Jump to content

Օտտո Վալլախ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օտտո Վալլախ
Otto Wallach
Ծնվել էմարտի 27, 1847(1847-03-27)[1][2][3][…]
Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն
Մահացել էփետրվարի 26, 1931(1931-02-26)[4][1][2][…] (83 տարեկան)
Գյոթինգեն, Վայմարյան Հանրապետություն[4]
ԳերեզմանԳյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն[5]
Բնակության վայր(եր)Գյոթինգեն
Քաղաքացիություն Գերմանական կայսրություն
Մասնագիտությունքիմիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Բոննի համալսարան[6] և Գյոթինգենի համալսարան[6]
Գործունեության ոլորտօրգանական քիմիա[6]
ԱնդամակցությունԼեոպոլդինա, Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան (1869) և HU Berlin
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[7]
Գիտական ղեկավարԱվգուստ Հոֆման
Եղել է գիտական ղեկավարՈւոլտեր Նորման Հեվորթ, Heinrich Mallison? և Abram Berkengeim?
Հայտնի աշակերտներՈւոլտեր Նորման Հեվորթ
Պարգևներ
 Otto Wallach Վիքիպահեստում

Օտտո Վալլախ (գերմ.՝ Otto Wallach, մարտի 27, 1847(1847-03-27)[1][2][3][…], Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն - փետրվարի 26, 1931(1931-02-26)[4][1][2][…], Գյոթինգեն, Վայմարյան Հանրապետություն[4]), գերմանացի օրգանիկ-քիմիկ։ Քիմիայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր` 1910 թվականին։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա հոր ընտանիքը` Գերհարդ Վալլախի, լյութերականությունից անցել է հուդայականության. մայրը` Օթիլլիյա Թոման, սերում էր գերմանացի բողոքականների ընտանիքից։

Ավարտել է Գյոթինգենի համալսարանը (1869)։ Բոննի համալսարանում դոցենտ է եղել (1873 թվականից), ինչպես նաև պրոֆեսոր, իսկ հետո Գյոթինգենի համալսարանում (1889 թվականից մինչև 1915)։

Եղել է տերպենների քիմիայի առաջին հետազոտողներից մեկը։ Այդ ոլորտում իր աշխատանքները սկսել է 1884 թվականից, հետապնդելով այն միտքը, որ շատ բնական տերպեններ կազմված են միատիպ ածխաջրածիններից։ Բնական տերպենները օգտագործում են տարբեր ռեակտիվներում (HCl, HBr, N2O3, N2O4, NOCl)։ Վալլախը ստացավ լավ բյուրեղացված միացություններ` միացած տերպենների հետ, որը թույն է տվել իրականացնել դրանց բաժանումը։ Վալլախը բացահայտել ու ուսումնասիրել է տերպենների դասի միացությունները (լիմոնեն, ֆելլանդրեն, տերպինեոլ, ֆենխոն, մեթիլհեպտանոն, տերպինոլեն), ինչպես նաև 1891 թվականին ուսումնասիրել է տերպենների ու իզոպրենի գենետիկական կապերը. բացահայտել է ալդեհիդների ու կետոնների ամինային վերականգնման ռեակցիան` մինչև առաջնային և երկրորդային ամիններ ու մրջնաթթու։ Նոբելյան մրցանակը (1910) ստացել է «Ի նշան խոստումնալից ձեռքբերումների` օրգանական քիմիայի ու քիմիական արդյունաբերության բնագավառում, ինչպես նաև նրա համար, որ նա առաջինն է աշխատանքներ իրականացրել ալիցիկլիկ միացությունների բնագավառում»։

Հիշողություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օտտո Վալլախի պատվին 1979 թվականին անվանվել է Լուսնի խառնարանը։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Лауреаты Нобелевской премии: Энциклопедия. Пер. с англ։
  • Волков В. А., Вонский Е. В., Кузнецова Г. И.։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Валлах Отто // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ Find A Grave — 1996.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Валлах, Отто (ռուս.) // Большая советская энциклопедия. Том 8. Буковые — Варле — 1927. — Т. 8. — С. 650—651.
  7. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  8. ↑ The Nobel Prize in Chemistry 1910 — Nobel Foundation.
  9. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  10. ↑ Award winners : Davy Medal

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օտտո Վալլախ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օտտո_Վալլախ&oldid=8604415» էջից