Езиди
Езиди (курдски Êzidî,[1] ئێزیدی) — етнорелигиозна група Курди во Горна Месопотамија.[2][3][4] Религијата на Езидите е езидизмот, кој сврзува елементи на многу религии — ислам, христијанство (несторијанизам), зороастризам и јудаизам. Повеќето Езиди зборуваат курманџи, дијалект на курдскиот јазик класифициран како северозападна иранска подгрупа на ариевската гранка на индоевропските јазици.[5] Во Првата светска војна, Езидите се бореле против Отоманската Империја на страната на Руската Империја, додека многу курдски сунити од Отоманската Империја активно учествувале на страната на Турците во геноцидот врз Ерменците и Асирците. Така, Езидите мигрирале во Руската Империја, а потоа во земјите од Европа. Бидејќи не е создадена општокурдска национална државност, нема точни податоци за Курдите, а особено за Езидите. Според различни извори, на планетата има до 1 милион Езиди. Во Ирак, за време на владеењето на Садам Хусеин, тие се обиделе да ги регистрираат Езидите како Арапи и на секој можен начин го поттикнувале одвојувањето на Езидите и Шабаките од останатите Курди. Историски гледано, Езидите доживеале малтретирање од муслиманското мнозинство, кое ги смета за „неверници“. Езидското верување вели дека Езидите не се прават, туку само се раѓаат. Езидите се еднобошци — следбеници на еднобоштвото. Од 2014 година, Езидите се подложени на геноцид во Ирак од страна на Исламската Држава на Ирак и Левантот.[6]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Kreyenbroek, Philip G.; Rashow, Khalīl Jindī (2005). God and Sheikh Adi are Perfect: Sacred Poems and Religious Narratives from the Yezidi Tradition. стр. 118. ISBN 3-447-05300-3.
- ↑ Nelida Fuccaro (1999). The Other Kurds: Yazidis in Colonial Iraq. London & New York: I. B. Tauris. стр. 9. ISBN 1860641709.
- ↑ „Yazidi | History, Culture, & Religion | Britannica“. www.britannica.com (англиски). Посетено на 2022-08-18.
- ↑ Pirbari, Dimitri; Grigoriev, Stanislav. Holy Lalish, 2008 (Ezidian temple Lalish in Iraqi Kurdistan). Архивирано од изворникот на 2022-01-09. Посетено на 2023-01-13.
- ↑ „Kurmanji“. Архивирано од изворникот на 4 март 2016. Посетено на 24 февруари 2016.
- ↑ „Ирак: Поради присуството на ПКК, над 350.000 Езиди не можат да се вратат во своите домови во Синџар“. www.aa.com.tr. Посетено на 2023-01-13.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Rubin, Alissa J. (14 October 2007). „Persecuted Sect in Iraq Avoids Its Shrine“. The New York Times. Посетено на 4 August 2009.
- Yazda – A Global Yazidi Organization