιά μεταξύ του Τρινιντάντ και των Βερμούδων, οι Ολλανδοί βρήκαν τον Άγιο Μαρτίνο ένα βολικό σημείο στα μισά μεταξύ των αποικιών τους στο Νέο Άμστερνταμ (σημερινή Νέα Υόρκη) και τη Νέα Ολλανδία (Ολλανδική Βραζιλία). Εν τω μεταξύ, ο ιθαγενής αμερικανικός πληθυσμός άρχισε να μειώνεται με απότομο τρόπο, πεθαίνοντας από ασθένειες που έφεραν οι Ευρωπαίοι.
Το 1631, οι Ολλανδοί έχτισαν το οχυρό Άμστερνταμ στον Άγιο Μαρτίνο και ο Γιαν Κλέσεν φαν Κάμπεν έγινε ο πρώτος κυβερνήτης του, ενώ η Ολλανδική Εταιρεία Δυτικών Ινδιών άρχισε να εξορύσσει αλάτι στο νησί. Οι εντάσεις μεταξύ της Ολλανδίας και της Ισπανίας ήταν ήδη πολλές λόγω του συνεχιζόμενου Ογδοηκονταετή πολέμου και το 1633 οι Ισπανοί κατέλαβαν τον Άγιο Μαρτίνο και έδιωξαν τους Ολλανδούς αποίκους. Στο Πουάντ Μπλανκ, έχτισαν ένα οχυρό για να ασφαλίσουν την περιοχή.[εκκρεμεί παραπομπή] Οι Ολλανδοί, υπό τον Πέτερ Στούβσαντ, προσπάθησαν να ανακτήσουν τον έλεγχο το 1644, αλλά απέτυχαν.[6] Ωστόσο, το 1648 ο Ογδοηκονταετής πόλεμος τελείωσε και το νησί έχασε τη στρατηγική και οικονομική αξία του για την Ισπανία. Οι Ισπανοί το εγκατέλειψαν και οι Ολλανδοί επέστρεψαν.[3]
Με τον Άγιο Μαρτίνο ελεύθερο ξανά, τόσο οι Ολλανδοί όσο και οι Γάλλοι εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία να αποκαταστήσουν τους οικισμούς τους.[3] Οι Ολλανδοί άποικοι προέρχονταν από τον Άγιο Ευστάθιο, ενώ οι Γάλλοι προέρχονταν από τον Άγιο Χριστόφορο. Μετά από μία αρχική σύγκρουση, και οι δύο πλευρές συνειδητοποίησαν ότι καμία από αυτές δεν θα υποχωρήσει εύκολα. Προτιμώντας να αποφύγουν έναν πόλεμο, υπέγραψαν τη Συνθήκη της Κονκόρντια το 1648, η οποία χώρισε το νησί στα δύο.[7] Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι Γάλλοι είχαν έναν στόλο στις ακτές του νησιού, τον οποίο χρησιμοποιούσαν ως απειλή για να διαπραγματευτούν περισσότερα εδάφη για τον εαυτό τους.[εκκρεμεί παραπομπή] Μεταξύ 1648 και 1816, οι συγκρούσεις άλλαξαν το σύνορο των δύο πλευρών δεκαέξι φορές. Όλο το νησί τέθηκε υπό γαλλικό έλεγχο από το 1795 όταν η Ολλανδία έγινε κράτος μαριονέτα υπό τη Γαλλική Αυτοκρατορία μέχρι το 1815. Στο τέλος, οι Γάλλοι πήραν 53 τ.χλμ. του νησιού (61%) έναντι οι Ολλανδοί 34 τ.χλμ. (39%).
18ος-19ος αιώνας
ΕπεξεργασίαΓια να εργαστούν στις νέες φυτείες βαμβακιού, καπνού και ζάχαρης, οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί άρχισαν να εισάγουν μεγάλο αριθμό αφρικανών σκλάβων, οι οποίοι σύντομα ξεπέρασαν σε πληθυσμό τους Ευρωπαίους.[3] Οι Γάλλοι κατάργησαν τελικά τη δουλεία το 1848, (αν και μετά το 1848, η δουλεία ήταν σχεδόν ανεφάρμοστη καθώς οι σκλάβοι μπορούσαν απλά να μετακινηθούν από την ολλανδική στη γαλλική πλευρά του νησιού).[3] Έτσι οι τοπικές ολλανδικές αρχές απελευθέρωσαν τους σκλάβους της αποικίας. Ενώ αυτό το διάταγμα τηρήθηκε τοπικά, μόλις το 1863 οι Ολλανδοί κατάργησαν τη δουλεία σε όλες τις νησιωτικές αποικίες τους και οι σκλάβοι ελευθερώθηκαν νόμιμα.[8][3]
20ος αιώνας
Επεξεργασία
Μετά την κατάργηση της δουλείας, η σημασία των φυτειών μειώθηκε και η οικονομία του νησιού υπέφερε. Το 1939 ο Άγιος Μαρτίνος έλαβε μεγάλη ώθηση όταν ανακηρύχθηκε ελεύθερο λιμάνι. Το 1941 το νησί χτυπήθηκε από ένα γερμανικό U-boat κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου.[εκκρεμεί παραπομπή]
Ο τουρισμός άρχισε να αυξάνεται από τη δεκαετία του 1950 και μετά, και το Διεθνές Αεροδρόμιο Πριγκίπισσα Τζούλιανα έγινε ένα από τα πιο πολυσύχναστα στην Ανατολική Καραϊβική. Για μεγάλο μέρος αυτής της περιόδου, ο Άγιος Μαρτίνος κυβερνήθηκε από τον μεγιστάνα των επιχειρήσεων Κλωντ Ουώθεϊ του Δημοκρατικού Κόμματος.[9] Τα δημογραφικά στοιχεία του νησιού άλλαξαν δραματικά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με τον πληθυσμό να αυξάνεται από μόλις 5.000 ανθρώπους σε περίπου 60.000 ανθρώπους στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Η μετανάστευση από τις γειτονικές Μικρές Αντίλλες, το Κουρασάο, την Αϊτή, τη Δομινικανή Δημοκρατία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ασία μετέτρεψε τον γηγενή πληθυσμό σε μειονότητα.[10]
Ο Άγιος Μαρτίνος έγινε «νησιωτικό έδαφος» (eilandgebied στα ολλανδικά) των Ολλανδικών Αντιλλών το 1983. Πριν από αυτήν την ημερομηνία, ο Άγιος Μαρτίνος ήταν μέρος του νησιωτικού εδάφους των Προσήνεμων Νήσων, μαζί με τη Σάμπα και τον Άγιο Ευστάθιο. Το καθεστώς ενός νησιωτικού εδάφους συνεπάγεται σημαντική αυτονομία που συνοψίζεται στον κανονισμό για τις νήσους των Ολλανδικών Αντιλλών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Άγιος Μαρτίνος κυβερνήθηκε από ένα νησιωτικό συμβούλιο, ένα εκτελεστικό συμβούλιο και έναν υπολοχαγό κυβερνήτη (ολλανδικά: gezaghebber) που διορίστηκε από το ολλανδικό στέμμα.
Ο τυφώνας Λούις έπληξε το νησί το 1995, προκαλώντας τεράστια καταστροφή και είχε ως αποτέλεσμα 12 θανάτους.[3]
21ος αιώνας
ΕπεξεργασίαΤο 1994, η Ολλανδία και η Γαλλία υπέγραψαν τη γαλλο-ολλανδική συνθήκη για τους συνοριακούς ελέγχους στον Αγίου Μαρτίνο, η οποία επιτρέπει κοινούς γαλλο-ολλανδικούς συνοριακούς ελέγχους στις λεγόμενες «πτήσεις κινδύνου». Μετά από κάποια καθυστέρηση, η συνθήκη επικυρώθηκε τον Νοέμβριο του 2006 από την Ολλανδία και στη συνέχεια τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου του 2007. Αν και η συνθήκη είναι τώρα σε ισχύ, οι διατάξεις της δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί [πότε;] καθώς η ομάδα εργασίας που ορίζεται στη συνθήκη δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί.[εκκρεμεί παραπομπή]
Στις 10 Οκτωβρίου του 2010, ο Άγιος Μαρτίνος έγινε μια συστατική χώρα (ολλανδικά: Land Sint Maarten) του Βασίλειο των Κάτω Χωρών, καθιστώντας τον συνταγματικό ίσο εταίρο με την Αρούμπα, το Κουρασάο και την Ολλανδία.
Στον Άγιο Μαρτίνο έχει εκχωρηθεί ο κωδικός χώρας ISO 3166-1 alpha-2 των SXM και SX,[11] και ο τομέας κορυφαίου επιπέδου .sx έγινε διαθέσιμο για εγγραφή στις 15 Νοεμβρίου του 2012.[12]
Το 2017 ο Άγιος Μαρτίνος καταστράφηκε και πάλι από τον τυφώνα Ίρμα, προκαλώντας εκτεταμένη καταστροφή σε ολόκληρο το νησί.[13]
Διακυβέρνηση
ΕπεξεργασίαΤο Σύνταγμα του Αγίου Μαρτίνου ψηφίστηκε από το νησιωτικό συμβούλιο στις 21 Ιουλίου 2010. Ακολούθησε η διεξαγωγή των γενικών εκλογών, στις 17 Σεπτεμβρίου 2010, καθώς ο αριθμός των εδρών αυξήθηκε από 11 σε 15. Έπειτα από τις εκλογές σχηματίστηκε κυβέρνηση συνασπισμού από το Δημοκρατικό Κόμμα και το κόμμα Ενωμένος Λαός. Το νεοεκλεγέν νησιωτικό συμβούλιο έγινε βουλή (Estates of Sint Maarten) στις 10 Οκτωβρίου, οπότε τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα.[14]
Ο Γιουτζίν Χόλιντεϊ (Eugene Holiday) διορίστηκε ο πρώτος Κυβερνήτης του Αγίου Μαρτίνου από το υπουργικό συμβούλιο του Βασιλείου των Κάτω Χωρών. Ανέλαβε καθήκοντα επίσης στις 10 Οκτωβρίου 2010. Πρωθυπουργός ανέλαβε την ίδια ημέρα η Σάρα Γουέσκοτ-Γουίλιαμς. Νέος κυβερνήτης ανέλαβε ο Ατζάμου Μπάλι στις 10 Οκτωβρίου 2022. Από το 2024 στην πρωθυπουργία της χώρας υπηρετεί ο Λουκ Μαρσελίνα.
Εκλογές
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 «Rebased Population Estimates and Vital Statistics for January 1, 2024». Department of Statistics (STAT). 13 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2024.
- ↑ «CIA World Factbook – Saint Martin». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 «History of Saint Martin». Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019.
- ↑ Hubbard, Vincent K. (2002). A History of St Kitts
. MacMillan Caribbean. σελ. 13. ISBN 0333747607.
- ↑ Morison, Samuel Eliot (1974). The European Discovery of America, The Southern Voyages . Oxford University Press. σελίδες 108-109.
- ↑ Caribbean: The Lesser Antilles Karl Luntta
- ↑ Henocq, Christophe (15 March 2010), «Concordia Treaty, 23rd March 1648», Heritage 6: 13, https://issuu.com/xtofsxm/docs/heritage_6/15, ανακτήθηκε στις 2018-09-17
- ↑ Lampe, Armando (2001). Mission Or Submission?: Moravian and Catholic Missionaries in the Dutch Caribbean During the 19th Century. Otto Harrassowitz Verlag. σελ. 154. ISBN 9783525559635.
- ↑ NRC.nl - Sint Maarten bloeit, politici leven in luxe Αρχειοθετήθηκε 2010-07-21 στο Wayback Machine.
- ↑ Oostindie 1998:126-127
- ↑ «ISO 3166-1 decoding table». International Organization for Standardization. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 123-reg Blog - Let's talk about .SX!
- ↑ Dutch officials: Irma damaged or destroyed 70 percent of St. Maarten homes, leaving island vulnerable to Jose's approach. The Washington Post 9 September 2017. [1] Αρχειοθετήθηκε 2018-12-20 στο Wayback Machine. Accessed 9 September 2017
- ↑ RNW.nl - Eilandsraad Sint Maarten unaniem achter staatsregeling
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Επίσημη ιστοσελίδα του Αγίου Μαρτίνου (Αγγλικά)