Едноударна согласка
| Начини на творба |
|---|
| Препречни |
| Избувни |
| Слеани |
| Струјни |
| Шушкави |
| Гласници |
| Носни |
| Едноударни |
| Приближни |
| Течни |
| Самогласка |
| Полусамогласка |
| Странични |
| Трепетни |
| Механизам |
| Белодробни |
| Исфрлени |
| Уфрлени |
| Чрапави |
| Алитерација |
| Асонанца |
| Поврзано: Место на творба |
| Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош] |
| уреди |
Едноударните согласки („клепави согласки„, „тапкави согласки“) се согласки што се добиваат со едно затегање на мускулите, така што едниот творбеник (на пр. јазикот) се удира во друг.
Разлика од избувните и трепетните согласки
[уреди | уреди извор]Главната разлика помеѓу избувните (запирни) согласки и едноударните се состои во тоа што тука нема насобирање на воздушен притисок зад местото на творба, па затоа нема ни избув. Во секој друг поглед, едноударната согласка е слична на краток избувен глас.
Едноударните согласки се разликуваат од трепетните гласови, бидејќи кај нив воздушниот тек предизвикува треперење на творбеникот.
Табела на едноударни согласки
[уреди | уреди извор]Според Меѓународната фонетска азбука (МФА), постојат следниве едноударни согласки:
| МФА | Опис | Пример | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Јазик | Правопис | МФА | Значење | ||
| ɾ | венечна едноударна согласка | американски англиски | latter | /læɾɚ/ | второспоменат |
| ɺ | венечна странична едноударна согласка | јапонски | ラーメン | /ɺaːmeɴ/ | рамен |
| ɽ | свиена едноударна согласка | варлпирски | dupa (?) | /ɽupa/ | ветробран |
.svg){kind=small}
|
усненозабна едноударна согласка | каранг | /v̛ara/ | животно | |
Наводи
[уреди | уреди извор]- Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.
Поврзано
[уреди | уреди извор]Избувна согласка Трепетна согласка
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Повеќејазичен лексикон на уснената ударна согласка Архивирано на 12 септември 2006 г. (англиски)
Табела на белодробни согласки по МФА  аудио
| ||||||||||||||||||||||||
| По место → | Уснени | Преднојазични | Среднојазични | Заднојазични | Гласилни | |||||||||||||||||||
| ↓ По начин | Двоуснени | Уснено-забни | Забни | Венечни | Задно-венеч. | Свиени | Предно-непчени | Заднонепчени | Ресични | Голтнички | Надгласилни | Гласилни | ||||||||||||
| Носни | m̥ | m | ɱ | n̪ | n̥ | n | n̠ | ɳ | ɲ̥ | ɲ | ŋ̊ | ŋ | ɴ | |||||||||||
| Избувни | p | b | p̪ | b̪ | t̪ | d̪ | t | d | ʈ | ɖ | c | ɟ | k | ɡ | q | ɢ | ʡ | ʔ | ||||||
| Струјни | ɸ | β | f | v | θ | ð | s | z | ʃ | ʒ | ʂ | ʐ | ç | ʝ | x | ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | ʜ | ʢ | h | ɦ |
| Приближни | ʋ | ɹ | ɻ | j | ɰ | |||||||||||||||||||
| Трепетни | ʙ | r | ɽ͡r | ʀ | я * | |||||||||||||||||||
| Едноударни | ⱱ̟ | ⱱ | ɾ | ɽ | ɢ̆ | ʡ̯ | ||||||||||||||||||
| Стран. струј. | ɬ | ɮ | ɭ˔̊ | ʎ̥˔ | ʎ˔ | ʟ̝̊ | ʟ̝ | |||||||||||||||||
| Стран. прибл. | l | ɭ | ʎ | ʟ | ||||||||||||||||||||
| Стран. едноуд. | ɺ | ɺ̠ | ʎ̯ | |||||||||||||||||||||
| Чкрапави | ʘ | ǀ | ǃ | ǂ | ǁ | ||
| ʘ̃ | ʘ̃ˀ | ʘ͡q | ʘ͡qʼ | ||||
| Уфрлени | ɓ | ɗ | ʄ | ᶑ | ɠ | ʛ | |
| Исфрлени | pʼ | tʼ | cʼ | ʈʼ | kʼ | qʼ | |
| fʼ | θʼ | sʼ | ɬʼ | xʼ | χʼ | ||
| tsʼ | tɬʼ | cʎ̝̥ʼ | tʃʼ | ʈʂʼ | kxʼ | kʟ̝̊ʼ | |
| p̪f | b̪v | ts | dz | tʃ | dʒ | tɕ | dʑ | ʈʂ | ɖʐ |
| tɬ | dɮ | cç | ɟʝ | cʎ̥˔ | ɟʎ˔ | kʟ̝̊ | ɡʟ̝ |
| Незаградни | ʍ | w | ɥ | ɧ |
| Заградни | k͡p | ɡ͡b | ŋ͡m | |
| Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош] |
| Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка. |
| Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби. |
| * Симболот го нема во МФА. |