Elizabeth Cady Stanton
Elizabeth Cady Stanton | |||
| |||
Fødd | 12. november 1815 Johnstown | ||
---|---|---|---|
Død | 26. oktober 1902 (86 år) | ||
Statsborgar av | USA | ||
Parti | Det republikanske partiet | ||
Yrke | skribent, skodespelar, kvinnesaksforkjemper, abolisjonist | ||
Utdanna ved | Emma Willard School | ||
Mor | Margaret Livingston | ||
Far | Daniel Cady | ||
Ektefelle | Henry Brewster Stanton | ||
Barn | Theodore Stanton, Harriot Stanton Blatch | ||
Alle verv |
Elizabeth Cady Stanton (12. november 1815–26. oktober 1902) var ein amerikansk suffragist, kvinnesaksforkjempar og antislaveriaktivist. Saman med den nære samarbeidspartnaren sin Susan B. Anthony var ho frå midten av 1800-talet og fram til ho døydde den fremste leiarskikkelsen i den liberale kvinnesaksrørsla i USA.
Bakgrunn
[endre | endre wikiteksten]Elizabeth var det tredje overlevande barnet og den andre av dei fem døtrene til Margaret, fødd Livingston, og Daniel Cady (1773-1859). Mor hennar kom frå ein velståande familie med røter i den amerikanske revolusjonen. Far hennar hadde vore oberst i Den kontinentale arméen og vore med ved arrestasjonen av John Andre, ein av dei medsamansvorne tl Benedict Arnold. Daniel Cady var ein framståande jurist og dommar i New York. Han var medlem av New York State Assembly (1808-13) og kongressen (1815-17), og var dommar ved høgsteretten i New York (1847-54).[1]
Kvinnesak
[endre | endre wikiteksten]Stanton la fram Declaration of Sentiments på kvinnesaksmøtet på Seneca Falls (Seneca Falls Convention) i 1848, som var det første kvinnesaks- og suffragist-initiativet i USA.[1] Ho var president i National American Woman Suffrage Association frå 1862 til 1890.[2] I 1888, 40 år etter møtet i Seneca Falls, arrangerte ho og Susan B. Anthony (1820–1906) ein konferanse som stifta International Council of Women.[3]
Stanton gav mellom anna ut Women's Bible (1895–1898) og sjølvbiografien Eighty Years and More (1898).[1]
Stanton og Anthony, og National American Woman Suffrage Association, var dei store forbilda for Gina Krog då ho i 1880-åra tok initiativ til Norsk Kvinnesaksforening.[4]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Elizabeth Cady Stanton (1815—1902)». Internett Encyclopedia of Philosphy. Henta 3. mars 2019.
- ↑ «Elizabeth Cady Stanton» (på tysk). Henta 3. mars 2019.
- ↑ «Transnational Women's Movements». EGO European History Online. Henta 3. mars 2019.
- ↑ Aslaug Moksnes (1984). Likestilling eller særstilling? Norsk kvinnesaksforening 1884–1913 (s. 52), Gyldendal Norsk Forlag, ISBN 82-05-15356-6
- Denne artikkelen bygger på «Elizabeth Cady Stanton» frå Wikipedia på bokmål, den 16. mars 2022.