Rembrandt

Autoretrach de Rembrandt.

Rembrandt van Rijn (15 de julhet de 1606, Lèida - 4 d'octòbre de 1669, Amsterdam), dich Rembrandt, es un pintre olandés dau sègle XVII considerat coma un artista major de l'istòria de la pintura, especialament dau periòde barròc. Foguèt tanben l'autor de gravaduras e d'aigafòrts. Una caracteristica importanta de son òbra foguèt son mestritge dau clar-escur que li permetèt de realizar de contrasts sostenguts e de donar mai d'intensitat e de vida a sei tablèus.

Biografia

Aprendissatge e installacion an Amsterdam

Nascut lo 15 de julhet de 1606 a Lèida, Rembrandt Harmenszoon van Rijn èra lo uechen enfant d'un molinier que fasiá partida de la borgesiá aisada. De 10 a 14 ans, seguèt lei cors de l'escòla latina qu'èra una institucion calvinista amb un important ensenhament religiós. I descurbiguèt lo dessenh e i menèt d'estudis li permetent de jónher l'universitat. Pasmens, i anèt probablament jamai car preferiguèt començar una carriera de pintre.

En 1621, comencèt son aprendissatge dins sa vila natala sota la direccion de Jacob van Swanenburgh (1571-1638). Coma lo demandava l'ensenhament dau periòde, comencèt ambé l'estudi de la preparacion de la tela e dei colors puei dei tecnicas de dessenh. En 1624, jonhèt Pieter Lastman (1583-1633) qu'èra considerat coma lo melhor pintre de la ciutat. Aquò li permetèt de descubrir leis influéncias italianas de son mèstre.

Après un viatge an Amsterdam en 1624, Rembrandt s'entornèt en 1625 a Lèida ont installèt lo sieu atalier. Tres ans pus tard, prenguèt son premier aprendís. Dich Gerrit Dou (1613-1675), anava tanben venir un pintre famós que son estil es fòrça pròche d'aqueu de son mèstre. En 1629, Rembrandt recebèt la visita de Constantin Huygens, secretari de Maurici de Nassau. Aquò li donèt una certana notorietat e de comandas. En 1631, après la mòrt de son paire, poguèt ansin s'establir an Amsterdam.

Lo succès e la glòria

An Amsterdam, Rembrandt venguèt famós tre 1632 amb un retrach collectiu dich Leiçon d'anatomia dau doctor Tulp. Après aqueu succès, abandonèt lo patronim Van Rijn e signèt d'ara endavant « Rembrandt fecit » (« Rembrandt faguèt » en occitan). En 1634, se maridèt ambé Saskia van Uylenburgh (1612-1642) qu'èra la neboda de Hendrick van Uylenburgh (1587-1661), important marchand qu'auberguèt Rembrant an Amsterdam. Lo pareu aguèt quatre enfants mai solament un, Titus nascut en 1641, subrevisquèt. En despiech d'aquelei disparicions, fins a 1642 e la mòrt de sa frema, Rembrandt conoguèt un periòde de prosperitat e de bonur e son obrador e sei discípols – que mai d'un venguèt tanben un pintre famós – venguèron fòra prestigiós. En particular, ganhèt de sòmas importantas gràcias a la venda de sei pinturas car aguèt l'idèa de lei vendre dirèctament per aprofichar sa valor sus lo mercat deis arts olandés.

Lo declin e lei dificultats

Après lo decès de Saskia van Uylenburgh, tuada per la tuberculòsi en 1642, Rembrandt conoguèt un periòde dificultats moralas e financieras. Premier, son tablèu Ronda de nuech foguèt mau acuelhit per sei comanditaris entraïnant la pèrda de plusors practicas. Puei, sa relacion ambé la norriça de son fiu foguèt a l'origina d'un escandòl e lo pintre foguèt finalament obligat de la congediar en 1649. Pasmens, la norriça comencèt un procès còntra Rembrandt a prepaus d'una promessa de maridatge. Juridicament en dificultat, Rembrandt capitèt d'obtenir son embarrament dins un asile d'alinats en 1650. Dins aquò, aquel afaire marquèt pas la fin dei vicissidus moralas dau pintre que recebèt en 1654 un blaime de part de la Glèisa après la naissença d'un enfant eissit d'una laison amb una autra serventa dicha Hendrickje Stoffels (1625-1663).

Durant aqueu periòde, Rembrandt contunièt de realizar un nombre important de pinturas mai la fònt principala de sei revenguts venguèt seis aigafòrts. Pasmens, aquò permetèt pas d'assegurar un trin de vida dispendiós (crompa d'òbras d'art utilizadas coma modèl, crompa de costums...). En 1656, poguèt plus remborsar sei deutes e deguèt vendre son ostau a l'enquant.

La roïna e la mòrt

Après 1656, Rembrandt deguèt viure dins un ostau pus modèst ambé Titus e Hendrickje Stoffels. La familha i tenguèt una botiga d'objèctes d'art que li permetèt de viure. En parallèl, Rembrandt contunièt de recebre de comandas mai sei comanditaris foguèron pas totjorn contentats per son trabalh. Per exemple, la Conjuracion de Claudius Civilis, comandanda per la comuna d'Amsterdam, li foguèt remandada en 1660. Après la mòrt de Hendrickje en 1663, Rembrandt arrestèt de s'interessar a l'elèit de la societat e sei dificultats s'agravèron. Son fiu Titus moriguèt en 1668 e lo pintre eu meteis dispareguèt lo 4 d'octòbre de 1669 dins l'anonimat. Foguèt enterrat dins una tomba arrendada de la glèisa Westerkerk.

Òbra

Generalitats

Autor d'aperaquí 400 pinturas, 300 aigafòrts e 300 dessenhs, Rembrandt es considerat coma un mèstre dau clar-escur. D'efèct, una caracteristica majora de son òbra es una utilizacion de la lutz e de la sornura, inspirada per la tecnica dau Caravaggio, per atraire lo regard sus de constrastes ben marcats. Aquò li permetiá de se concentrar sus l'intensitat e la vida de sei modèls per ne mostrar leis expressions, la compassion e l'umanitat. Ansin, a respèct de sei contemporanèus, pintèt pauc la beutat e la richessa e esitèt pas de representar d'indigents ò de vièlhs.

Sei tèmas de predileccion èran lei retrachs (compres leis autoretrachs) e lei scenas biblicas e istoricas. Pasmens, realizèt tanben de scenas de vida vidanta e de scenas popularas. En revènge, au contrari de la màger part dei pintres olandés, s'interessèt gaire ai païsatges. Lei tèmas mitologics son pereu rars dins son trabalh. Sa familha pròcha (sa frema Saskia, son fiu Titus e sa concubina Hendrickje) aparéisson regularament dins sei pinturas. Rembrandt realizèt tanben un centenau d'autoretrachs que mòstran son evolucion fisica lòng de sa vida.

Periòdes principaus

Lo periòde de Lèida

Lo periòde de Lèida dura de 1625 a 1631 e correspond a l'apprendissatge ambé Pieter Lastman. Lei pinturas d'aqueleis ans son de talha modèsta amb un nombre fòrça important de detalhs (costums, joièus...). Lei tematicas dei tablèus son sustot biblicas.

• 
  La Lapidacion de Sant Estève (1625).
• 
  La sauma de Balaam (1626).
• 
  David presentant a Saül la tèsta de Goliath (1627).
• 
  Lo Pintre dins son obrador (1628).
• 
  Andromèda encadenada ai ròcas (1630).
• 
  Autoretrach (vèrs 1630).

L'arribada an Amsterdam

Après son arribada an Amsterdam, Rembrandt aguèt un periòde, fins a 1636, onte comencèt d'utilizar de telas pus largas e de colors pus poderosas. Lei retrachs i foguèron nombrós e dins leis autrei tablèus, lei scenas representadas venguèron pus espectaclosas. Aqueleis annadas foguèron tanben aquelei dei premiers succès coma La Leiçon d'anatomia dau doctor Tulp.

• 
  La Leiçon d'anatomia dau doctor Tulp (1632).
• 
  Filosòf en meditacion (1632).
• 
  Autoretrach de 1634.
• 
  Lo Sacrifici d'Isaac (1635).
• 
  Lo Festin de Baltazar (1635).
• 
  Saskia amb un capèu roge (1635).
• 
  L'Embòrniament de Samson (1636).

La fin deis ans 1630

Durant la fin dau decenni 1630, l'òbra de Rembrandt conoguèt un periòde particular marcat per de païsatges, fòrça rars durant lo rèsta de sa vida. La natura i es representada d'un biais agressiu e violent.

• 
  La Landa ambé lo Bòn Samaritan (1638).

Leis ans 1640

A partir de 1640, lo trabalh de Rembrandt venguèt pus sòbri, probablament en causa dei tragèdias familialas dau periòde. La talha dei telas demeniguèt e l'exuberència dispareguèt au profiech de sentiments sovent interiorizats. Regardant lei scenas biblicas, lo Novèu Testament venguèt una fònt d'inspiracion pus importanta que l'Ancian. Enfin, dins lei representacions de la natura, la violéncia dispareguèt e Rembrant comencèt de representar un nombre important de scenas ruralas olandesas suavas.

• 
  Autoretrach de 1640.
• 
  Ronda de nuech (1642).
• 
  Lo buòu escortegat (1643).
• 
  Boaz (1643).
• 
  Ruth (1643).
• 
  Susanna e leis Ancians (1647).
• 
  Lo Molin (1648).
• 
  Lei romiers d'Emmaüs (1648).

Leis ans 1650

Dins lo corrent deis ans 1650, l'estile de Rembrandt tornèt cambiar ambé l'adopcion de telas pus grandas e l'utilizacion de colors pus ricas. A respèct de sei contemporanèus, refusèt la mòda dau detalh e de la finor. Contunièt de s'inspirar de la Bíblia mai pintèt desenant de scenas pus intimistas ambé de personatges solets.

• 
  Aristotèl contemplant lo bust d'Omèr (1653).
• 
  Betsabèa au ban ambé la letra de David (1654).
• 
  Autoretrach de 1659.
• 
  Autoretrach de 1660.
• 
  L'evangelista Matieu e l'àngel (1661).
• 
  Retrach de Dirck van Os (1662).
• 
  Lo Sindic de la guilda dei drapiers (1662).
• 
  Autoretrach de 1662.
• 
  La Conspiracion de Claudius Civilis (1662).

Après 1663

Après la mòrt de Hendrickje Stoffels, Rembrandt realizèt sustot d'autoretrachs ont exprimiguèt sa sofrença.

• 
  La Nòvia josieva (1665).
• 
  Lo Retorn dau fiu prodig (1669).
• 
  Autoretrach de 1669.
• 
  Autre autoretrach de 1669.

Leis aigafòrts

En mai de la pintura, Rembrandt foguèt tanben un especialista de l'aigafòrt, art probablament aprés ambé Jan Lievens a Leyde. Utilizava una placa de coire cubèrta d'un vernís. Aquò permetiá de trabalhar la placa coma un dessenh. Puei, un acid èra utilizat per atacar lo coire dins leis endrechs onte lo vernís èra estat levat (la mordedura). Aquò entraïnava la formacion d'un relèu permetent de retenir la tencha. Pasmens, Rembrandt utilizèt mai d'una tecnica complementària coma la mordedura dobla que consistís a cubrir d'un segond jaç de vernís la placa atacada per completar lo dessenh. Podiá tanben utilizar un burin per aumentar certanei trachs ò utilizar un acid dirèctament sus la placa per crear una sensacion de nèbla. Aquel efèct de nebla èra de còps renfòrçat per d'irregularitats dins lo depaus de tencha. Signèt pas seis aigafòrts franc de Jove de bust : autoretrach.

• 
  Autoretrach de 1630.
• 
  Autoretrach de 1634.
• 
  Autoretrach ambé Saskia de 1636.
• 
  Autoretrach de 1639.
• 
  La Pèça de cent florins (vèrs 1649).
• 
  Autoretrach de 1648.
• 
  Lei Tres Crotz (1653).

Discípols e autenticitat

Durant sa carriera, Rembrandt aguèt plusors discípols que venguèron famós a son torn coma :

• Isaac de Jouderville (1612-1646).
• Ferdinand Bol (1616-1680).
• Gérard Dou (1613-1675).
• Willem Drost (1630-1680).
• Govaert Flinck (1615-1660).
• Carel Fabritius (1622-1654).
• Samuel van Hoogstraten (1627-1678).
• Nicolas Maes (1643-1693).
• Gerbrand van den Eeckhout (1621-1674).

La multiplicacion d'aqueleis aprendís entraïna uei de questions sus l'autenticitat de plusors òbras de Rembrandt. D'efèct, leis òbras dau mèstre son ja malaisadas d'identificar car certanei son pas signadas e car Rembrandt cambièt mai d'un còp de signatura. Pasmens, signèt de còps de tablèus realizats per seis aprendís ò permèt sei discípols d'utilizar sa signatura per aumentar la valor de la pintura. Enfin, per complicar la situacion, Rembrandt encoratjèt seis aprendís dins la realizacion d'òbras sus de tèmas identics a son trabalh. Per exemple, Willem Drost pintèt tanben un tablèu de Betsabèa amb la letra de David.

En 1836, i aviá aperaquí 600 telas qu'èran atribuidas a Rembrandt, nombre qu'aumentèt per agantar un milier au començament dau sègle XX. Dins aquò, dins lo corrent de la segonda mitat dau sègle XX, un important trabalh de recèrca sus lo mèstre e seis aprendís entraïnèt una demenicion dau nombre de pinturas claramanent identificadas coma òbra de Rembrandt entre 300 e 420. En particular, plusors òbras majoras de l'obrador de Rembrandt, coma Lo Cavalier polonés ò L'Òme amb un casc d'aur, son atribuidas a sei discípols.

Colleccions principalas dins lo mond

Ai País Bas, tres musèus an de colleccions importantas d'òbras de Rembrandt. La principala se tròba au Rijkmuseum d'Amsterdam onte se pòu veire per exemple La Ronda de nuech e La Nòvia jusieva. Un nombre d'autoretrachs son conservats au Mauritshuis de L'Aia. Enfin, l'ostau de Rembrandt an Amsterdam assosta un gròs nombre de sei gravaduras. Dins lo mond, lei colleccions principalas apartènon a de musèus majors coma la Gemäldegalerie de Berlin, lo Metropolitan Museum of Art de Nòva York, l'Ermitatge de Sant Petersborg, lo Lovre de París e la National Gallery de Londres.