13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych

Oryginał 13. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych

13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych dotyczy zniesienia niewolnictwa i robót przymusowych. Została uchwalona przez Kongres Stanów Zjednoczonych 31 stycznia 1865 i weszła w życie 18 grudnia 1865 roku.

Prezydent Abraham Lincoln częściowo zniósł niewolnictwo wydając Proklamację Emancypacji, która weszła w życie 1 stycznia 1863 roku i obowiązywała wyłącznie na terenie Skonfederowanych Stanów Ameryki. Także wiele stanów, których Proklamacja Emancypacji nie dotyczyła, zniosły niewolnictwo na poziomie legislacji stanowej. W chwili wejścia w życie 13. poprawki jedynymi stanami, w których niewolnictwo było jeszcze zalegalizowane były Delaware, Kentucky, Missouri, Maryland i New Jersey. Istniało jednak przekonanie, że Proklamacja Emancypacji mogła być widziana tylko jako tymczasowy akt prawny wprowadzony na potrzeby wojny secesyjnej i 13. poprawka miała zapewnić zniesienie niewolnictwa na stałe.

Treść poprawki

W oryginale poprawka stanowi, że:

Section 1. Neither slavery nor involuntary servitude, except as a punishment for crime where of the party shall have been duly convicted, shall exist within the United States, or any place subject to their jurisdiction. Section 2. Congress shall have the power to enforce this article by appropriate legislation.

co można przetłumaczyć jako:

§ 1. Nie będzie w Stanach Zjednoczonych lub jakimkolwiek miejscu podległym ich władzy ani niewolnictwa, ani przymusowych robót, chyba że jako kara za przestępstwo, którego sprawca został prawidłowo skazany. § 2. Kongres ma prawo zabezpieczyć wykonanie niniejszego artykułu przez odpowiednie ustawodawstwo.

Ratyfikacja

Kolejność ratyfikacji 13. poprawki przez stany

Zgodnie z trybem ratyfikacji poprawek przewidzianym w piątym artykule Konstytucji Stanów Zjednoczonych 13. poprawka weszła w życie wraz z ratyfikacją jej przez trzy czwarte stanów. Ponieważ w dniu jej zaproponowania przez Kongres w skład Unii wchodziło 36 stanów, zatem poprawka weszła w życie wraz z ratyfikacją jej przez 27 stanów. Miało to miejsce 6 grudnia 1865 roku, gdy ratyfikowała ją Georgia. Już po wejściu w życie poprawka została jeszcze symbolicznie przyjęta przez pozostałe 9 stanów, w tym 130 lat później, w 1995 roku, przez stan Missisipi.

Lp.	Stan	Data ratyfikacji
1	Illinois	1865-02-01T00:00:00.001 1 lutego 1865(dts)
2	Rhode Island	1865-02-02 2 lutego 1865(dts)
3	Michigan	1865-02-03 3 lutego 1865(dts)
4	Maryland	1865-02-03 3 lutego 1865(dts)
5	Nowy Jork	1865-02-03 3 lutego 1865(dts)
6	Pensylwania	1865-02-03 3 lutego 1865(dts)
7	Wirginia Zachodnia	1865-02-03 3 lutego 1865(dts)
8	Missouri	1865-02-06 6 lutego 1865(dts)
9	Maine	1865-02-07 7 lutego 1865(dts)
10	Kansas	1865-02-07 7 lutego 1865(dts)
11	Massachusetts	1865-02-07 7 lutego 1865(dts)
12	Wirginia	1865-02-09 9 lutego 1865(dts)
13	Ohio	1865-02-10 10 lutego 1865(dts)
14	Indiana	1865-02-13 13 lutego 1865(dts)
15	Nevada	1865-02-16 16 lutego 1865(dts)
16	Luizjana	1865-02-17 17 lutego 1865(dts)
17	Minnesota	1865-02-23 23 lutego 1865(dts)
18	Wisconsin	1865-02-24 24 lutego 1865(dts)
19	Vermont	1865-03-09 9 marca 1865(dts)
20	Tennessee	1865-04-07 7 kwietnia 1865(dts)
21	Arkansas	1865-04-14 14 kwietnia 1865(dts)
22	Connecticut	1865-05-04 4 maja 1865(dts)
23	New Hampshire	1865-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1865(dts)
24	Karolina Południowa	1865-11-13 13 listopada 1865(dts)
25	Alabama	1865-12-02 2 grudnia 1865(dts)
26	Karolina Północna	1865-12-04 4 grudnia 1865(dts)
27	Georgia	1865-12-06 6 grudnia 1865(dts)
28	Oregon	1865-12-08 8 grudnia 1865(dts)
29	Kalifornia	1865-12-19 19 grudnia 1865(dts)
30	Floryda	1865-12-28 28 grudnia 1865(dts)
31	Iowa	1866-01-15 15 stycznia 1866(dts)
32	New Jersey	1866-01-23 23 stycznia 1866(dts)
33	Teksas	1870-02-18 18 lutego 1870(dts)
34	Delaware	1901-02-12 12 lutego 1901(dts)
35	Kentucky	1976-03-18 18 marca 1976(dts)
36	Missisipi	1995 1995(dts) tr

Kolejność odrzucenia 13. poprawki przez stany

W procesie ratyfikacji, 13. poprawka została odrzucona przez 4 stany: New Jersey, Delaware, Kentucky i Missisipi, jednak po jej wejściu w życie, także i te stany przyjęły ją symbolicznie w ponownym głosowaniu.

Lp.	Stan	Data odrzucenia
1	Delaware	1865-02-08 8 lutego 1865(dts)
2	Kentucky	1865-02-24 24 lutego 1865(dts)
3	New Jersey	1865-03-16 16 marca 1865(dts)
4	Missisipi	1865-12-05 5 grudnia 1865(dts)

Linki zewnętrzne

• The Constitution: Amendments 11-27 (ang.)
• Thirteenth Amendment Cornell University Law School (ang.)
• Thirteenth Amendment-Slavery and Involuntary Servitude Senate Document No. 108-17 (ang.)