საყოველთაო გერმანული ბიოგრაფია

საყოველთაო გერმანული ბიოგრაფია (გერმ. Allgemeine Deutsche Biographie, შემოკლ. ADB) — გერმანული ბიოგრაფიული ენციკლოპედია 56 ტომად, გამოვიდა 1875—1912 წლებში (ხელახლა 1967—1971 წწ).

ADB 1-ლი ტომის სატიტულო ფურცელი

გამოცემის ისტორია

1858 წელს ბავარიის მეცნიერებათა აკადემიას გაუჩნდა იდეა, შეექმნა ბიოგრაფიული ცნობარი გამოჩენილი გერმანელი მოღვაწეებისა, თუმცა სახსრების ნაკლებობის გამო ეს იდეა ვერ განხორციელდა. 1868 წელს ლეოპოლდ ფონ რანკეს თხოვნით პროექტი განახლდა და სტატიების დაწერისა და მასალათა შეგროვების ორგანიზაციის ძირითადი საქმე ბარონ როხუს ფონ ლილენკრონს დაეკისრა; მისი უახლოესი დამხმარე და წამყვანი რედაქტორი ფრანც ფონ ვეგელე გახდა. ენციკლოპედია სამეცნიერო და საერთო მოხმარებისთვის იყო განკუთვნილი. გადაწყდა, შეეგროვებინათ იმ ადამიანების ბიოგრაფიები, რომელთაც გერმანულენოვან ქვეყნებში სხვადასხვა ასპარეზზე გარკვეული სიტყვა ჰქონდათ ნათქვამი. ენციკლოპედია ბავარიის მეცნიერებათა აკადემიის ისტორიული კომისიის მიერ გამოიცემოდა და ლაიპციგის საგამომცემლო სახლ Duncker & Humblot-ში იბეჭდებოდა. სულ ენციკლოპედიაში 500 პირის ბიოგრაფია შევიდა, (1900 წლამდე გარდაცვლილთა და 1648 წლამდე გარდაცვლილთა ნიდერლანდებში). გამოიცა 45 ძირითადი, 10 დამატებითი და ერთიც საინდექსო ტომი.

ტომების თანამიმდევრობა

1967—1971 წლებში გამოცემული ADB-ის სრული კომპლექტი

1. Van der Aa — Baldamus. 1875
2. Balde — Bode. 1875
3. Bode — von Carlowitz. 1876
4. Carmer — Deck. 1876
5. Von der Decken — Ekkehart. 1877
6. Elben — Fickler. 1877
7. Ficquelmont — Friedrich Wilhelm III. von Sachsen-Altenburg. 1878
8. Friedrich I. von Sachsen-Altenburg — Gering. 1878
9. Geringswald — Gruber. 1879
10. Gruber — Hassencamp. 1879
11. Hassenpflug — Hensel. 1880
12. Hensel — Holste. 1880
13. Holstein — Jesup. 1881
14. Jetzer — Kähler. 1881
15. Kähler — Kircheisen. 1882
16. Kircher — v. Kotzebue. 1882
17. Krabbe — Lassota. 1883
18. Lassus — Litschower. 1883
19. v. Littrow — Lysura. 1884
20. Maaß — Kaiser Maximilian II. 1884
21. Kurfürst Maximilian I. — Mirus. 1885
22. Mirus — v. Münchhausen. 1885
23. v. Münchhausen — v. Noorden. 1886
24. van Noort — Ovelacker. 1887
25. Ovens — Philipp. 1887
26. Philipp (III.) von Hessen — Pyrker. 1888
27. Quad — Reinald. 1888
28. Reinbeck — Rodbertus. 1889
29. v. Rodde — v. Ruesch. 1889
30. v. Rusdorf — Scheller. 1890
31. Scheller — Karl Schmidt. 1890
32. Karl v. Schmidt — G. E. Schulze. 1891
33. Hermann Schulze — G. Semper. 1891
34. Senckenberg — Spaignart. 1892
35. Spalatin — Steinmar. 1893
36. Steinmetz — Stürenburg. 1893
37. Sturm (Sturmi) — Thiemo. 1894
38. Thienemann — Tunicius. 1894
39. Tunner — de Vins. 1895
40. Vinstingen — Walram. 1896
41. Walram — Werdmüller. 1896
42. Werenfels — Wilhelm d. Jüngere, Herzog zu Braunschweig und Lüneburg. 1897
43. Wilhelm d. Jüngere, Herzog zu Braunschweig und Lüneburg — Wölfelin. 1898
44. Günzelin von Wolfenbüttel — Zeis. 1898
45. Zeisberger — Zyrl; Дополнения: v. Abendroth — Anderssen. 1900
46. დამატება: Graf J. Andrassy — Fürst Otto von Bismarck. 1902
47. დამატება: v. Bismarck-Bohlen — Dollfus. 1903
48. დამატება: Döllinger — Friedreich. 1904
49. დამატება: Kaiser Friedrich III. — Hanstein. 1904
50. დამატება: Harkort — v. Kalchberg. 1905
51. დამატება: Kálnoky — Lindner. 1906
52. დამატება: Linker — Paul. 1906
53. დამატება: Paulitschke — Schets. 1907
54. დამატება: Scheurl — Walther. 1908
55. დამატება: Wandersleb — Zwirner. 1910
56. საინდექსო. 1912

ADB ქსელში

2003 წლის მაისში ბავარიის მეცნიერებათა აკადემიის ისტორიულმა კომისიამ და ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკამ უფასოდ განათავსა ინტერნეტში ენციკლოპედიის დასკანერებული გვერდები. ტექსტი განთავსებულია გერმანულ ვიკითეკაშიც.

იხილეთ აგრეთვე

• ენციკლოპედიები ენების მიხედვით

რესურსები ინტერნეტში

• Allgemeine Deutsche Biographie