Хор (бог)

Египетски: Херу (со значење: Далечниот) – со алузија на неговиот симбол соколот.

(Хор, Херу, Хер)
- Центри на култот: Едфу, Хелиополис, Буто. Кај Старите Грци е познат како Аполон.

Негови симболи: сокол, Двојна круна, Крилат Диск, Уџат (скептар на моќта) Сокологлав бог со кој се поистоветувале кралевите на Египет. Хор бил сопруг на Хатор и е еден од најважните богови на Египет, бидејќи се сметало дека фараонот е негово земско отелотворување. Фараоните, исто така, биле следбеници и на Ра, па на тој начин Хор станал поврзан со сонцето. Обидите за да се разреши овој конфликт во различните делови од Египет резултирале со петнаесеттина различни форми на Хор. Тие можат лесно да се поделат на две групи, сончеви и Озиријански, во зависност од потеклото на посебната форма на Хор. Ако се каже дека Хор е син на Изида, тогаш се работи за Озиријанска концепција; во друг случај е сончево божество. Сончевиот Хор бил нарекуван син на Атум, или Ра, или Геб и Нут.

Мекенти-иру (Оној кој има Две Очи на веѓите) – сонцето и месечината ги претставуваат неговите очи, во ноќите кога нема месечина. Во оваа форма е познат како бог на слепите.

Како Харсиес, тој е „Хор, синот на Изида“. Хор бил зачнат на магичен начин од Изида по убиството на неговиот татко Озирис. Тој бил одгледан на островот Хемо во близина на Буто и бил во опасност од неговиот злобен вујко Сет, кој постојано испраќал змии и чудовишта за да го нападнат. Како дете Хор е познат под името Харпократ „детето Хор“, и бил прикажуван како бебе доенче на градите од Изида. Исто така, е прикажуван како дете кое го цица палецот и кое носи кралска круна и уреус (кралска кобра на челото). На други места е прикажуван како дете кое стои на крокодили и кое држи во едната рака скорпии, а во другата змии.

Харендот (Хор Одмаздникот – на неговиот татко)

Хар-па-Неб-Тауи (Хор Господарот на Двете Земји)

Ра-Характе/ Ра-Хор-Куит (Хор на двата хоризонта) – бил идентификуван со Ра и дневното патување на сонцето од изгревот до залезот. Двете божества комбинирани ја даваат обликот Ра-Характе, претставен како сокол, сокологлав човек, кој носи сончев диск и двојна круна или уреус и атеф круна.

Како Хармакис/Хрумакис, „Хор на Хоризонтот“, тој го персонифицира изгревачкото сонце и бил поврзан со Кефра како симбол на воскреснување и вечен живот. Големата Сфинга на платото кај Гиза е пример на овој Хоров облик.

Харерис “Хор Постариот“, - Бог на светлината - неговите очи го претставуваат сонцето и месечината. Ова е една од најраните форми на Хор и патрон-бог на Горниот (јужен) Египет. За него се говори дека бил син, или понекогаш сопруг на Хатор. Тој, исто така, бил брат на Озирис и Сет. Тој станал освојувач на Сет (покровителот на Долниот Египет) 3000 г. п.н.е. кога Горниот Египет го освоил Долниот и се формирало обединетото кралство на Египет. Тогаш бил прикажуван како сокологлав човек, кој повремено ги носи круните на Горниот и Долниот Египет.

Хор (постариот) имал бројни сопруги и деца, а за неговите четири сина генерално се говори дека се родени од Изида. Четворицата се познати како: Дуамутеф, Имсет, Хапи и Кебехсенуф. Тие биле сончеви божества родени од лотосов цвет. По наредба на Ра, богот Себек ги извлекол од водите на Нун. Се верува дека богот Анубис им дал задача да ги спроведуваат погребните должности на мумификацијата, Отворањето на Устата, погребот на Озирис и на сите луѓе. Во халата на Маат тие седат на лотосов цвет пред Озирис. Најчесто, сепак, се запамтени како заштитници на внатрешните органи на покојникот.

Хор Бехдети (го симболизира пладневното сонце) е облик на Хор Постариот, кој најпрво бил обожуван на западната детла кај Бехдет. Како син и наследник на Ра, Бехдети е облик на Хор што била асимилирана во Хелиополистичкиот систем на верувања, но сепак целосно не била поистоветена со Ра. Бехдети е бранител на Ра, во текот на неговите земски кампањи против Сет. Тој најчесто бил прикажуван како крилат сончев диск, или како сокол кој лебди над Фараонот во текот на битките, или пак како сокологлав Лав. Кога прикажан како сокологлав човек со двојна круна, тој носи сокологлав стап/скептар, оружјето со кое го победил Сет. Неговиот култ бил најактивен во светилиштето Едфу каде се величала победата од Хор над вујко му Сет и неговите конспиратори. (Хор секогаш се јавува како син на Изида и Озирис. Во одделни периоди иако се поистоветува со Озирис, тој сепак е само син на Озирис. По смртта на Озирис, Изида со помош на магија преку безгрешно зачетие го раѓа Хор).

Богот Хор или Херу-ур бил поистоветен со соколот, а во некои легенди тој и бил Сокол. Кога бил Сокол се велело дека ништо не може да му избега од видот на неговото Око. Првенствено бил бог на небото, бил и бог на светлината и добрината. Култот спрема Окото на Хор произлегол од митот кој вели дека Хор го загубил десното око во битка, па од таму тоа око претставува симбол за храброст, сила, моќ и саможртвување. Херу-ур (Хармерти) е најстарата верзија на Хор и бил претставен како сокол, бог-создавач. Неговите очи биле Сонцето и Месечината; за време на млада месечина тој бил слеп и според една легенда, додека бил слеп, Хор понекогаш ги напаѓал неговите пријатели по грешка, мислејќи дека се неговите непријатели. Во некои случаи претставувал и бог на: плодноста, законот и редот, бог-заштитник на фараоните, итн.

Фараоните кои владееле во Египет се идентификувале со овој бог. Тој имал повеќе облици кои овде нема да ги споменеме. Но ќе споменеме дека првобитно едни од Хоровите облици биле поврзани со четири бога на главните точки или четирите духа или синови на Хор, кои го носеле небото на четирите негови агли; нивните имиња биле Хапи, Туамутеф, Амсет, Кебсенуф, и тие како што се набројани претставувале север, исток, југ и запад. Внатрешните органи на покојникот кога бил балсамиран, биле ставани во четири садови кои ги претставувале овие четири бога и така внатрешните органи на покојникот биле под заштита од овие четири бога.

Поврзано

Четири Хорови синови

Наводи

Египетска религија - египетската идеја за задгробниот живот - Е.А. Волис Баџ