Ilmatar
Ilmatar – Bogini w mitologii fińskiej. W Kalevali, fińskiej epopei narodowej, Ilmatar była dziewiczym duchem i Boginią powietrza[1] była nazywana także córką powietrza i matką siedmiu synów (siedmiu sił przyrody)[2].
| bogini duch powietrza | |
 Ilmatar (praca Roberta Ekmana) | |
| Występowanie | |
|---|---|
| Rodzina | |
| Dzieci |
7 synów (7 sił przyrody) |
Pochodzenie
edytujImię Ilmatar pochodzi od fińskiego słowa ilma oznaczającego „powietrze” (ang. air) i żeńskiego przyrostka -tar, odpowiadającego angielskiemu „-ress”. Zatem jej imię oznacza tyle co „Airress”, czyli „powietrzna pani” bądź „żeński duch powietrza. W Kalevali czasami nazywano ją też Luonnotar, co oznacza „kobiecy duch natury” (fiński luonto, „natura”)[3].
Została ona zapłodniona przez morze i wiatr i w ten sposób została matką Väinämöinena.
Luonnotar Sibeliusa
edytujJean Sibelius skomponował poemat symfoniczny Luonnotar na sopran i orkiestrę w 1913 roku. W tej pracy mityczne pochodzenie ziemi i nieba, opowiedziane w wyrazistych wersetach z Kalevali, staje się intensywną sybelowską metaforą nieubłaganej siły – nawet terroru całego stworzenia – w tym artysty. Jedno z najbardziej fascynujących dzieł kompozytora, orbituje naprzemiennie między dwoma pomysłami muzycznymi. Jak dowiedzieliśmy się na początku, są to migoczące poruszenia stale rosnących możliwości i wsparte dysonansowymi, statycznymi uderzeniami harfy, zaklęte udręczone okrzyki samego „ducha natury” (Luonnotar), noszącego w sobie dziecię.
Zasady pisowni
edytujW języku polskim fińskie imię żeńskie Ilmatar jest nieodmienne[4].
Nawiązania
edytuj- Ilmatar to album fińskiego zespołu Värttinä, wydany w 2000 roku. Jego temat został zainspirowany historią pochodzenia Bogini w Kalevali oraz fińską tradycją ludową i magią.
- Asteroida 385 Ilmatar Pasa Głównego nosi imię tej Bogini.
- W książce The Quantum Thief członkowie humanoidalnej rasy żyjącej w chmurze Oorta czasami modlą się do Kuutar i Ilmatar.
- Pierwsza księga trylogii Tales Eldelórne autorstwa Karleigh Bon przedstawia Ilmatar jako „łono ich bogów, w którym odradzają się nieśmiertelne elfy”. 2014-2019
- Jedna z bohaterek anime Strike Witches, fińska lotniczka Eila Ilmatar Juutilainen, dzieli swe drugie imię z imieniem Bogini.
- Na cześć Bogini nazwano dwa fińskie napędzane parą liniowce pasażerskie: SS Ilmatar z 1929 r. i MS Ilmatar z 1964 roku.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Lönnrot, Elias, compiler. The Kalevala: Epic of the Finnish People. Translated by Eino Friberg. Otava Publishing Company, Ltd., 4th ed., p. 365. (1998) ISBN 951-1-10137-4.
- ↑ Tieosofskij słowar (ros.).
- ↑ Lönnrot, Elias, compiler. The Kalevala, or Poems of the Kaleva District: A Prose Translation with Foreword and Appendices. Translated with foreword and appendices by Francis Peabody Magoun, Jr. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1963.
- ↑ Odmiana imion – część artykułu „Fleksja” na portalu Interklasa.pl.