Κατ'απαίτηση βίντεο

Η υπηρεσία Video on Demand (συντ.: VoD, προφορά: βίντεο ον ντιμάντ, ελληνιστί: κατ'απαίτηση βίντεο) επιτρέπει στους χρήστες να επιλέγουν και να βλέπουν ταινίες από ηλεκτρονικές ταινιοθήκες μέσω ενός αλληλεπιδραστικού συστήματος τηλεόρασης. Πιο συγκεκριμένα, οι χρήστες μπορούν να έχουν εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε μια μεγάλη ποικιλία από αρχεία βίντεο, τα οποία μπορούν να μεταφερθούν και να αναπαραχθούν τοπικά μέσω μίας δικτυακής υποδομής.

Η υπηρεσία VoD παρέχει ιδιαίτερη ελευθερία και ευελιξία στους χρήστες αφού μπορούν να παρακολουθήσουν μία ταινία ή ένα εκπαιδευτικό βίντεο οποιαδήποτε χρονική στιγμή αυτοί το επιθυμούν. Αυτή η υπηρεσία ουσιαστικά μεταδίδει προς τους χρήστες βίντεο τα οποία είναι αποθηκευμένα στο αποθηκευτικό μέσο του Video Server. Οι χρήστες μπορούν να παρακολουθήσουν την ταινία είτε αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία αποθήκευσης της στο αποθηκευτικό μέσο του χρήστη (συστήματα λήψης) είτε σε πραγματικό χρόνο (συστήματα ροής) χωρίς να απαιτείται διαδικασία αποθήκευσης. Η πλειονότητα των χρηστών χρησιμοποιεί συστήματα ροής, παρακολουθώντας άμεσα την ταινία ή το πρόγραμμα που μόλις επέλεξε.

Η υπηρεσία VoD παρέχει τη δυνατότητα ενός μεγάλου πλήθους λειτουργιών ελέγχου όπως pause, fast forward, fast rewind, jump to previous/future frame κτλ. Στην περίπτωση των streaming συστημάτων για την υποστήριξη των λειτουργιών αυτών απαιτείται μεγαλύτερο εύρος ζώνης, λόγω του μεγαλύτερου φόρτου από την πλευρά τού διακομιστή. Μπορούμε να διακρίνουμε δύο ειδών συστημάτων ροής για την υπηρεσία VoD: τα βασισμένα σε δίσκους συστημάτων ροής, τα οποία απαιτούν μεγαλύτερο χώρο αποθήκευσης στον server για την εξασφάλιση των λειτουργιών fast forward και fast rewind και τα βασισμένα σε μνήμη συστημάτων ροής, τα οποία έχουν το πλεονέκτημα να επεμβαίνουν κατ'ευθείαν στη μνήμη RAM χωρίς καμία ανάγκη για περαιτέρω αποθηκευτικό μέσο και χωρίς επιπλέον επιβάρυνση στη λειτουργία τού επεξεργαστή.

Επιπλέον, υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι μετάδοσης αυτής της υπηρεσίας: ο Near Video on Demand (NVoD) και ο Push Video on Demand (PVoD) τρόπος μετάδοσης. Στην περίπτωση του NVoDemand ο χρήστης πληρώνει για την παρακολούθηση μίας ταινίας (πληρωμή ανά θέαση), ενώ πολλαπλά αντίτυπα του προγράμματος στέλνονται περιοδικά ώστε να μην απαιτείται ο συγχρονισμός των χρηστών με τη χρονική έναρξη ενός προγράμματος. Η NVoD τεχνική χρησιμοποιείται από παρόχους, οι οποίοι χρησιμοποιούν μηχανισμούς μετάδοσης μεγάλου εύρους ζώνης, όπως δορυφορική ή καλωδιακή τηλεόραση. Αντίθετα, στην περίπτωση του PVoD, ο χρήστης πρέπει να αποθηκεύσει αρχικά την ταινία σε ένα αποθηκευτικό μέσο και στη συνέχεια να την παρακολουθήσει όποια χρονική στιγμή επιθυμεί. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται από συστήματα που στερούνται real-time αλληλεπίδρασης και ουσιαστικά προσομοιώνουν τη μετάδοση ζωντανού βίντεο.

Για την μετάδοση της VoD υπηρεσίας απαιτείται από την πλευρά τού χρήστη μια ευρυζωνική σύνδεση της τάξης των 5 Mbps, εάν χρησιμοποιείται MPEG-2 κωδικοποίηση. Αντίστοιχα, όταν πραγματοποιείται MPEG-4 κωδικοποίηση, απαιτείται μία ευρυζωνική σύνδεση της τάξης των 2 Mbps.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ευρυζωνικές Τεχνολογίες, Χρήστος Ι. Μπούρας, Εκδόσεις Πανεπιστήμιο Πατρών, 2009.