Γιαζίντι
 Μία από τις σημαίες των Γιαζίντι | |
| Συνολικός πληθυσμός | |
|---|---|
| 500.000–1.200.000[1][2][3] | |
| Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς | |
 Ιράκ | 650.000[4] |
 Γερμανία | 100.000–120.000[5][6][7] |
 Συρία | 70.000[8][9] |
 Ρωσία | 60.586[10] |
 Αρμενία | 35.272 (2011 απογραφή)[11] |
 Γεωργία | 30.843 |
 Σουηδία | 7.000[7] |
| Θρησκείες | |
| Γιαζιντισμός[12]:196 | |
| Γλώσσες | |
| Βόρεια Κουρδικά (Λατινική γραφή)[13] | |
Οι Γιαζίντι, ή Γεζίντι (κουρδικά: Êzidî, ελληνοποιημένο: Γιαζιντίτες ή Γιεζιντίτες), εθνοθρησκευτική ομάδα με ινδοϊρανικές ρίζες. Οι Κούρδοι Γεζίντι[14][15] διατηρούν στοιχεία του κουρδικού πολιτισμού. Ζουν στην επαρχία της Νινευή του βορείου Ιράκ. Στην Ασία υπάρχουν κι άλλες κοινότητες Γιαζιντιτών στην Υπερκαυκασία, την Αρμενία, την Τουρκία και τη Συρία, οι οποίες όμως βρίσκονται από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 σε παρακμή, με τα περισσότερα μέλη τους να έχουν μεταναστεύσει στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία.[16]
Η θρησκεία τους, ο Γιαζιντισμός, αποτελεί κλάδο του Γιαζντανισμού και θεωρείται ως ένα εξαιρετικώς συγκρητικό θεολογικό σύμπλεγμα τοπικών κουρδικών πίστεων, που περιέχει επίσης ζωροαστρικά στοιχεία, ενώ προστέθηκαν και τμήματα του ισλαμικού σουφικού δόγματος, το οποίο εισήχθη στην περιοχή από τον σεΐχη Αντί ιμπν Μουσαφίρ το 12ο αιώνα μ.Χ.
Οι Γιαζίντι πιστεύουν στον Θεό ως δημιουργό του κόσμου, τον οποίο έθεσε υπό τη φροντίδα επτά θεϊκών υπάρξεων ή αγγέλων, ο αρχηγός των οποίων είναι ο Μελέκ Τάους, ο άγγελος Παγώνι όπως ονομάζεται.
Δημογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ιστορικώς, οι Γιαζιντίτες ζούσαν αρχικά σε κοινότητες του σημερινού Ιράκ, Συρίας και Τουρκίας, ενώ υπήρχαν αξιοσημείωτοι πληθυσμοί τους στην Αρμενία και τη Γεωργία. Παρόλα αυτά, τα γεγονότα του 20ου αιώνα επέφεραν σημαντικές δημογραφικές αλλαγές στις περιοχές αυτές και μαζική μετανάστευση. Ως αποτέλεσμα, ο πραγματικός αριθμός των Γιαζιντιτών δεν είναι ξεκάθαρος σε πολλές περιοχές και οι εκτιμήσεις για το μέγεθος του συνολικού τους πληθυσμού ποικίλουν.[1]
Ο κύριος όγκος των Γιαζίντι ζει στο Ιράκ, όπου αποτελούν σημαντική μειονότητα.[1] Οι εκτιμήσεις για το μέγεθος των κοινοτήτων στο Ιράκ διαφέρουν σημαντικά, κάνοντας λόγο μεταξύ 70.000 και 500.000. Είναι συγκεντρωμένοι στο βόρειο Ιράκ στην επαρχία Νινευή. Οι δύο μεγαλύτερες κοινότητες είναι στη Σεχάν, βορειοανατολικά της Μοσούλης και στη Σινγιάρ στα σύνορα Ιράκ-Συρίας, 80 χλμ. δυτικά της Μοσούλης. Στη Σεχάν υπάρχει ο ναός του σεΐχη Αντί ιμπν Μουσαφίρ στο Λάλις. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η κοινότητα της Σεχάν μαχόταν για κυριαρχία εναντίον της πιο συντηρητικής κοινότητας της Σινγιάρ. Το δημογραφικό προφίλ των Γιαζιντιτών του Ιράκ, ενδέχεται να έχει αλλάξει σημαντικά από την αρχή του Πολέμου στο Ιράκ το 2003 και την πτώση του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν.
Στη Συρία οι Γιαζίντι ζουν σε δύο κοινότητες, μία στην περιοχή Τζαζίρα και μια άλλη στο Κουρντ-Νταγ. Επίσης και στη Συρία ο αριθμός τους είναι ασαφής. Το 1963 ο πληθυσμός τους υπολογιζόταν σε περίπου 10.000, σύμφωνα με την απογραφή του πληθυσμού, αλλά οι αριθμοί της απογραφής του 1987 είναι δυσεύρετοι. Σήμερα, υπολογίζεται ότι ίσως είναι μεταξύ 12.000-15.000 οι Γιαζιντίτες στη Συρία,[1][17] αν και περισσότεροι από τους μισούς εικάζεται ότι έχουν μεταναστεύσει από τη χώρα τη δεκαετία του 1980. Επιπλέον δυσχέρειες στις εκτιμήσεις προκαλούν οι 50.000 πρόσφυγες Γιαζίντι που κατέφθασαν από το Ιράκ λόγω του Πολέμου το 2003.
Η κοινότητα στην Τουρκία μειώθηκε δραστικά κατά τον 20ο αιώνα. Μέχρι το 1982 είχε μειωθεί στα 30.000 άτομα και το 2009 είχαν απομείνει λιγότεροι από 500 Γιαζίντι. Οι περισσότεροι μετανάστευσαν στη Ευρώπη και ειδικώς στη Γερμανία. Αυτοί που παρέμειναν κατοικούν κυρίως στην περιοχή της Τουρ Αμπντίν.[1]
Οι εκτιμήσεις για τις κοινότητες στη Γεωργία και την Αρμενία ποικίλουν, αλλά και αυτές οι κοινότητες μειώθηκαν δραματικά. Στη Γεωργία, από 30.000 απέμειναν λιγότεροι από 5.000 κατά τη δεκαετία του 1990. Οι αριθμοί στην Αρμενία παρέμειναν κάπως πιο σταθεροί. Αυτή τη στιγμή εικάζεται ότι βρίσκονται 40.000 Γιαζιντίτες στην Αρμενία. Οι περισσότεροι Γεωργιανοί και Αρμένιοι Γιαζίντι παρ' όλα αυτά, μετεγκαταστάθηκαν στη Ρωσία, όπου στην απογραφή του 2002 καταγράφηκε πληθυσμός 31.273 ατόμων.
Η μαζική αυτή μετανάστευση και διασκορπισμός οδήγησε στην ύπαρξη μεγάλης Διασποράς. Η πιο σημαντική είναι στη Γερμανία, όπου η κοινότητα των Γιαζιντιτών αριθμεί πάνω από 40.000 άτομα. Οι περισσότεροι είναι από την Τουρκία και πιο πρόσφατα από το Ιράκ, μένοντας στα δυτικά γερμανικά κρατίδια της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας και Κάτω Σαξονίας.[1] Από το 2008, η Σουηδία διαπιστώνει σημαντική αύξηση στην κοινότητα Γιαζιντιτών μεταναστών, η οποία έφτανε πλέον τους 4.000 ανθρώπους το 2010. Στην Ολλανδία, υπάρχει επίσης μια μικρότερη κοινότητα Γιαζίντι. Άλλες κοινότητες της γιαζιντικής Διασποράς υπάρχουν στο Βέλγιο, τη Δανία, τη Γαλλία, την Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Η.Π.Α., τον Καναδά και την Αυστραλία. Ο συνολικός πληθυσμός τους σε όλες αυτές τις χώρες είναι μάλλον μικρότερος από 5.000.[1]
Καταβολές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Γιαζίντι είναι κουρδόφωνος πληθυσμός που έχει προσκολληθεί πνευματικά σε ένα κλάδο του Γιαζντανισμού που συμπλέκει στοιχεία του Μιθραϊσμού, των προϊσλαμικών θρησκευτικών παραδόσεων της Μεσοποταμίας, του Χριστιανισμού και του Ισλάμ.
Η κεντρική λατρευτική τοποθεσία τους βρίσκεται στο Λάλις, βορειοανατολικά της Μοσούλης. Οι Γιαζίντι αυτοονομάζονται Εζίντι και σε μερικές περιοχές Ντασίνι (από το όνομα κάποιας φυλής τους). Κάποιοι λόγιοι θεωρούν ότι το όνομα Γιαζίντι προέρχεται από από την παλαιοϊρανική λέξη γιαζάτα, που σημαίνει θεϊκό ον, αλλά οι περισσότεροι ισχυρίζονται ότι προκύπτει από το χαλίφη των Ομεϋαδών, Γιαζίντ Α΄. Οι ίδιοι οι Γιαζίντι πιστεύουν ότι το όνομά τους προέρχεται από τη λέξη Γιέζνταν ή Έζιντ (Θεός).[18] Οι πολιτιστικές πρακτικές τους είναι αισθητά κουρδικής προέλευσης και σχεδόν όλοι τους μιλούν τη διάλεκτο Κουρμάντζι (βόρεια Κουρδικά), με την εξαίρεση των χωριών Μπασίκα και Μπαχαζάνι, όπου ομιλούνται τα Αραβικά. Η Κουρμάντζι είναι η γλώσσα σχεδόν όλων των προφορικών θρησκευτικών παραδόσεων των Γιαζίντι. Για αυτό το λόγο και οι ρίζες της θρησκευτικής λατρείας τους είναι λίγο ασαφείς.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Allison, Christine (20 Φεβρουαρίου 2004). «Yazidis i: General». Encyclopædia Iranica. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2010.
There are probably some 200,000–300,000 Yazidis worldwide.
- ↑ «Yezidi». Adherents.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2008. Cites estimates between 100,000 and 700,000.
- ↑ «Deadly Iraq sect attacks kill 200». BBC News. 2007-08-15. http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6946028.stm. Ανακτήθηκε στις 2008-03-31.
- ↑ Iraq Yezidis: A Religious and Ethnic Minority Group Faces Repression and Assimilation Αρχειοθετήθηκε 9 January 2006 στο Wayback Machine., aina.org, 25 September 2005.
- ↑ Jakob, Christian. «Jesiden in Deutschland: Das Trauma der Vorfahren» (στα γερμανικά). die Tageszeitung. http://www.taz.de/!145610. Ανακτήθηκε στις 10 September 2014.
- ↑ Hür, Kemal. «Die Religion der Yeziden» (στα γερμανικά). Deutschlandradio Kultur. http://www.deutschlandradiokultur.de/glaubensgemeinschaft-die-religion-der-yeziden.1278.de.html?dram:article_id=294819. Ανακτήθηκε στις 17 August 2014.
- ↑ 7,0 7,1 Megalommatis, Muhammad Shamsaddin (28 February 2010). «Dispersion of the Yazidi Nation in Syria, Turkey, Armenia, Georgia and Europe: Call for UN Action». American Chronicle. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 March 2010. https://web.archive.org/web/20100306023528/http://www.americanchronicle.com/articles/view/143737. Ανακτήθηκε στις 20 August 2010.
- ↑ «Yazidi in Syria Between acceptance and marginalization» (PDF). KurdWatch. kurdwatch.org. σελ. 4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2014.
- ↑ Andrea Glioti (18 October 2013). «Yazidis Benefit From Kurdish Gains in Northeast Syria». al-monitor. http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2013/10/syria-yazidi-minorities-kurds.html#. Ανακτήθηκε στις 1 April 2014.
- ↑ «Всероссийская перепись населения 2010 г. Национальный состав населения Российской Федерации». Demoscope (στα Ρωσικά). Demoscope.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2013.
- ↑ «2011 Armenian census» (PDF). Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2014.
- ↑ Husseini, Rana (2012). «Chapter 15. The Historical and Religious Seeds of 'Honor'». Στο: Clark, Kelly James. Abraham's Children: Liberty and Tolerance in an Age of Religious Conflict. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0-300-18333-7. OCLC 809235956.
- ↑ «What language do the Yazidis speak?» (στα Ρωσικά). Cognitive journal ШколаЖизни. 4 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2015.
- ↑ http://www.ecmi.de/fileadmin/downloads/publications/JEMIE/2007/2-2007-Szakonyi.pdf Αρχειοθετήθηκε 2016-08-06 στο Wayback Machine. (Ethnic Mobilization in Post-Soviet Georgia: The Case of the Yezidi-Kurds, by David Szakonyi, date of edition: JEMIE 6 (2007) 2 © 2007 by European Centre for Minority Issues)
- ↑ http://www.jstor.org/discover/10.2307/27933856?uid=3738016&uid=2&uid=4&sid=21104523752177 ( The other Kurds: Yazidis in Colonial Iraq, by Nelida Fuccaro, 1999)
- ↑ Reeves, Bob (2007-02-28). «Lincoln Iraqis call for protection from terrorism». Lincoln Journal Star. http://journalstar.com/articles/2007/02/28/news/local/doc45e4c4211d311953438645.txt. Ανακτήθηκε στις 2007-02-28.
- ↑ Commins, David Dean (2004). Historical Dictionary of Syria. Scarecrow Press. σελ. 282. ISBN 0-8108-4934-8. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2010.
- ↑ electricpulp.com. «YAZIDIS i. GENERAL – Encyclopaedia Iranica». www.iranicaonline.org. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2014.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Who, What, Why: Who are the Yazidis?» BBC News Magazine Monitor, 7 Αυγούστου 2014
- Les Ezidis de France Αρχειοθετήθηκε 2020-03-26 στο Wayback Machine.
- Der Jesidismus ein Beispiel für religiösen Synkretismus
- An Inquiry into the Religious Tenets of the Yezeedees by George Percy Badger (1852).
- Fritillaria Kurdica free issue of bulletin devoted to Yezidis (2014).
- Yezidism: Its Background, Observances and Textual Tradition by Philip G. Kreyenbroek (1995). ISBN 0-7734-9004-3.
- Shaikh 'Adi, Sufism and the Kurds Αρχειοθετήθηκε 2007-12-07 στο Wayback Machine., by Dr. Zourab Aloian.
- "Al-Hallaj in Yezidi Tradition", essay on al-Hallaj, presented by Dr. Zorab Aloian at the 35th International Congress of Asian and North African Studies, Budapest (July 1997).
- "Being Yezidi", on Yezidi identity politics in Armenia, by Onnik Krikorian, first published by Transitions Online (2004).
- The Beginning of the Universe Αρχειοθετήθηκε 2007-12-22 στο Wayback Machine., photos and a description of Yezidi life in Lalish, Iraq, by Michael J. Totten (February 22, 2006).
- "Armenia: Yezidi Identity Battle" by Onnik Krikorian, in Yerevan, Institute for War & Peace Reporting (2 November 2006).
- Yazidi and Yazdani
- Yezidi Web (via the Wayback Machine)
- "[1]", Alternative Religions profile at About.com.
- Rubin, Alissa J. (2007-10-14). «Persecuted Sect in Iraq Avoids Its Shrine». The New York Times. http://www.nytimes.com/2007/10/14/world/middleeast/14iraq.html. Ανακτήθηκε στις 2009-08-04.
- «Murder of Yezidi woman - Arzu Ö.'s brother faces life in prison (German)». Spiegel Online. 2012-05-16. http://www.spiegel.de/panorama/justiz/ehrenmord-in-detmold-bruder-von-arzu-oe-soll-lebenslang-in-haft-a-833535.html. Ανακτήθηκε στις 2012-05-27.
- «The Role of the Father - Honor Killing Verdict Has Prosecutors Wanting More (English)». Spiegel Online. 2012-05-24. http://www.spiegel.de/international/germany/prosecutors-focus-on-father-in-german-honor-killing-case-a-834752.html. Ανακτήθηκε στις 2012-05-27.