پرش به محتوا

درگاه:ترکیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

Türkiye portalına hoş geldiniz    •  •  •   به درگاه ترکیه خوش آمدید.


درگاه ترکیه


نشان
نشان
پرچم کشور ترکیه
موقعیت کشور ترکیه

ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye) با نام رسمی جمهوری ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye Cumhuriyeti)، کشوری اوراسیایی است که بخش بزرگ کشور یعنی آناتولی یا آسیای کوچک در جنوب باختر آسیا و خاورمیانه واقع است و بخش کوچکی نیز به نام تراکیه در منطقهٔ بالکان (منطقه‌ای در جنوب خاور اروپا) قرار دارد.

ترکیه در خاور با کشورهای ایران، جمهوری آذربایجان (نخجوانارمنستان، و گرجستان؛ در جنوب خاوری با عراق و سوریه؛ و در شمال باختری (بخش اروپایی) با بلغارستان و یونان همسایه‌است. همچنین ترکیه از شمال با دریای سیاه، از باختر با دو دریای کوچک مرمره و اژه، و از جنوب باختر با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. دو تنگهٔ راهبردی بسفر و داردانل نیز در اختیار ترکیه‌است. پهناوری ترکیه ۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع (۳۷ام) است. ترکیه کشوری کوهستانی و نسبتاً پرباران است. شکل این کشور مانند یک مستطیل است که از سوی خاور و باختر امتداد یافته‌است. ترکیه با قرار گرفتن در یکی از حسّاس‌ترین مناطق جهان، دارای موقعیّت جغرافیایی راهبردی و بسیار خوبی است و گذرگاه جنوب باختر آسیا و اروپا به شمار می‌آید و کشورهای بسیاری، به ویژه ایران از خاک ترکیه برای ترانزیت کالا و انرژی استفاده می‌کنند.

ترکیه حدود ۷۶ میلیون تن (برآورد ۲۰۱۳) جمعیت دارد، که حدوداً ۷۵ تا ۸۵ درصد مردم سنی و ۱۵ تا ۲۵ درصد هم علوی هستند. با این که حکومت ترکیه لائیک است ولی بسیاری از مردم هنوز به دین اسلام پایبند هستند. عید فطر و عید قربان در این کشور تعطیل رسمی است. همچنین در ترکیه حدود ۷۰٪-۷۵٪ درصد مردم ترک، ۱۸٪ درصد کرد و ۷٪-۱۲٪ را سایر باشندگان قومی ترکیه تشکیل می‌دهند.

نوشتار برگزیده

پرچم ترکیه
پرچم ترکیه

ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye) با نام رسمی جمهوری ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye Cumhuriyeti)، کشوری اوراسیایی است که بخش بزرگ کشور یعنی آناتولی یا آسیای کوچک در جنوب باختر آسیا و خاورمیانه واقع است و بخش کوچکی نیز به نام تراکیه در منطقهٔ بالکان (منطقه‌ای در جنوب خاور اروپا) قرار دارد.

ترکیه در خاور با کشورهای ایران، جمهوری آذربایجان (نخجوانارمنستان، و گرجستان؛ در جنوب خاوری با عراق و سوریه؛ و در شمال باختری (بخش اروپایی) با بلغارستان و یونان همسایه‌است. همچنین ترکیه از شمال با دریای سیاه، از باختر با دو دریای کوچک مرمره و اژه، و از جنوب باختر با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. دو تنگهٔ راهبردی بسفر و داردانل نیز در اختیار ترکیه است.

پهناوری ترکیه ۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع (۳۷ام) است. ترکیه کشوری کوهستانی و نسبتاً پرباران است. شکل این کشور مانند یک مستطیل است که از سوی خاور و باختر امتداد یافته‌است. ترکیه با قرار گرفتن در یکی از حسّاس‌ترین مناطق جهان، دارای موقعیّت جغرافیایی راهبردی و بسیار خوبی است و گذرگاه جنوب باختر آسیا و اروپا به شمار می‌آید و کشورهای بسیاری، به ویژه ایران از خاک ترکیه برای ترانزیت کالا و انرژی استفاده می‌کنند. . ترکیه از آب و هوای خوب و جلگه ای برخوردار است و مکان های جالب و دیدنی دارد به دلیل همین سالانه تعداد زیادی توریست به آنجا مسافرت میکنند.

مشاهیر

مصطفی کمال پاشا (به ترکی استانبولی: Mustafa Kemal Atatürk) معروف به آتاترک؛ نظامی و دولت‌مرد و بنیان‌گذار جمهوری ترکیه بود. وی استعداد شگرفی در امور نظامی داشت چنان که درنبرد چناق قلعه (۱۹۱۴) با شعار «نمی‌توانید از چناق قلعه بگذرید» با سپاهی کوچک در برابر تهاجم نیروی دریایی بریتانیای کبیر و فرانسه ایستاد و مانع تصرف استانبول شد. در اواخر سال‌های جنگ اول جهانی ترکیه مورد هجوم فرانسه و ایتالیا از جنوب و یونان از شرق بود. آتاترک رهبری جنگ استقلال ترکیه را بر عهده داشت. در پایان جنگ جهانی اول مردم ترکیه از بی کفایتی خلیفه محمد ششم و نظام عثمانی به تنگ آمده بودند و آتاترک رهبری خیزش علیه خلافت و امپراتوری عثمانی را به عهده گرفت. درسال ۱۹۲۳ ترکیه مدرن با نظام جمهوری توسط ملی گرایان و گروه‌های مبارزه علیه اشغال بر پا شد. آتاترک از آن تاریخ تا زمان مرگش در سال ۱۹۳۸ رئیس جمهور ترکیه بود. از دیگر اقدمات وی می‌توان به مبارزه علیه روحانیون مبارز، کشف حجاب، اجباری کردن لباس اروپایی، ترویج ملی‌گرایی ترک، جداکردن دین از سیاست، قانونی کردن حق رای زنان و تغییر خط عربی به خط لاتین نام برد.

فرهنگ و هنر

نگارگری عثمانی گونه‌ای از هنر در امپراتوری عثمانی بوده که به نگارگری ایرانی شباهت نزدیکی دارد و همچنین تاثیراتی از هنر چینی دارد. این هنر همراه با تذهیب، خوشنویسی، مرمرکاری کاغذ و صحافی کتاب است. از تصاویر برای توصیف بهتر جملات و مضامین استفاده می‌شد. نقاشان در کارگاهی برای نقاشی جمع می‌شدند. ریشه یابی (عمیق نگری) در نگارگری عثمانی بسیار متفاوت است و می‌توان گفت هدف نگارگران همین عمیق نگری بود نه به تصویر کشیدن انسان یا چیزهای دیگر، زیرا آنان دنیا را با جهان بینی ای متفاوت می‌نگریستند. آنها بر اساس جهان بینی عرفانی به دنیا می‌نگریستند و دنیا را خالی از ارزش و نابود شدنی اما مفید برای بیان دیدگاهشان می‌دانستند.

اقتصاد

لوگوی شرکت تاپراش
لوگوی شرکت تاپراش

تاپراش، (به ترکی استانبولی: Tüpraş) ([typɾaʃ]) شرکت نفت و گاز ترکیه‌ای است، که در زمینه ارائه نفت خام، گاز طبیعی، ال‌پی‌جی، سوخت هواپیما و محصولات پتروشیمی فعالیت می‌نماید.

شرکت تاپراش در سال ۱۹۸۳ توسط دولت ترکیه راه‌اندازی شد و در حال حاضر تنها پالایشگر نفت در کشور ترکیه به‌شمار می‌آید. این شرکت هم‌اکنون متعلق به خانواده کوچ می‌باشد، که از طریق شرکت کوچ هولدینگ بر آن مدیریت می‌نمایند.

دفتر مرکزی این شرکت در شهر کورفز، استان قوجاایلی، ترکیه قرار دارد و سهام آن در بازار بورس استانبول معامله می‌شود.

تاریخ

امپراطوری عثمانی یک قدرت سیاسی امپراتوری بود که از ۱۲۹۹ تا ۱۹۲۲ میلادی در منطقهٔ مدیترانه حکومت می‌کرد. این امپراتوری در اوج قدرت خود (قرن ۱۶ میلادی) مناطق آسیای کوچک، اکثر خاورمیانه، قسمت‌هایی از شمال آفریقا، قسمت جنوب شرقی اروپا تا قفقاز را شامل می‌شد. قلمرو رسمی حکومت عثمانی در اوج قدرت به ۵/۶ میلیون کیلومتر مربع می‌رسید.

ادامه...

رده‌ها

نوشتارهای برگزیده

نگاره برگزیده

مسجد سلطان احمد (به ترکی استانبولی: Sultanahmet Camii) مسجدی است که در شهر استانبول واقع شده‌است. این شهر که در زمان امپراطوری عثمانی طی سال‌های ۱۴۵۳ تا ۱۹۲۳ پایتخت این کشور بوده‌است، یکی از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی است که به علت وجود کاشی‌های آبی رنگ در طراحی داخلی به «مسجد آبی» نیز شهرت دارد.

ادامه...

گفتار برگزیده

~ مصطفی کمال آتاتورک

طبیعت ترکیه

گربه آنقره (ترکی استانبولی: Ankara kedisi) یکی از نژادهای گربه اهلی است، این نژاد از قدیمی ترین گربه‌هایی است که به وجود امدن آنها به صورت طبیعی اتفاق افتاده است و زادگاه آنها در ترکیه مرکزی، در ناحیه آنکارا است که سابق به آن آنقره می‌گفتند.

میراث جهانی یونسکو در ترکیه

سافران‌بولو (ترکی استانبولی: Safranbolu) یکی از شهرهای ترکیه می‌باشد که در استان قره‌بوک با جمعیت حدودا ۴۰ هزار نفری در شمال این کشور واقع شده است. این شهر به سبب معماری و نوع خاص بناهایش در زمره میراث جهانی یونسکو در ترکیه ثبت شده است.

آیا می‌دانید…

نوشتارهای برگزیده در ویکی‌پدیای انگلیسی

نوشتارهای برگزیده:

سلیمان یکماستانبولآلانیاامپراتوری روم شرقیشطرنج‌باز ترکفهرست سلاطین امپراتوری عثمانیجنگ ایتالیا ۲۶ – ۱۵۲۱جنگ ایتالیا ۴۶ – ۱۵۲۴فهرست جنگ‌های امپراتوری عثمانیفهرست جنگ‌های امپراتوری عثمانیRhodes blood libelSMS Goeben

نوشتارهای خوب:

جمهوری رومنبرد ملازگردسومین جنگ ایران و ترکاندیوار قسطنطنیهنخستین جنگ صلیبینبرد قهرمان مرعشترک‌های آناتولیSiege of SzigetvárThe Night AttackHood eventBridge near LimyraGreat ZabChurch of St. PolyeuctusBattle of Vaslui2008 Turkish Grand Prix2004 Istanbul summit

کارهایی که می‌توانید انجام دهید

  • الگوی {{درگاه|ترکیه}} را به نوشتارهای وابسته به ترکیه اضافه کنید.
  • الگوی {{ترکیه-خرد}} را به نوشتارهای خرد ترکیهی اضافه کنید.
  • در پروژه‌های ترکیه همکاری کنید.
  • نوشتارهای خرد ترکیه را گسترش دهید.

ویکی‌پروژه‌ها

ویکی‌پروژه ترکیه
ویکی‌پروژه ترکیه

سراسرنما

استانبول پایتخت فرهنگی و اقتصادی ترکیه

همسایگان

درگاه‌های وابسته

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا