1947
Itxura
1947. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
Hamarkadak | 1920(e)koa • 1930(e)koa • 1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa |
Urteak | 1944 • 1945 • 1946 • 1947 • 1948 • 1949 • 1950 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1947 MCMXLVII |
Ab urbe condita | 2700 |
Armeniar egutegia | 1396 ԹՎ ՌՅՂԶ |
Bahá'í egutegia | 103 – 104 |
Bengaliar egutegia | 1354 |
Berber egutegia | 2897 |
Egutegi budista | 2491 |
Myanmarko egutegia | 1309 |
Bizantziar egutegia | 7455 – 7456 |
Koptoen egutegia | 1663 – 1664 |
Etiopiar egutegia | 1939 – 1940 |
Hebrear egutegia | 5707 – 5708 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 2003 – 2004 |
Shaka Samvat | 1869 – 1870 |
Kali Yuga | 5048 – 5049 |
Iraniar egutegia | 1325 – 1326 |
Islamiar egutegia | 1366 – 1367 |
Japoniar egutegia | Shōwa 22 (昭和22年) |
Korear egutegia | 4280 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2490 |
Holozeniar egutegia | 11947 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 6a – Amurrion, Miranda Ebrotik eta Bilbotik zetozen bi merkantzia-trenek talka egin eta 5 hildako izan ziren.
- Apirilaren 11 – Espainiako Errepublikako bandera erraldoia jarri zuten Arrasaten, gauez, 25 metroko telegrafoaren zutoinean.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]George Dantzig matematikariak programazio linealerako simplex algoritmoa garatzen du.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Koldo Pastor Arriazu, nafar musikagile eta musikaria.
- Urtarrilaren 5a – Kathrine Switzer, estatubatuar idazle, telebista-esatari eta maratoilaria, Bostongo maratoian modu ofizialean parte hartu zuen lehenengo emakumea.
- Urtarrilaren 8a – David Bowie, ingeles abeslaria eta musikaria (h. 2016).
- Urtarrilaren 8a – Kiko Caballero, nafar pilotari ohia.
- Urtarrilaren 8a – Beñat Soule, bertso epai-mahaikide eta gai-jartzailea.
- Urtarrilaren 10a – Humberto Ortega, nikaraguar enpresaburua, politikaria eta militarra, Herri Armada Sandinistaren sortzailea eta lehen komandantea (h. 2024).
- Urtarrilaren 13a – Jose Ramon Beloki, gipuzkoar kazetari eta politikari jeltzalea.
- Urtarrilaren 13a – Francisco Pérez González, espainiar artzapezpikua, Iruñeko artzapezpiku eta Tuterako apezpikua.
- Urtarrilaren 13a – Carles Rexach, kataluniar futbolari ohi eta entranatzailea.
- Urtarrilaren 15a – Martin Chalfie, estatubatuar neurozientzialaria, 2008ko Kimikako Nobel Saria.
- Urtarrilaren 17a – Gretel Ammann, kataluniar filosofo eta ekintzaile feminista eta lesbiana (h. 2000).
- Urtarrilaren 17a – René Préval, Haitiko presidentea (h. 2017).
- Urtarrilaren 18a – Takeshi Kitano, japoniar aktore, zinemagile, umorista, idazle, poeta, pintore eta bideo-jokoen diseinatzailea.
- Urtarrilaren 18a – Teresa Lago, portugaldar astronomialaria, Portoko Unibertsitateko Astrofisika Zentroaren sortzailea.
- Urtarrilaren 20a – Cyrille Guimard, frantziar txirrindulari ohia eta kirol zuzendaria.
- Urtarrilaren 23a – Megawati Sukarnoputri, Indonesiako presidente ohia.
- Urtarrilaren 24a – Víctor Heredia, argentinar abeslaria.
- Urtarrilaren 24a – Michio Kaku, estatubatuar fisikari eta dibulgatzailea.
- Urtarrilaren 24a – Mercedes Sampietro, espainiar zinema eta antzerkiko aktorea.
- Urtarrilaren 24a – Warren Zevon, estatubatuar rock abeslari, abestigile eta musikagilea (h. 2003).
- Urtarrilaren 25a – Ángel Nieto, motoziklismoko espainiar pilotua, mundu-mailako hamahiru tituluduna (h. 2017).
- Urtarrilaren 26a – Patrick Dewaere, frantziar aktorea (h. 1982).
- Urtarrilaren 26a – Michel Sardou, frantziar abeslaria.
- Urtarrilaren 28a – Txetxu Rojo, Athleticeko futbolaria (h. 2022).
- Urtarrilaren 29a – Linda B. Buck, estatubatuar biologoa, 2004ko Medikuntzako Nobel Saria.
- Urtarrilaren 29a – Montserrat Galí Boadella, kataluniar-mexikar arte mexikarreko historialaria (h. 2023).
- Urtarrilaren 30a – Steve Marriott, ingeles musikari, abeslari, abesti egile eta gitarra-jotzailea (h. 1991).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 2a – Farrah Fawcett, estatubatuar aktorea (h. 2009).
- Otsailaren 2a – Smaragde Mbonyintege, ruandar apezpiku katolikoa.
- Otsailaren 3a – Paul Auster, estatubatuar eleberrigilea (h. 2024).
- Otsailaren 3a – Maurizio Micheli, italiar aktorea.
- Otsailaren 3a – Soledad Puértolas, espainiar idazlea.
- Otsailaren 4a – Dan Quayle, AEBetako 44. presidenteordea.
- Otsailaren 5a – Mary L. Cleave, estatubatuar astronauta eta ingeniaria (h. 2023).
- Otsailaren 5a – Edu Coimbra, brasildar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Otsailaren 6a – Blas Ziarreta, bizkaitar futbol entrenatzailea.
- Otsailaren 9a – Nicanor de Carvalho, brasildar futbolari eta entrenatzailea (h. 2018).
- Otsailaren 9a – Nicolás Estéfano, Bara, Athleticeko futbolaria (h. 2016).
- Otsailaren 9a – Pablo González de Langarika, bilbotar poeta eta editorea (h. 2016).
- Otsailaren 9a – Erik Olin Wright, estatubatuar soziologoa, marxismo analitikoaren ordezkari nagusietakoa (h. 2019).
- Otsailaren 10a – Maria Teresa Cabré, Institut d'Estudis Catalanseko presidentea.
- Otsailaren 11 – Yukio Hatoyama, Japoniako lehen ministroa.
- Otsailaren 15a – John Adams, estatubatuar musikagile eta zuzendaria.
- Otsailaren 15a - Marisa Berenson, estatubatuar modeloa eta aktorea.
- Otsailaren 16a – Veríssimo Correia Seabra, Ginea-Bissauko estatuburua (h. 2004).
- Otsailaren 17a – Xavier Vinader, kataluniar kazetaria eta Mugarik Gabeko Kazetarien elkarteko lehendakaria (h. 2015).
- Otsailaren 18a – José Luis Cuerda, espainiar zinema zuzendari eta gidoigilea (h. 2020).
- Otsailaren 18a – Carlos Lopes, portugaldar atleta ohia, iraupen-probetan aditua.
- Otsailaren 18a – Amaia Uranga, euskal herritar abeslaria, Mocedades taldearen sortzaileetako bat.
- Otsailaren 22a – Marcos Vizcaya, bizkaitar politikari eta abokatua.
- Otsailaren 24a – Margarida Minguillón, kataluniar aktorea.
- Otsailaren 24a – Edward James Olmos, estatubatuar aktorea.
- Otsailaren 25a – Jorge Donn, argentinar dantzaria (h. 1992).
- Otsailaren 25a – Lee Evans, estatubatuar atleta (h. 2021).
- Otsailaren 25a – Eddie Thomson, eskoziar futbolari eta entrenatzailea (h. 2003).
- Otsailaren 26a – Jose Maria Mendizabal, Mendizabal II.a, gipuzkoar aizkolaria eta harri-jasotzailea (h. 2010).
- Otsailaren 26a – Sandie Shaw, britainiar pop-abeslaria.
- Otsailaren 27a – Alan Guth, estatubatuar fisikari eta kosmologoa.
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 1a – Alan Thicke, kanadar aktore, ekoizle, gidoigile eta kantautorea (h. 2016).
- Martxoaren 2a – Josu Goia, nafar politikari eta artista (h. 2018).
- Martxoaren 2a – Henrike Knörr, euskal hizkuntzalaria, idazlea eta euskaltzain osoa (h. 2008).
- Martxoaren 6a – Dick Fosbury, estatubatuar atleta, altuera jauzian aditua eta Fosbury Flop teknikaren asmatzailea (h. 2023).
- Martxoaren 6a – Rob Reiner estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria.
- Martxoaren 8a – Santiago Lazkano, euskal txirrindularia (h. 1985).
- Martxoaren 8a – Florentino Pérez, espainiar ingeniaria, Real Madril kirol klubeko presidentea.
- Martxoaren 8a – Silvia Tortosa, kataluniar antzezle eta telebista aurkezlea (h. 2024).
- Martxoaren 9a – Keri Hulme, zeelandaberritar idazlea (h. 2021).
- Martxoaren 9a – Dougie Morgan, eskoziar errugbilaria (h. 2020).
- Martxoaren 10a – Dónal Lunny, irlandar musikari eta abeslaria.
- Martxoaren 10a – Andrew Parrott, britainiar orkestra-zuzendaria.
- Martxoaren 11 – Ednodio Quintero, venezuelar idazlea.
- Martxoaren 11 – Anna Stewart, australiar feminista, sindikalista eta ekintzailea (h. 1983).
- Martxoaren 12a – Maite Garagorri, Donostiako ikastolak sortu zituen mugimenduan andereño aitzindarietako bat.
- Martxoaren 12a – Mitt Romney, estatubatuar enpresaburua eta politikaria.
- Martxoaren 15a – Ry Cooder, estatubatuar gitarrajole, musikari, kantautore eta ekoizlea.
- Martxoaren 18a – Marouf al-Bakhit, Jordaniako lehen ministroa (h. 2023).
- Martxoaren 18a – Patrick Chesnais, frantziar antzezle, zinema zuzendari eta gidoilaria.
- Martxoaren 19a – Glenn Close, estatubatuar aktorea.
- Martxoaren 21a – Peyuco Duhart, lapurtar politikaria, Donibane Lohizuneko auzapeza eta Euskal Hirigune Elkargoaren lehendakariordea (h. 2017).
- Martxoaren 21a – Mamen García, espainiar aktorea, abeslaria, musikagilea eta piano-jotzailea.
- Martxoaren 21a – Karlos Saldise, Amnistiaren Aldeko Batzordetako gipuzkoar kidea (h. 1980).
- Martxoaren 21a – Ali Abdullah Saleh, Ipar Yemen eta Yemengo presidentea (h. 2017).
- Martxoaren 22a – Juan Mari Beltran, gipuzkoar musikari eta musikologoa.
- Martxoaren 22a – Érik Orsenna, frantziar idazlea.
- Martxoaren 24a – Meiko Kaji, japoniar aktore eta abeslaria.
- Martxoaren 24a – Alan Sugar, ingeles negozio-handikia, komunikabideetako pertsonaia eta aholkulari politikoa.
- Martxoaren 25a – Elton John, ingeles kantaria, musikagilea eta piano-jotzailea.
- Martxoaren 27a – Oliver Friggieri, maltar idazlea, poeta, kritikaria, kazetaria, hiztegigilea eta literatura irakaslea (h. 2020).
- Martxoaren 27a – Aad de Mos, herbeheretar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Martxoaren 29a – Aleksandr Viktorenko, errusiar kosmonauta (h. 2023).
- Martxoaren 31 – César Gaviria, Kolonbiako presidente ohia.
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Alain Connes, frantziar matematikaria.
- Apirilaren 1a – Tonny Bruins Slot, herbehereetar futbol entrenatzailea (h. 2020).
- Apirilaren 1a – María Vargas Fernández, cádiztar ijito etniako flamenko kantaria.
- Apirilaren 2a – Paquita la del Barrio, mexikar rantxera abeslaria.
- Apirilaren 2a – Emmylou Harris, estatubatuar country eta country rock musikagile, abeslari eta jotzailea.
- Apirilaren 3a – Rabbie Namaliu, Papua Ginea Berriko 4. lehen ministroa (h. 2023).
- Apirilaren 5a – Gloria Macapagal-Arroyo, Filipinetako presidente ohia.
- Apirilaren 7a – Jane di Castro, brasildar abeslaria eta ikuskizun-artista (h. 2020).
- Apirilaren 7a – Florian Schneider, alemaniar musikaria, Kraftwerk taldeko kide sortzailea (h. 2020).
- Apirilaren 7a – Henadz Mikhasevitx, sobietar serieko hiltzaile eta bortxatzailea (h. 1987 edo 1988).
- Apirilaren 10a – Anna Ferrer, Anantapurreko (India) britainiar kooperantea, Vicente Ferrer Fundazioaren zuzendaria.
- Apirilaren 10a – Bunny Wailer, jamaikar musikari, abeslari eta bateria-jotzailea, The Wailers taldeko kidea (h. 2021).
- Apirilaren 11 – Ignacio Amestoy, bizkaitar kazetari eta antzerkigilea.
- Apirilaren 11 – María Soledad Corchón Rodríguez, espainiar arkeologoa, Historiaurrean aitzindaria.
- Apirilaren 12a – Tom Clancy, estatubatuar idazle eta eleberrigilea (h. 2013).
- Apirilaren 12a – Anjel Larrañaga, gipuzkoar bertsolaria eta pandero-jotzailea.
- Apirilaren 12a – David Letterman, estatubatuar umorista eta telebista aurkezlea.
- Apirilaren 12a – Ana María Moix, espainiar poeta, eleberrigilea, ipuin idazlea, itzultzailea eta editorea (h. 2014).
- Apirilaren 12a – Maddi Pelot, euskal idazlea (h. 2016).
- Apirilaren 13a – Pepe Rei, Euskal Herrian bizi izan zen galiziar kazetari eta idazlea (h. 2021).
- Apirilaren 16a – Kareem Abdul-Jabbar, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalaria, historiako onenetakoa.
- Apirilaren 16a – Lee Kerslake, ingeles musikaria, Uriah Heep taldeko kidea (h. 2020).
- Apirilaren 16a – José Luis Moreno, espainiar enpresaburu eta telebistako aurkezle, zuzendari eta ekoizlea.
- Apirilaren 16a – Gerry Rafferty, eskoziar abeslari eta abesti konposatzailea (h. 2011).
- Apirilaren 18a – Kathy Acker, estatubatuar idazle postmodernista (h. 1997).
- Apirilaren 18a – Moses Blah, Liberiako presidentea (h. 2013).
- Apirilaren 18a – Jerzy Stuhr, poloniar aktore, gidoilari eta zinema zuzendaria (h. 2024).
- Apirilaren 18a – Joaquín Urio Velázquez, gipuzkoar futbol arbitro ohia.
- Apirilaren 18a – James Woods, estatubatuar aktorea.
- Apirilaren 21a – Iggy Pop, estatubatuar abeslaria, punk rock munduko ikonoa.
- Apirilaren 22a – Goran Paskaljević, serbiar zinema zuzendaria (h. 2020).
- Apirilaren 23a – Bernadette Devlin, irlandar politikaria, Irlandar Alderdi Errepublikar Sozialistaren sortzailea.
- Apirilaren 23a – Glenn Cornick, ingeles baxu-jotzailea, Jethro Tull taldeko kide sortzailea (h. 2014).
- Apirilaren 24a – Josep Borrell, PSOEko espainiar politikaria.
- Apirilaren 24a – Roger D. Kornberg, estatubatuar biokimikari eta unibertsitate irakaslea, 2006ko Kimikako Nobel Saria.
- Apirilaren 25a – Johan Cruyff, herbeherear futbolaria eta entrenatzailea, historiako futbolari onenetakotzat joa (h. 2016).
- Apirilaren 25a – Tamara Samsonova, errusiar serieko hiltzailea.
- Apirilaren 26a – Cosme Cortazar, bizkaitar aktorea (h. 1993).
- Apirilaren 27a – Maria del Mar Bonet, katalanezko mallorcar abeslaria.
- Apirilaren 29a – Va'aletoa Sualauvi II.a, Samoako estatuburua.
- Apirilaren 29a – Tamotsu Suzuki, japoniar futbolari ohia.
- Apirilaren 30a – Jaume Cabré, kataluniar idazle eta gidoilaria.
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Jacob David Bekenstein, mexikar, estatubatuar eta israeldar fisikari teorikoa (h. 2015).
- Maiatzaren 1a – Pedro Salaberri, nafar margolaria.
- Maiatzaren 2a – James Dyson, britaniar asmatzaile, industria-diseinatzaile eta Dyson enpresaren fundatzailea.
- Maiatzaren 3a – Mari Jose Egiazabal Agirrezabala, oiartzuar sukaldaria eta tabernaria.
- Maiatzaren 5a – Malam Bacai Sanhá, Ginea-Bissauko 4. presidentea (h. 2012).
- Maiatzaren 5a – José Miguel Bengoa, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Maiatzaren 6a – Francisco Galdos, arabar txirrindulari ohia.
- Maiatzaren 6a – Martha Nussbaum, estatubatuar filosofoa.
- Maiatzaren 6a – Ron Rivest, estatubatuar kriptografo eta informatika zientzialaria.
- Maiatzaren 7a – Toño de la Cruz, espainiar futbolari ohia.
- Maiatzaren 8a – H. Robert Horvitz, estatubatuar biologoa, 2002ko Medikuntzako Nobel Saria.
- Maiatzaren 9a – Michael Levitt, Hegoafrikan jaiotako britainiar biofisikaria eta unibertsitateko irakaslea, 2013ko Kimikako Nobel Saria.
- Maiatzaren 9a – Víctor Ullate, espainiar dantzaria eta koreografoa.
- Maiatzaren 10a – May Balisidya, tanzaniar idazlea (h. 1987).
- Maiatzaren 10a – Luz Pichel, galiziar poesia idazlea.
- Maiatzaren 10a – Marion Ramsey, estatubatuar aktorea eta abeslaria (h. 2021).
- Maiatzaren 10a – Josiana Ubaud, lexikografian eta gramatikan bereizitako okzitaniar hizkuntzalaria eta botanikoa.
- Maiatzaren 11 – Miguel Angel Lamata, gipuzkoar futbolaria (h. 2019).
- Maiatzaren 13a – Marisa Abad, espainiar telebista-aurkezlea.
- Maiatzaren 14a – Joaquín Díaz González, espainiar musikaria eta folklorista.
- Maiatzaren 16a – Barbara Repetto, italiar politikaria (h. 2024).
- Maiatzaren 17a – Elvira Kortajarena, gipuzkoar politikaria.
- Maiatzaren 17a – Carlos Romeu, kataluniar idazle, historialari eta umorista grafikoa (h. 2021).
- Maiatzaren 18a – John Bruton, irlandako Taoiseacha (h. 2024).
- Maiatzaren 19a – Roke Aldabaldetreku, historian interesaturiko gipuzkoar idazle eta ikertzailea.
- Maiatzaren 19a – Mercè Company, gaztelaniaz, katalanez eta frantsesez idazten duen kataluniar idazlea.
- Maiatzaren 19a – David Helfgott, australiar piano-jotzailea.
- Maiatzaren 20a – Nancy Fraser, estatubatuar filosofo feminista.
- Maiatzaren 20a – Philipp Lenard, alemaniar fisikaria, 1905eko Fisikako Nobel Saria (j. 1862).
- Maiatzaren 20a – Patxi Zabaleta, nafar politikaria, abokatua eta idazlea, Herri Batasunaren sortzailetako bat eta ondoren Aralarren sortzailetako bat.
- Maiatzaren 22a – Juanjo Santamaria, bizkaitar futbolari ohia.
- Maiatzaren 23a – Carmelo Angulo, bizkaitar diplomazialaria (h. 2022).
- Maiatzaren 23a – Anuntxi Arana, arabar antropologoa eta irakaslea.
- Maiatzaren 23a – Michael Porter, estatubatuar kudeaketa-aditua.
- Maiatzaren 24a – Mentxu Alkorta, gipuzkoar dantzari profesionala eta trikikilaria (h. 2021).
- Maiatzaren 25a – Nathan Isgur, estatubatuar fisikaria (h. 2001).
- Maiatzaren 28a – Zahi Hawass, munduko egiptologorik ospetsuenetako bat.
- Maiatzaren 29a – Noritaka Hidaka, japoniar futbolari ohia.
- Maiatzaren 29a – Anatoli Polyvoda, sobietar ukrainar saskibaloi-jokalaria (h. 2024).
- Maiatzaren 29a – Constantino Romero, espainiar telebista aurkezlea, irrati esataria eta bikoizketa aktorea (h. 2013).
- Maiatzaren 30a – Fernando Martín Álvarez, espainiar enpresaburua eta Real Madril klubeko presidentea.
- Maiatzaren 30a – Josep Piera, valentziar idazle eta poeta, valentzieraz idazten duena.
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 1a – Izaskun Madariaga Iragorri, gipuzkoar irakaslea eta euskaltzalea, ezkertiar eta feminista.
- Ekainaren 1a – Jonathan Pryce, galestar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea eta abeslaria.
- Ekainaren 1a – Ronnie Wood, ingeles musikaria, The Rolling Stones taldeko kidea.
- Ekainaren 2a - Rosa Villacastín, espainiar kazetaria eta idazlea.
- Ekainaren 3a – Mickey Finn, ingeles bateria-jotzailea, T. Rex taldeko kidea (h. 2003).
- Ekainaren 4a – André Darrieussecq, lapurtar errugbilaria (h. 2020).
- Ekainaren 4a – Viktor Klima, Austriako kantzilerra.
- Ekainaren 4a – Mireia Sentís, kataluniar idazlea, argazkilaria, editorea eta feminista.
- Ekainaren 5a – Laurie Anderson, estatubatuar artista.
- Ekainaren 5a – David Hare, britainiar antzerkigile eta zuzendaria.
- Ekainaren 6a – Robert Englund, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 7a – Libe Goñi, nafar maistra, Seaska ikastolen federazioko lehen irakaslea.
- Ekainaren 7a – Aliou Mahamidou, Nigerreko lehen ministroa (h. 1996).
- Ekainaren 8a – Eric Wieschaus, estatubatuar biologoa, 1995eko Medikuntzako Nobel Saria.
- Ekainaren 9a – Marco Antonio Boronat, gipuzkoar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Ekainaren 9a – Françoise Demulder, frantziar gerra-fotokazetaria, World Press Photo saria irabazi zuen lehen emakumea (h. 2008).
- Ekainaren 9a – Mari Karmen Garmendia, gipuzkoar irakasle eta politikaria.
- Ekainaren 10a – Juan Jose Zearreta, euskaltzain urgazlea eta Euskaltzaindiaren kudeatzailea (h. 2009).
- Ekainaren 12a – Juan Madrid, espainiar polizia eleberri idazle emankorra, kazetaria eta gidoilaria.
- Ekainaren 15a – Alain Aspect, frantziar fisikaria, 2022ko Fisikako Nobel Saria.
- Ekainaren 16a – Jennifer Thomson, hegoafrikar mikrobiologoa .
- Ekainaren 19a – Salman Rushdie, ingelesezko indiar idazlea.
- Ekainaren 19a – Youn Yuh-jung, hegokorear aktorea.
- Ekainaren 21a – Shirin Ebadi, irandar abokatu eta giza eskubideen defedentzailea, 2003ko Bakearen Nobel Saria.
- Ekainaren 21a – Fernando Savater, gipuzkoar filosofoa.
- Ekainaren 21a – Roman Sudupe Olaizola, gipuzkoar politikaria, Gipuzkoako Ahaldun Nagusi ohia.
- Ekainaren 22a – Octavia E. Butler, zientzia fikzioko estatubatuar idazlea (h. 2006).
- Ekainaren 22a – Bruno Latour, frantziar filosofo, antropologo eta soziologoa (h. 2022).
- Ekainaren 22a – Jerry Rawlings, Ghanako presidentea (h. 2020).
- Ekainaren 25a – John Powell, estatubatuar disko-jaurtitzailea (h. 2022).
- Ekainaren 26a – Pilartxo Etxeberria, Teruelen jaiotako filologoa, EHUko irakaslea eta Euskaltzain urgazlea.
- Ekainaren 27a – Hans Ooft, herbehereetar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Ekainaren 29a – Claude Montana, frantziar jostuna eta diseinatzailea (h. 2024).
- Ekainaren 29a – Pablo Mosquera, espainiar mediku eta politikaria.
- Ekainaren 30a – Alberto Antzizu, nafar pilotari ohia.
- Ekainaren 30a – Xarles Bidegain, lapurtar euskaltzain eta ikertzailea.
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Arantxa Urretabizkaia, gipuzkoar idazle eta kazetaria.
- Uztailaren 2a – Txeru García Izagirre, bizkaitar historiagile eta euskaltzalea.
- Uztailaren 3a – Rob Rensenbrink, herbeheretar futbolaria (h. 2020).
- Uztailaren 7a – Gyanendra Nepalgoa, Nepalgo azken erregea.
- Uztailaren 7a - Enrique Ruano, zuzenbideko ikasle eta frankismoaren aurkako militante espainiarra (h. 1969).
- Uztailaren 7a – Victor Manuel, espainiar abeslaria eta disko- eta film-ekoizlea.
- Uztailaren 9a – O. J. Simpson, estatubatuar futbolaria eta aktorea, emazte ohiaren eta lagunaren hilketengatik espetxeratua (h. 2024).
- Uztailaren 11 – Jesus Maria Arrieta, gipuzkoar elizgizon eta idazlea.
- Uztailaren 11 – John Holt, jamaikar reggae abeslari eta kantagilea (h. 2014).
- Uztailaren 11 – Jaroslav Pollák, eslovakiar futbolaria (h. 2020).
- Uztailaren 11 – Andoni Sagarna, gipuzkoar ingeniaria eta euskaltzaina, terminologia eta hizkuntzaren teknologiaren arloetan euskara modernizatzeko aitzindaria.
- Uztailaren 12a – Gareth Edwards, galestar errugbilari ohia, meleko erdilari handienetako bat.
- Uztailaren 12a – Wilko Johnson, ingeles musikaria, Dr. Feelgood taldeko kidea (h. 2022).
- Uztailaren 12a – Mari Trini, espainiar abeslaria (h. 2009).
- Uztailaren 13a – Adela Cortina, espainiar filosofoa.
- Uztailaren 15a - Lydia Davis, estatubatuar ipuingilea, eleberrigilea, idazketa sortzaileko irakaslea eta itzultzailea.
- Uztailaren 16a – Assata Shakur, Pantera Beltzak alderdi ezkertiarreko estatubatuar aktibista.
- Uztailaren 17a – Camilla Erresuma Batukoa, Erresuma Batuko erregina ezkontidea.
- Uztailaren 17a – Fernanda Hurtado, espainiar aktorea, Hurtado ahizpak hirukoteko kidea.
- Uztailaren 17a – Teresa Hurtado, espainiar aktorea, Hurtado ahizpak hirukoteko kidea.
- Uztailaren 19a – Brian May, ingeles musikari eta astrofisikaria, Queen taldeko gitarrajolea.
- Uztailaren 20a – Gerd Binnig, alemaniar fisikaria, 1986ko Fisikako Nobel Saria.
- Uztailaren 20a – Carlos Santana, mexikar-estatubatuar gitarra-jotzailea.
- Uztailaren 21a – Jean-Pierre Bourguignon, frantziar matematikaria, geometria diferentzialean aditua.
- Uztailaren 21a – Jorge Camiña, bizkaitar belar hockey jokalari ohia.
- Uztailaren 22a – Tony Genil, espainiar abeslaria eta aktorea.
- Uztailaren 22a – Don Henley, estatubatuar musikaria, Eagles taldeko sortzaileetako bat.
- Uztailaren 22a – Mihaela Peneş, errumaniar atleta, xabalina jaurtiketan aditua (h. 2024).
- Uztailaren 24a – Jesus Mari Alberdi, gipuzkoar musikagilea.
- Uztailaren 24a – Jacques Fouroux, frantziar errugbi jokalaria (h. 2005).
- Uztailaren 26a – Jordi Sierra i Fabra, espainierazko eta katalanezko kataluniar idazlea.
- Uztailaren 30a – Iñaki Aierra, nafar antzerki- eta zinema-antzezlea.
- Uztailaren 30a – Françoise Barré Sinoussi, frantziar zientzialaria, birologian aditua, 2008ko Medikuntzako Nobel Saria.
- Uztailaren 30a – Arnold Schwarzenegger, austriar-estatubatuar fisiokulturista, aktore eta politikaria.
- Uztailaren 31 – Richard Griffiths, ingeles aktorea (h. 2013).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 1a - Chantal Montellier, frantziar komikigile, prentsako marrazkilari, eleberrigile eta margolaria.
- Abuztuaren 2a – Massiel, espainiar abeslaria eta telebista aurkezlea.
- Abuztuaren 3a – Francisco José Lombardi, perutar zinema-zuzendaria.
- Abuztuaren 3a – Tadahiko Ueda, japoniar futbolaria (h. 2015).
- Abuztuaren 4a – Klaus Schulze, alemaniar musika elektronikoaren aitzindari, musikagile eta musikaria (h. 2022).
- Abuztuaren 5a – Iñaki Pikabea, Piti, gipuzkoar ETAkide ohia.
- Abuztuaren 5a – Sef Vergoossen, herbeheretar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Abuztuaren 6a – Mohammad Najibullah, Afganistango Errepublika Demokratikoko azken presidentea (h. 1996).
- Abuztuaren 7a – Luis Mariñas, espainiar kazetari eta telebista aurkezlea (h. 2010).
- Abuztuaren 7a – Kerry Melville, australiar tenislari ohia.
- Abuztuaren 7a – Sofia Rotaru, errumaniar jatorriko ukrainiar pop abeslaria.
- Abuztuaren 8a – Miguel Blesa, espainiar funtzionario eta finantziaria, Caja Madrideko kudeaketa kontseiluko presidentea (h. 2017).
- Abuztuaren 10a – Ian Anderson, eskoziar abeslari, kantautore eta musikaria, Jethro Tull taldeko burua eta txirulajolea.
- Abuztuaren 10a – Anwar Ibrahim, Malaysiako lehen ministroa.
- Abuztuaren 11 – Stuart Gordon, estatubatuar zinema eta antzerki zuzendaria, gidoilaria eta antzerki egilea (h. 2020).
- Abuztuaren 13a – Eduardo Strauch, 1972ko Uruguaiko Aireko Armadaren 571 hegaldiaren istripu eta odiseatik bizirik ateratako bat.
- Abuztuaren 14a – Mixel Bergouignan, baxenabar ekonomia sustatzaile, mahastizain, abertzale eta bakezalea (h. 2017).
- Abuztuaren 14a – Danielle Steel, estatubatuar idazle, eleberrigile eta haur literatura idazlea.
- Abuztuaren 15a – Milagros Calvo, espainiar epailea, magistratua eta irakaslea.
- Abuztuaren 15a – Juan Carlos Egillor, euskal ilustratzaile, marrazkilari eta margolaria (h. 2011).
- Abuztuaren 15a – Andrés Nagel, gipuzkoar eskultore, margolari eta grabatzailea.
- Abuztuaren 16a – Jaime de Salazar y Acha, gipuzkoar historialari eta genealogista.
- Abuztuaren 16a – Daishiro Yoshimura, japoniar futbolaria (h. 2003).
- Abuztuaren 17a – Pedro Ruiz Céspedes, kataluniar irrati eta telebistako aurkezle, aktore, idazle, abeslari eta umorista.
- Abuztuaren 18a – Suzette Robichon, frantziar editore, saiogile, ekintzaile feminista eta lesbiana.
- Abuztuaren 19a – Javier Nart, bilbotar kazetari, abokatu eta politikaria.
- Abuztuaren 22a – Pierre Bidart, euskal herritar antropologoa (h. 2010).
- Abuztuaren 24a – Anne Archer, estatubatuar zinema eta telebistako aktorea.
- Abuztuaren 24a – Paulo Coelho, brasildar idazlea.
- Abuztuaren 24a – Roger De Vlaeminck, errepide eta ziklo-kroseko belgikar txirrindularia, lau aldiz Paris-Roubaix lasterketaren irabazle.
- Abuztuaren 24a – Juan Carlos Jones, euskal atleta, distantzia motzetan aditua (h. 1997).
- Abuztuaren 27a - Flossie Wong-Staal, txinatar-estatubatuar birologo eta biologo molekularra (h. 2020).
- Abuztuaren 29a – Temple Grandin, estatubatuar zientzialari eta aktibista.
- Abuztuaren 29a – James Hunt, 1 Formulako britainiar pilotua (h. 1993).
- Abuztuaren 29a – Patrick Vajda, lapurtar eskrimalari ohia eta arbitroa, floretetan aditua.
- Abuztuaren 31 – José Ramón Lete, gipuzkoar saskibaloi-jokalari ohia eta politikaria, Espainiako Kirolen Goi Kontseiluaren presidentea.
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 2a – Arévalo, espainiar umorista eta aktorea (h. 2024).
- Irailaren 2a – Pepe Rubianes, katalunian bizi izandako galiziar aktore eta antzerki-zuzendaria (h. 2009).
- Irailaren 3a – Jose Alustiza, gipuzkoar belar hockeyko jokalari ohia.
- Irailaren 3a – Kjell Magne Bondevik, Norvegiako lehen ministroa.
- Irailaren 3a – Mario Draghi, italiar bankari, ekonomista eta politikaria, Europako Banku Zentralaren presidente eta Italiako lehen ministroa.
- Irailaren 3a – Gérard Houllier, frantziar futbolari eta entrenatzailea (h. 2020).
- Irailaren 4a – Juantxo Villarreal, gipuzkoar eskubaloi-entrenatzailea, 22 urtez Bidasoa Kirol Klubaren entrenatzailea eta talde honekin Europako Eskubaloi Koparen irabazle.
- Irailaren 6a - Eli Bartra, mexikar filosofoa.
- Irailaren 8a – Jakes Lafitte, ingeniari, idazle eta iritzi emailea, Scrable jokoaren euskarazko bertsioaren sortzailea.
- Irailaren 9a – Bryan Sykes, britainiar genetista eta zientzia idazlea (h. 2020).
- Irailaren 11 – Gerry Conway, ingeles musikaria, Jethro Tull eta Fairport Convention taldeetako kidea (h. 2024).
- Irailaren 11 – José Antonio Nielfa, La Otxoa, bizkaitar transformista eta musikaria, 1970-80 hamarkadan Hego Euskal Herrian publiko orokorrarentzat ezaguna izan zen lehen LGBT artista.
- Irailaren 11 – Amaia Zubiria, gipuzkoar abeslaria, Euskal Abestigintza Berriak emandako emakumezko abeslaririk garrantzitsuena.
- Irailaren 12a – Diana Lebacs, curaçaotar hezitzailea, aktorea eta idazlea.
- Irailaren 13a – Juan Cruz Sol, gipuzkoar futbolaria (h. 2020).
- Irailaren 14a – René Desaeyere, belgikar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Irailaren 14a – Iñaki Dorronsoro, gipuzkoar ingeniaria, Eusko Ikaskuntzako lehendakari ohia.
- Irailaren 14a – Sam Neill, zeelandaberriar aktorea.
- Irailaren 14a – Jerzy Popiełuszko, poloniar apaiz katoliko, sindikalista eta dohatsua (h. 1984).
- Irailaren 15a – Fabián Billalabeitia, gipuzkoar politikari eta kazetaria.
- Irailaren 21a – Évelyne Brisou-Pellen, frantziar haur-literatura idazlea.
- Irailaren 21a – Stephen King, estatubatuar idazlea, beldurrezko generoan espezializatua.
- Irailaren 21a – Rói Patursson, faroetar idazle eta filosofoa.
- Irailaren 25a – Firmine Richard, frantziar aktore eta umorista.
- Irailaren 27a – Meat Loaf, estatubatuar aktore eta abeslaria (h. 2022).
- Irailaren 28a – Sheikh Hasina, Bangladeshko lehen ministroa.
- Irailaren 29a – Corky Carroll, estatubatuar surflaria.
- Irailaren 30a – Marc Bolan, ingeles musikari, abeslari, egile abeslari, musika ekoizle eta olerkaria, glam rockaren aitzindarietako bat (h. 1977).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – Francisco Álvarez-Cascos, Asturiasko Printzerriko presidente ohia.
- Urriaren 1a – Aaron Ciechanover, israeldar biologoa, 2004ko Kimikako Nobel Saria.
- Urriaren 2a - Hélène de Monferrand, frantziar eleberrigilea (h. 2022).
- Urriaren 4a – Nobuo Kawakami, japoniar futbolari ohia.
- Urriaren 4a – Juan José Laborda, bizkaitar politikari eta historialaria.
- Urriaren 5a – Manu Moreno, gipuzkoar saskibaloi jokalari eta entrenatzailea.
- Urriaren 6a – Patxi Andion, euskal herritar kantautorea, musikaria, aktorea, idazlea eta irakaslea (h. 2019).
- Urriaren 7a – Valdir Espinosa, brasildar futbolari eta entrenatzailea (h. 2020).
- Urriaren 9a – France Gall, frantziar ye-ye abeslaria (h. 2018).
- Urriaren 10a – José Miguel Echavarri, nafar txirrindulari eta kirol zuzendari ohia.
- Urriaren 11 – Lukas Papademos, Greziako lehen ministro ohia.
- Urriaren 13a – Antonio Espinós, bizkaitar karateka ohia.
- Urriaren 14a – Miguel Ángel Buen, PSE-EEko gipuzkoar politikaria, Errenteriako alkate ohia.
- Urriaren 18a – Laura Nyro, estatubatuar egile abeslari, musikari eta piano-jotzailea (h. 1997).
- Urriaren 20a – Bernard Lapasset, frantziar errugbi jokalari eta administratzailea (h. 2023).
- Urriaren 23a – Kazimierz Deyna, poloniar futbolaria (h. 1989).
- Urriaren 23a – Luis Sabalza, nafar abokatua, CA Osasunako presidentea.
- Urriaren 24a – Barbara Cassin, frantziar filologo eta filosofoa.
- Urriaren 24a – Kevin Kline, estatubatuar aktorea.
- Urriaren 25a – Requena Nozal, espainiar margolari eta eskultore autodidakta.
- Urriaren 26a – Hillary Clinton, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen Dama.
- Urriaren 27a - José Luis Abilleira, espainar txirrindulari ohia.
- Urriaren 29a – Richard Dreyfuss, estatubatuar aktorea.
- Urriaren 29a – Stephan Schmidheiny, suitzar enpresari diruduna eta filantropoa.
- Urriaren 29a - Coline Serreau, frantziar aktore, zuzendari eta gidoilaria.
- Urriaren 31 – Carmen Alborch, espainiar politikaria eta idazlea (h. 2018).
- Urriaren 31 – Herman Van Rompuy, Europar Batasuneko Kontseiluko lehen lehendakaria.
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 4a – Miguel Maria Lasa, Lapa, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Azaroaren 5a – José Javier Alfaro Calvo, nafar irakasle, ilustratzaile eta idazlea.
- Azaroaren 5a – Peter Noone, ingeles musikaria.
- Azaroaren 5a – Franco Trappoli, italiar politikaria.
- Azaroaren 6a – Barbara Aiello, italo-estatubatuar errabinoa.
- Azaroaren 6a – Mesut Yılmaz, Turkiako lehen ministroa (h. 2020).
- Azaroaren 8a – Jose Luis Etxegarai, EAJko politikaria, Lesakako alkatea.
- Azaroaren 10a – Bachir Gemayel, libanoar politikaria (h. 1982).
- Azaroaren 10a – Greg Lake, ingeles abeslari, abesti egile, baxu jotzaile eta gitarra jotzailea, Emerson, Lake & Palmer taldearen sortzaileetakoa (h. 2016).
- Azaroaren 11 – José Ramón Betzuen, bizkaitar futbolaria ohia.
- Azaroaren 11 – Pedro Eza Goyeneche, UPNko nafar politikaria.
- Azaroaren 11 – Imanol, euskal egile abeslaria (h. 2004).
- Azaroaren 12a – Octavio Aceves, argentinar-espainiar idazle, psikologo, iragarle eta telebista kolaboratzailea (h. 2021).
- Azaroaren 12a – Patrice Leconte, frantziar aktore, zinema zuzendari eta gidoigilea.
- Azaroaren 13a – Joe Mantegna, estatubatuar aktorea.
- Azaroaren 14a – Helena Santesteban, EAko nafar politikaria.
- Azaroaren 14a – Nat Young, australiar surflaria.
- Azaroaren 16a – Iñaki Anasagasti, eusko-venezuelar politikari jeltzalea.
- Azaroaren 16a - Rosa Navarro Durán, kataluniar filologoa, unibertsitateko irakaslea eta idazlea.
- Azaroaren 20a – Juan María Amiano, nafar futbolari ohia.
- Azaroaren 22a – Alfredo Cristiani, El Salvadorgo presidente ohia.
- Azaroaren 24a – Dwight Schultz, estatubatuar zinema, antzerki eta telebistako aktorea.
- Azaroaren 26a – María Milagros Rivera Garretas, bizkaitar historialari eta saiakeragilea.
- Azaroaren 28a – Michel Berger, frantziar musikagilea (h. 1992).
- Azaroaren 28a – Gustav Hasford, estatubatuar idazle, gidoilari eta gerra-berriemailea (h. 1993).
- Azaroaren 29a – Petra Kelly, alemaniar feminista, bakezale eta aktibista (h. 1992).
- Azaroaren 29a – George Kobayashi, japoniar futbolari ohia.
- Azaroaren 29a – Cecilio Ugarte, arabar gimnasta ohia.
- Azaroaren 30a – David Mamet, estatubatuar antzerki-idazle, zuzendari eta gidoigilea.
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Alain Bashung, frantziar abeslari, egile abeslari eta aktorea (h. 2009).
- Abenduaren 2a – Ntare V.a, Burundiko erregea (h. 1972).
- Abenduaren 3a – Javier Elorriaga, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Abenduaren 3a - Patricia Krenwinkel, estatubatuar hiltzailea eta Charles Mansonen taldearen jarraitzaile ohia.
- Abenduaren 4a – Terry Woods, irlandar folk musikaria.
- Abenduaren 5a – Zhugderdemidiin Gurragtxaa, mongoliar kosmonauta eta politikaira, espaziora joandako lehen mongoliar kosmonauta.
- Abenduaren 6a – Geoffrey Hinton, britainiar-kanadar informatikari, zientzialari eta psikologoa, 2024ko Fisikako Nobel Saria.
- Abenduaren 8a – Gregg Allman, estatubatuar rock musikari eta abeslaria, The Allman Brothers Band taldearen sortzaileetako bat (h. 2017).
- Abenduaren 8a – Thomas Cech, estatubatuar zientzialaria, 1989ko Kimikako Nobel Saria.
- Abenduaren 8a – Kati-Claudia Fofonoff, finlandiar poeta, itzultzailea eta idazlea (h. 2011).
- Abenduaren 8a – Margaret Geller, estatubatuar astronomoa eta irakaslea.
- Abenduaren 12a – Nicanor Ursua, nafar filosofo, irakasle eta idazlea.
- Abenduaren 14a – Dilma Rousseff, Brasilgo presidentea.
- Abenduaren 16a – Ben Cross, ingeles antzerki, telebista eta zinemako aktorea (h. 2020).
- Abenduaren 17a – Wes Studi, txeroki-estatubatuar aktorea.
- Abenduaren 18a – Judith Heumann, estatubatuar ekintzailea, ezgaitasuna duten pertsonen eskubideen aldekoa (h. 2023).
- Abenduaren 19a – Olga María Ramos, espainiar kupletista, idazlea, musikagilea, letragilea, abeslaria, aktorea eta esataria.
- Abenduaren 20a – Gigliola Cinquetti, italiar abeslaria eta telebista aurkezlea.
- Abenduaren 21a – Paco de Lucía, espainiar gitarrajolea, flamenkoko gitarrista handientzat hartua (h. 2014).
- Abenduaren 22a – Porfirio Lobo, Hondurasko presidentea.
- Abenduaren 22a – Jexuxmari Zalakain, gipuzkoar irakaslea, kazetaritzan doktorea, euskaltzalea, idazlea eta kazetaria.
- Abenduaren 26a – Jean Echenoz, frantziar idazle eta eleberrigilea.
- Abenduaren 28a – José María Laredo, nafar futbolari ohia.
- Abenduaren 28a – Aurelio Rodríguez, mexikar beisbol jokalaria (h. 2000).
- Abenduaren 29a – Ted Danson, estatubatuar aktorea.
- Abenduaren 31 – Joaquín Araújo, espainiar naturalista, izadiaren denfentsaren aldeko liburu egilea eta Tximino Handia Proiektuaren Espainiako presidentea.
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Anuntxi Arana, Iparraldean errotutako arabar antropologoa.
- Beñat Axiari, baxenafar kantaria eta perkusiojolea.
- Carlos Aznarez, argentinar-euskal herritar kazetaria, .
- Claude Labat, Baionako historialari eta mitologoa, euskal mitologian aditua.
- Felix Razkin, Gasteizko langile mugimenduko eta euskalgintzako eragile eta euskarazko itzultzailea.
- Ino Galparsoro, gipuzkoar politikaria, Arrasateko alkate ohia.
- Iñaki Beristain, gipuzkoar frantziskotar fraide eta euskaltzalea, Arantzazuko santutegiaren ikurretako bat (h. 2017).
- Ion Beitia, bizkaitar dantzari eta dantza maisua (h. 2016).
- Jean Phocas, lapurtar musikari, ekoizle eta soinu teknikaria.
- Joakin Balentzia, nafar idazlea.
- Jon Sudupe, gipuzkoar idazlea.
- Jose Lejarreta, arabar mediku eta politikaria, Gasteizko alkatea.
- Jose Maria Gorordo, bizkaitar politikari jeltzalea, Bilboko alkate ohia.
- José Ramón Sainz Morquillas, bizkaitar artista eta arte kritikaria.
- Josean Alkorta, gipuzkoar kirol kazetari eta irrati esataria (h. 1992).
- Kepa Akixo, Zigor, gipuzkoar eskultore eta olerkaria.
- Koldo Saratxaga, bizkaitar enpresa-gizona, Irizar mundu mailako enpresa berritzaileen artean kokatzea lortu zuena.
- Koro Zumalabe Goenaga, gipuzkoar matematika irakaslea eta itzultzailea.
- Luis Haranburu Altuna, gipuzkoar idazle eta argitaldaria.
- Luis Otamendi, gipuzkoar bertsolaria (h. 2020).
- Marc Etxebertz, baxenafar farmazialari eta rally-pilotu ohia.
- Maria Luisa Mangado, EAko nafar politikaria.
- Marie-José Basurco, lapurtar idazlea.
- Marta Bizkarrondo, euskal historialaria, Espainiako Aro Garaikidearen historian aditua (h. 2007).
- Miguel Díez Alaba, bizkaitar margolaria.
- Mikel Arregi Marin, nafar politikaria (h. 1979).
- Mikel Lejarza, El Lobo, espainiar zerbitzu sekretuaren agente ohia, ETA politiko-militarrean infiltratu zena.
- Santos Zunzunegi Díez, ikus-entzunezko komunikazioko katedraduna EHUn, zinema-kritiko eta ikerlaria.
- Ernesto Martínez Sagarzazu, EHUko irakaslea (h. 2010).
- Xabier Irala, New Yorken jaiotako euskal industria ingeniaria, BBKko presidente ohia.
- Arno Wehling, brasildar historialaria.
- Efrat Tilma, israeldar emakumezko polizia transgeneroa, Israelgo lehen emakume transgenerotzat hartua.
- Ferrán Llagostera, kataluniar zinema zuzendaria.
- Irma Järvinen, finlandiar naturalista, botanikaria, itsas biologoa, briologoa, taxonomista, arte kontserbatzailea eta esploratzailea.
- Josefina Cuesta, espainiar historialaria (h. 2021).
- Marta Lamas, mexikar antropologoa eta zientzia politikoetako irakaslea, Mexikoko feminista nabarmenetako bat.
- Mohamed Lamine Ould Ahmed, saharar idazle eta politikaria, Fronte Polisarioko partaidea.
- Pepe Beúnza, espainiako derrigorrezko soldadutzari arrazoi politikoengatik egindako lehen kontzientzia eragozlea.
- Pura Velarde, estremadurar jatorriko kataluniar militante feminista.
- Ramón Fernández Durán, espainiar bide ingeniari eta hirigilea eta Ekologistak Martxan erakundearen bultzatzaile nagusietakoa (h. 2011).
- Richard E. Mayer, estatubatuar hezkuntza psikologo eta ikerlaria.
- Stephen Oppenheimer, ingeles genetikari eta idazlea, Britainiar eta irlandarren euskal jatorriaren teoriaren bultzatzaile nagusienetako bat.
- Ezekiel Alebua, Solomon Uharteetako lehen ministroa (h. 2022).
- Maria Lainá, emakume poeta greziar aurrerakoia (h. 2023).
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 4a – Joaquín Arteaga, donostiar noble eta politikaria, XVII. Infantadoko dukea (j. 1870).
- Urtarrilaren 9a – Karl Mannheim, hungariar jatorriko soziologoa (j. 1893).
- Urtarrilaren 15a – Elizabeth Short, Dalia Beltza, hilketa ikaragarri eta zabaldu baten biktima izan zen estatubatuar emakumea (j. 1924).
- Urtarrilaren 16a – Piotr Krasnov, errusiar jeneral kosako tsarista (j. 1869).
- Urtarrilaren 19a – Manuel Machado, espainiar poeta (j. 1874).
- Urtarrilaren 22a – Fiodor Dan, errusiar mentxebike judua (j. 1871).
- Urtarrilaren 23a – Pierre Bonnard, frantziar margolaria (j. 1867).
- Urtarrilaren 24a – Felix Timmermans, flandriar eleberrigilea (j. 1886).
- Urtarrilaren 25a – Al Capone, italiar jatorrizko estatubatuar gangsterra (j. 1899).
- Urtarrilaren 30a – James Larkin, irlandar sindikalista eta politikaria (j. 1876).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – Carl Hilpert, Bigarren Mundu Gerrako alemaniar jenerala (j. 1888).
- Otsailaren 4a – Luigi Russolo, italiar margolaria eta musikagilea (j. 1885).
- Otsailaren 5a – Hans Fallada, alemaniar idazlea (j. 1893).
- Otsailaren 8a – Josefina Bakhita, sudandar-italiar moja (j. 1868).
- Otsailaren 9a – Gustavo Maeztu, euskal margolari kostunbrista (j. 1887).
- Otsailaren 12a – Kurt Lewin, alemaniar psikologo eta filosofoa (j. 1890).
- Otsailaren 24a – Pierre Janet, frantziar filosofoa, psikologoa eta neurozientzialaria (j. 1859).
- Otsailaren 25a – Friedrich Paschen, alemaniar fisikaria (j. 1865).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 5a – Alfredo Casella, italiar musikagile, piano-jotzaile eta orkestra-zuzendaria (j. 1883).
- Martxoaren 9a – Carrie Chapman Catt, estatubatuar feminista eta sufragio unibertsalaren bultzatzailea (j. 1859).
- Martxoaren 9a – Evripidis Bakirtzis, Greziako lehen ministroa (j. 1895).
- Martxoaren 10a – Harukichi Hyakutake japoniar jenerala (j. 1888).
- Martxoaren 14a – Polonia Etxeberria, Eibarko neskentzako lehen eskolako maistra (j. 1865).
- Martxoaren 23a – Ferdinand Zecca, frantziar zinemagilea eta produktorea (j. 1864).
- Martxoaren 26a – Ignacio Tabuyo, gipuzkoar baritonoa (j. 1863).
- Martxoaren 29a – Hendrik van Gent, herbeheretar astronomoa (j. 1889).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Jurgi II.a Greziakoa, Greziako erregea (j. 1890).
- Apirilaren 7a – Henry Ford, estatubatuar industrialaria, Ford Motor Companyren fundatzailea (j. 1863).
- Apirilaren 10a – Isidoro Guinea, bizkaitar margolaria (j. 1893).
- Apirilaren 10a – Charles Nordhoff, estatubatuar eleberrigile eta bidaiaria (j. 1887).
- Apirilaren 16a – Rudolf Höß, Auschwitzeko kontzentrazio eta sarraski-esparruko burua (j. 1900).
- Apirilaren 17a – Juana la Macarrona, cadiztar flamenko-dantzari ijitoa (j. 1870).
- Apirilaren 18a – Benny Leonard, estatubatuar boxeolaria, historiako hoberenetakoa (j. 1896).
- Apirilaren 18a – Jozef Tiso, Eslovakiako Lehen Errepublikako presidentea (j. 1887).
- Apirilaren 20a – Kristian X.a Danimarkakoa, Danimarkako erregea (j. 1870).
- Apirilaren 24a – Willa Cather, estatubatuar eleberrigilea (j. 1873).
- Apirilaren 29a – Irving Fisher, ekonomialari estatatubatuarra (j. 1867).
- Apirilaren 29a – Jose Zalba Labarga, nafar historialaria eta idazlea (j. 1883).
- Apirilaren 30a – Francesc Cambó, kataluniar politikari kontserbadorea, abokatua eta finantzaria (j. 1876).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 2a – Petras Cvirka, lituanierazko poeta eta eleberrigilea (j. 1909).
- Maiatzaren 16a – Frederick Gowland Hopkins, ingeles biokimikaria, 1929ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1861).
- Maiatzaren 17a – George Forbes, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1869).
- Maiatzaren 23a – Charles Ferdinand Ramuz, frantsesezko poeta, eleberrigile eta saiakera-egile suitzarra (j. 1878).
- Maiatzaren 25a – Rupert Bunny, australiar margolaria (j. 1864).
- Maiatzaren 30a – Domingo Kareaga, bizkaitar futbolaria (j. 1897).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 8a – Giacomo Albanese, italiar matematikaria (j. 1890).
- Ekainaren 13a – Helen May Martin, estatubatuar piano-jotzailea (j. 1893).
- Ekainaren 14a – Albert Marquet, frantziar margolaria (j. 1875).
- Ekainaren 21a – Jorge Agirre, euskal idazlea (j. 1885).
- Ekainaren 26a – Richard Bedford Bennett, Kanadako lehen ministroa (j. 1871).
- Ekainaren 28a – Stanislav Kostka Neumann, txekiar idazle, olerkari, kazetari eta literatura-kritikaria (j. 1875).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 2a – Nikolai Txebotariov, sobietar matematikaria (j. 1894).
- Uztailaren 18a – Amadeo Gartzia de Salazar, arabar mediku eta futbol entrenatzailea, Deportivo Alavéseko entrenatzailea (j. 1886).
- Uztailaren 19a – Aung San, birmaniar buruzagi iraultzailea (j. 1915).
- Uztailaren 23a – Federiko Belaustegigoitia, euskal idazlea (j. 1876).
- Uztailaren 30a – Joseph Cook, Australiako 6. lehen ministroa (j. 1860).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 5a – Vladimir Golenistxov, errusiar egiptologoa, egiptologiaren aitzindarietako bat (j. 1856).
- Abuztuaren 8a – Anton Denikin, errusiar jenerala (j. 1872).
- Abuztuaren 17a – Euken Suediakoa, suediar printze, margolari, mezenas eta arte-bildumagilea (j. 1865).
- Abuztuaren 21a – Ettore Bugatti, italiar industria-gizona (j. 1881).
- Abuztuaren 29a – Manolete, 1940ko hamarkadako espainiar zezenketaririk garrantzitsuenetakoa (j. 1917).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 8a – Victor Horta, belgikar arkitekto eta diseinatzailea (j. 1861).
- Irailaren 15a – Annie Scott Dill Maunder, irlandar astronoma eta matematikaria (j. 1868).
- Irailaren 26a – Hugh Lofting, ingeles idazlea (j. 1886).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 4a – Max Planck, alemaniar fisikaria, teoria kuantikoaren sortzaile eta XX. mendeko fisikari onenetarikoa (j. 1858).
- Urriaren 12a – Blas Alegria, euskal idazlea (j. 1883).
- Urriaren 29a – Frances Folsom Cleveland Preston, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1864).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 7a – Sándor Garbai, Hungariako estatuburua (j. 1877).
- Azaroaren 9a – Mariano Benlliure, espainiar eskultorea (j. 1862).
- Azaroaren 11 – Annie Londonderry, estatubatuar txirrindularia, kazetaria eta abenturazalea, munduan bizikletaz ibili zen lehen emakumea (j. 1870).
- Azaroaren 12a – Emma Orczy, Hungarian jaiotako ingeles eleberrigile eta antzerkigilea (j. 1865).
- Azaroaren 14a – Marie Adelaide Belloc Lowndes, ingeles nobelagilea (j. 1868).
- Azaroaren 15a – Edith Alleyne Sinnotte, anglo-australiar esperantozko idazlea (j. 1871).
- Azaroaren 17a – Ricarda Huch, alemaniar poeta eta historialaria (j. 1864).
- Azaroaren 17a – Emil Racovita, errumaniar biologoa (j. 1868).
- Azaroaren 20a – Georg Kolbe, alemaniar eskultorea (j. 1877).
- Azaroaren 24a – Léon-Paul Fargue, frantziar olerkaria (j. 1876).
- Azaroaren 28a – Philippe Leclerc de Hautecloque, Frantziako mariskala (j. 1902).
- Azaroaren 29a – Ramon Intzagarai, Elurmendi, euskal idazlea (j. 1878).
- Azaroaren 30a – Ernst Lubitsch, alemaniar zinema zuzendaria (j. 1892).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Aleister Crowley, britainiar poeta entsegulari eta nobela idazlea (j. 1875).
- Abenduaren 1a – Godfrey Harold Hardy, britainiar matematikaria (j. 1877).
- Abenduaren 1a – José Lázaro, nafar bankari eta mezenasa (j. 1862).
- Abenduaren 5a – William Isaac Thomas, estatubatuar soziologoa (j. 1863).
- Abenduaren 7a – Nicholas Murray Butler, estatubatuar filosofo, diplomazialari eta irakaslea, 1931ko Bakearen Nobel Saria (j. 1862).
- Abenduaren 12a – Huda Sha'arawi, egiptoar poeta, kazetaria, aktibista feminista eta nazionalista (j. 1879).
- Abenduaren 14a – Stanley Baldwin, Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1867).
- Abenduaren 14a – María Muñoz de Quevedo, galiziar-kubatar abesbatza zuzendaria eta piano-jotzailea (j. 1896).
- Abenduaren 14a – Lilly Reich, alemaniar diseinatzaile modernoa, Bauhauseko emakume irakasle gutxienetakoa (j. 1885).
- Abenduaren 15a – Arthur Machen, galestar idazlea (j. 1863).
- Abenduaren 28a – Viktor Emanuel III.a Italiakoa, Italiako erregea (j. 1869).
- Abenduaren 30a – Alfred North Whitehead, ingeles matematikari eta filosofoa (j. 1861).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztaila – Georges Lakonbe, hizkuntzalari euskaltzalea (j. 1879).
- Eduardo Gorosarri, gipuzkoar apaiza, musika erlijiosoko musikagilea (j. 1889).
- Esteban Uriarte, Utarre , bizkaitar bertsolaria (j. 1894).
- Joxepa Zubeldia, gipuzkoar bertsolari eta bertso jartzailea (j. 1867).
- Leon Barrenetxea, gipuzkoar eskultorea (j. 1892).
- Manuel Arriandiaga, euskal idazlea, euskara garbiaren aldeko sutsuenetarikoa (j. 1876).
- Manuel Jiménez Moya, gipuzkoar idazle eta kazetaria (j. 1877).
- Hermilio Alcalde del Río, espainiar arkeologoa (j. 1866).
- Mariano Menor, aragoiar politikaria (j. 1896).
- Poliksena Xixkina, errusiar politikari feminista, errusiar sufragismoaren aitzindarietako bat (j. 1875).
- Fisika: Edward Victor Appleton
- Kimika: Robert Robinson
- Literatura: André Gide
- Medikuntza: Carl Ferdinand Cori, Gerty Cori eta Bernardo Houssay
- Bakea: Quaker Peace and Social Witness eta American Friends Service Committee, Adiskideen Erlijiozko Elkartearen izenean.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denbora unitateak | ||
---|---|---|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
|