Բադեն-Վյուրթեմբերգ

Բադեն-Վյուրթեմբերգ Baden-Württemberg
Flag of Baden-Württemberg? Զինանշան
Երկիր	Գերմանիա
Մասն է	Հարավային Գերմանիա և Southwestern Germany?
Կարգավիճակ	Գերմանիայի նահանգ
Մտնում է	Գերմանիա
Վարչկենտրոն	Շտուտգարտ
Ամենաբարձր կետ	Ֆելդբերգ
ԲԾՄ	327 մետր
Օրենսդրական մարմին	Landtag of Baden-Württemberg?
Դատական մարմին	Constitutional Court of Baden-Württemberg?
Բնակչություն	▲11 069 533 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2018)
Խտություն	293,32
Տարածք	35 751,65 կմ²
Հիմնադրված է	ապրիլի 25, 1952 թ.
Սահմանակցում է	Ռայնլանդ Պֆալց, Բավարիա, Հեսսեն, Ֆորարլբերգ, Տուրգաու, Շաֆհաուզեն կանտոն, Ցյուրիխ, Արգաու, Բազել-Լանդ, Գրանդ Էստ, Բազել Շտադտ, Ներքին Ռեն և Վերին Հռենոս
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Հապավում	BW
Փոխարինեց	Baden?, Württemberg-Baden? և Württemberg-Hohenzollern?
ISO 3166-2 կոդ	DE-BW
Անվանված է	Բադեն և Վյուրթեմբերգ
baden-wuerttemberg.de​(գերմ.)
Բադեն-Վյուրթեմբերգ Վիքիպահեստում

Բադեն-Վյուրթեմբերգ (գերմ.՝ Baden-Württemberg), երկրամաս Գերմանիայի հարավ-արևմուտքում։ Կազմվել է 1951-1952 թվականներին Բադեն, Վյուրթեմբերգ-Բադեն և Վյուրթեմբերգ-Հոհենցոլերն երկրների միավորումից։ Տարածությունը 35750 կմ² է։ Վարչական կենտրոնը՝ Շտուտգարտ։

Աշխարհագրություն

Ռելիեֆի մեծ մասը միջին բարձրության լեռներ և աստիճանաձև սարավանդներ են։ Մեծ գետերն են Հռենոսը և Նեքարը։ Հարավում կան լճեր (Բոդենի, Ունտերզե)։ Աճում են լայնատերև և փշատերև անտառներ։

Տնտեսություն

Տնտեսությունն ունի ինդուստրիալ բնույթ։ Արդյունահանվում է քարաղ. կալիումական աղ, երկաթաքար, բազմամետաղներ, նավթ, գազ։ Կան ՀԷԿ-եր, Օբրիգհայմում՝ ատոմային էլեկտրակայան։ Զարգացած է մեքենաշինությունը, էլեկտրատեխնիկական, ավիահրթիռային և քիմիական արդյունաբերությունը։ Կա նաև ալյումինի, տեքստիլ, պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Կարևոր դեր ունի արհեստագործությունը՝ ոսկերչությունը, երաժշտական գործիքների և ժամացույցների արտադրությունը։ Մշակում են ցորեն, գարի, շաքարի ճակնդեղ, կարտոֆիլ, ծխախոտ։ Որոշ վայրերում զարգացած է խաղողագործությունը։ Ունի զարգացած կաթնատու անասնապահություն։

Բադեն-Վյուրթեմբերգը տրանսեվրոպական ճանապարհների և խողովակաշարերի կարևորագույն շրջաններից է։ Հռենոս, Նեքար գետերը և Բոդենի լիճը ունեն նավագնացություն։ Խոշոր գետային նավահանգիստներ են Մանհայմը, Հայլբրոնը, Կարլսրուհեն, Շտուտգարտը։ Վերջինս նաև երկաթուղային գլխավոր հանգույց է և օդանավակայան։

Շինություններ

Բադեն-Բադենը, Բադենվայլերը բալնեոլոգիական հայտնի առողջարաններ են։ Նշանավոր են Հայդելբերգի, Ֆրայբուրգի, Տյուբինգենի համալսարանները։

Պատկերասրահ

• 
  Շտուտգարտ
• 
  Հայդելբերգ
• 
  Ֆրայբուրգ
• 
  Մանհայմի պալատի տեսարանը
• 
  Բադեն-Բադեն

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բադեն-Վյուրթեմբերգ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 205)։