Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λονδίνο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 51°30′26″N 0°7′39″W / 51.50722°N 0.12750°W / 51.50722; -0.12750

Λονδίνο
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Λονδίνο
51°30′26″N 0°7′39″W
ΧώραΗνωμένο Βασίλειο[1][2]
Διοικητική υπαγωγήΜείζον Λονδίνο
Γεωγραφική υπαγωγήΜεγάλη Βρετανία
Ίδρυση47[3]
Διοίκηση
 • Δήμαρχος του ΛονδίνουΣαντίκ Καν (από 2016)[4]
 • Μέλος του/τηςC40 Cities Climate Leadership Group
Έκταση1.572 km²
Υψόμετρο4 μέτρα[5]
Πληθυσμός8.799.728 (2021)[6]
Ταχ. κωδ.E, EC, N, NW, SE, SW, W, WC, BR, CM, CR, DA, EN, HA, IG, KT, RM, SM, TN, TW, UB και WD
Τηλ. κωδ.20, 1322, 1689, 1708, 1737, 1895, 1923, 1959 και 1992
Ζώνη ώραςUTC±00:00 (επίσημη ώρα)
Μέσος χρόνος Γκρίνουιτς
UTC+01:00 (θερινή ώρα)
Europe/London
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Λονδίνο (αγγλικά: London‎‎, αγγλική προφορά ΔΦΑ: /ˈlʌndən/, κατά προσέγγιση: λάν’ντεν) είναι η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως και της Αγγλίας, στα νοτιοανατολικά της οποίας βρίσκεται.[7] Η πόλη του Λονδίνου έχει πληθυσμό 9.002.488 κατοίκους (σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις για το 2021[8]). Ο πληθυσμός της μητροπολιτικής περιοχής του Λονδίνου, υπολογίζεται ότι έχει πάνω από 14.257.962 κατοίκους.[9]

Εκτείνεται εκατέρωθεν του ποταμού Τάμεση, όπου βρίσκεται και το λιμάνι του, ένα από τα μεγαλύτερα στη χώρα. Επί δύο χιλιετίες ήταν σημαντικός οικισμός. Η ιστορία του ανάγει την ίδρυσή του στους Ρωμαίους[10], ως Λονδίνιον (Londinium). Από την ίδρυσή του το Λονδίνο πρωταγωνιστεί σε σημαντικά κινήματα και φαινόμενα της παγκόσμιας ιστορίας, όπως η Βιομηχανική Επανάσταση και η Αναγέννηση της Γοτθικής Αρχιτεκτονικής.[11] Ο πυρήνας της πόλης είναι η παλαιά πόλη του Λονδίνου, από την οποία σώζονται ακόμη περιορισμένα μεσαιωνικά κατάλοιπα. Τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα το όνομα "Λονδίνο" αναφέρεται σε ολόκληρη τη μητρόπολη γύρω από αυτό.[12] Το μητροπολιτικό Λονδίνο περιλαμβάνει, πέρα από το Σίτι (City, κέντρο της πόλης), 32 διαμερίσματα, τα οποία αρχικά ήταν αυθύπαρκτες πόλεις, τελικά όμως συνενώθηκαν εξαιτίας της πολεοδομικής επέκτασης της βρετανικής πρωτεύουσας και ενσωματώθηκαν σε αυτήν.[13][14][15] Η πόλη έχει εκλεγμένο δήμαρχο και Συνέλευση.[16]

Αποτελεί μεγάλο επιχειρηματικό, χρηματοοικονομικό και πολιτιστικό κέντρο. Εκεί εδρεύουν πλήθος εταιρειών, οργανισμών, καθώς και διαφόρων άλλων παγκόσμιων Ιδρυμάτων.[17] Η επίδραση του Λονδίνου στην πολιτική, στην εκπαίδευση, στα ΜΜΕ, στη μόδα και στις τέχνες συνετέλεσαν στο να θεωρείται ως σημαντική παγκόσμια πόλη.[18] Στο Λονδίνο, βρίσκονται τέσσερα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς: Το Ανάκτορο, το Αββαείο και ο ναός της Αγίας Μαργαρίτας στο Ουεστμίνστερ, ο Πύργος του Λονδίνου, ο ιστορικός οικισμός του Γκρίνουιτς και οι Βασιλικοί Βοτανικοί Κήποι του Κιου.[19] Η πόλη είναι από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο και εξαιτίας της οικονομικής ανάπτυξης η δημοφιλία της αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια.[20]

Ο πληθυσμός αυξάνεται ακόμη πιο πολύ αν προσμετρηθούν μερικά εκατομμύρια κάτοικοι της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής. Η πολυμορφικότητα του πληθυσμού είναι εξαιρετικά μεγάλη, καθώς περιλαμβάνει ανθρώπους από όλες τις φυλές του κόσμου και συνεπώς τον καθιστά μία από τις μεγαλύτερες πολυπολιτισμικές κοινότητες παγκοσμίως. Στο Λονδίνο κατοικούν μερικοί από τους πιο πλούσιους ανθρώπους στον κόσμο. Περισσότερες από 300 γλώσσες ομιλούνται εντός της πόλης.[21] Με βάση στοιχεία του 2011, ο επίσημος πληθυσμός του είναι 8.173.941 κάτοικοι εντός ορίων του Μείζονος Λονδίνου και αποτελεί τον μεγαλύτερο σε πληθυσμό Δήμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.[22] Το 2011 η αστική περιοχή του Μείζονος Λονδίνου είχε πληθυσμό 9.787.426 κατοίκους,[23] ενώ η μητροπολιτική περιοχή υπολογίζεται ότι αριθμεί 13.708.000[24] κατοίκους.

Tο Λονδίνο έχει διοργανώσει τρεις φορές τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες: το 1908, το 1948 και το 2012.[25]

Γεωγραφία και κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η θέση του Λονδίνου στην Ευρώπη

Με έκταση 1.579 τετραγωνικά χιλιόμετρα, αποτελεί την 37η μεγαλύτερη σε έκταση αστική περιοχή στον κόσμο.[26] Κτισμένο στις όχθες του ποταμού Τάμεση, το Λονδίνο βρίσκεται 75 χιλιόμετρα από τη Θάλασσα της Μάγχης. Χωρίζεται από τον Τάμεση σε δύο μέρη, στη Βόρεια και στη Νότια Όχθη. Ο εν λόγω ποταμός διαρρέει την πόλη από τα νοτιοδυτικά έως τα ανατολικά.[27] Ανεπίσημα, η πόλη χωρίζεται στο Βόρειο, Νότιο, Ανατολικό, Δυτικό και στο Κεντρικό Λονδίνο.

Ομίχλη στη γέφυρα του Ουέστμινστερ με το ομώνυμο ανάκτορο και τον πύργο του Μπιγκ Μπεν στο βάθος

Το Λονδίνο έχει εύκρατο ωκεάνιο κλίμα, όπως και τα περισσότερα από τα Βρετανικά Νησιά. Αυτό σημαίνει ότι η πόλη σπάνια βλέπει πολύ χαμηλές ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες, όπως έγινε με τον καύσωνα του 2003 και το κύμα ψύχους του 2006. Τα καλοκαίρια είναι δροσερά, με μέση μέγιστη θερμοκρασία γύρω στους 20-25 βαθμούς Κελσίου, και με μέση χαμηλότερη τους 10-15 βαθμούς Κελσίου. Πολλές μέρες, η θερμοκρασία μπορεί να ξεπεράσει και τους 25 βαθμούς Κελσίου (77 βαθμούς Φαρενάιτ). Οι χειμώνες είναι ψυχροί, με μέση μέγιστη γύρω στους 6-9 βαθμούς και μέση ελάχιστη στους 2-5, αλλά σπάνια η θερμοκρασία πέφτει κάτω από μείον 2 και σπάνια ξεπερνά τους 13 βαθμούς. Ο λόγος για τον οποίο οι χειμώνες στην περιοχή του Λονδίνου είναι σχετικά ήπιοι σε σύγκριση με άλλες κοντινές χώρες, όπως την Ισλανδία, Σουηδία, Νορβηγία κ.λ.π είναι διότι κατά τους χειμερινούς μήνες έρχεται ένα θερμό ρεύμα, το οποίο κινείται και στη θάλασσα από τη νότια Αμερική και έτσι δεν αφήνει το νερό να παγώσει, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία να μένει σε αυτά τα επίπεδα τον χειμώνα. Την άνοιξη οι ημέρες χαρακτηρίζονται από σχετικά ψυχρές θερμοκρασίες και τα βράδια από έντονο κρύο. Το καλοκαίρι πάντως οι θερμοκρασίες είναι σχεδόν ίδιες με τις γειτονικές σκανδιναβικές χώρες. Οι βροχοπτώσεις στην πόλη κατά μέσο όρο φτάνουν τα 583,6 χιλιοστά κάθε χρόνο. Αρκετές είναι οι χιονοπτώσεις, αλλά δεν κρατούν μεγάλα χρονικά διαστήματα. Έτσι, το Λονδίνο είναι θερμότερο τους χειμερινούς μήνες σε σύγκριση με τις γύρω περιοχές και δροσερότερο το καλοκαίρι.[28]

Η προέλευση της λέξης παραμένει άγνωστη. Η αρχαιότερη ετυμολογική εξήγηση μπορεί να αποδοθεί στον Τζέφρεϊ του Μονμάουθ στο έργο Historia Regum Britanniae.[29] Το όνομα, σύμφωνα με την περιγραφή, προέρχεται από τον βασιλιά Λαντ (Lud), ο οποίος φέρεται να είχε καταλάβει την πόλη και να την είχε ονομάσει Kaerlud.[30] Η λέξη αυτή έγινε Kaerludein και τελικά London. Λίγες σύγχρονες πηγές υποστηρίζουν αυτήν τη θεωρία.[31] Πολλές άλλες θεωρίες, που εμφανίστηκαν στο πέρασμα των χρόνων, θέλουν το Λονδίνο να προέρχεται από την ουαλική ή τη βρετανική (κελτική), περιστασιακά από την αγγλοσαξονική, ακόμη και από την εβραϊκή.

Οι προτάσεις αυτές επικρίθηκαν από τον καθηγητή γλωσσολογίας Ρίτσαρντ Κόουτς (1998), ο οποίος διατύπωσε τη θεωρία ότι η πόλη έλαβε την ονομασία της από το προκελτικό *plowonida, που σημαίνει περίπου "ποτάμι πολύ ευρύ για διάβαση".[32] Διατύπωσε επίσης την υπόθεση ότι ο ποταμός Τάμεσης είχε αυτό το όνομα και οι κάτοικοι του προσέθεσαν την κατάληξη -on ή -onjon. Το ινδοευρωπαϊκό *p χάθηκε στα πρώιμα κελτικά και μέσω γλωσσολογικής αλλαγής, το όνομα από Plowonidonjon έγινε Lundonjon και στη συνέχεια μετατράπηκε σε Lundein ή Lundyn, για να εκλατινιστεί σε Londinium και τελικά να γίνει αντιδάνειο από τους Αγγλοσάξονες ως Lundene.[33]

Το μνημείο Runestone Dr 337 που ανεγέρθηκε στη μνήμη δύο Βίκινγκς, που πέθαναν στο Λονδίνο.

Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν μαρτυρίες για διασκορπισμένους οικισμούς στην περιοχή, που ιδρύθηκαν από Βρετόνους, ο πρώτος σημαντικός οικισμός ιδρύθηκε από τους Ρωμαίους το 43 μ.Χ. με το όνομα Londinium, έπειτα από την υποταγή της Βρετανίας στους Ρωμαίους.[34] Η διάρκεια ζωής αυτής της πόλης (που έγινε πρωτεύουσα της επαρχίας Βρετανίας) ήταν μόλις 17 χρόνια. Γύρω στο 61, το πρώτο αυτό Λονδίνο κάηκε συθέμελα μετά την επιδρομή της Βασίλισσας Βοαδικείας των Ικένων.[35] Στη συνέχεια, γύρω στο 100, κατά την αυτοκρατορική περίοδο, το Londinium ανένηψε και άκμασε ως συγκοινωνιακός κόμβος. Ειδικότερα, οι ρωμαϊκοί δρόμοι της Βρετανίας συνδέονταν στο μέρος όπου βρίσκεται σήμερα η Γέφυρα του Λονδίνου. Τον 2ο αιώνα ο ρωμαϊκός πληθυσμός της πόλης ήταν 60.000. Τον 3ο αιώνα, εξαιτίας των αναταραχών εντός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο πληθυσμός άρχισε να μειώνεται και έως τον 5ο αιώνα το μεγαλύτερο μέρος της πόλης είχε εγκαταλειφθεί. Σε αυτό συνετέλεσαν και οι πιέσεις που ασκούνταν από τις συνεχείς επιδρομές των Πικτών (πρόγονοι των Σκωτσέζων) και διάφορων κελτικών φύλων της Βρετανίας.[36]

Αγγλοσαξονικό Λονδίνο και επιδρομές των Βίκινγκς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γύρω στον 7ο αιώνα συντελέστηκε ο εποικισμός της Βρετανίας από Αγγλοσάξονες, που ίδρυσαν νέο οικισμό με την ονομασία Lundenwic, σε απόσταση περίπου ενάμιση χιλιομέτρου από την παλιά ρωμαϊκή πόλη, πολύ κοντά στο σημερινό Κόβεντ Γκάρντεν.[37] Πιθανολογείται ότι υπήρχε ένα λιμάνι στο στόμιο του ποταμού Φλιτ που εξυπηρετούσε το εμπόριο και την αλιεία. Η εμπορική δραστηριότητα αυξήθηκε μέχρι την κατάκτηση της πόλης από τους Βίκινγκς και την αναγκαστική μεταφορά της στη θέση της πόλης Londinium με σκοπό τη χρήση των οχυρώσεών της ως προστασία.[38] Οι επιθέσεις των Βίκινγκς συνεχίστηκαν και στην υπόλοιπη νοτιοανατολική Αγγλία, μέχρι την επανακατάληψη του Λονδίνου από τον Αλφρέδο τον Μεγάλο, το 886 και τη σύναψη ειρήνης με τον ηγέτη των Δανών, Γκούτρουμ.[39] Η αρχική αγγλοσαξονική πόλη του Lundenwic έγινε Ealdwic ("παλιά πόλη"), όνομα το οποίο διατηρήθηκε έως τις μέρες μας στο Aldwych, που είναι η σύγχρονη πόλη του Ουεστμίνστερ.

Συνακόλουθα, επί βασιλείας διαφόρων Άγγλων βασιλέων, το Λονδίνο για μια ακόμη φορά προόδευσε ως διεθνές εμπορικό κέντρο. Ωστόσο, οι επιδρομές των Βίκινγκς ξανάρχισαν στα τέλη του 10ου αιώνα και κορυφώθηκαν το 1013 με την πολιορκία της πόλης από τον Βασιλέα της Δανίας Κανούτο τον Μέγα. Ο βασιλιάς Έθελρεντ αναγκάστηκε να φύγει.[40] Ο στρατός του Έθελρεντ αντεπιτέθηκε και κατεδάφισε τη Γέφυρα του Λονδίνου με τη δανέζικη φρουρά επάνω, και έτσι ανακτήθηκε ο έλεγχος από τους Άγγλους.

Ο Κανούτος κατέλαβε τον αγγλικό θρόνο το 1017 και είχε τον έλεγχο της πόλης και της χώρας έως τον θάνατό του, το 1042, οπότε και ο θρόνος επανήλθε στους Αγγλοσάξονες υπό τον ευσεβή θετό γιο του, Εδουάρδο τον Ομολογητή. Ο τελευταίος έχτισε ξανά το Αββαείο του Ουεστμίνστερ και το γειτονικό ανάκτορο. Μέχρι εκείνη την περίοδο, το Λονδίνο κατέστη η μεγαλύτερη και πλέον ευημερούσα πόλη της Αγγλίας, παρά το γεγονός ότι η επίσημη έδρα της κυβέρνησης βρισκόταν ακόμη στο Ουίντσεστερ.

Νορμανδικά και Μεσαιωνικά χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης του Λονδίνου το 1300

Έπειτα από τη νίκη του στη μάχη του Χέιστινγκς, ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής, τότε δούκας της Νορμανδίας, στέφθηκε Βασιλιάς στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ, τα Χριστούγεννα του 1066.[41] Ο Γουλιέλμος παραχώρησε πολλά προνόμια στους πολίτες του Λονδίνου και έκτισε ένα κάστρο στη νοτιοανατολική άκρη της πόλης για να την ελέγχει καλύτερα. Οι επόμενοι βασιλείς έκαναν επέκταση του κάστρου και σήμερα είναι γνωστό ως Πύργος του Λονδίνου. Χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως παλάτι και στη συνέχεια ως φυλακή.[42]

Το 1097 ο Γουλιέλμος Β΄ ξεκίνησε την οικοδόμηση της Αίθουσας του Ουεστμίνστερ, που βρισκόταν κοντά στο ομώνυμο αβαείο. Η αίθουσα αποτέλεσε τη βάση για το νέο Ανάκτορο του Ουεστμίνστερ, η οποία ήταν η κύρια βασιλική κατοικία την περίοδο του Μεσαίωνα.[43][44] Το Ουεστμίνστερ έγινε έδρα της βασιλικής αυλής και της κυβέρνησης και παραμένει έως σήμερα. Ο μακρινός του γείτονας, το Σίτι ήταν εμπορικό κέντρο και αναπτύχθηκε υπό ενιαία διοίκηση, το Βρετανικό Οργανισμό της Πόλης του Λονδίνου (City of London Corporation). Τελικά, οι όμορες πόλεις αναπτύχθηκαν μαζί του και αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία του σύγχρονου κεντρικού Λονδίνου, ξεπερνώντας το Ουίντσεστερ ως πρωτεύουσα της Αγγλίας κατά τον 12ο αιώνα.[45]

Το Λονδίνο αυξήθηκε σε πλούτο και σε πληθυσμό κατά τους Μεσαιωνικούς Χρόνους. Το έτος 1100 αριθμούσε 18.000 περίπου κατοίκους, ενώ έως το 1300 ο πληθυσμός ήταν γύρω στους 100.000.[46] Στα μέσα του 14ου αιώνα επιδημία που επονομάστηκε Μαύρος Θάνατος έπληξε την πόλη και το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού αποδεκατίστηκε από αυτήν. Με εξαίρεση την εισβολή στο Λονδίνο κατά την εξέγερση των Χωρικών του 1381,[47] το Λονδίνο παρέμεινε ανέπαφο από τους εμφυλίους πολέμους της εποχής, όπως τον Πόλεμο των Δύο Ρόδων.[48]

Η Μεγάλη Πυρκαγιά του Λονδίνου κατέστρεψε μεγάλο τμήμα της πόλης το 1666

Έπειτα από την ήττα της Ισπανικής Αρμάδας του Φιλίππου Β΄ της Ισπανίας το 1588, η πολιτική σταθερότητα στην Αγγλία επέτρεψε την περαιτέρω ανάπτυξη του Λονδίνου.[49][50] Η αύξηση του πληθυσμού προκάλεσε οικιστικό χάος, κάτι που διαφαίνεται από την επιδημία πανώλης του 1665–1666.[51] Επρόκειτο για το τελευταίο σημαντικό κρούσμα της νόσου στην Αγγλία, πιθανότατα εξαιτίας της μεγάλης πυρκαγιάς του Λονδίνου, το 1666. Η φωτιά εκείνη επεκτάθηκε γρήγορα και κατέκαψε τα ξύλινα σπίτια, με τελικό αποτέλεσμα την καταστροφή του μεγαλύτερου μέρους της πόλης.[52] Το τελευταίο πλήγμα, όμως, είχε ως αποτέλεσμα την ανοικοδόμηση της πόλης με νέο αρχιτεκτονικό σχέδιο, υπό την επίβλεψη βασιλικής επιτροπής, με πρόεδρο τον Σερ Κρίστοφερ Ρεν.[53][54]

Δρόμος του Λονδίνου κατά τους βομβαρδισμούς επί Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου

Toν 18o αιώνα το Λονδίνο αναπτύχθηκε και κατέστη η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη στον κόσμο, από το 1831 περίπου έως το 1925.[55] Η ανάπτυξη αυτή υποβοηθήθηκε από την κατασκευή των πρώτων σιδηροδρόμων το 1836.[56] Το σιδηροδρομικό δίκτυο επεκτάθηκε με γρήγορο ρυθμό,[57] ενώ η αύξηση του πληθυσμού οδήγησε στην κατασκευή του πρώτου υπόγειου σιδηρόδρομου στον κόσμο, το 1863.[58]

Την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη υπέστη βομβαρδισμούς από τη γερμανική πολεμική αεροπορία (Luftwaffe) και περισσότεροι από 30.000 Λονδρέζοι σκοτώθηκαν, ενώ το ένα τρίτο του Λονδίνου καταστράφηκε.[59] Πολλά κτήρια καταστράφηκαν και τις δεκαετίες του 1950, 1960 και 1970 ανοικοδομήθηκαν με διάφορους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς.[60] Το 1965 τα πολιτικά όρια του Λονδίνου επεκτάθηκαν λαμβάνοντας υπόψη την ανάπτυξη της αστικής περιοχής εκτός των ορίων της κομητείας του Λονδίνου. Η περιοχή που επεκτάθηκε έλαβε την ονομασία Μείζον Λονδίνο και διοικείται από το Συμβούλιο Μείζονος Λονδίνου.[61]

Κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μετανάστευσαν στην αγγλική πρωτεύουσα πολλοί κάτοικοι από χώρες της Κοινοπολιτείας και έτσι σήμερα το Λονδίνο αποτελεί μια από τις πλέον πολυπολιτισμικές πόλεις στην Ευρώπη αλλά και με διαφορετικές φυλές.[62] Η ένταξη των νέων μεταναστών δεν ήταν πάντοτε ομαλή, καθώς έλαβαν χώρα σημαντικές φυλετικές ταραχές, όπως στο Νότινγκ Χιλ και στο Μπρίξτον. Ωστόσο, δεν ήταν τόσο σοβαρά τα προβλήματα όσο σε άλλες χώρες της Ευρώπης, με αποτέλεσμα η Ακροδεξιά να μη βρει έδαφος για μεγάλη ανάπτυξη.[63]

Από τη δεκαετία του ‘80 και έπειτα η πόλη παρουσίασε οικονομική ανάπτυξη και κατέστη οικονομικό και εμπορικό κέντρο.[64] Ωστόσο, καθώς είναι έδρα της κυβέρνησης και η σπουδαιότερη πόλη στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι επιρρεπής σε τρομοκρατικές ενέργειες. Ο Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός, για να πιέσει σε διαπραγματεύσεις για τη Βόρεια Ιρλανδία προέβη σε απειλές και βομβιστικές επιθέσεις, μέχρι την κατάπαυση του πυρός το 1997.[65] Πιο πρόσφατα, ισλαμιστές τρομοκράτες πραγματοποίησαν τρομοκρατικές επιθέσεις αυτοκτονίας στις 7 Ιουλίου του 2005, με στόχο το δίκτυο των μεταφορών. Οι επιθέσεις έγιναν 24 ώρες μετά την ανάθεση στο Λονδίνο να διοργανώσει τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012.[66]

Σημερινά ζητήματα είναι οι σχετικά πεπαλαιωμένες υποδομές, το υψηλό κόστος κατοικίας, η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η βελτίωση της ποιότητας ζωής.[67]

Νυκτερινή άποψη του Δημαρχείου (City Hall) του Λονδίνου, που αποτελεί την έδρα της Κυβέρνησης του Μείζονος Λονδίνου

Το συνολικό οικιστικό σύμπλεγμα του Λονδίνου δεν αναπτύχθηκε αυτόνομα, αλλά είναι αποτέλεσμα συνένωσης διαφόρων οικιστικών οντοτήτων στη διάρκεια του χρόνου. Αυτό το οικιστικό σύμπλεγμα εκτείνεται σε περίπου 45 χιλιόμετρα από Βορρά προς Νότο και άλλα τόσα από Ανατολή προς Δύση. Πρόκειται για την περιοχή που, έπειτα από τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος το 1998, αποτέλεσε τη Μητροπολιτική Περιοχή του «Μείζονος Λονδίνου», με 7.285.000 κατοίκους. Το Μείζον Λονδίνο περιλαμβάνει 33 δημοτικά διαμερίσματα, τα οποία αποτελούν δήμους που συνενώθηκαν το 2000, διατηρώντας αυτοδιοικητικά χαρακτηριστικά, ώστε να συσταθεί ο ευρύτερος αυτός φορέας αυτοδιοίκησης.[68]

Καθεστώς ως πρωτεύουσας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1880 έως το 1986 η πόλη ήταν οργανωμένη σε κομητεία με την ονομασία μητροπολιτικό Λονδίνο. Αυτό συγκροτήθηκε από παλαιές κομητείες και συγκεκριμένα αυτές του Μίντλσεξ, του Κεντ, του Χερτφορντσάιρ, του Σάρεϊ και του Έσσεξ.[69] Σε αντίθεση με τις περισσότερες πρωτεύουσες του υπόλοιπου κόσμου, το καθεστώς του Λονδίνου ως πρωτεύουσας του Ηνωμένου Βασιλείου ποτέ δεν παραχωρήθηκε ή κατοχυρώθηκε επίσημα-με διάταγμα ή γραπτώς.[70] Η θέση του ως πρωτεύουσας προήλθε με συνταγματική σύμβαση, με βάση την οποία είναι ντε φάκτο πρωτεύουσα ως μέρος του μη γραπτού Συντάγματος του Ηνωμένου Βασιλείου. Σύμφωνα με τον ορισμό της έδρας της κυβέρνησης στο βρετανικό λεξικό του Κόλινς,[71] το Λονδίνο αποτελεί πρωτεύουσα της Αγγλίας, καθώς η Αγγλία δεν έχει δική της κυβέρνηση. Ωστόσο, στο λεξικό της Οξφόρδης (Oxford English Reference dictionary) [72] για την 'πιο σημαντική πόλη...' και σε πολλές άλλες αρχές,[73][74] το Λονδίνο αναφέρεται ορθώς ως πρωτεύουσα της Αγγλίας.[75]

Οι 33 περιφέρειες υπήρξαν δήμοι στο παρελθόν και λειτουργούσαν με βάση τις μεταπολεμικές μεταρρυθμίσεις. Το 2000 συνενώθηκαν. Από αυτές, οι εσωτερικές περιφέρειες είναι 13, ενώ 19 είναι οι εξωτερικές. Ο ιστορικός πυρήνας της πόλης, το Λόντον Σίτι, κατέχει ιδιαίτερη θέση στο διοικητικό καθεστώς του Μείζονος Λονδίνου. Πρόκειται για το κέντρο της πόλης, το γνωστό Σίτι, το οποίο κατοικείται μόνο από 5.000 κατοίκους, ωστόσο σε καθημερινή βάση εργάζονται περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι σε όλους τους τομείς. Το Σίτι απολαμβάνει κάποιων αυτοδιοικητικών προνομίων, τα οποία ανάγονται στον Μεσαίωνα και βασίζεται στην ψήφο των επαγγελματικών συντεχνιών παρά σε καθολική ψηφοφορία. Από αυτές γίνεται και η ανάδειξη των εκάστοτε εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης του Σίτι.

Εσωτερικές περιφέρειες: 2: Ουεστμίνστερ, 3: Κένσιγκτον και Τσέλσι, 4: Χάμερσμιθ και Φούλαμ, 5: Ουόντσγουερθ, 6: Λάμπεθ, 7: Σάουθγουορκ, 8: Τάουερ Χάμλετς, 9: Χάκνει, 10: Ίσλιγκτον, 11: Κάμντεν, 21: Λιούισαμ, 27: Νιούχαμ, 29: Χάριγκεϊ. Ιδιαίτερη περιφέρεια: 1: Σίτι Εξωτερικές περιφέρειες: 12: Μπρεντ, 13: Ίλιγκ, 14: Χάουνσλοου, 15: Ρίτσμοντ, 16: Κίγκστον, 17: Μέρτον, 18: Σάτον, 19: Κρόιντον, 20: Μπρόμλεϊ, 22: Γκρίνουιτς, 23: Μπέξλεϊ, 24: Χέιβεριγκ, 25: Μπάρκιγκ και Ντάγκεγχαμ, 26: Ρέντμπριτζ, 28: Ουόλθαμ Φόρεστ, 30: Ένφιλντ, 31: Μπάρνετ, 32: Χάροου, 33: Χίλιγκτον.

Σε επίπεδο πόλης, η διοίκηση συντονίζεται από την Αρχή Μείζονος Λονδίνου (Greater London Authority, (GLA), με βάση την οποία η τοπική αυτοδιοίκηση ασκείται από 33 μικρότερες αρχές.[40] Η GLA αποτελείται από δύο αιρετά μέλη: τον Δήμαρχο του Λονδίνου, του οποίου οι εξουσίες είναι εκτελεστικές, και τη Συνέλευση του Λονδίνου (Assembly), που εξετάζει τις αποφάσεις του Δημάρχου και έχει τη δυνατότητα να εγκρίνει ή να απορρίψει τις προτάσεις για τον οικονομικό προϋπολογισμό κάθε χρόνο. Η GLA ιδρύθηκε το 2000 και αντικατέστησε το παρόμοιο Συμβούλιο Μείζονος Λονδίνου (GLC), το οποίο καταργήθηκε το 1986. Η έδρα του GLA και του Δημάρχου του Λονδίνου είναι το Δημαρχείο (City Hall). Σημερινός Δήμαρχος είναι ο Σαντίκ Καν. Οι 33 τοπικές αρχές είναι τα συμβούλια των 32 διοικητικών περιφερειών (boroughs) του Λονδίνου και ο Οργανισμός της Πόλης του Λονδίνου (City of London Corporation). Οι αρμοδιότητές τους είναι οι τοπικές υπηρεσίες που δεν εποπτεύονται από την GLA, όπως οι δρόμοι, οι κοινωνικές υπηρεσίες, τα σχολεία και η συλλογή απορριμμάτων.

Το Λονδίνο είναι έδρα της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και η τελευταία στεγάζεται στο Κοινοβούλιο (Houses of Parliament) στο Ουεστμίνστερ.[76] Πολλά κυβερνητικά κτήρια βρίσκονται κοντά στο Γουάιτχολ, μεταξύ των οποίων και η κατοικία του Πρωθυπουργού, στην οδό Ντάουνινγκ, αριθμός 10.[77] Το βρετανικό Κοινοβούλιο αναφέρεται συχνά σαν η "Μητέρα όλων των Κοινοβουλίων" (παρά το γεγονός ότι ο χαρακτηρισμός αυτός έγινε για πρώτη φορά για την Αγγλία από τον Τζον Μπράιτ[78]) επειδή επηρέασε τα Κοινοβούλια των υπόλοιπων χωρών του κόσμου. Το Λονδίνο εκπροσωπείται στο εθνικό Κοινοβούλιο με 74 βουλευτές (MPs) που αντιστοιχούν στις τοπικές εκλογικές περιφέρειες του Ηνωμένου Βασιλείου. Από αυτούς τους 74 βουλευτές, οι 44 προέρχονται από το Εργατικό Κόμμα, 21 από το Συντηρητικό, 8 πρόσκεινται στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και ένας από το κόμμα Σεβασμός- Συνασπισμός για την Ενότητα (RESPECT).

Οι τρεις ψηλότεροι ουρανοξύστες στο Κάναρι Γουάρφ, όπως φαίνονται από την πλατεία Κάμποτ. Στεγάζουν εταιρείες όπως η HSBC και η Κλίφορντ Τσανς.

Η μητροπολιτική περιοχή του Λονδίνου παράγει περίπου το 30% του ΑΕΠ της Μεγάλης Βρετανίας (ή κατά υπολογισμούς 669 δισεκατομμύρια δολάρια το 2005.)[79] Το Σίτι είναι ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά κέντρα του κόσμου.[80] Στεγάζει, μεταξύ άλλων, το Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Σύμφωνα με υπολογισμούς του 2005 της λογιστικής εταιρείας PricewaterhouseCoopers, το Λονδίνο αποτελεί την έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο μετά το Τόκιο, τη Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες, το Σικάγο και το Παρίσι.[81]

Η οικονομία της πόλης στράφηκε περισσότερο προς τον τομέα των υπηρεσιών πολύ νωρίτερα από άλλες πόλεις στην Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η επιτυχία στον τομέα των βιομηχανικών υπηρεσιών μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι η αγγλική είναι κυρίαρχη γλώσσα στις επιχειρήσεις, στις στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ και τις ασιατικές χώρες, και, επίσης στην προηγούμενη θέση που κατείχε το Λονδίνο ως πρωτεύουσα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.[82] Σε άλλους παράγοντες που συνετέλεσαν σε αυτήν την επιτυχία θα πρέπει να αναφερθεί και η αγγλική νομοθεσία, που αποτελεί την πλέον χρησιμοποιημένη και την πιο σημαντική νομοθεσία σχετικά με τη σύναψη συμβολαίων στις διεθνείς επιχειρήσεις. Περισσότερο από το 85% του εργατικού δυναμικού (3,2 εκατομμύρια) εργάζονται στον τομέα των υπηρεσιών. 500.000 εργαζόμενοι απασχολούνται στη βιοτεχνία και στον οικοδομικό τομέα στο Μείζον Λονδίνο.[83] Στο Λονδίνο υπάρχουν βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων, εκτυπωτικών μέσων, ενδυμάτων, επίπλων, ξύλου, τροφίμων και ποτών.[84] Παρατηρείται επίσης ραγδαία ανάπτυξη στην ανακύκλωση.

Στις οικονομικές υπηρεσίες, που παραμένουν ο μεγαλύτερος παραγωγικός τομέας στην πόλη, απασχολούνται περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι. Παράλληλα, στο Λονδίνο λειτουργούν περισσότερες από 480 υπεράκτιες τράπεζες, αριθμός μεγαλύτερος από κάθε άλλη πόλη στον κόσμο. Στην πόλη γίνονται και οι περισσότερες διεθνείς τηλεφωνικές συνδιαλέξεις από οποιοδήποτε άλλο σημείο του κόσμου.[85]

Τα ΜΜΕ είναι ο δεύτερος ανταγωνιστικός τομέας στην οικονομία. Η Βρετανική Υπηρεσία Μεταδόσεων, γνωστή ως "Μπι-Μπι-Σι", (BBC) είναι ο κύριος εργοδότης, ενώ άλλα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δίκτυα εδρεύουν έξω από την πόλη. Πολλές βρετανικές εφημερίδες εκδίδονται στο Λονδίνο.[86] Στο Σόχο βρίσκεται το κέντρο της μεταποιητικής βιομηχανίας.[87]

Η οικονομία βασίζεται, επίσης, στον τουριστικό τομέα, όπου απασχολούνταν 350.000 εργαζόμενοι με πλήρες ωράριο το 2003.[88]

Η πόλη είναι από τους δημοφιλέστερους προορισμούς για τουρίστες.[89] Έρευνα της Euromonitor,[90] που διεξήχθη τον Οκτώβριο του 2007, κατέταξε το Λονδίνο στην πρώτη θέση μεταξύ των 150 πιο γνωστών πόλεων στον κόσμο, με 15,6 εκατομμύρια ξένους τουρίστες το 2006. Στη δεύτερη θέση ήταν η Μπανγκόκ (10,35 εκατομμύρια) και στην τρίτη το Παρίσι με 9,7 εκατομμύρια.

Το λιμάνι της πόλης είναι το τρίτο μεγαλύτερο στο Ηνωμένο Βασίλειο και διακινεί 50 εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων κάθε χρόνο.[91]

Στον αντίποδα, η πόλη ψηφίστηκε ως αυτή με το χειρότερο φαγητό στην Ευρώπη, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη σε δείγμα περίπου 2.400 ατόμων με θέμα τη γνώμη τους για τις ευρωπαϊκές πόλεις, από τη διαδικτυακή εταιρία TripAdvisor. Στην ίδια έρευνα, το Λονδίνο χαρακτηρίστηκε ως η πιο βρώμικη στην Ευρώπη, ο τόπος που συναντά κανείς τους πιο κακοντυμένους ανθρώπους και η πιο ακριβή πόλη στην Ευρώπη.[92]

Εναέρια άποψη του Λονδίνου

Το Λονδίνο είναι η μεγαλύτερη πόλη στη Μεγάλη Βρετανία με πληθυσμό γύρω στους 7.512.400 κατοίκους σύμφωνα με στοιχεία του 2006. Η αύξηση αυτή ξεκίνησε τον 19ο αιώνα με τη Βιομηχανική Επανάσταση και συνεχίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. Παρέμεινε η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη έως το 1925, οπότε την ξεπέρασε η Νέα Υόρκη. Το 1939 ο πληθυσμός του Λονδίνου ήταν 8.615.245 κάτοικοι. Σύμφωνα με τη Eurostat, η πόλη είναι η πολυπληθέστερη στη μητροπολιτική περιοχή της ΕΕ και δεύτερη πολυπληθέστερη στην Ευρώπη (ή τρίτη, αν θεωρηθεί η Κωνσταντινούπολη πόλη της Ευρώπης).

Χώρα γέννησης Πληθυσμός (2001)
Ηνωμένο Βασίλειο 5.230.155
Ινδία 172.162
 Ιρλανδία 157.285
Πακιστάν 120.900
Μπανγκλαντές 84.565
Τζαμάικα 80.319
Νιγηρία 68.907
Κένυα 66.311
Βραζιλία 60.000
Σρι Λάνκα 49.932
Γκάνα 46.513
Κύπρος 45.888
Νότια Αφρική 45.506
ΗΠΑ 44.622
Αυστραλία 41.488
Γερμανία 39.818
Τουρκία 39.128
Ιταλία 38.694
Γαλλία 38.130
Σομαλία 33.831
Ουγκάντα 32.082
Νέα Ζηλανδία 27.494
Πορτογαλία 25.194

Η περιοχή καλύπτει έκταση 1.579 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η πληθυσμιακή πυκνότητα είναι 4.761 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο και είναι πάνω από δέκα φορές σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου.[93] Αναφορικά με τον πληθυσμό το Λονδίνο αποτελεί την 25η μεγαλύτερη πόλη και τη 17η μεγαλύτερη μητροπολιτική περιοχή στον κόσμο. Επίσης, κατέχει την 4η θέση διεθνώς σε αριθμό δισεκατομμυριούχων (σε δολάρια ΗΠΑ), οι οποίοι ζουν εκεί.[94] Μαζί με το Τόκιο και τη Μόσχα ήταν μέχρι πρόσφατα μια από τις ακριβότερες πόλεις στον κόσμο.[95] Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Economist Intelligence Unit, για το 2009 η πόλη ήταν η 27η ακριβότερη στον κόσμο.[96]

Από το καρναβάλι του Νότινγκ Χιλ, στο Λονδίνο

Με βάση υπολογισμούς για το έτος 2005,[97] το 69,6% του συνολικού πληθυσμού της πόλης είναι λευκοί, μεταξύ των οποίων Βρετανοί (58,2%), Ιρλανδοί (2,6%) και άλλοι (8,8%). Υπάρχουν επίσης κάτοικοι από τη νότια Ασία (12,9%) μεταξύ των οποίων Ινδοί, Ταμίλ, Πακιστανοί, από το Μπανγκλαντές και Σινγκαλέζοι. Το 10,8% ανήκουν στη μαύρη φυλή (από αυτούς γύρω στο 5,5% είναι Αφρικανοί, 4,4% από την Καραϊβική και 3,4% μιγάδες). Εξάλλου, το 1,4% είναι Κινέζοι και 1,9% ανήκουν σε άλλες εθνοτικές ομάδες (κυρίως Λατινοαμερικάνοι- περί τους 60.000 Βραζιλιάνους ζουν στο Λονδίνο),[98] Φιλιππινέζοι, Ιάπωνες, Κορεάτες, Βιετναμέζοι και άλλοι κάτοικοι από την Ανατολική Ασία. Το 21,8% των κατοίκων έχουν γεννηθεί εκτός ΕΕ. Οι γεννημένοι στην Ιρλανδία, που κατάγονται τόσο από την Ιρλανδική Δημοκρατία όσο και από τη Βόρεια Ιρλανδία, είναι γύρω στους 250.000 και αποτελούν τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα αυτών που γεννήθηκαν εκτός Ηνωμένου Βασιλείου.

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη τον Ιανουάριο του 2005, στο Λονδίνο μιλιούνται πάνω από 300 γλώσσες και υπάρχουν περισσότερες από 50 μη ιθαγενείς κοινότητες, με πληθυσμό πάνω από 10.000.[99]

Ο πίνακας στα δεξιά δείχνει τη χώρα γεννήσεως των κατοίκων του Λονδίνου το 2001, οπότε έγινε και η τελευταία απογραφή στο Ηνωμένο Βασίλειο (οι πρώτες 21).[100]

Το 2008 το 40% του συνολικού πληθυσμού της βρετανικής πρωτεύουσας προέρχεται από εθνική μειονοτική ομάδα. Σε όλο το Λονδίνο, τα μαύρα και τα παιδιά από Ασία υπερτερούν αριθμητικά των λευκών παιδιών στη Βρετανία, σε αναλογία περίπου τρία προς 2.[101]

Το μέγαρο Λάμπεθ, που αποτελεί την επίσημη κατοικία του Αρχιεπισκόπου του Κάντερμπέρι, επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας

Η κυριότερη θρησκεία στο Λονδίνο είναι ο χριστιανισμός, με 57,5% του συνολικού πληθυσμού. Το 15,5% δήλωναν άθεοι, το 7,9% Μουσουλμάνοι, το 4,1% Ινδουιστές, το 3,1% Ιουδαίοι και το 1,5% Σιχ.[102] Το Λονδίνο κυριαρχείται παραδοσιακά από το χριστιανικό στοιχείο και διαθέτει μεγάλο αριθμό ναών, ιδίως στο Σίτι. Εντυπωσιακός είναι ο αγγλικανικός Καθεδρικός ναός του Αγίου Παύλου[103] ενώ ο κύριος επίσκοπος της Εκκλησίας της Αγγλίας και παγκοσμίως της Αγγλικανικής Ένωσης είναι ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπερι.[104] Οι σημαντικότερες εθνικές και θρησκευτικές τελετές γίνονται στο αββαείο του Ουεστμίνστερ και στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου.[105] Παρά την αφθονία ναών, στο Λονδίνο η κατήχηση στους ναούς είναι πολύ μικρότερη σε σχέση με τις αμερικανικές εκκλησίες και το τι ισχύει στην υπόλοιπη Ευρώπη.[106]

Εκτός από Χριστιανούς υπάρχουν στο Λονδίνο και αρκετοί Μουσουλμάνοι. Ο κεντρικός μουσουλμανικός ναός είναι στις άκρες του πάρκου του Ρίτζεντ.[107] Στο Μπρεντ είναι έδρα του μεγαλύτερου ινδουιστικού ναού, αυτού του Νίσντεν.[108] Στο ανατολικό και δυτικό Λονδίνο βρίσκεται η θρησκευτική κοινότητα των Σιχ και εκεί βρίσκεται επίσης ο μεγαλύτερος ναός των Σιχ στον κόσμο εκτός Ινδίας.[109] Η μειονότητα των Εβραίων της Βρετανίας ζει στο Λονδίνο με σημαντικές κοινότητες στο Στάμφορντ Χιλ, στο Σαιντ Τζονς Γουντ, στο Γκόλντερς Γκριν και στο Έτζγουερ, στο βόρειο Λονδίνο.[110]

Αρμόδιος για τη συγκοινωνιακή πολιτική είναι ο Δήμαρχος του Λονδίνου,[111] ωστόσο ο οικονομικός του έλεγχος είναι γενικά περιορισμένος. Το δίκτυο μαζικών μεταφορών διοικείται από τις Συγκοινωνίες για το Λονδίνο (TfL), που είναι από τις πιο εκτεταμένες στον κόσμο, ωστόσο ο υδροκεφαλισμός τους παραμένει πρόβλημα. Το Λονδίνο έχει χαρακτηριστεί ως η πόλη με τις καλύτερα οργανωμένες δημόσιες μεταφορές.[112] Δημοφιλές μέσο για μεταφορά στο Λονδίνο είναι και το ποδήλατο.[113].

Σιδηροδρομικό δίκτυο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο υπόγειος σιδηρόδρομος τ{ου Λονδίνου, παλαιότερος του κόσμου, χρονολογείται από το 1863
Ο λογότυπος του υπόγειου σιδηρόδρομου

Το Μετρό του Λονδίνου είναι το παλαιότερο στον κόσμο (1863) και είναι περισσότερο γνωστό ως The Tube.[114] Αποτελείται από 12 γραμμές. Εκτός από την αρχαιότητά του, το μετρό του Λονδίνου είναι το πιο εκτεταμένο και μεγαλύτερο σε μήκος στον κόσμο. Το σύστημα στέγαζε τον παλαιότερο σιδηρόδρομο του Λονδίνου (City & South London Railway), η λειτουργία του οποίου ξεκίνησε το 1890.[115] Καθημερινά γίνονται πάνω από 3.000.000 δρομολόγια με το μετρό, που μεταφράζονται σε περίπου 1 δισεκατομμύριο δρομολόγια ετησίως.[116] Ο υπόγειος σιδηρόδρομος εξυπηρετεί την κεντρική περιοχή και τα περισσότερα προάστια έως τα βόρεια του Τάμεση, ενώ αυτά που είναι στα νότια εξυπηρετούνται από άλλα τοπικά σιδηροδρομικά δίκτυα. Επίσης υπάρχουν οι γραμμές του London Overground(προαστειακού) και του National Rail(εθνικού) σιδηροδρομικού δικτύου, που εξυπηρετούνται από διάφορες εταιρείες(Southern, Northern,Thameslink κ.α.)

Το 1987 άρχισε να λειτουργεί το δεύτερο μετρό (Docklands Light Railway), το οποίο χρησιμοποιεί μικρότερα σε μέγεθος και βάρος τρένα. Αυτό εξυπηρετεί το ανατολικό Λονδίνο και το Γκρίνουιτς εκατέρωθεν του Τάμεση.

Το 1994 άνοιξε η υποθαλάσσια Σήραγγα της Μάγχης και για πρώτη φορά το Λονδίνο συνδέθηκε με την ηπειρωτική Ευρώπη. Τρένα υψηλής ταχύτητας (Eurostar) συνδέουν τον σιδηροδρομικό σταθμό Σαιν Πάνκρας με τη Λιλ και με το Παρίσι στη Γαλλία, όπως επίσης και με τις Βρυξέλλες στο Βέλγιο.[117]

Το διπλό λεωφορείο Enviro 400 στη διαδρομή 139

Το δίκτυο λεωφορείων στο Λονδίνο είναι ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου και λειτουργεί σε 24ωρη βάση. Κυκλοφορούν 8.000 λεωφορεία, γίνονται 700 διαδρομές με λεωφορεία και πάνω από 6.000.000 δρομολόγια επιβατών κάθε ημέρα της εβδομάδας. Το 2003 η κίνηση στο δίκτυο υπολογίστηκε στα 1,5 δισ. δρομολόγια, περισσότερα από εκείνα του μετρό.[118] Η πόλη έχει επίσης το μεγαλύτερο δίκτυο στον κόσμο που είναι προσβάσιμο με αναπηρικό αμαξίδιο. Από το 2007 εισήχθησαν και οι οπτικοακουστικές ανακοινώσεις, με αποτέλεσμα να διευκολύνονται τα άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής. Τα - διπλά στην πλειοψηφία τους- λεωφορεία μαζί με το Μετρό και τα μαύρα ταξί είναι σήμα κατατεθέν της πόλης διεθνώς.[119]

Εναέρια συγκοινωνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Χίθροου είναι το τρίτο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο στον κόσμο

Η συγκοινωνία στη βρετανική πρωτεύουσα εξυπηρετείται από δύο μεγάλα και τρία μικρότερα αεροδρόμια. Πρόκειται για το Διεθνές Αεροδρόμιο Χίθροου (Heathrow) και το Γκάτγουικ (Gatwick). Το Χίθροου είναι το τρίτο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο στον κόσμο και το πιο πολυσύχναστο παγκοσμίως όσον αφορά την κίνηση διεθνών επιβατών.[120][121] Τον Μάρτιο του 2008 άρχισε να λειτουργεί ο πέμπτος τερματικός σταθμός[122] και σχεδιάζεται η κατασκευή και έκτου.[123] Παρόμοιες πτήσεις εξυπηρετεί και το αεροδρόμιο του Γκάτγουικ.[124] Τα αεροδρόμια του Στάνστεντ (Stansted), του Λούτον (Luton) και το City Airport εξυπηρετούν κυρίως εταιρείες τσάρτερ, χαμηλού κόστους ή καινούργιες εταιρείες, που δεν βρίσκουν διαθέσιμα "διάκενα" στα μεγάλα αεροδρόμια.[125][126] Το μικρότερο και πιο κεντρικό αεροδρόμιο είναι αυτό του Σίτι, το οποίο εξυπηρετεί κυρίως τους επιχειρηματίες (ιδιωτικά αεροσκάφη) και μεγάλο τμήμα της εμπορευματικής κίνησης σχετικής με την ηπειρωτική Ευρώπη.[127]

Ο αυτοκινητόδρομος M25

Παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των μετακινήσεων στο κεντρικό Λονδίνο γίνεται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, έξω από την πόλη κυριαρχεί η κυκλοφορία αυτοκινήτων. Το Λονδίνο περιβάλλεται από ένα κυκλικό αυτοκινητόδρομο (Μ25), ο οποίος συνδέεται τόσο με το κέντρο όσο και με τις υπόλοιπες οδικές αρτηρίες προς τη Βρετανική ενδοχώρα, δίκην ακτίνων τροχού.

Στα ανατολικά της πόλης βρίσκεται το σημαντικό για την οικονομία ποτάμιο λιμάνι του Λονδίνου. Το συνολικό μήκος των εγκαταστάσεών του είναι γύρω στα 150 χλμ. και έως τη δεκαετία του ‘50 απολάμβανε διεθνούς ακτινοβολίας. Έως τη γέφυρα του Πύργου (Τάουερ Μπριτζ, Tower Bridge) φθάνουν πλοία μέχρι 6.000 τόνων. Τα δύο τμήματα της γέφυρας ανοίγουν σε πέντε λεπτά για να επιτρέψουν τη διέλευση των πλοίων.[68]

Το Σένατ Χάουζ, που αποτελεί την έδρα του ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

Η πόλη είναι έδρα του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, το οποίο ιδρύθηκε το 1837. Αποτελεί ομάδα πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, όπως το Κινγκς Κόλετζ,[128] το Ρόγιαλ Χόλογουεϊ[129] το Γιουνιβέρσιτι Κόλετζ,[130] και πάνω από 10 ανεξάρτητων πανεπιστημίων.[131] Πιο εξειδικευμένα εκπαιδευτήρια είναι η Σχολή Αφρικανικών και Ανατολικών Μελετών (SOAS),[132] η Βασιλική Μουσική Ακαδημία[133] και το Ινστιτούτο Καλών Τεχνών Κουρτό και το Ινστιτούτο Εκπαίδευσης.[134]

Ο φοιτητικός πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 378.000.[135] Τα περισσότερα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ακολουθούν το ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα με τα εκπαιδευτήρια της υπόλοιπης Αγγλίας.

Πανεπιστήμιο του Λονδίνου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου αριθμεί 125.000 φοιτητές και φοιτήτριες και αποτελεί το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ευρώπη.[136] Αποτελείται από 20 κολέγια και άλλα εκπαιδευτήρια, το καθένα από τα οποία απολαμβάνουν αυτονομία σε μεγάλο βαθμό. Τα περισσότερα πτυχία απονέμονται από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και όχι από τα σχετικώς αυτόνομα κολέγια. Τα μεγαλύτερα κολέγια του Πανεπιστημίου είναι το Γιουνιβέρσιτι Κόλλετζ Λάντον (UCL), Κινγκς Κόλλετζ Λόντον (King's College London), Λόντον Σκουλ οφ Εκονόμικς (LSE), Κουήν Μαίρη (Queen Mary, University of London) και το Γκόλντσμιθς (Goldsmiths). Το 2007 αποχώρησε από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου το Ιμπίριαλ Κόλετζ.

Διακεκριμένα πανεπιστήμια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ιμπίριαλ Κόλετζ (Imperial College) και το Γιουνιβέρσιτι Κόλετζ (University College) της πόλης έχουν καταταχθεί μεταξύ των 10 καλύτερων πανεπιστημίων στον κόσμο από το The Times Higher Education Supplement: το 2007 το Ιμπίριαλ ήταν στην 5η θέση και το Γιουνιβέρσιτι Κόλετζ βρισκόταν στην 9η θέση στα καλύτερα πανεπιστήμια διεθνώς.[137]

Εκτός αυτού, το Λάντον Σκουλ οφ Ικόνομικς (London School of Economics ή LSE) θεωρείται το σημαντικότερο ίδρυμα κοινωνικών επιστημών για τη διδασκαλία και την έρευνα, ενώ επιπρόσθετα διαθέτει τους περισσότερους ξένους φοιτητές και φοιτήτριες σε όλο τον κόσμο.[138]

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το Κινγκς Κόλετζ Λόντον (Kings College London), το οποίο έχει καταταχθεί σύμφωνα με την The Times Higher Education Supplement στην 5η θέση των κορυφαίων πανεπιστημίων στη Μεγάλη Βρετανία και στην 22η θέση διεθνώς.[139] Το Kings College είναι ξακουστό για τις κλασικές σπουδές που προσφέρει και για το τμήμα Βυζαντινών και Νέων Ελληνικών. Αξιόλογοι απόφοιτοί του ήταν ο Τάσσος Παπαδόπουλος, πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο Γλαύκος Κληρίδης, επίσης πρώην πρόεδρος της Κύπρου.

Άλλα πανεπιστήμια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Λονδίνο εδρεύουν ακόμη και άλλα πανεπιστήμια, όπως το Μπρουνέλ, το Σίτι, το Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο του Μίντλσεξ, το Πανεπιστήμιο του Ανατολικού Λονδίνου, το Πανεπιστήμιο του Ουεστμίνστερ, το Πανεπιστήμιο Κίνγκστον, το Λάντον Σάουθ Μπανκ Γιουνιβέρσιτι, τα οποία δεν αποτελούν μέρος του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Ωστόσο, αποτελούν δημοφιλείς επιλογές για Βρετανούς αλλά και αλλοδαπούς φοιτητές και φοιτήτριες. Μερικά ήταν Πολυτεχνεία ("Polytechnics" - στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι κατώτερης βαθμίδας από τα πανεπιστήμια), έως το 1992, οπότε τους παραχωρήθηκε πανεπιστημιακό καθεστώς, ενώ άλλα ιδρύθηκαν πολύ νωρίτερα.

Το Λονδίνο είναι επίσης γνωστό διεθνώς για την επιχειρηματική εκπαίδευση που παρέχει. Το Λάντον Μπίζνες Σκουλ (London Business School) βρίσκεται στην 1η θέση στην Ευρώπη, σύμφωνα με το περιοδικό Business Week).[140][141] Σημαντικό είναι και το Κας Μπίζνες Σκουλ (Bayes Business School (formerly Cass)), που είναι η μεγαλύτερη οικονομική σχολή στην Ευρώπη.[142] Επιπρόσθετα, υπάρχουν τρία διεθνή πανεπιστήμια: το Διεθνές Πανεπιστήμιο του Σίλερ, το Πανεπιστήμιο του Ρίτσμοντ και το Ρέτζεντς Κόλετζ.

Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ
Οι Heritage Lines με λεωφορεία Routemaster είναι τo κινητό αξιοθέατο της πόλης

Η βρετανική πρωτεύουσα περιλαμβάνει πληθώρα ιστορικών μουσείων και θεάτρων, μέγαρα μουσικής, παλάτια καθώς και αεροδρόμια και σιδηροδρομικούς σταθμούς. Είναι επίσης η έδρα πολλών πρεσβειών από όλο τον κόσμο. Σε έρευνα του 2009 ψηφίστηκε ως η πόλη με την καλύτερη νυχτερινή ζωή, τα καλύτερα δημόσια πάρκα και τα περισσότερα αξιοθέατα που μπορεί να απολαύσει κανείς δωρεάν.[92]

Μουσεία και πινακοθήκες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανάμεσα στα αξιοθέατα της πόλης είναι το Βρετανικό Μουσείο, του οποίου η ιστορία ξεκινά το 1783. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και πλέον αξιόλογα μουσεία στον κόσμο και εδρεύει στο Μπλούμσμπερι. Το Μουσείο Τισό είναι επίσης δημοφιλές.[143][144] Εκεί εκτίθενται κέρινα ομοιώματα από προσωπικότητες της Γαλλικής Επανάστασης αλλά και παλαιών και σύγχρονων (εν ζωή και μη) πολιτικών, καλλιτεχνών και προσωπικοτήτων από όλο τον κόσμο. Άλλα μουσεία είναι το Εθνικό Στρατιωτικό Μουσείο, το Μουσείο Βικτωρίας και Αλβέρτου, όπου εκτίθενται κοσμήματα και έργα από την εποχή της Αναγέννησης, το Μουσείο του Λονδίνου, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το Μουσείο Επιστημών, το Μουσείο Ουέλιγκτον, με εκθέματα από το αποικιακό παρελθόν, το Αυτοκρατορικό Πολεμικό Μουσείο, το Μουσείο του Σαιν Τζέιμς Πάλας, που ξανακτίστηκε τον 19ο αιώνα και αποτελεί την έδρα του Πρίγκιπα της Ουαλίας, το Μουσείο Θεάτρου, το Εθνικό Ναυτικό Μουσείο, το Μουσείο Μεταφορών, η Συλλογή Ουάλας, με έργα της γαλλικής τέχνης του 18ου αιώνα, το Μουσείο Ντιζάιν και πλήθος άλλων. Επίσης, το Λονδίνο κοσμείται από αξιόλογες πινακοθήκες, όπως η Βασιλική Πινακοθήκη, η Εθνική Πινακοθήκη[145] στην Πλατεία Τραφάλγκαρ, η Πινακοθήκη Τέιτ, με έργα τέχνης από τον 16ο αιώνα και έπειτα,[146] η Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης Τέιτ,[147] η Πινακοθήκη Κουρτό και άλλες.

Το Μάτι του Λονδίνου
Ηλιοβασίλεμα πάνω από τον Ποταμό Τάμεση, με τη Γέφυρα του Πύργου.
Ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Παύλου.

Τα περισσότερα κτήρια είναι κτισμένα με τούβλο.[148] Γενικά, δεν υπάρχει ενιαία αρχιτεκτονική στην πόλη. Η πλειονότητα των κτηρίων προέρχονται από τη Βικτωριανή εποχή και την εποχή του βασιλιά Εδουάρδου. Ελάχιστα κτήρια που σώζονται σήμερα κτίστηκαν πριν την πυρκαγιά του 1666, όπως ο Πύργος του Λονδίνου. Το Αββαείο του Ουεστμίνστερ χρονολογείται από το 1050 και είναι ένα από τα ιστορικότερα κτήρια της πόλης. Ο Πύργος του Λονδίνου φιλοξενεί συλλογή από κοσμήματα του αγγλικού Στέμματος και έχει 20 πύργους. Αρκετοί ιστορικοί ναοί βρίσκονται στην πόλη, όπως ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Παύλου που κτίστηκε τον 17ο αιώνα και φημίζεται για τον σπουδαίο του θόλο, ο πέτρινος καθεδρικός ναός του Σάδορκ Ρόγιαλ από την εποχή του Μεσαίωνα, ο ναός του Σαιντ Μπράιαντ του 1675, ο καθεδρικός ναός του Ουεστμίνστερ (20ός αιώνας) καθώς επίσης και τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, των αρχών του 19ου αιώνα. Στο τελευταίο κτήριο κατοικεί ο εκάστοτε Μονάρχης. Αξιόλογο είναι και το κτήριο του Βρετανικού Κοινοβουλίου ή Ανάκτορα του Ουεστμίνστερ, κτήριο του οποίου η θεμελίωση έγινε το 1050, καθώς επίσης και το μεσαιωνικό Κάστρο του Ουίνδσορ. Οι επισκέπτες επίσης μπορούν να δουν άλλα ανάκτορα, όπως το ανάκτορο του Λάμπετ (έδρα του αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι), το ανάκτορο Χάμπτον Κορτ, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα, το Κουίνς Χάουζ του 17ου αιώνα και το ανάκτορο του Κένσινγκτον, από τον 19ο αιώνα. Πέρα από αυτά, η πόλη φημίζεται για τη βιομηχανική της αρχιτεκτονική, με ενδεικτικά τα κτήρια στην περιοχή Ντόκλαντς (αποβάθρες στον Τάμεση). Στο Μόνιουμεντ βρίσκεται ο υψηλότερος κίονας στον κόσμο και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα.

Η πόλη έχει πολλούς κήπους. Ο μεγαλύτερος στην κεντρική περιοχή είναι τα βασιλικά πάρκα του Χάιντ Παρκ (Hyde Park) και των κήπων του Κένσινγκτον (Kensington), γειτονικών του.[149] Στο πάρκο του Ρίτζενς (Regent's Park) βρίσκεται και ο αρχαιότερος επιστημονικός ζωολογικός κήπος στον κόσμο, κοντά σε ένα ακόμα τουριστικό αξιοθέατο, το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων της Μαντάμ Τισό. Επίσης, υπάρχουν οι κήποι Χόλαντ Παρκ (Holland Park) στη δυτική άκρη του κεντρικού Λονδίνου, και το πάρκο του αντιβασιλέα στη βόρεια άκρη. Αυτό το πάρκο βρίσκεται επίσης κοντά στην οδό Μπέικερ (Baker), όπου "έζησε" ο Σέρλοκ Χολμς. Πιο κοντά στο κεντρικό Λονδίνο είναι τα μικρότερα βασιλικά πάρκα του Γκριν Παρκ (Green Park) και του πάρκου Σαιντ Τζέιμς (St James's Park). Το Χάιντ Παρκ, ειδικότερα, είναι δημοφιλές για τον αθλητισμό και μερικές φορές τις υπαίθριες συναυλίες που πραγματοποιούνται εκεί. Διάφορα μεγάλα πάρκα βρίσκονται έξω από το κέντρο της πόλης, συμπεριλαμβανομένων των υπόλοιπων βασιλικών πάρκων, του πάρκου του Γκρήνουιτς (Greenwich) στο νοτιοανατολικό σημείο της πόλης [150] και του πάρκου του Ρίτσμοντ (Richmond) στο νοτιοδυτικό σημείο. Το εξωτερικό νοτιοανατολικό Λονδίνο είναι γνωστό για τους ανοιχτούς χώρους και τις εκτενείς δασώδεις περιοχές του.

Άλλα μνημεία και αξιοθέατα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να δει τη Γέφυρα του Πύργου, η οποία κτίστηκε το 1894. Το Κόβεντ Γκάρντεν αποτελεί σημείο αναφοράς για την αρχιτεκτονική ιστορία της πόλης. Οι μουσικόφιλοι μπορούν να επισκεφθούν την περίφημη Βασιλική Όπερα, ενώ η Βρετανική Βιβλιοθήκη περιέχει πάνω από 150 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων. Σημαντικά αξιοθέατα είναι επίσης η Βασιλική Ακαδημία Τεχνών, το Άλμπερτ Χολ,[151] η Στήλη του Νέλσον, που είναι εθνικά αναγνωρισμένο μνημείο στην Πλατεία Τραφάλγκαρ και στη μνήμη του Οράτιου Νέλσωνα,[152] το άγαλμα του Καρόλου του Α' που σηματοδοτεί το Χιλιόμετρο Μηδέν της πόλης, το Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς, το Πλανητάριο, το Ενυδρείο και το σύμπλεγμα Μιλένιουμ Ντομ, που χαρακτηρίζεται από τον πελώριο θόλο (Θόλος της Χιλιετίας).

Ψυχαγωγία και ελεύθερος χρόνος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η οδός Μποντ, μια από τις κυριότερες οδούς με εμπορικά κέντρα

Στη Δυτική Άκρη του Λονδίνου, γύρω από την πλατεία Λέστερ γίνονται οι παγκόσμιες κινηματογραφικές πρεμιέρες. Επίσης, εκεί βρίσκεται και η (κυκλική) πλατεία Πικαντίλι (Picadilly Circus), με γιγάντιες ηλεκτρονικές ανακοινώσεις. Στην περιοχή βρίσκονται και πολλοί κινηματογράφοι, μπαρ, κλαμπ, εστιατόρια και η Τσάινα Τάουν, ενώ στα ανατολικά είναι το Κόβεντ Γκάρντεν. Η μεγαλύτερη σε κίνηση εμπορική περιοχή είναι η Όξφορντ Στριτ (Oxford Street). Πρόκειται για εμπορικό δρόμο μήκους 2 χιλιομέτρων και τη μεγαλύτερη σε μήκος εμπορική οδό διεθνώς. Εκεί κοντά βρίσκεται και η οδός Μποντ (Bond Street), ενώ στα νοτιοδυτικά βρίσκεται to Νάιτσμπριτζ, όπου στεγάζονται τα πολυκαταστήματα Χάροντς (Harrods). Στη βρετανική πρωτεύουσα μπορεί κανείς να βρει εστιατόρια με ποικιλία εδεσμάτων, δεδομένης της πολυπολιτισμικότητας της πόλης. Έτσι, στην Τσάινα Τάουν λειτουργούν πολλά κινέζικα εστιατόρια,[153] ενώ στο Σόχο υπάρχουν ελληνικά και ιταλικά.

Στο Λονδίνο διεξάγονται σημαντικά φεστιβάλ, όπως το ετήσιο καρναβάλι στο Νότινγκ Χιλ, που αποτελεί το μεγαλύτερο πλανόδιο καρναβάλι στον κόσμο και λαμβάνει χώρα κάθε καλοκαίρι.[154] Στην αρχή κάθε χρόνου γίνεται η πρωτοχρονιάτικη παρέλαση, ενώ δε λείπουν και οι παραδοσιακές παρελάσεις όπως η Λορντ Μέγιορ Σόου, τον Νοέμβριο και η Τρούπινγκ δε Κόλορ του Ιουνίου, η οποία είναι στρατιωτικού χαρακτήρα και γίνεται για τον εορτασμό των γενεθλίων της Βασίλισσας.

Το Βρετανικό Κοινοβούλιο και το Μπιγκ Μπεν στα δεξιά, το Μάτι του Λονδίνου αριστερά και ο ουρανοξύστης Σαρντ με το Κανάρι Γουόρφ στο βάθος (Σεπτέμβριος 2014)
Το Άλμπερτ Χολ φιλοξενεί κάθε χρόνο πολλές συναυλίες και μουσικές εκδηλώσεις

Το Λονδίνο είναι σημαντική μουσική πρωτεύουσα στον κόσμο και έδρα σημαντικών δισκογραφικών εταιρειών, όπως η EMI και η Decca Records, όπως επίσης και αμέτρητων καλλιτεχνών, συγκροτημάτων και επιχειρηματιών της μουσικής βιομηχανίας. Πολλές ορχήστρες στεγάζονται στην πόλη, όπως η Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, η Φιλαρμονική Βασιλική Ορχήστρα, η Συμφωνιέτα του Λονδίνου και άλλες.[155] Οι δύο κυριότερες όπερες είναι η Βασιλική Όπερα (Royal Opera House) και το Θέατρο Κολιζίουμ (Coliseum Theatre).

Η αγγλική πρωτεύουσα έχει φιλοξενήσει πολλές συναυλίες, όπως ένα μέρος της Live Aid και της Live 8 και είναι έδρα του πρώτου αρχικού Hard Rock Cafe και των Abbey Road Studios, όπου το συγκρότημα των Μπιτλς δημιούργησε πολλές από τις επιτυχίες του. Στην πόλη έζησαν διάσημοι μουσικοί, όπως ο Μπομπ Μάρλεϊ, ο Τζίμι Χέντριξ ο Φρέντι Μέρκιουρι και ο Τζορτζ Μάικλ.[156] Με το Λονδίνο συνδέθηκαν σημαντικοί μουσικοί και συγκροτήματα, όπως οι Pink Floyd, οι The Who, οι Iron Maiden, ο Έλτον Τζον, ο Κλιφ Ρίτσαρντ, ο Τζον Λένον, οι Queen, η Γιόκο Όνο, ο Πολ Μακ Κάρτνεϊ, οι Fleetwood Mac, οι Led Zeppelin, οι Rolling Stones, οι Police, η Έιμι Γουάινχαουζ και πλήθος άλλων. Στο Λονδίνο αναπτύχθηκε η πανκ μουσική και εκεί διεξάγονται πολλά φεστιβάλ της σύγχρονης μουσικής.[157]

Στην πόλη έγινε η πρεμιέρα του μιούζικαλ του 1986 Το Φάντασμα της Όπερας, του Άντριου Λόιντ Βέμπερ στο Θέατρο Χερ Μάτζεστις. Ήταν το θέαμα που επέφερε τα μεγαλύτερα έσοδα στον κόσμο, με 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια και είχε τη μεγαλύτερη θεαματικότητα, με 80 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Το στάδιο του Γουέμπλεϊ αποτελεί το ακριβότερο στάδιο στον κόσμο και έδρα του αγγλικού ποδοσφαίρου.

Στο Λονδίνο έχουν διοργανωθεί τρεις φορές οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, το 1908, το 1948 και το 2012.[158][159] Τον Ιούλιο του 2005 η πόλη επιλέχθηκε να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012. Αυτό την έκανε την πρώτη πόλη στον κόσμο που θα διοργανώσει αυτούς τους Αγώνες τρεις φορές.[160] Στη βρετανική πρωτεύουσα διεξήχθησαν επίσης οι Αγώνες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, το 1934.[161]

Το πλέον δημοφιλές άθλημα στην πόλη είναι το ποδόσφαιρο[162] Το Λονδίνο έχει 13 ποδοσφαιρικούς συλλόγους, ανάμεσα στους οποίους και πέντε στην Πρέμιερ Λιγκ: Άρσεναλ, Τσέλσι, Φούλαμ, Τότεναμ και Γουέστ Χαμ Γιουνάιτεντ (η οποία υποβιβάστηκε τη σεζόν 2010-11 στην Τσάμπιονσιπ Αγγλίας).[163][164] Στην πόλη επίσης υπάρχουν 4 ομάδες της ένωσης ράγκμπι στην Γκίνες Πρέμιερσιπ (Λάντον Άιρις, Σάρασενς, Γουάσπς και Άρλεκινς). Εξ αυτών μόνοι οι Άρλεκινς παίζουν στο Λονδίνο, ενώ οι υπόλοιπες αγωνίζονται σήμερα έξω από το Μείζον Λονδίνο.[165]

Από το 1924 το αρχικό γήπεδο του Γουέμπλεϊ (Wembley) ήταν έδρα της εθνικής ομάδας της Αγγλίας και χρησιμοποιήθηκε για να φιλοξενεί τους τελικούς του Κυπέλλου Αγγλίας και του Τσάλεντζ Καπ στο ράγκμπι.[166] Το νέο γήπεδο του Γουέμπλεϊ, χωρητικότητας 90.000 θεατών, εξυπηρετεί τους ίδιους σκοπούς.[167] Με χωρητικότητα 84.000 θεατών, το γήπεδο Τουίκενχαμ (Twickenham) φιλοξενεί τους αγώνες της εθνικής ομάδας ράγκμπι της Αγγλίας.[168]

Επίσης, στο Λονδίνο υπάρχουν γήπεδα για κρίκετ, με σημαντικότερα το Lord's, έδρα της ομάδας κρίκετ του Μίντλσεξ[169] και το Οβάλ, που είναι έδρα του συλλόγου Σάρεϊ, στο Κένινγκτον.[170] Μια από τις δημοφιλέστερες διοργανώσεις στην πόλη είναι και το τουρνουά Γουίμπλεντον στην αντισφαίριση, το οποίο διεξάγεται κάθε χρόνο το καλοκαίρι στο Ολ Ίνγκλαντ Κλαμπ (All England Club), στο νοτιοδυτικό προάστιο του Γουίμπλεντον.[171] Άλλα σημαντικά αθλητικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ο Διεθνής Μαραθώνιος του Λονδίνου, με συμμετοχή 35.000 δρομέων που τρέχουν 42 χιλιόμετρα γύρω από την πόλη,[172] και ο περίφημος αγώνας κωπηλασίας στον ποταμό Τάμεση, το Boat Race, με αντιπάλους τις ομάδες των πανεπιστημίων της Οξφόρδης και του Καίμπριτζ.[173]

Αδελφοποιημένες πόλεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι παρακάτω πόλεις είναι αδελφοποιημένες με την Κυβέρνηση του Μείζονος Λονδίνου.

Οι παρακάτω πόλεις έχουν συνάψει σύμφωνο φιλίας με το Λονδίνο:

  1. www.citymayors.com/gratis/uk_topcities.html.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 4074335-4. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουνίου 2021.
  3. archaeologydataservice.ac.uk/archives/view/no1poultry_molas_2007.
  4. www.london.gov.uk/people/mayoral/sadiq-khan.
  5. 5,0 5,1 it-ch.topographic-map.com/map-39bss8/Londra/?zoom=19&center=51.50719%2C0.01625&popup=51.50731%2C0.01621.
  6. www.nomisweb.co.uk/sources/census_2021/report?compare=E12000007.
  7. «Οι μεγαλύτερες πόλεις και αστικές περιοχές στον κόσμο, το 2006». City Mayors.com. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  8. «Estimates of the population for the UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland - Office for National Statistics». www.ons.gov.uk. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2022. 
  9. http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=met_pjanaggr3&lang=en
  10. «Roman». Μουσείο του Λονδίνου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  11. «Gothic Revival». Ontario Architecture. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  12. Mills, A., Dictionary of London Place Names, (2001), Oxford
  13. Συλλογικό έργο, Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας, εκδ. ΔΟΜΗ, 2006, τ. 2, σελ. 159.
  14. «Government Offices for the English Regions». Government Office for London. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2008. 
  15. Elcock, Howard (1994). Local Government: Policy and Management in Local Authorities. Routledge. σελ. 368. ISBN 0415101670. 
  16. Bill Jones· Dennis Kavanagh· Michael Moran· Philip Norton (2007). Politics UK. Pearson Education. σελίδες 868. ISBN 1405824115. 
  17. Z/Yen Limited (Νοέμβριος 2005). «The Competitive Position of London as a Global Financial Centre» (PDF). CityOfLondon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  18. * Inventory of World Cities, GaWC, Πανεπιστήμιο Loughborough, Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου του 2007.
  19. «Lists: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland». World Heritage. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  20. «Very British Career Fair - Visit Overseas». Y-axis Overseas Careers. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  21. «Languages spoken in the UK population». CILT. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  22. «Largest EU City (Η μεγαλύτερη πόλη στην ΕΕ). Πάνω από 7 εκατομμύρια κάτοικοι το 2001». www.statistics.gov.uk. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2008. 
  23. «2011 Census - Nomis - Official Labour Market Statistics». www.nomisweb.co.uk. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2022. 
  24. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2013. 
  25. «Dates and Locations of the Modern Olympics - The Olympics: A Guide to Reference Sources (Main Reading Room, Researcher and Reference Services Division, Library of Congress)». www.loc.gov. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2022. 
  26. «World's Largest Urban Areas (Οι μεγαλύτερες αστικές περιοχές στον κόσμο)». City Mayor. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  27. «River Thames London». Woodlands Junior School. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  28. «μέσες τιμές στο Greenwich 1971-2000». Βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2007. 
  29. «Geoffry of Monmouth Index». Sacred Texts. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  30. «Llud, King of the Britons». Gatekeep Key. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  31. «Online Etymology Dictionary». Douglas Harper. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2008. 
  32. «Legend of London's Origin». Cultural Heritage Resources. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  33. Coates, Richard (1998). «A new explanation of the name of London». Transactions of the Philological Society 96 (2): 203–229. doi:10.1111/1467-968X.00027. ISSN 0079-1636. 
  34. «Πρώιμη Ιστορία του Λονδίνου». LondonNet. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  35. «British History Timeline - Roman Britain». British Boradcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  36. «Historical Overview of London Population». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  37. «The early years of Lundenwic». Μουσείο του Λονδίνου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  38. «Viking and Danish London». Μουσείο του Λονδίνου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  39. «Medievil London - Vikings». Μουσείο του Λονδίνου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  40. 40,0 40,1 Ιστορία και γενικές πληροφορίες. Αρχειοθετήθηκε 2008-02-23 στο Wayback Machine. Ανακτήθηκε στις 17-08-2007.
  41. «BBC - History - 1066 - King William». British Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2008. 
  42. Tinniswood, Adrian. «A History of British Architecture - White Tower». British Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2008. 
  43. «UK Parliament - Parliament: The building». UK Parliament. 9 Νοεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  44. «Palace of Westminster». UK Parliament. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  45. «Winchester - About». About, Inc. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  46. Ιστορικό Περίγραμμα του πληθυσμού του Λονδίνου. Ανακτήθηκε στις 17-08-2007.
  47. «Britannia History: Peasants' Revolt». Jeff Hobbs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  48. «First and Second Barons' Wars». Emerson Kent. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  49. «Defeat of the Spanish Armada». Think Quest. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  50. «The Spanish Armada». Heather Thomas. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  51. «The Great Plague 1655 - the Black Death». E.P.C. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  52. «The Great Fire of London, 1666». Anniina Jokinen. 30 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  53. Schofield J (Ιανουάριος 2001). «London After the Great Fire: Civil War and Revolution». British Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  54. «The Rebuilding of London After the Great Fire». Thomas Fiddian. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  55. «Largest Cities Through History». About.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  56. «London's Railways». Spartacus. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  57. «London and Greenwich Railway». Toby and John King. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  58. Transport for London. «London Underground: History». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  59. «Air Raid Precautions». "Home Front" Website. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  60. «The German churches in London». Γερμανική Πρεσβεία στο Λονδίνο. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  61. «Civic Heraldry of the United Kingdom». Ralf Hartemink. 1996. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  62. «A Nation of Immigrants?». CIVITAS. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  63. Helbing, Mr Tim. «The Notting Hill Riots and British National Identity». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  64. «London in the European financial services industry: locational advantage and product complementarities». Oxford Journals. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  65. «Provisional Irish Republican Army (U.K., separatists)». Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων. Νοέμβριος 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  66. «BBC News - London Attacks». British Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  67. Συλλογικό έργο, Νέα Εγκυκλοπαιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τ. 14, σελ. 375.
  68. 68,0 68,1 Συλλογικό έργο, Νέα Εγκυκλοπαιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τ. 14, σελ. 368.
  69. Barlow, I. M. (1991). Metropolitan Government. Routledge: Routledge. σελίδες 346. 
  70. «Το Λονδίνο σε φωτογραφίες». The World In Photos. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  71. Collins English Dictionary. Collins Eduction plc. 1994. 
  72. Oxford English Reference Dictionary. Oxford English. 
  73. «HC 501 0304.PDF» (PDF). Parliament Publications. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  74. 'England'Collins English Dictionary. Collins Eduction plc. 1994. 
  75. «London, England - UK capital city». great-britain.co.uk. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  76. «Parliament». Artefaqs Corporation. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  77. «10 Downing Street – Επίσημος ιστότοπος». 10 Downing Street. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2008. 
  78. «UK Politics: Talking Politics—The 'Mother of Parliaments'». British Broadcasting Corporation. 3 Ιουνίου 1998. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  79. "The Economic Positioning of Metropolitan Areas in North Western Europe Αρχειοθετήθηκε 2008-06-24 στο Wayback Machine.", The Institute for Urban Planning and Development of the Paris Ile-de-France Region, Δεκέμβριος 2002.
  80. «London's place in the UK economy, 2005–06» (PDF). City of London. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2008. 
  81. «London ranked as world's six largest economy». ITWeek. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2008. 
  82. "London's Place in the UK Economy, 2006–07 Αρχειοθετήθηκε 2008-08-19 στο Wayback Machine.", A report by Oxford Economic Forecasting for the City of London, Νοέμβριος 2006
  83. «Greater London Authority» (PDF). Greater London Authority. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  84. «Where next for London manufacturing?». EEF. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  85. «Big 4 Audit London All Levels!». Jobs.Finanztreff. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  86. «Canary Wharf Group». Canary Wharf Group plc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  87. «Soho London». View London Ltd. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  88. "London is the HR centre of opportunity in the UK Αρχειοθετήθηκε 2011-04-29 στο Wayback Machine.", PersonnelToday.com, 15 Φεβρουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  89. «London 101: One Hundred and One Amazing Facts About London (αρχείο PDF)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2008. |", Visit London. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  90. «Euromonitor». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2008. 
  91. "Trade Statistics Αρχειοθετήθηκε 2011-05-15 στο Wayback Machine.", Port of London Authority, Annual Report and Accounts 2005. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  92. 92,0 92,1 Καθημερινή[νεκρός σύνδεσμος], Στο Λονδίνο το χειρότερο φαγητό της Ευρώπης, 4 Μαΐου 2009.
  93. «Population density of London: by London borough, 2006» (PDF). UK Statistics Authority. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  94. «Forbes Magazine list of billionaires». περιοδικό Forbes. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  95. «CNN Money World's Most Expensive Cities 2004». CNN. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2007. 
  96. Ελευθεροτυπία Αρχειοθετήθηκε 2009-03-13 στο Wayback Machine., Στης ακρίβειας τον καιρό, 10 Μαρτίου 2009.
  97. «Lead View Table». Office for National Statistics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  98. «BBC - London - Faith - Brazilian London». British Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  99. «London: Every race, colour, nation and religion on earth». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2008. 
  100. «Greater London Authority - Summary of 'Country-of-Birth' in London» (PDF). Greater London Authority. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  101. Graeme Paton (1 Οκτωβρίου 2007). «One fifth of children from ethnic minorities». The Daily Telegraph. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  102. «What the maps don't show». Guardian News and Media Limited 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  103. «About Saint Paul's Cathedral». Dean and Chapter St Paul's. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  104. «Lambeth Palace Library». Lambeth Palace Library. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  105. «Westminster Abbey». Dean and Chapter of Westminster. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  106. «Thousands of churches face closure in ten years’». Times Online. 10-02-2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-10-12. https://web.archive.org/web/20081012193256/http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/faith/article1362709.ece. Ανακτήθηκε στις 2008-06-07. 
  107. «London Central Mosque Trust Ltd». London Central Mosque Trust Ltd. & The Islamic Cultural Centre. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  108. "Hindu London Αρχειοθετήθηκε 2006-02-18 στο Wayback Machine.", BBC, 6 Ιουνίου 2005. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  109. «£17 m Sikh temple opens». British Broadcasting Corporation. 30-03-2003. http://news.bbc.co.uk/1/hi/england/2898761.stm. Ανακτήθηκε στις 2008-06-07. 
  110. "Jewish Communities in London", British Broadcasting Corporation, 1η Μαρτίου 2006. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  111. «Transport for London». Transport for London. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  112. «London voted best for transport». BBC News. 29 Αυγούστου 2006. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2008. 
  113. «London Cycling Campaign». Rosanna Downes. 20 Νοεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  114. "Beijing plans to overtake London with world's longest subway", Guardian Unlimited, Ανακτήθηκε στις 14-12-2007.
  115. Schwandl, Robert (2001) London Underground UrbanRail.net. Ανακτήθηκε στις 24-09-2006.
  116. "How to Best Use the London Underground Αρχειοθετήθηκε 2010-12-24 στο Wayback Machine.", The Travel Insider, 4 Ιουλίου 2004 (τελευταία ενημέρωση: 8 Μαΐου 2006). Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  117. «Eurostar». Eurostar. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  118. Transport for London. «London Buses». Transport for London]. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  119. «London Black Cabs». London Black Cabs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  120. «Busiest Airports – Τα μεγαλύτερα σε κίνηση αεροδρόμια στον κόσμο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2008. 
  121. «BAA Χίθροου, επίσημη ιστοσελίδα». BAA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  122. «Heathrow Airport Terminal 5». TMC Ltd. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  123. About Heathrow Αρχειοθετήθηκε 2010-03-06 στο Wayback Machine., BAA Heathrow. Ανακτήθηκε στις 17-09-2006.
  124. «BAA Gatwick: Gatwick Airport». BAA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  125. «BAA Standsted: Stansted Airport». BAA. 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  126. «London Luton Airport». London Luton Airport. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  127. «London City Airport - Corporate Information». London City Airport Ltd. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  128. «Queer discipline Spring 2008». King's College London. 21 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  129. «Academic leadership - Royal Holloway». London External. 31 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  130. «UCL - Jurisdiction over Students». University College London. 7 Νοεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. και το Λόντον Σκουλ οφ Εκονόμικς ref>«London School of Economics and Political Science». London School of Economics. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  131. Συλλογικό έργο, Νέα Εγκυκλοπαιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τ. 14, σελ. 371.
  132. «The School of Oriental and African Studies». School of Oriental and African Studies. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  133. «Quality Assessment Report by the HEFCE for the Royal Academy of Music». Βασιλική Μουσική Ακαδημία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  134. «Institute of Education - University of London». Institute of Education. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  135. "About the London Sector Αρχειοθετήθηκε 2006-12-09 στο Wayback Machine.", London Higher Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  136. "About the University Αρχειοθετήθηκε 2017-01-26 στο Wayback Machine.", Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, 20-02-2006. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  137. «Why 4/10 is a great score for Britain's universities». Times Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2008. 
  138. «The Sunday Times Good University Guide 2007 - Profile for London School of Economics». Times Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  139. The Times (2008). «World University Rankings». The Times Higher Educational Supplement. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2008. 
  140. «About EBS London». Regent's College. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  141. «Business Week». Business Week. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  142. «Bayes Business School (formerly Cass)». Bayes Business School. 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  143. «Madame Tussauds – Επίσημος ιστότοπος». Madame Tussauds. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  144. «Madame Tussauds - Tourist Information». Tourist Information UK. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2008. 
  145. «Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου- Επίσημος ιστότοπος». Εθνική Πινακοθήκη. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  146. «Tate Britain: British Art from 1500». Tate Britain. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  147. «Tate Modern: International modern and contemporary art». Tate Modern. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2008. 
  148. «London: architecture». Farlex Encyclopedia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  149. «Kensington Gardens». The Royal Parks. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2008. 
  150. «Greenwich Park». The Royal Parks. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2008. 
  151. «Royal Albert Hall: Kensington Gore». Artefaqs Corporation. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2008. 
  152. «Nelson's Column, Trafalgar Square». Artefaqs Corporation. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2008. 
  153. «Chinatown - Official Website». Chinatown London. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  154. «London Town - Notting Hill Carnival». LondonTown.com. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  155. «Theatres and concert halls». Your London. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  156. Guide to England’s music history Αρχειοθετήθηκε 2008-08-06 στο Wayback Machine. 'Chris'; Bootsn AllTravel Network; 6 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30-05-2007.
  157. «London Event Listings». 
  158. «Info Please - 1908 Summer Olympics». Pearson Education, Inc. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  159. «Info Please - 1948 Summer Olympics». Pearson Education, Inc. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  160. "IOC elects London as the Host City of the Games of the XXX Olympiad in 2012", Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, 6 Ιουλίου 2005. Ανακτήθηκε στις 03-06-2006.
  161. «Ιστότοπος των Αγώνων της Βρετανικής Αυτοκρατορίας». All Starts Flag. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2008. 
  162. (from London), Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 14-06-2006.
  163. «TheFA.com - Premier League». The FA.com. 17 Ιανουαρίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  164. «Wembley kick-off: Stadium is ready and England play first game in fortnight». Daily Mail. 09-03-2007. http://www.dailymail.co.uk/pages/live/articles/news/news.html?in_article_id=441182. Ανακτήθηκε στις 2007-03-19. 
  165. «Guinness Premiership: Clubs». Guinness Premiership. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  166. «Wembley Stadium History - Official Website». Wembley National Stadium Limited. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  167. «Wembley Stadium - Presspack - Facts and Figures». Wembley National Stadium Limited. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  168. «RFU apply for two additional concerts at Twickenham Stadium in 2007». The Twickenham Rugby Stadium. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2008. 
  169. «About Lord's Cricket Grounds – Επίσημος ιστότοπος». MCC. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  170. «The Brit Oval - Official Website». Surrey CCC. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  171. «Wimbledon – Επίσημος ιστότοπος». AELTC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  172. «Flora London Marathon 2008». London Marathon ltd. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  173. «The Oxford and Cambridge Boat Race – Επίσημος ιστότοπος». The Oxford and Cambridge Boat Race. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. 
  • Ackroyd, Peter (2001). London: The Biography. London: Vintage. σελίδες 880. ISBN 0099422581. 
  • Reddaway, Thomas Fiddian (1940). The Rebuilding of London After the Great Fire. Jonathan Cape. σελ. 333. 
  • Aubin, Robert Arnold (1943). London in flames, London in glory: poems on the fire and rebuilding of London. Rutgers University Press. σελ. 383. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]