Moldava nad Bodvou
Kościół p.w. Zesłania Ducha Świętego | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||
Powiat | |||||
Burmistrz |
Slavomír Borovský[1] | ||||
Powierzchnia |
19,77[2] km² | ||||
Wysokość |
206[3] m n.p.m. | ||||
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||||
Nr kierunkowy |
+421 55[3] | ||||
Kod pocztowy |
045 01[3] | ||||
Tablice rejestracyjne |
KS | ||||
Położenie na mapie kraju koszyckiego | |||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||
48°36′N 21°00′E/48,600000 21,000000 | |||||
Strona internetowa |
Moldava nad Bodvou (niem. Moldau an der Bodwa, węg. Szepsi) – miasto w południowo-wschodniej Słowacji, w kraju koszyckim, w powiecie Koszyce-okolice. Ludność: 10 441 mieszkańców (Ogłoszenie burmistrza miasta z dn. 26.07.2018 r.). W większości zamieszkane przez Słowaków i Węgrów, ale również przez Czechów i Romów.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Leży w Kotlinie Koszyckiej, w dolinie Bodvy[6]. Pierwotna osada rozwijała się przy szlaku biegnącym z Kotliny Koszyckiej w górę doliny Bodwy, przez Jasov do Medzeva i dalej, przez przełęcze Gór Wołowskich na Spisz, do doliny Hnilca. W związku z tym historyczne miasto jest bardzo wydłużone w osi północ-południe. Stara zabudowa rozwinęła się wzdłuż wschodniego (lewego) brzegu Bodwy, na wąskich działkach, usytuowanych po obu stronach długiego, wrzecionowatego rynku[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Założona zapewne już w XII w.[6] Była początkowo wsią królewską. Po raz pierwszy wzmiankowana była w roku 1255, kiedy wchodziła w skład feudalnego „państwa” z siedzibą na niedalekim Zamku Turniańskim[7]. W roku 1345 uzyskała prawa miejskie[6] i tytuł miasta królewskiego[7]. W I. połowie XV w. Jan Jiskra wzniósł tu jakiś niewielki zameczek obronny[6].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kościół katolicki p.w. Zesłania Ducha Świętego - murowany, gotycki z XIII/XV w., przebudowany[7].
- Kościół ewangelicko-reformowany - murowany z końca XVIII w.[7]
Osoby związane z miastem
[edytuj | edytuj kod]- Máté Szepsi Laczkó (1576–1633) – urodzony w mieście kalwiński duchowny, nauczyciel, kronikarz, winiarz, „wynalazca” procesu produkcji tokaju aszú[7].
- Márton Szepsi Csombor (1595–1622) – urodzony w mieście węgierski pastor protestancki, podróżnik, autor pierwszej węgierskiej książki podróżniczej[7].
- Béni Egressy (1814–1851) – węgierski kompozytor, dramaturg, tłumacz i aktor, pracował w mieście jako nauczyciel[7].
Wszystkie te osoby są w mieście upamiętnione pomnikami.
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]- źródło[8]
- Brzozów
- Cristuru Secuiesc
- Edelény
- Encs
- Karcag
- Pestszentlőrinc-Pestszentimre (dzielnica Budapesztu)
- Siklós
- Tarcal
- Tišnov
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-09-24]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 19,77S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ a b c d Jiří Hosnedl, Vladimír Adamec: Československo A-Z. Průvodce na cesty. Wyd. I. Praha: Olympia, 1978, s. 565.
- ↑ a b c d e f g h Mirosław J. Barański: Moldava nad Bodvou. [w:] Na Szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy nr e-197 (393) [on-line]. Oddział Wrocławski PTTK, marzec 2023. s. 34-37. [dostęp 2024-01-02]. (pol.).
- ↑ Partnerské mestá. [w:] Oficjalna strona internetowa miasta [on-line]. [dostęp 2017-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-25)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa Moldavy nad Bovou (słow.)
- Zabytki Moldavy nad Bodvou (słow.)