Pomoc:Specialne znamješka

Pomoc
Formatowanje Tekstowe tworjenje Wotkazy Do druheje wiki Specialne znamješka Barby Matematiske formule

Su wšelake móžnosće, zo bychu so specialne znamješka zapodali:

• Zapodaće direktnje z tastaturu (hlej tež Deadkey)
• Kopěrowanja a zapodaće z tabele znamješkow resp. z naslědnych tabelow
• Pomočka dźěłoweho systema

Sortěrowanje po funkciji

Powšitkowne specialne znamješka

Tu su někotre Specialne znamješka, kotrež su ewentuelnje za dźěło we Wikipediji trěbne:

Znamješko	Mjeno
	škitane prózdne znamješko (jendź: non-breaking space), zadźěwa łamanju linki
[	Róžkata spinka nalěwo
]	Róžkata spinka naprawo
*	hwěžka, asterisk
♥	wutrobička
&	překupski a
¢	unamješko cent
£	punt
¤	Měna
¥	Yen
€	Euro, Znamješko Euro
§	Paragraf, Znamješko paragrafa
¨	Přezwuk / tremu
©	Copyright
∞	Znamješko za njekónčny
ª	Zónske znamješko za ordinalne ličbniki (w romanskich rěčach)
¬	Znamješko nic
®	Registered-Trademark
¯	Macron
°	Stopjeń, Stopnjowe znamješko
±	plus/minus
´	Akut
µ	Mikro / grjekski pismik My
¶	Znamješko wotstawka
…	Wuwostajenske dypki
·	Dypk w srjedźnej wysokosći (koma w georgšćinje)
¸	cedila
º	Muske znamješko za ordinalne ličbniki (w romanskich rěčach)
÷	jendźelske znamješko za diwiziju
†	zemrěty (hwěžka resp. asterisk „*“ za narodźeny)
♂	muski (alternatiwa: "[[Bild:Blue male symbol.svg|16px]]" ⇒ )
♀	žónski (alternatiwa: "[[Bild:Pink Venus symbol.svg|16px]]" ⇒ )
ß	"Wótry" s (Ligatura, z dołheho "s" a "z" w starym němskim pisanju), wustupi w prěnjotnym woznamje, hdyž na kóncu słowa abo dźělneho słowa dwaj "s" stejetej.
⁰¹²³⁴⁵⁶⁷⁸⁹	wysoko stejene ličby 0–9
₀₁₂₃₄₅₆₇₈₉	hłuboko stajene ličby 0–9
½	poł
¼	štwórć
¾	tři štwórć

Interpunkciske znamješka

Znamješko	Mjeno
„	lěwe pazorki (Němska, Awstriska)
“	prawe pazorki (Němska, Awstriska), lěwe pazorki (w jendźelsćinje)
”	prawe pazorki (w jendźelsćinje)
‚	jednora lěwa pazorka (Němska, Awstriska)
‘	jednora prawa pazorka (Němska, Awstriska), jednora lěwa pazorka (w jendźelsćinje)
’	apostrof (w Němčinje), jednora prawa pazorka (w jendźelsćinje)
«	lěwa pazorka (Šwicarska), dolěwa pokazowace guillemety1
»	lěwa pazorka (Šwicarska), doprawa pokazowace guillemety1
‹	jednora lěwa pazorka (Šwicarska); jednore, dolěwa pokazowacy guillemet1
›	jednora prawa pazorka (Šwicarska); jednora, doprawa pokazowacy guillemet1
¡	na hłowu stajeny wuwołak (w španišćinje)
¿	na hłowu stajeny prašak (w španišćinje)
-	wjazaca smužka (divis)
‑	škitana wjazaca smužka
−	minus
–	ležaca smužka2
 	škitana prózdna znamješko

¹) Wužiće w Němskej, Awstriskej, Šwicarskej a Francoskej rozdźělne
²) Při wužiwanju we woznamje „hač do“ ležaca smužka bjez mjezoty steji: Budyšin–Drježdźany, 10–11h. Při wužiwanju we woznamje „přećiwo“ ležaca smužka z mjezotu steji: Budissa Budyšin – Energija Choćebuz.

Diakritika

Wulki	Mjeno	Mały	Mjeno
À	A z gravisom	à	a z gravisom
Á	A z akutom	á	a z akutom
Â	A z cirkumfleksom	â	a z cirkumfleksom
Ã	A z tildu	ã	a z tildu
Ä	A z přezwukom	ä	a z přezwukom
Å	A z kružkom	å	a z kružkom
Æ	Ligatura AE	æ	Ligatura ae
Ā	A z makronom	ā	a z makronom
Ç	C z cedilu	ç	c z cedilu
È	E z gravisom	è	e z gravisom
É	E z akutom	é	e z akutom
Ê	E z cirkumfleksom	ê	e z cirkumfleksom
Ë	E z tremu	ë	e z tremu
Ē	E z makronom	ē	e z makronom
Ì	I z gravisom	ì	i z gravisom
Í	I z akutom	í	i z akutom
Î	I z cirkumfleksom	î	i z cirkumfleksom
Ï	I z tremu	ï	i z tremu
Ī	I z makronom	ī	i z makronom
Ñ	N z tildu	ñ	n z tildu
Ò	O z gravisom	ò	o z gravisom
Ó	O z akutom	ó	o z akutom
Ô	O z cirkumfleksom	ô	o z cirkumfleksom
Õ	O z tildu	õ	o z tildu
Ö	O z přezwukom	ö	o z přezwukom
Ø	O z nakósnej smužku	ø	o z nakósnej smužku
Ō	O z makronom	ō	o z makronom
Œ	Ligatura OE	œ	Ligatura oe
Ù	U z gravisom	ù	u z gravisom
Ú	U z akutom	ú	u z akutom
Û	U z cirkumfleksom	û	u z cirkumfleksom
Ũ	U z tildu	ũ	u z tildu
Ü	U z přezwukom	ü	u z přezwukom
Ū	U z makronom	ū	u z makronom
Ÿ	Y z tremu	ÿ	y z tremu

Matematiske znamješka

Za krótke matematiske formule w běžnym teksće naslědne specialne znamješka k dispoziciji steja. Wariable měli so kursiwnje pisać, potajkim na př. x ∈ A. Wotwodźenki njeměli so z akutom (horjeka naprawo na němskich tastaturach) pisać, ale na jedne z naslědnych wašnjow:

Wuslědk	Zapodaće
f′	''f′'' Jeli prózdne znaješko naslěduje, je tež ''f' '' móžno.
$f'$ bzw. $f'\$	z pomocu Pomoc:TeX: <math>f'</math>

Potency dadźa so z tafličku  wutworić, potajkim ''a''⁴ za a⁴.

Komplikowane matematiske formule měli so w TeX pisać. Za nałožowanje hlej Pomoc:TeX.

Znamješko	Zapodaće
∫ ∑ ∏ √ − ± ∞	∫ ∑ ∏ √ − ± ∞
≈ ∝ ≡ ≠ ≤ ≥	≈ ∝ ≡ ≠ ≤ ≥
⋅ × · ÷ ⁄ ∂ ′ ″	⋅ × · ÷ ⁄ ∂ ′ ″
∇ ‰ ° ∴ ℵ ø	∇ ‰ ° ∴ ℵ ø
∈ ∉ ∩ ∪ ⊂ ⊃ ⊆ ⊇	∈ ∉ ∩ ∪ ⊂ ⊃ ⊆ ⊇
¬ ∧ ∨ ∃ ∀	¬ ∧ ∨ ∃ ∀
⇒ ⇔ ⇐ → ↔ ←	⇒ ⇔ ⇐ → ↔ ←
⇑ ⇓ ↑ ↓	⇑ ⇓ ↑ ↓
α β γ δ ε ζ	α β γ δ ε ζ
η θ ι κ λ μ ν	η θ ι κ λ μ ν
ξ ο π ρ σ ς	ξ ο π ρ σ ς
τ υ φ χ ψ ω	τ υ φ χ ψ ω
Γ Δ Θ Λ Ξ Π	Γ Δ Θ Λ Ξ Π
Σ Φ Ψ Ω	Σ Φ Ψ Ω

Unicode naslědne znamješka za wysoko a hłuboko stajene cyfry a symbole wobsahuje.Dokelž pak te we wjele wobhladowakach zwobraznjenske problemy zawinuja, měli te so jenož we wuwzaćnych padach wužić. Wuwzaće: Wysoke stajene cyfry 1, 2 a 3 (¹ ² ³), na přikład za zwobraznjenje měrjenskich jednotkow kaž m² a podobne.

Wysokostajenje
⁰ ⁱ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ⁺ ⁻ ⁼ ⁽ ⁾ ⁿ	⁰ ⁱ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ⁺ ⁻ ⁼ ⁽ ⁾ ⁿ
Hłubokostajenje
₀ ₁ ₂ ₃ ₄ ₅ ₆ ₇ ₈ ₉ ₊ ₋ ₌ ₍ ₎	₀ ₁ ₂ ₃ ₄ ₅ ₆ ₇ ₈ ₉ ₊ ₋ ₌ ₍ ₎

Specialne znamješka z cuzych rěčow

Za mjezynarodne nastawki je z wašnjom wotpowědne zapřijeće w originalnym pisanju wužiwać, chibazo nastupa njełaćonske pismo. Ale tež w druhim padźe měło so mjeno w originalnym pismje w spinkach za mjenom nastawka pisać. Wužiwanje specialnych znamješkow w mjenach nastawkow Wikipedija:Mjenowe konwencije rjaduja.

Čěšćina

Á	A z akutom	á	a z akutom
Č	C z hóčku	č	c z hóčku
Ď	D z hóčku	ď	d z hóčku
É	E z akutom	é	e z akutom
Ě	E z hóčku; ženje na spočatku słowa	ě	e z hóčku; ženje na spočatku słowa
Í	I z akutom	í	i z akutom
Ň	N z hóčku	ň	n z hóčku
Ó	O z akutom	ó	o z akutom
Ř	R z hóčku	ř	r z hóčku
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ť	T z hóčku	ť	t z hóčku
Ú	U z akutom; jenož na spočatku słowa *)	ú	u z akutom; jenož na spočatku słowa *)
Ů	U z kružkom; ženje na spočatku słowa	ů	u z kružkom; ženje na spočatku słowa
Ý	Y z akutom	ý	y z akutom
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku
*)	Nimo za prefiksami	a	pola zestajenych słowow

Danšćina/Norwegšćina

Mały pismik	Wulki pismik	Mjeno
å	Å	A z małym o nad tym
æ	Æ	Ligatura A-E
ø	Ø	O z diagonalnej smužku

Egyptowske hieroglyfy

Hlej Hieroglyfy.

Esperanto

Ĉ	C z cirkumfleksom	ĉ	c z cirkumfleksom
Ĝ	G z cirkumfleksom	ĝ	g z cirkumfleksom
Ĥ	H z cirkumfleksom	ĥ	h z cirkumfleksom
Ĵ	J z cirkumfleksom	ĵ	j z cirkumfleksom
Ŝ	S z cirkumfleksom	ŝ	s z cirkumfleksom
Ŭ	U z Breve	ŭ	u z Breve

Estišćina

Ä	A z přezwukom	ä	a z přezwukom
Ö	O z přezwukom	ö	o z přezwukom
Õ	O z tildu	õ	o z tildu
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ü	U z přezwukom	ü	u z přezwukom
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku

Přispomnjenka: Š,š und Ž,ž jenož w słowach, kotrež z druhich rěčow pochadźeja.

Ferejšćina

Mały pismik	Wulki pismik	Mjeno
á	Á	A z akutom
ð	Ð	"Edd" (njezaměń to z chorwatskim D z prěčnej smužku)
í	Í	I z akutom
ó	Ó	O z akutom
ú	Ú	U z akutom
ý	Ý	Y z akutom
æ	Æ	Ligatura A-E
ø	Ø	O z diagonalnej smužku

Přispomnjenka: ø,Ø hodźi so tež z ö,Ö pisać, štož wšak zrědka wustupuje a husto jenož swjatočnym resp. starožitnym zwisku.

Grjekšćina

Α	α	alfa
Ά	ά	přizwukowane alfa
Β	β	Beta
Γ	γ	Gamma
Δ	δ	Delta
Ε	ε	Epsilon
Έ	έ	přizwukowane epsilon
Ζ	ζ	Zeta
Η	η	Eta
Ή	ή	přizwukowane eta
Θ	θ	Theta $\vartheta$
Ι	ι	Iota
Ί	ί	přizwukowane iota
Ϊ	ϊ	Iota z tremu
	ΐ	přizwukowane iota z tremu
Κ	κ	Kappa
Λ	λ	Lambda
Μ	μ	My
Ν	ν	Ny
Ξ	ξ	Xi
Ο (nic hornjoserbske O!)	ο (nic hornjoserbske o!)	Omikron
Ό	ό	přizwukowane omikron
Π	π	Pi
Ρ	ρ	Rho
Σ	σ	Sigma
	ς	kónčne sigma
Τ	τ	Tau
Υ	υ	Ypsilon
Ϋ	ϋ	Ypsilon z tremu
Ύ	ύ	přizwukowane Ypsilon
	ΰ	přizwukowane Ypsilon z tremu
Φ	φ	Phi $\phi$  $\varphi$
Χ	χ	Chi
Ψ	ψ	Psi
Ω	ω	Omega
Ώ	ώ	přizwukowane Omega
	;	grjekski prašak (nic semikolon!)
	·	Kolon (grjekski wysoki dypk)

Dospołna tabela wšěch polyzonskich pismikow namakaš w nastawku Polytonska ortografija.

Hebrejšćina

א	Aleph
ב	Beth
ג	Gimel)
ד	Daleth
ה	He
ו	Waw
ז	Zajin
ח	Chet
ט	Tet
י	Jod
ך	Kónčne Kaph
כ	Kaph
ל	Lamed
ם	Kónčne Mem
מ	Mem
ן	Kónčne Nun
נ	Nun
ס	Samech
ע	Ajin
ף	Kónčne Pe
פ	Pe
ץ	Kónčne Tzade
צ	Tzade
ק	Koph
ר	Reš
ש	Sin / Šin
ת	Taw

Chorwatšćina/Serbišćina/Bosnišćina

Č	C z hóčku	č	c z hóčku
Ć	C z akutom	ć	c z akutom
Đ	D z prěčnej smužku (smě so w padźe typografiskich problemow tež přez Dj narunać) njezaměń to z islandskim Eth	đ	d z prěčnej smužku (smě so w padźe typografiskich problemow tež přez dj narunać)
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku

Islandšćina

Mały pismik	Wulki pismik	Mjeno
ð	Ð	Eth (njezaměń to z chorwatskim D z prěčnej smužku)
þ	Þ	Thorn
æ	Æ	Ligatura A-E

Letišćina

Ā	A z makronom	ā	a z makronom
Č	C z hóčku	č	c z hóčku
Ē	E z makronom	ē	e z makronom
Ģ	G z cedilu unten	ģ	g z cedilu oben
Ī	I z makronom	ī	i z makronom
Ķ	K z cedilu unten	ķ	k z cedilu unten
Ļ	L z cedilu unten	ļ	l z cedilu unten
Ņ	N z cedilu unten	ņ	n z cedilu unten
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ū	U z makronom	ū	u z makronom
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku

Litawšćina

Ą	A z ogonkom	ą	a z ogonkom
Č	C z hóčku	č	c z hóčku
Ė	E z dypkom	ė	e z dypkom
Ę	E z ogonkom	ę	e z ogonkom
Į	I z ogonkom	į	i z ogonkom
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ū	U z makronom	ū	u z makronom
Ų	U z ogonkom	ų	u z ogonkom
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku

Luxemburgšćina

Ä	A z tremu	ä	a z tremu
Ë	E z tremu	ë	e z tremu
É	E z akutom	é	e z akutom

Madźaršćina

Á	A z akutom	á	a z akutom
É	E z akutom	é	e z akutom
Í	I z akutom	í	i z akutom
Ó	O z akutom	ó	o z akutom
Ö	O z přezwukom	ö	o z přezwukom
Ő	O z dwójnym akutom	ő	o z dwójnym akutom
Ú	U z akutom	ú	u z akutom
Ü	U z přezwukom	ü	u z přezwukom
Ű	U z dwójnym akutom	ű	u z dwójnym akutom

Nižozemšćina

É	E z akutom	é	e z akutom
Ë	E z tremu	ë	e z tremu
Ï	I z tremu	ï	i z tremu
IJ	IJ (Ligatura)	ij	ij (Ligatura)
Ó	O z akutom	ó	o z akutom
Ÿ	Y z tremu)	ÿ	y z tremu)

Přispomnjenka: Hdys a hdys so Ÿ abo Y město IJ pisa, resp. ÿ abo y město ij, dokelž ij we wjele pisanskich pismach kaž ÿ wupada. Wobě warianće Y poprawom w nižozemšćinje njejstej, nimo w cuzych słowach. Jeli wobě ligaturje IJ a ij pobrachujetej, móža IJ a ij tej narunać (nic wšak Ij!), štož so předewšěm na flamskim rěčnym teritoriju Belgiskeje stawa.

Pólšćina

Ą	A z ogonkom	ą	a z ogonkom
Ć	C z akutom	ć	c z akutom
Ę	E z ogonkom	ę	e z ogonkom
Ł	L ze smužku	ł	l ze smužku
Ń	N z akutom	ń	n z akutom
Ó	O z akutom	ó	o z akutom
Ś	S z akutom	ś	s z akutom
Ź	Z z akutom	ź	z z akutom
Ż	Z z dypkom	ż	z z dypkom

Rumunšćina

Z.	Mjeno	Z.	Mjeno
„	lěwa pazorka	”	prawa pazorka
«	lěwa pazorka2	»	prawa pazorka2
-	wjazaca smužka	–	ležaca smužka
Ă	A z Breve	ă	a z Breve
Â	A z cirkumfleksom	â	a z cirkumfleksom
Î	I z cirkumfleksom	î	i z cirkumfleksom
Ș	S z koma deleka	ș	s z koma deleka
Ț	T z koma deleka	ț	t z koma deleka

Přispomnjenka: Husto so město poslednich štyrjoch znamječkow z koma wersiju z cedilu wužiwa (na př. tež w rumunskej Wikipediji http://ro.wikipedia.org):

Z.	Bezeichnung	Z.	Bezeichnung
Ş	S z cedilu	ş	s z cedilu
Ţ	T z cedilu	ţ	t z cedilu

Słowakšćina

Á	A z akutom	á	a z akutom
Ä	A z přezwukom	ä	a z přezwukom
Č	C z hóčku	č	c z hóčku
Ď	D z hóčku	ď	d z hóčku
É	E z akutom	é	e z akutom
Í	I z akutom	í	i z akutom
Ľ	L z hóčku	ľ	l z hóčku
Ĺ	L z akutom	ĺ	l z akutom
Ň	N z hóčku	ň	n z hóčku
Ó	O z akutom	ó	o z akutom
Ô	O z Cirkumfleks	ô	o z Cirkumfleks
Ŕ	R z akutom	ŕ	r z akutom
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ť	T z hóčku	ť	t z hóčku
Ú	U z akutom	ú	u z akutom
Ý	Y z akutom	ý	y z akutom
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku

Słowjenšćina

Č	C z hóčku	č	c z hóčku
Š	S z hóčku	š	s z hóčku
Ž	Z z hóčku	ž	z z hóčku

Turkowske rěče

Â	A z cirkumfleksom (ia)	â	a z cirkumfleksom (ia)
Ä	Ä (jenož kazachšćina a turkmenšćina)	ä	ä (jenožnur kazachšćina a turkmenišćina)
Ə	kaž Ä wurěkowany (jenož azerbajdźanšćina)	ə	kaž ä wurěkowany (jenož azerbajdźanšćina)
Ç	C z cedilu	ç	c z cedilu
Ğ	G z Breve	ğ	g z Breve
G‘	G z okinu (jenož uzbekšćina)	g‘	g z okinu (jenož uzbekšćina)
Î	I z cirkumfleksom (yı)	î	i z cirkumfleksom (yı)
İ	I z dypkom	i
I	I bjez dypka	ı	i bjez dypka
Ñ	N z tildu (jenož kazachšćina a kirgišćina)	ñ	n z tildu (jenož kazachšćina a kirgišćina)
Ň	N z hóčku (jenož turkmenšćina)	ň	n z hóčku (jenož turkmenšćina)
Ö	O z tremu	ö	o z tremu
O‘	O z okinu (jenož uzbekšćina)	o‘	o z okinu (jenož uzbekšćina)
Ş	S z cedilu	ş	s z cedilu
Û	U z cirkumfleksom	û	u z cirkumfleksom
Ü	U z tremu	ü	u z tremu
Ý	Y z akutom (jenož turkmenšćina)	ý	y z akutom (jenož turkmenšćina)
Ž	Z z hóčku (jenož turkmenšćina)	ž	z z hóčku (jenož turkmenšćina)
'	Apostrof (jenož Uzbekšćina)

Eksterne wotkazy

• Unicode-Website (jendźelsce) – Wšě unikodowe znamješka
• Wšě unikodowe znamješka (němsce)
• The Letter Database (jendźelsce)
• SELFHTML – Sonderzeichen (němsce)