Πεδίο βολής

Ο όρος πεδίο βολής είναι στρατιωτικός όρος με τον οποίο χαρακτηρίζεται ένας χώρος στον οποίο διάφορα όπλα (πεζικό, πυροβολικό, τεθωρακισμένα, πολεμικό ναυτικό και πολεμική αεροπορία) επιχειρούν εκτέλεση ασκήσεων και βολών με πραγματικά πυρά.

Διακρίσεις

Επειδή όμως οι όροι εκτέλεσης των βολών είναι διάφοροι κατά όπλο και οπλικά συστήματα (βεληνεκές, αποκλίσεις κ.λπ.), τούτο έχει ως συνέπεια τα πεδία βολών να διαφέρουν μεταξύ τους και κατά διάταξη αλλά και κατά χώρο. Έτσι βασική διάκριση αυτών είναι σε: "πεδία βολής πεζικού" στα οποία ασκούνται και σώματα ασφαλείας, "πεδία βολής πυροβολικού" και "πεδία βολής ναυτικού" που ασκούνται και δυνάμεις του Λμενικού Σώματος, και ακόμη ειδικότερα στα "πεδία βολής πυραύλων" ή πυραυλικών συστημάτων.

Όλα τα πεδία βολών ακόμη και του ναυτικού μπορεί να είναι πρόσκαιρα ή μόνιμα και να ενεργοποιούνται περιοδικά ή έκτακτα.

Πεδίο βολής πεζικού

Το πεδίο βολής πεζικού οργανώνεται συνήθως σε έδαφος ομαλό και επίπεδο απαλλαγμένο από δένδρα και ψηλούς θάμνους.
Έχει σχήμα ισοσκελούς τριγώνου ή ορθογωνίου τριγώνου (σπανιότερα). Η δε κορυφή του τριγώνου αυτού θα πρέπει να γειτνιάζει με λόφο ώστε ν΄ αποφευχθούν τυχόν κίνδυνοι από διαφεύγοντα βλήματα. Το μήκος του πεδίου αυτού θα πρέπει να φθάνει τα 2 χλμ., και η βάση του περίπου τα 500 μ.

Στο πεδίο αυτό και πολύ κοντά στη κορυφή του τοποθετείται ο στόχος ή οι στόχοι, έχοντας πίσω την πλαγιά του λόφου. Μπροστά από τη γραμμή των στόχων εξορύσσεται τάφρος καλούμενη «κρύπτη σημειωτών» βάθους 2 τουλάχιστον μέτρων και πλάτους 0,60 – 0,70 εκ. που φέρει βαθμίδες αντίθετα της πλευράς του στόχου και προστατεύεται καλώς από τυχόν εξοστρακισμούς. Έτσι οι σημειωτές καθισμένοι στις βαθμίδες παρακολουθούν τις βολές επί των στόχων και ταυτόχρονα παραμένουν προφυλαγμένοι.

Ο άξονας του πεδίου βολής πεζικού σημειώνεται στο έδαφος με ασβέστη όπου και φέρονται επ΄ αυτού ενδεικτικά οι διάφορες αποστάσεις από τον ή τους στόχους ανά 50 μ., όπου και οι γραμμές βολών απ΄ όπου επιχειρούνται μετά το παράγγελμα "πυρ" οι διάφορες βολές από τους εκπαιδευόμενους
Ιδιαίτερα μέτρα ασφάλεια για τους κατοίκους της γύρω περιοχής ενός τέτοιου πεδίου βολής δεν απαιτούνται, εκτός από την υπερκείμενη πλαγιά του λόφου που θα πρέπει να είναι αποκλεισμένη.

Πεδίο βολής πυροβολικού

Τα πεδία βολής πυροβολικού αντίθετα μ΄ εκείνα του πεζικού οργανώνονται σε εδάφη ανώμαλα απαλλαγμένα όμως από ψηλά δένδρα σχήματος ορθογωνίου παραλληλογράμμου ή τραπεζοειδούς μεγαλύτερων διαστάσεων έχοντας βάθος (μήκος) 8-10 χλμ. και εύρος (πλάτος) περίπου 4-5 χλμ.

Στη τοποθέτηση των στόχων των πεδίων βολής πυροβολικού γίνεται επωφελής χρήση των διαφόρων εδαφικών ανωμαλιών τασσόμενοι όπως θα μπορούσαν να είναι ή να βρεθούν ως εχθρικοί σε πραγματικές επιχειρήσεις πυροβολικού. Προκειμένου να γίνει η τοποθέτηση των στόχων ελέγχεται προηγουμένως ο χώρος και εκπονείται απαραίτητα χάρτης του χώρου σε κλίμακα 1/5.000 ή μέχρι 1/10.000 όπου επ΄ αυτού ορίζονται οι θέσεις του βάλλοντος πυροβολικού, άλλων φιλίων δυνάμεων καθώς και οι εχθρικές θέσεις (στόχοι).
Επίσης σημειώνονται όλες οι δυνατές θέσεις προώθησης και ελιγμών που μπορεί να περιλαμβάνει η άσκηση. Πριν ολοκληρωθεί η χαρτογράφηση του χώρου με τις αρχικές και μέλλουσες θέσεις του βάλλοντος πυροβολικού εξετάζονται αυτές μία προς μία θέτοντας τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια αποκλίσεων βολών.

Η υπηρεσία (κλιμάκιο) που ελέγχει τα παραπάνω του πεδίου βολής πυροβολικού και ορίζει τις θέσεις – στόχους, όρια αποκλίσεων κ.λπ. ονομάζεται «υπηρεσία του όρχου».

• Στα πεδία βολής πυροβολικού λόγω των μεγάλων διαστάσεών τους απαιτείται η συμμετοχή ειδικής ασφαλείας με ταχυκίνητα μέσα για τον έλεγχο του χώρου και της περιμέτρου. Παλαιότερα την ασφάλεια αυτή αναλάμβαναν έφιπποι στρατιώτες του ιππικού που παραχωρούνταν μία ημέρα πριν την ενεργοποίηση του πεδίου.

Πηγές

• "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Δρανδάκη" τομ.Ζ΄, σελ.478.