Հեղինակային իրավունքն ԱՄՆ-ում
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
 |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Անգլոսաքսոնական երկրներում գոյություն ունի հեղինակային իրավունքի իրավական կողմ, որը կոչվում է copyright։ Այն օրինապես պաշտպանում է բնօրինակ, գրական, դրամատիկական, երաժշտական գործերի հեղինակներին կամ պաշտպանում է այլ որակավորումներ։ Այս պաշտպանությունը վերաբերում է ինչպես հրատարակված, այնպես էլ չհրատարակված գործերին։ Եվրոպական իրավունքի հետ համեմատած՝ այն պաշտպանում է որևէ գործի ազգային հարստության իրավունքը, ինչպես բարոյականը։ Եվրոպական իրավունքում բարոյական իրավունքը ավելի շատ կազմում է հեղինակային իրավունքի կան գործի իրավունքի բաղկացուցիչ մասը. գործում ճանաչվում է հեղինակի արտահայտությունը և այն պաշտպանվում է նույն անվան տակ։ Այն սահմանափակվում է գործի բնագավառով՝ առանց հաշվի առնելու գործի հեղինակին բարոյական պատկանելիությունը, բացի հայրությունից, այսինքն հեղինակը դառնում է գործի օգտագործման ձևաչափեր սահմանողը։
Copyright-ն իրավունք ունեցողին իրավունք է տալիս երրորդ անձանց թույլ տալ հետևյալ գործողությունները՝
- գործի կրկնօրինակում
- բնօրինակից ծագող աշխատանքների պատրաստում
- ցանկացած եղանակով կրկնօրինակների հասարակական տարածումը (վաճառք, վարձույթ, տրամադրում, սեսիա)
- ցանկացած եղանակով գործի հասարակական ներկայացումը
Ֆեդերալ կառավարությունը օրենքներ է սահմանում վկայականների և հեղինակային իրավունքների վերաբերյալ, Սահմանադրության առաջին Հոդվածի, բաժին 8 հիման վրա, որը Կոնգրեսին արտոնություն է տալիս «նպաստել գիտության և արվեստի զարգացմանը, միաժամանակ սահմանաձակ ժամկետով պաշտպանելով հեղինակների և նորարարների գործերն ու բացահայտումները»։
ԱՄՆ-ն քաջալերում է հեղինակների իրենց գործերը գրանցելու համար, քանի որ որևէ վիճաբանության դեպքում ֆեդերալ օրենքը իրենց կհատկացնի ֆինանսական վնասների կրկնապատիկը։ Եթե գործը գրանցված չէ, հեղինակը ոչ մի հատումից էլ չի կարող օգտվել և պետք է վնասի փոխհատուցում պահանջի։ ԱՄՆ-ի ֆեդերալ կառավարության կողմից ստեղծված աշխատանքները ընդգրկված են հասարակական բնագավառում։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Սա իրավաբանության մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |